Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ka 363/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lipca 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Marta Legeny-Błaszczyk (spr.)

Sędziowie SO Sławomir Gosławski

SR del. Joanna Cisak - Nieckarz

Protokolant Karol Depczyński

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim V. W.

po rozpoznaniu w dniu 2 lipca 2013 roku

sprawy M. J.

oskarżonego z art.278§1 kk w zw. z art.64§1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Bełchatowie

z dnia 12 kwietnia 2013 roku sygn. akt II K 121/13

na podstawie art. 437§2 kpk i art. 438 pkt 3 i 4 kpk uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego M. J. i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie.

Sygn. akt IV Ka 363/13

UZASADNIENIE

M. J. został oskarżony o to, że w dniu 07 listopada 2012 roku w sklepie (...) przy ul. (...) w B., woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z nieustalonym mężczyzną dokonał kradzieży w ten sposób, że zabrał w celu przywłaszczenia artykuły spożywcze w postaci udźca wołowego, karkówki wieprzowej, dwóch słoików miodu pszczelego, opakowania pistacji, chusteczki (...)/ (...) oraz urządzenia elektronicznego o nazwie D. (...) o łącznej wartości 258,10 złotych na szkodę sklepu (...), przy czym czynu tego dokonał w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne, tj. o czyn z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

Sąd Rejonowy w Bełchatowie wyrokiem z dnia 12 kwietnia 2013 roku w sprawie II K 121/13 uznał oskarżonego M. J. za winnego dokonania zarzucanego mu czynu, z tą zmianą, iż wyeliminował z jego opisu dokonanie czynu w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne i przyjął, że czyn ten wyczerpał dyspozycję art. 278 § 1 kk i na podstawie art. 278 § 1 kk w zw. z art. 33 § 2 kk wymierzył karę 3 miesięcy pozbawienia wolności i 30 stawek dziennych grzywny, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 złotych,

- na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby 2 lat,

- zwolnił oskarżonego od opłat i kosztów procesu, które przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Wyrok ten zaskarżył Prokurator Rejonowy w Bełchatowie na niekorzyść oskarżonego M. J. w zakresie orzeczenia o karze.

Apelacja wywiedziona została z podstawy prawnej art. 438 pkt 1 kpk i zarzuciła obrazę przepisów prawa materialnego tj. art. 64 § 1 kk polegającą na braku przyjęcia, iż oskarżony zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu dopuścił się w warunkach art. 64 § 1 kk, podczas gdy w rzeczywistości taka kwalifikacja prawna jest uzasadniona, gdyż znajduje potwierdzenie w uprzednio wydanym wobec oskarżonego wyroku skazującym i adnotacji odnośnie odbycia orzeczonej nim kary pozbawienia wolności.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczenia o karze poprzez wymierzenie oskarżonemu kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat z jednoczesnym oddaniem w/w pod dozór kuratora sądowego, a w pozostały zakresie o utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratura jest zasadna w takim zakresie, że na skutek jej wniesienia powstały podstawy do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie.

W pierwszej kolejności z urzędu podnieść należy, że sąd rejonowy orzekając w przedmiotowej sprawie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych będących podstawą zaskarżonego wyroku. Błąd ten dotyczy rodzaju artykułów będących przedmiotem zarzucanej oskarżonemu kradzieży. Z ustaleń sądu pierwszej instancji wynika bowiem, iż oskarżony w dniu 07.11.2012 roku zabrał ze sklepu (...) w celu przywłaszczenia artykuły w postaci: udźca wołowego, karkówki wieprzowej, dwóch słoików miodu pszczelego, opakowania pistacji, chusteczki (...)/ (...) oraz urządzenia elektronicznego o nazwie D. (...). Tymczasem z zeznań świadka A. J. – k. 2 - 4 i zawiadomienia o wykroczeniu/przestępstwie – k. 7 wynika, że przedmiotem zaboru były oprócz w/w przedmiotów, 2 słoiki miodu spadziowego o wartości 29,98zł. Rozbieżność ta wymaga wyjaśnienia i poczynienia odpowiednich ustaleń a w konsekwencji skutkuje, na podstawie art. 440 kpk, koniecznością uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Kwestia ta ma istotne znaczenie także z punktu widzenia ustalenia łącznej wartości skradzionych towarów, która jak wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego, wyniosła 258,10 zł. Wyłączenie z zakresu skradzionych artykułów wskazanych powyżej 2 słoików miodu spadziowego winno wiązać się ze zmniejszeniem w/w kwoty 258,10 zł o 29,98zł, co w konsekwencji musiałoby skutkować uznaniem zarzucanego oskarżonemu czynu za wykroczenie.

