II CZ 106/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:19-02-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 106/14
POSTANOWIENIE
Dnia 6 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
SSA Jacek Grela
w sprawie ze skargi W. K.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia
Sądu Rejonowego w Ł.
z dnia 21 marca 2012 r. wydanego w sprawie z wniosku M. K.
przy uczestnictwie M. S., Ł. K. i W. K.
o podział majątku wspólnego i dział spadku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 6 lutego 2015 r.,
zażalenia uczestnika postępowania W. K.
na postanowienie Sądu Rejonowego w Ł.
z dnia 21 maja 2014 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
2
Sąd Rejonowy w Ł. postanowieniem z dnia 21 maja 2014 r. odrzucił skargę o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia tego Sądu z dnia
21 marca 2012 r., którym dokonał podziału majątku wspólnego M. K. i I. K. oraz
działu spadku po I. K., wobec nieuzupełnienia w terminie braków formalnych skargi.
W zażaleniu na to postanowienie pełnomocnik skarżącego wniósł o jego uchylenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
przysługuje od orzeczeń i na podstawach wskazanych w art. 4241
§ 1 k.p.c.
Poza wynikającym z art. 871
§ 1 k.p.c. wymaganiem odnośnie przymusu
adwokacko-radcowskiego w postępowaniu przed Sądem Najwyższym,
koniecznością uiszczenia opłaty określonej przepisami ustawy z 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398),
zachowaniem terminu do wniesienia tego środka zaskarżenia z art. 4246
§ 1 k.p.c.
oraz zamieszczeniem konstrukcyjnych elementów z art. 4245
§ 1 k.p.c., których
pominięcie jest brakiem istotnym, nienaprawialnym, implikującym odrzucenie skargi
a limine, powinna ona także czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma
procesowego i zawierać odpowiednią liczbę odpisów (art. 4245
§ 2 k.p.c.).
W razie stwierdzenia niezachowania tych ostatnich (tj. niezachowania
wymagań stawianych pismu procesowemu lub niedołączenia odpisów skargi)
przewodniczący wzywa o poprawienie lub uzupełnienie skargi. W wezwaniu, które
przybiera formę zarządzenia przewodniczący winien dokładnie oznaczyć braki
formalne pisma oraz sposób ich usunięcie, bowiem niezachowanie tego wymagania
pozbawia sąd możliwości zastosowania sankcji w postaci odrzucenia skargi
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2005 r., III UZ 20/04,
(OSNP 2005, nr 16, poz. 258) oraz z dnia 23 listopada 2005 r., II CZ 100/05,
niepubl.).
Dopiero wniesienie skargi nieopłaconej, sporządzonej z naruszeniem art. 871
§ 1 k.p.c. oraz nieuzupełnienie w wyznaczonym terminie braków dotyczących
warunków formalnych skargi obliguje sąd, do którego skarga wpłynęła, do jej
odrzucenia (art. 4246
§ 3 k.p.c.).
3
Tak ukształtowany katalog przesłanek odrzucenia skargi przez sąd drugiej
instancji jest wyczerpujący. O ile w świetle art. 4248
k.p.c. kontrola skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia przez Sądu
Najwyższy obejmuje wszystkie przypadki dopuszczalności tego środka zaskarżenia,
o tyle kompetencje sądu drugiej instancji są w tym zakresie ograniczone.
Odrzucenie skargi niedopuszczalnej z innych przyczyn, zastrzeżone jest do
kompetencji Sądu Najwyższego. Ocena prawidłowości i dopuszczalności skargi
w innych aspektach niż wskazane w tym przepisie (oraz kontrola prawidłowości
wykonania przez sąd, który wydał zaskarżonego orzeczenie obowiązków z art. 4246
k.p.c.) pozostawiona została wyłącznie Sądowi Najwyższemu.
Dlatego w orzecznictwie przyjmuje się, że sąd drugiej instancji może na
podstawie art. 4246
§ 3 k.p.c. odrzucić skargę o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacjach opisanych hipotezą
zawartej w tym przepisie normy prawnej, zaś w razie zaistnienia innych przesłanek
niedopuszczalności skargi właściwym do jej odrzucenia jest Sąd Najwyższy
stosownie do art. 4248
§ 1 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z 17 czerwca 2005 r., III CZ 49/05, OSNC 2005, nr 10, poz. 180; z 20 czerwca
2006 r., II BZP 1/06, OSNP 2007, nr 11-12, poz. 161).
W przedmiotowej sprawie skarżący zarządzeniem z dnia 10 kwietnia 2014 r.
został wezwany do uzupełnienie braków formalnych skargi przez wskazanie czy
orzeczenie jest zaskarżone w całości czy w części, podanie nr PESEL oraz
dołączenie 3 odpisów pisma uzupełniającego dla uczestników oraz 2 odpisów dla
Sądu Najwyższego.
Obowiązek ten wypełnił składając pismo procesowe z dnia 13 maja 2014 r.,
którym uzupełnił powyższe braki. Godzi się zauważyć, że skarga wraz z odpisami
została złożona w odpowiedniej ilości egzemplarzy w chwili jej wnoszenia.
Oznacza to, że w rozpatrywanym wypadku nie doszło do
uchybienia warunkom formalnym skargi, co otwiera możliwości nadania skardze
dalszego biegu.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 39815
§ 1 w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
4
POSTANOWIENIE
Dnia 6 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
SSA Jacek Grela
w sprawie ze skargi W. K.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia
Sądu Rejonowego w Ł.
z dnia 21 marca 2012 r. wydanego w sprawie z wniosku M. K.
przy uczestnictwie M. S., Ł. K. i W. K.
o podział majątku wspólnego i dział spadku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 6 lutego 2015 r.,
zażalenia uczestnika postępowania W. K.
na postanowienie Sądu Rejonowego w Ł.
z dnia 21 maja 2014 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
2
Sąd Rejonowy w Ł. postanowieniem z dnia 21 maja 2014 r. odrzucił skargę o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia tego Sądu z dnia
21 marca 2012 r., którym dokonał podziału majątku wspólnego M. K. i I. K. oraz
działu spadku po I. K., wobec nieuzupełnienia w terminie braków formalnych skargi.
W zażaleniu na to postanowienie pełnomocnik skarżącego wniósł o jego uchylenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
przysługuje od orzeczeń i na podstawach wskazanych w art. 4241
§ 1 k.p.c.
Poza wynikającym z art. 871
§ 1 k.p.c. wymaganiem odnośnie przymusu
adwokacko-radcowskiego w postępowaniu przed Sądem Najwyższym,
koniecznością uiszczenia opłaty określonej przepisami ustawy z 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398),
zachowaniem terminu do wniesienia tego środka zaskarżenia z art. 4246
§ 1 k.p.c.
oraz zamieszczeniem konstrukcyjnych elementów z art. 4245
§ 1 k.p.c., których
pominięcie jest brakiem istotnym, nienaprawialnym, implikującym odrzucenie skargi
a limine, powinna ona także czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma
procesowego i zawierać odpowiednią liczbę odpisów (art. 4245
§ 2 k.p.c.).
W razie stwierdzenia niezachowania tych ostatnich (tj. niezachowania
wymagań stawianych pismu procesowemu lub niedołączenia odpisów skargi)
przewodniczący wzywa o poprawienie lub uzupełnienie skargi. W wezwaniu, które
przybiera formę zarządzenia przewodniczący winien dokładnie oznaczyć braki
formalne pisma oraz sposób ich usunięcie, bowiem niezachowanie tego wymagania
pozbawia sąd możliwości zastosowania sankcji w postaci odrzucenia skargi
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2005 r., III UZ 20/04,
(OSNP 2005, nr 16, poz. 258) oraz z dnia 23 listopada 2005 r., II CZ 100/05,
niepubl.).
Dopiero wniesienie skargi nieopłaconej, sporządzonej z naruszeniem art. 871
§ 1 k.p.c. oraz nieuzupełnienie w wyznaczonym terminie braków dotyczących
warunków formalnych skargi obliguje sąd, do którego skarga wpłynęła, do jej
odrzucenia (art. 4246
§ 3 k.p.c.).
3
Tak ukształtowany katalog przesłanek odrzucenia skargi przez sąd drugiej
instancji jest wyczerpujący. O ile w świetle art. 4248
k.p.c. kontrola skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia przez Sądu
Najwyższy obejmuje wszystkie przypadki dopuszczalności tego środka zaskarżenia,
o tyle kompetencje sądu drugiej instancji są w tym zakresie ograniczone.
Odrzucenie skargi niedopuszczalnej z innych przyczyn, zastrzeżone jest do
kompetencji Sądu Najwyższego. Ocena prawidłowości i dopuszczalności skargi
w innych aspektach niż wskazane w tym przepisie (oraz kontrola prawidłowości
wykonania przez sąd, który wydał zaskarżonego orzeczenie obowiązków z art. 4246
k.p.c.) pozostawiona została wyłącznie Sądowi Najwyższemu.
Dlatego w orzecznictwie przyjmuje się, że sąd drugiej instancji może na
podstawie art. 4246
§ 3 k.p.c. odrzucić skargę o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacjach opisanych hipotezą
zawartej w tym przepisie normy prawnej, zaś w razie zaistnienia innych przesłanek
niedopuszczalności skargi właściwym do jej odrzucenia jest Sąd Najwyższy
stosownie do art. 4248
§ 1 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z 17 czerwca 2005 r., III CZ 49/05, OSNC 2005, nr 10, poz. 180; z 20 czerwca
2006 r., II BZP 1/06, OSNP 2007, nr 11-12, poz. 161).
W przedmiotowej sprawie skarżący zarządzeniem z dnia 10 kwietnia 2014 r.
został wezwany do uzupełnienie braków formalnych skargi przez wskazanie czy
orzeczenie jest zaskarżone w całości czy w części, podanie nr PESEL oraz
dołączenie 3 odpisów pisma uzupełniającego dla uczestników oraz 2 odpisów dla
Sądu Najwyższego.
Obowiązek ten wypełnił składając pismo procesowe z dnia 13 maja 2014 r.,
którym uzupełnił powyższe braki. Godzi się zauważyć, że skarga wraz z odpisami
została złożona w odpowiedniej ilości egzemplarzy w chwili jej wnoszenia.
Oznacza to, że w rozpatrywanym wypadku nie doszło do
uchybienia warunkom formalnym skargi, co otwiera możliwości nadania skardze
dalszego biegu.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 39815
§ 1 w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
4