IV KK 251/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:30-07-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:II KK 151/11 K 6/6
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV KK 251/14
POSTANOWIENIE
Dnia 30 lipca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Małgorzata Gierszon
SSN Eugeniusz Wildowicz
Protokolant Dorota Szczerbiak
w sprawie G. G.
skazanego z art. 226 § 1 k.k., art. 222 § 1 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 30 lipca 2014 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść
od postanowienia Sądu Rejonowego w B.
z dnia 31 lipca 2013 r.
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę G. G. w
przedmiocie zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności
przekazuje Sądowi Rejonowemu w B. do ponownego
rozpoznania.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w B. postanowieniem z dnia 31 lipca 2013 r., sygn. …
1559/13,
1. na podstawie art. 75 § 2 k.k. zarządził wobec G. G. s. A. i B. z d. K., urodzonego
19 października 1963 r. w B., wykonanie kary 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia
wolności orzeczonej prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w B. z dnia 7
września 2011 r. wydanym w sprawie … 594/11;
2
2. na podstawie art. 71 § 2 k.k. orzekł, że zarządzona kara pozbawienia wolności
ulega skróceniu o 40 dni z tytułu odbycia przez skazanego zastępczej kary
pozbawienia wolności w wymiarze 40 dni orzeczonej w zamian za grzywnę
wymierzoną w niniejszej sprawie (k. 131).
Postanowienie to uprawomocniło się 6 września 2013 r. (k. 134).
Od w/w postanowienia kasację złożył Prokurator Generalny. Zaskarżył to
postanowienie na korzyść skazanego i zarzucając rażące i mogące mieć istotny
wpływ na treść orzeczenia naruszenie przepisów postępowania karnego, a
mianowicie art. 139 § 1 k.p.k. i art. 22 § 1 k.k.w. w zw. z art. 178 § 2 k.k.w., poprzez
wydanie postanowienia o zarządzeniu wykonania kary pozbawienia wolności wobec
skazanego w sytuacji, gdy skazany ten nie był prawidłowo zawiadomiony o terminie
posiedzenia, co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia jego prawa do obrony
wynikającego z art. 6 k.p.k. wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w
całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w B.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna.
W przedmiotowej sprawie, Sąd Rejonowy w B., na wniosek kuratora
zawodowego tegoż Sądu z dnia 20 czerwca 2013 r., wyznaczył na dzień 31 lipca
2013 r. posiedzenie w przedmiocie zarządzenia wykonania warunkowo
zawieszonej kary pozbawienia wolności, orzeczonej wobec G. G. prawomocnym
wyrokiem Sądu Rejonowego w B. z dnia 7 września 2011 r. w sprawie … 594/11
(k. 125-128).
Sąd Rejonowy w B. przesłał, na podany adres dla korespondencji,
zawiadomienie o terminie dla skazanego, tj. B., Osiedle K. 6/6; nie zostało ono
odebrane i po dwukrotnym awizowaniu tj. 27 czerwca 2013 r. i 5 lipca 2013 r.,
poczta zwróciła je Sądowi w dniu 15 lipca 2013 r. z adnotacją, że nie zostało ono
odebrane w terminie (k. 129).
Na posiedzeniu w dniu 31 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy w B., na podstawie
art. 139 § 1 k.p.k. uznał, że wezwanie do stawiennictwa dla skazanego G. G.
zostało doręczone prawidłowo z dniem 12 lipca 2013 r. i przystąpił do
procedowania, zakończonego wydaniem zaskarżonego postanowienia.
3
Trafny, w realiach sprawy, jest pogląd Prokuratora Generalnego, że
postanowienie Sądu Rejonowego w B. z dnia 31 lipca 2013 r., sygn. … 1559/13,
jest wadliwe, albowiem zostało wydane z rażącym naruszeniem przepisów prawa,
wskazanych w zarzucie kasacji.
Otóż z art. 178 § 2 k.k.w. jasno wynika, że na posiedzeniu w przedmiocie
zarządzenia wykonania kary ma prawo wziąć udział prokurator, skazany oraz jego
obrońca, a gdy skazany został oddany pod dozór lub zobowiązany do wykonania
obowiązków związanych z okresem próby, również sądowy kurator zawodowy,
chyba że zachodzą przesłanki zarządzenia wykonania kary określone w art. 75 § 1
lub 3 k.k. Tak więc w przedmiotowej sprawie skazany miał prawo uczestniczenia w
posiedzeniu sądu, gdyż zarządzenie wykonania warunkowo zawieszonej kary było
fakultatywne (art. 75 §2 k.k.).
Z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy wynika, że skazany G. G.
w okresie od 21 czerwca 2013 r. do 9 września 2013 r. przebywał w Centrum
Psychiatrii w M. na stacjonarnym leczeniu odwykowym, orzeczonym
postanowieniem Sądu Rejonowego w B. z dnia 16 listopada 2011 r., sygn. …
301/11 i został do tegoż Centrum doprowadzony przez organy policji. W okresie
pobytu, skazany nie opuszczał Szpitala (pismo Sądu Rejonowego w B. z dnia 24
czerwca 2014 r., sygn. … 167/11, akta tegoż Sądu o sygn. … 301/11, pismo
Centrum Psychiatrii w M. z dnia 15 maja 2014 r., znak …0720.687.2014).
Powyższe prowadzi do wniosku, że w okresie od 21 czerwca 2013r., do 9
września 2013r. faktycznie skazany był pozbawiony wolności, albowiem pobyt na
leczeniu odwykowym miał charakter przymusowy i nie wynikał z jego woli poddania
się takiej procedurze medycznej.
Skazany nie posiadał obrońcy, który mógłby reprezentować jego interesy w
toku postępowania w przedmiocie zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej
kary pozbawienia wolności.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że cyt. „Nieprawidłowe
powiadomienie skazanego o terminie posiedzenia w przedmiocie zarządzenia
wykonania kary pozbawienia wolności przez wysłanie zawiadomienia na adres
domowy, w sytuacji gdy był pozbawiony wolności, rażąco narusza art. 139 § 1
k.p.k. w zw. z art. 133 § 1 i § 2 k.p.k., skutkując równocześnie obrazą art. 22 § 1
4
k.k.w., a w konsekwencji art. 178 § 2 k.k.w. poprzez pozbawienie skazanego
możliwości zaprezentowania przed sądem swoich racji. Takie rażące naruszenie
prawa musi być uznane jako mające istotny wpływ na treść zaskarżonego
orzeczenia, bowiem ogranicza prawo skazanego do obrony. Naruszenia tego nie
może sanować ani fakt nie poinformowania przez skazanego sądu o pozbawieniu
wolności, ani okoliczność, że z przyczyn niezależnych od sądu fakt ten nie był
znany sądowi rejonowemu" (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24
listopada 2011 r., sygn. II KK 151/11, LEX nr 1084716).
Kierując się powyższym, Sąd Najwyższy z mocy art. 537 § 2 k.p.k. i art. 535
§ 5 k.p.k., orzekł jak w postanowieniu.
POSTANOWIENIE
Dnia 30 lipca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Małgorzata Gierszon
SSN Eugeniusz Wildowicz
Protokolant Dorota Szczerbiak
w sprawie G. G.
skazanego z art. 226 § 1 k.k., art. 222 § 1 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 30 lipca 2014 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść
od postanowienia Sądu Rejonowego w B.
z dnia 31 lipca 2013 r.
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę G. G. w
przedmiocie zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności
przekazuje Sądowi Rejonowemu w B. do ponownego
rozpoznania.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w B. postanowieniem z dnia 31 lipca 2013 r., sygn. …
1559/13,
1. na podstawie art. 75 § 2 k.k. zarządził wobec G. G. s. A. i B. z d. K., urodzonego
19 października 1963 r. w B., wykonanie kary 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia
wolności orzeczonej prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w B. z dnia 7
września 2011 r. wydanym w sprawie … 594/11;
2
2. na podstawie art. 71 § 2 k.k. orzekł, że zarządzona kara pozbawienia wolności
ulega skróceniu o 40 dni z tytułu odbycia przez skazanego zastępczej kary
pozbawienia wolności w wymiarze 40 dni orzeczonej w zamian za grzywnę
wymierzoną w niniejszej sprawie (k. 131).
Postanowienie to uprawomocniło się 6 września 2013 r. (k. 134).
Od w/w postanowienia kasację złożył Prokurator Generalny. Zaskarżył to
postanowienie na korzyść skazanego i zarzucając rażące i mogące mieć istotny
wpływ na treść orzeczenia naruszenie przepisów postępowania karnego, a
mianowicie art. 139 § 1 k.p.k. i art. 22 § 1 k.k.w. w zw. z art. 178 § 2 k.k.w., poprzez
wydanie postanowienia o zarządzeniu wykonania kary pozbawienia wolności wobec
skazanego w sytuacji, gdy skazany ten nie był prawidłowo zawiadomiony o terminie
posiedzenia, co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia jego prawa do obrony
wynikającego z art. 6 k.p.k. wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w
całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w B.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna.