W odniesieniu do wywodów apelacji stwierdzić natomiast należy, że rację ma skarżący podnosząc, iż sąd rejonowy nieprawidłowo ocenił kwestię braku podobieństwa przestępstwa zarzucanego oskarżonemu i przestępstwa z art. 288 § 1 kk, za które M. J. został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 20.10.2005r. w sprawie II K 330/05 i za które odbywał karę 6 miesięcy pozbawienia wolności w okresie od 16.06.2008r. do 16.12.2008r.

Przestępstwa kradzieży i zniszczenia mienia obejmują swoją ochroną ten sam rodzaj dobra - mienie, a więc uznanie ich za przestępstwa podobne w rozumieniu art. 115 § 3 kk nie budzi zastrzeżeń. Przepis art. 115 § 3 kk nakazuje bowiem przyjmować podobieństwo m.in. w odniesieniu do przestępstw tego samego rodzaju, co oceniamy w oparciu o bezpośredni przedmiot przestępstwa (przedmiot ochrony), którym w przypadku przestępstw opisanych w art. 288 § 1 kk i art. 278 § 1 kk jest, jak wskazano powyżej, mienie.

Dlatego uznać należy, że sąd rejonowy nieprawidłowo stwierdził, że zarzucany oskarżonemu czyn nie został popełniony w warunkach recydywy z art. 64 § 1 kk. i wyeliminował ją z opisu przypisanego oskarżonemu M. J. czynu i z jego kwalifikacji prawnej. W sprawie spełnione zostały wszystkie przesłanki określone w art. 64 § 1 kk – oskarżony w ciągu 5 lat (data czynu – 07.11.2012r.) po odbyciu 6 miesięcy kary pozbawienia wolności (w okresie od 16.06.2008r. do 16.12.2008r.) za przestępstwo umyślne (czyn z art. 288 § 1 kk) popełnił nowe umyślne przestępstwo podobne (czyn z art. 278 § 1 kk) do przestępstwa, za które był już skazany.

W konsekwencji uznać też należy, że sąd rejonowy dokonując wymiaru kary w przedmiotowej sprawie nie wziął pod uwagę wszystkich okoliczności, związanych z popełnieniem czynu i osobą oskarżonego, a orzeczona kara jest rażąco niewspółmierna – łagodna. Popełnienie czynu w warunkach recydywy jest bowiem okolicznością obciążającą, która wpływa w znacznym stopniu na wymiar kary.

Sąd Okręgowy nie mógł jednakże, jak chce tego skarżący, zmienić zaskarżonego orzeczenia i orzec surowszej kary pozbawienia wolności, gdyż wiąże go treść art. 454 § 2 kpk, zgodnie z którym sąd odwoławczy może orzec surowszą karę pozbawienia wolności tylko wtedy, gdy nie zmienia ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku. Podkreślić przy tym należy, że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 23.04.2013r. , IV KK 395/12, lex 1313138, postanowienie Sądu Najwyższego z 04.12.2012r., V KK 275/12, lex 1277793, uchwała (7) Sądu Najwyższego z 23.03.2011r., I KZP 28/10, OSNKW 2011/4/30, wyrok Sądu Najwyższego z 04 kwietnia 2011r., III KK 280/10, lex 811897) i poglądami doktryny reguła ne peius określona w art. 454 § 2 kpk obejmuje każdą zmianę ustaleń faktycznych czy to w treści dyspozytywnej, czy też motywacyjnej orzeczenia, odnoszącą się tak do przedmiotowej strony czynu, jak i jego strony podmiotowej, innych okoliczności wpływających na stąpień winy i stopień społecznej szkodliwości czynu oraz ustaleń dotyczących samego oskarżonego, jego właściwości i warunków osobistych o których mowa w art. 53 § 2 kk, a także jego zachowania przed popełnieniem przestępstwa i po jego popełnieniu, a zatem także zmianę obejmującą popełnienie czynu w warunkach recydywy.

Z powyższych względów należało uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie.

Jednocześnie podkreślić należy, iż sąd odwoławczy nie wyraża swojego stanowiska ani też sugestii co do merytorycznego sposobu zakończenia sprawy, pozostawiając decyzję w tym zakresie sądowi pierwszej instancji, który podejmie ją przy uwzględnieniu zapatrywań prawnych i wskazań sądu odwoławczego.

IV Ka 363/13

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE