Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 16/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jacek Sobczak
SSN Józef Szewczyk
Protokolant Łukasz Biernacki
w sprawie B. G.
skazanego za przestępstwo z art. 91 § 1 k.k.s. i art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7§
1 k.k.s.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 26 lutego 2015 r.
kasacji wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w B.
z dnia 5 maja 2014 r.
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Rejonowemu w B. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Rejonowego w B. z dnia 5 maja 2014 r., sygn. … 274/14,
wydanym na posiedzeniu w trybie art. 156 § 1 i 3 k.k.s. w zw. z art. 343 k.p.k., Sąd
uwzględnił wniosek prokuratora o skazanie bez rozprawy i uznał oskarżonego za
2
winnego popełnienia czynu polegającego na przewożeniu wprowadzonych na
polski obszar celny wyrobów tytoniowych bez polskich znaków akcyzy, na których
ciążyły należności celne w kwocie 1.299 zł oraz należności podatkowe w kwocie
38.459 zł, w tym podatek akcyzowy w kwocie 30.603 zł i podatek od towarów i
usług w kwocie 7.856 zł, tj. przestępstwa z art. 91 § 1 k.k.s. i z art. 65 § 1 k.k.s. w
zw. z art. 7 § 1 k.k.s. Za ten czyn, zgodnie z wnioskiem prokuratora, Sąd wymierzył
oskarżonemu na podstawie art. 91 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. karę 5
miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w kwocie 50 stawek po 80 zł. Na
podstawie art. 20 § 2 k.k.s. w zw. z art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt 1 k.k.
wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił
oskarżonemu na okres 2 lat. Na podstawie art. 30 § 2 i 6 k.k.s., art. 29 pkt 1 k.k.s. i
art. 31 § 6 k.k.s. orzekł przepadek dowodów rzeczowych w postaci wyrobów
tytoniowych i zarządził ich zniszczenie. Zasądził od oskarżonego koszty sądowe.
Wyrok ten uprawomocnił się bez postępowania odwoławczego.
Kasację od tego wyroku na korzyść skazanego wniósł Prokurator
Generalny zaskarżając go w całości i zarzucił „rażące i mające istotny wpływ na
treść orzeczenia naruszenie prawa karnego procesowego — art. 156 § 1 i 3 k.k.s.
w zw. z art. 343 § 7 k.p.k., polegające na uwzględnieniu przez sąd sprzecznego z
wymogami prawa wadliwie sformułowanego wniosku oskarżonego (powinno być
„prokuratora” – dop. SN) o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia
rozprawy i wyrokowanie na posiedzeniu z naruszeniem prawa materialnego, tj. art.
7 § 1 k.k.s., przez uznanie, że czyn zarzucany oskarżonemu wadliwie z obrazą
prawa materialnego zakwalifikowany z art. 91 § 1 k.k.s. w zb. z art. 65 § 1 k.k.s. w
zw. z art. 7 § 1 k.k.s. stanowi występek karno - skarbowy wg przyjętej kwalifikacji,
podczas gdy prawidłowo ustalone przez sąd kwoty narażonych na uszczuplenie
należności publicznoprawnych w postaci podatków oraz należności celnej w
świetle art. 53 § 3 i 14 k.k.s. wskazują na realizację znamion zawartych w
kumulatywnej kwalifikacji przepisów art. 65 § 3 k.k.s. w zb. z art. 91 § 4 k.k.s. w
następstwie czego wadliwie przyjęto za podstawę orzeczenia kary pozbawienia
wolności art. 65 § 1 k.k.s., zamiast orzeczenia grzywny w stawkach dziennych, na
podstawie art. 65 § 3 k.k.s. tj. przepisu przewidującego karę najsurowszą, zgodnie
z art. 7 § 2 k.k.s.”. W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku
3
w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu
w B.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna i dlatego podlega uwzględnieniu w całości
na posiedzeniu.
Wniosek o skazanie bez rozprawy może dotyczyć konsekwencji prawnych
popełnienia czynu. Przedmiotem porozumienia nie może być natomiast
sprawstwo i ocena prawna czynu. Ustalenia faktyczne muszą bowiem być
prawdziwe, zaś ich subsumcja pod określony przepis odpowiadać prawu.
W rozpoznawanej sprawie Sąd nieprawidłowo zaakceptował wskazaną w
akcie oskarżenia kwalifikację prawną czynu i w konsekwencji wymierzył
zaproponowaną we wniosku karę. Nie zauważył natomiast, że wartość
uszczuplonej należności publicznoprawnej prowadzi do degresji karania. W
kodeksie karnym skarbowym kwalifikacja prawna przestępstwa zależy od
wysokości uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności
publicznoprawnej albo wartości przedmiotu czynu. Zgodnie z art. 53 § 3 k.k.s.,
aby czyn mógł zostać zakwalifikowany jako przestępstwo, wartość ta musi
przekroczyć pięciokrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia w czasie jego
popełnienia. Natomiast typ uprzywilejowany przestępstwa tworzy „mała wartość”,
tj. wartość, która w chwili czynu nie przekracza dwustukrotnej wysokości
minimalnego wynagrodzenia (art. 53 § 14 k.k.s.).
W czasie popełnienia przez skazanego przestępstwa, tj. w dniu 15 stycznia
2014 r., minimalne wynagrodzenie za pracę zostało ustalone w rozporządzeniu
Rady Ministrów z dnia 11 września 2013 r. (Dz. U. 2013 r. poz. 1074) i wynosiło
1680 zł. Na tej podstawie granicę pomiędzy przestępstwem a wykroczeniem
wyznaczała kwota 8400 zł. Natomiast mała wartość nie mogła przekroczyć kwoty
336.000 zł.
Wobec tego Sąd Rejonowy w B. błędnie zaakceptował wniosek prokuratora
o skazanie bez rozprawy z uwagi na wadliwie wskazaną kwalifikację prawną
czynu. Zarzucony skazanemu czyn powinien być - zgodnie z art. 53 § 3 i § 14
k.k.s. - zakwalifikowany z art. 65 § 3 k.k.s. i art. 91 § 4 k.k.s w zw. z art. 7 § 1
k.k.s., albowiem opis czynu i wskazana w nim wysokość podatku narażonego na
4
uszczuplenie wynosiła 38.459 zł, zaś wartość uszczuplenia celnego wynosiła 1.299 zł.
W konsekwencji wymierzono też inną karę niż powinna zostać orzeczona. Przy
przyjęciu prawidłowej kwalifikacji prawnej czynu, żaden ze wskazanych
przepisów, tj. art. 65 § 3 k.k.s. i art. 91 § 4 k.k.s. nie przewiduje bowiem
zagrożenia karą pozbawienia wolności, którą wymierzono a jedynie karę grzywny
do 720 stawek dziennych.
Z tych też względów kasacja Prokuratora Generalnego jest zasadna. W
ponownym postępowaniu Sąd Rejonowy - biorąc pod uwagę przedstawione
zapatrywanie prawne co do kwalifikacji prawnej czynu - dokonana jej zmiany i
dostosuje do niej środki represji karnej.
Mając to wszystko na uwadze Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.