Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 305/14
POSTANOWIENIE
Dnia 8 października 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Szewczyk
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 kpk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 8 października 2014 r.,
sprawy M. W.
skazanego z art. 197 § 1 kk (w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 27 lipca 2005 r. o zmianie
ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postępowania karnego i ustawy – Kodeks karny
wykonawczy; Dz. U. Nr 163, poz. 1363) w zw. z art. 4 § 1 k.k. i art. 200 § 1 kk w zw. z
art. 11 § 2 kk, art. 200 § 1 kk w zw. z art. 12 k.k.
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę
od wyroku Sądu Okręgowego w E.
z dnia 10 kwietnia 2014 r.,
zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w I.
z dnia 23 grudnia 2013 r.,
p o s t a n o w i ł
I. oddalić kasację jako oczywiście bezzasadną;
II. zasądzić od Skarbu Państwa kwotę 442,80 zł (czterysta
czterdzieści dwa złote osiemdziesiąt groszy), w tym
23% podatku VAT, na rzecz adw. R. K. (Kancelaria
Adwokacka), obrońcy z urzędu skazanego M. W., za
sporządzenie i wniesienie kasacji;
III.zwolnić skazanego M. W. od kosztów sądowych
postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
2
Wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 23 grudnia 2013 r. oskarżony M. W.
został uznany za winnego popełnienia przestępstw wyczerpujących znamiona
czynów opisanych w:
1. art. 197 § 1 k.k. i art. 200 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 i za to skazany na
karę 3 lat pozbawienia wolności;
2. art. 200 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to skazany na karę 2 lat
pozbawienia wolności.
Na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. skazanemu w miejsce powyższych
kar jednostkowych wymierzono karę łączną 5 lat pozbawienia wolności.
Sąd Okręgowy w E. wyrokiem z 10 kwietnia 2014 r., po rozpoznaniu apelacji
wniesionej przez skazanego i jego obrońcę, zmienił zaskarżony wyrok w ten
sposób, że czyn przypisany skazanemu w pkt 1 zakwalifikował z art. 4 § 1 k.k. w
zw. z art. 197 § 1 k.k. w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 27 lipca 2005 r. o
zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego i ustawy -
Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. 2005 r., Nr 163, poz. 1363 ze zm.) w zw. z art.
200 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i przyjmując za podstawę wymiaru kary art. 197
§ 1 k.k. w powyższym brzmieniu obniżył karę pozbawienia wolności do 2 lat i 6
miesięcy pozbawienia wolności oraz obniżył orzeczoną karę łączną pozbawienia
wolności do 3 lat, a w pozostałym zakresie wyrok utrzymał w mocy.
W kasacji od tego wyroku obrońca skazanego zarzucił rażące naruszenie
prawa procesowego tj. art. 4 k.p.k., art. 5 k.p.k., art. 7 k.p.k. oraz art. 17 § 1 pkt 1
k.p.k.
Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego
wyroku i przekazanie sprawy Sądowi II instancji do ponownego rozpoznania.
Prokurator w pisemnej odpowiedzi na kasację wniósł o jej oddalenie jako
oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja obrońcy skazanego jest bezzasadna w stopniu oczywistym.
W myśl art. 519 k.p.k. kasacja może być wniesiona od wyroku sądu
odwoławczego kończącego postępowanie. Rażącym naruszeniem prawa, o którym
mowa w art. 523 § 1 k.p.k. musi zatem być dotknięte orzeczenie tego sądu, a nie
sądu pierwszej instancji.
3
Nadzwyczajny środek zaskarżenia wniesiony przez obrońcę skazanego
jedynie pozornie czyni zadość powyższemu warunkowi. Analiza zarzutów
podniesionych w kasacji prowadzi do wniosku, że – z wyłączeniem zarzutu
naruszenia art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k. – są one powtórzeniem zarzutów zawartych w
apelacji. Do nich zaś wnikliwie odniósł się Sąd odwoławczy i zasadnie nie stwierdził
naruszenia przywołanych przepisów. Wypada zaznaczyć, że Sąd Okręgowy,
badając zasadność środka odwoławczego, należycie odniósł się do każdego z
przywołanych w nim zarzutów w sposób adekwatny do stopnia ich
skonkretyzowania. Podkreślenia wymaga, że z uzasadnienia wyroku Sądu
odwoławczego wynika, iż Sąd ten niezależnie od wskazywania aprobaty dla analizy
Sądu meriti, przywołał również własne argumenty, które za aprobatą tą
przemawiały i podał pod jakimi warunkami można było uznać zasadność zarzutów
skarżących oraz że warunki te in concreto nie zachodzą.