W przedmiotowej sprawie, Sąd Rejonowy w B., na wniosek kuratora
zawodowego tegoż Sądu z dnia 20 czerwca 2013 r., wyznaczył na dzień 31 lipca
2013 r. posiedzenie w przedmiocie zarządzenia wykonania warunkowo
zawieszonej kary pozbawienia wolności, orzeczonej wobec G. G. prawomocnym
wyrokiem Sądu Rejonowego w B. z dnia 7 września 2011 r. w sprawie … 594/11
(k. 125-128).
Sąd Rejonowy w B. przesłał, na podany adres dla korespondencji,
zawiadomienie o terminie dla skazanego, tj. B., Osiedle K. 6/6; nie zostało ono
odebrane i po dwukrotnym awizowaniu tj. 27 czerwca 2013 r. i 5 lipca 2013 r.,
poczta zwróciła je Sądowi w dniu 15 lipca 2013 r. z adnotacją, że nie zostało ono
odebrane w terminie (k. 129).
Na posiedzeniu w dniu 31 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy w B., na podstawie
art. 139 § 1 k.p.k. uznał, że wezwanie do stawiennictwa dla skazanego G. G.
zostało doręczone prawidłowo z dniem 12 lipca 2013 r. i przystąpił do
procedowania, zakończonego wydaniem zaskarżonego postanowienia.
3
Trafny, w realiach sprawy, jest pogląd Prokuratora Generalnego, że
postanowienie Sądu Rejonowego w B. z dnia 31 lipca 2013 r., sygn. … 1559/13,
jest wadliwe, albowiem zostało wydane z rażącym naruszeniem przepisów prawa,
wskazanych w zarzucie kasacji.
Otóż z art. 178 § 2 k.k.w. jasno wynika, że na posiedzeniu w przedmiocie
zarządzenia wykonania kary ma prawo wziąć udział prokurator, skazany oraz jego
obrońca, a gdy skazany został oddany pod dozór lub zobowiązany do wykonania
obowiązków związanych z okresem próby, również sądowy kurator zawodowy,
chyba że zachodzą przesłanki zarządzenia wykonania kary określone w art. 75 § 1
lub 3 k.k. Tak więc w przedmiotowej sprawie skazany miał prawo uczestniczenia w
posiedzeniu sądu, gdyż zarządzenie wykonania warunkowo zawieszonej kary było
fakultatywne (art. 75 §2 k.k.).
Z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy wynika, że skazany G. G.
w okresie od 21 czerwca 2013 r. do 9 września 2013 r. przebywał w Centrum
Psychiatrii w M. na stacjonarnym leczeniu odwykowym, orzeczonym
postanowieniem Sądu Rejonowego w B. z dnia 16 listopada 2011 r., sygn. …
301/11 i został do tegoż Centrum doprowadzony przez organy policji. W okresie
pobytu, skazany nie opuszczał Szpitala (pismo Sądu Rejonowego w B. z dnia 24
czerwca 2014 r., sygn. … 167/11, akta tegoż Sądu o sygn. … 301/11, pismo
Centrum Psychiatrii w M. z dnia 15 maja 2014 r., znak …0720.687.2014).
Powyższe prowadzi do wniosku, że w okresie od 21 czerwca 2013r., do 9
września 2013r. faktycznie skazany był pozbawiony wolności, albowiem pobyt na
leczeniu odwykowym miał charakter przymusowy i nie wynikał z jego woli poddania
się takiej procedurze medycznej.
Skazany nie posiadał obrońcy, który mógłby reprezentować jego interesy w
toku postępowania w przedmiocie zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej
kary pozbawienia wolności.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że cyt. „Nieprawidłowe
powiadomienie skazanego o terminie posiedzenia w przedmiocie zarządzenia
wykonania kary pozbawienia wolności przez wysłanie zawiadomienia na adres
domowy, w sytuacji gdy był pozbawiony wolności, rażąco narusza art. 139 § 1
k.p.k. w zw. z art. 133 § 1 i § 2 k.p.k., skutkując równocześnie obrazą art. 22 § 1
4
k.k.w., a w konsekwencji art. 178 § 2 k.k.w. poprzez pozbawienie skazanego
możliwości zaprezentowania przed sądem swoich racji. Takie rażące naruszenie
prawa musi być uznane jako mające istotny wpływ na treść zaskarżonego
orzeczenia, bowiem ogranicza prawo skazanego do obrony. Naruszenia tego nie
może sanować ani fakt nie poinformowania przez skazanego sądu o pozbawieniu
wolności, ani okoliczność, że z przyczyn niezależnych od sądu fakt ten nie był
znany sądowi rejonowemu" (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24
listopada 2011 r., sygn. II KK 151/11, LEX nr 1084716).
Kierując się powyższym, Sąd Najwyższy z mocy art. 537 § 2 k.p.k. i art. 535
§ 5 k.p.k., orzekł jak w postanowieniu.