Zarzut rażącego naruszenia art. 4 k.p.k., podniesiony na wstępie kasacji, jest
oczywiście bezzasadny, a to z tej przyczyny, że nie może on stanowić
samodzielnej, autonomicznej podstawy kasacyjnej. Przepis ten określa bowiem
ogólną dyrektywę postępowania i dopiero wskazanie tych przepisów ustawy
procesowej, które miał sąd naruszyć, wbrew zasadzie obiektywizmu, o której ten
przepis stanowi, czyniłoby taki zarzut formalnie poprawnym (zob. postanowienie
Sądu Najwyższego z 26 stycznia 2011 r., III KK 335/10). Tego jednak skarżący nie
uczynił.
Nieuprawnione jest stawianie Sądowi odwoławczemu zarzutu naruszenia art.
5 k.p.k. Niezależnie od tego, że nie może on być skutecznie podnoszony na etapie
postępowania kasacyjnego, należy wskazać, iż kwestia winy i sprawstwa
skazanego została ustalona w sposób niebudzący wątpliwości. Nie może być
zatem mowy ani o naruszeniu zasady domniemania niewinności (art. 5 § 1 k.p.k.),
ani o rozstrzygnięciu nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść skazanego
(art. 5 § 2 k.p.k.). Wypada podkreślić, że dla zasadności zarzutu naruszenia zasady
in dubio pro reo nie wystarczy zaprezentowanie przez stronę własnych wątpliwości
co do stanu dowodów. O naruszeniu przepisu art. 5 § 2 k.p.k. można mówić
wówczas, gdy sąd ustalając, że zachodzą nie dające się usunąć wątpliwości, nie
4
rozstrzygnie ich na korzyść skazanego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 25
czerwca 2014 r., II KK 131/14).
Podobnie należy ocenić zarzut naruszenia art. 7 k.p.k, a to z następujących
względów. Po pierwsze, nie sposób stawiać tego zarzutu Sądowi odwoławczemu,
który nie przeprowadzał w postępowaniu odwoławczym dowodów, ani też nie
dokonał odmiennej oceny żadnego z przeprowadzonych dowodów, i nie czynił
własnych ustaleń faktycznych (zob. m.in. postanowienia Sądu Najwyższego: z 5
sierpnia 2003 r., III KK 11/03; z 13 czerwca 2007 r., V KK 161/07). Naruszenie reguł
dowodowych określonych w treści art. 7 k.p.k. jest możliwe przez sąd odwoławczy
tylko wówczas, gdy sąd ten ocenia dowody przeprowadzone w instancji
odwoławczej, natomiast wówczas gdy tenże sąd weryfikuje ocenę dokonaną przez
sąd meriti, należy w skardze kasacyjnej, w istocie, wykazać wadliwość
argumentacji sądu odwoławczego w zakresie takiej oceny, albo też brak takiej
argumentacji (art. 457 § 3 k.p.k.), czego skarżący nie uczynił.
Po drugie, zarzut naruszenia normy art. 7 k.p.k. odnosi się de facto do
wyroku Sądu pierwszej instancji a nie Sądu odwoławczego. Kwestionowanie w
kasacji rozstrzygnięcia sądu meriti, jak zaznaczono na wstępie, jest
niedopuszczalne. Temu służy bowiem apelacja.
Po trzecie, nie sposób zgodzić się z twierdzeniem o dowolnej ocenie
zgromadzonych w sprawie dowodów. Sądy obu instancji poświęciły tej kwestii
należytą uwagę, co znalazło odzwierciedlenie w sporządzonych uzasadnieniach.
Sąd odwoławczy w sposób przejrzysty i precyzyjny wskazał, dlaczego aprobuje
ocenę dowodów i ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd meriti. Przytoczył przy
tym własne argumenty z odwołaniem do konkretnych dowodów z zeznań świadków
i opinii biegłych. W sposób wyczerpujący odniósł się w szczególności do oceny
dowodu z zeznań pokrzywdzonej (A. K.) wykazując, że nie zostały one
bezkrytycznie i w całości uznane za wiarygodne.
Nieuprawnione jest stawianie Sądowi odwoławczemu zarzutu naruszenia art.
17 § 1 pkt 1 k.p.k. Wobec poczynienia w sprawie niebudzących wątpliwości ustaleń
co do winy i sprawstwa skazanego w odniesieniu do każdego z przypisanych mu
czynów uznanie, że w sprawie zachodzi podstawa umorzenia postępowania
stanowiąca oczywiste zaprzeczenie tych ustaleń, nie mogło mieć miejsca.
5
W tym stanie rzeczy pozostaje stwierdzić, że kasacja obrońcy skazanego,
jako oczywiście bezzasadna, podlegała oddaleniu w trybie art. 535 § 3 k.p.k.
O wynagrodzeniu obrońcy ustanowionego z urzędu należało orzec na
podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. w zw. z § 14 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity: Dz. U. 2013, poz. 461), natomiast o
kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w
zw. z art. 518 k.p.k.