Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SK 58/14
POSTANOWIENIE
Dnia 16 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dawid Miąsik
w sprawie z powództwa O., następcy prawnego P. przeciwko Prezesowi Urzędu
Komunikacji Elektronicznej
z udziałem zainteresowanej C.
o ustalenie warunków dostępu,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 16 kwietnia 2015 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w W.
z dnia 30 maja 2014 r.,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 180 złotych
(sto osiemdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa
procesowego w postępowaniu kasacyjnym.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny w W. wyrokiem z 30 maja 2014 r., oddalił apelację Prezesa
Urzędu Komunikacji Elektronicznej od wyroku Sądu Okręgowego w W. – Sądu
Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 15 kwietnia 2013 r., w sprawie z odwołania
C. (obecnie O., powód) od decyzji Prezesa Urzędu z 12 października 2009 r. W
uzasadnieniu wyroku Sąd drugiej instancji wyjaśnił, że zaskarżona decyzja została
wydana przez Prezesa Urzędu w celu wykonania obowiązku nałożonego na
powoda decyzją MTR 2008. W postępowaniu administracyjnym prowadzącym do
2
wydania decyzji zaskarżonej w niniejszej sprawie Prezes Urzędu nie przeprowadził
odrębnej analizy kosztów świadczenia usługi zakańczania połączenia w sieci
powoda. Zdaniem Sądu Apelacyjnego uchylenie decyzji MTR 2008 nie zniosło
ciążącego na powodzie obowiązku ustalania opłat z tytułu dostępu
telekomunikacyjnego w oparciu ponoszone koszty. Obowiązek ten wynikał z decyzji
SMP z 20 lipca 2006 r. Jednakże uchylenie decyzji MTR skutkowało likwidacją
obowiązku dostosowania opłat do harmonogramu ustalonego w decyzji MTR 2008,
który to harmonogram egzekwowała decyzja wydana w niniejszej sprawie.
Prezes Urzędu zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego skargą kasacyjną w
całości. Wnosząc o przyjęcie jej do rozpoznania Prezes Urzędu powołał się na
potrzebę rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego, czy w świetle art. 40 ust. 4 Prawa
telekomunikacyjnego w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania decyzji, w
sytuacji gdy Prezes Urzędu wydał w odniesieniu do danego przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego na podstawie art. 40 ust. 4 Prawa telekomunikacyjnego
decyzję MTR i decyzja ta w chwili wydawania przez Prezesa Urzędu decyzji o
dostępie telekomunikacyjnym w zakresie połączenia sieci, której adresatem jest ten
przedsiębiorca telekomunikacyjny, znajdowała się w obrocie prawnym i podlegała
wykonania, dopuszczalnym byłoby dokonywanie przez Prezesa Urzędu oceny
wysokości opłat z tytułu zakańczania połączeń głosowych w publicznej ruchomej
sieci tego przedsiębiorcy w postępowaniu prowadzonym na podstawie art. 28 ust. 1
Prawa telekomunikacyjnego.
Powód w odpowiedzi na skargę kasacyjną Prezesa Urzędu wniósł o odmowę
przyjęcia jej do rozpoznania podnosząc, że sformułowane w niej zagadnienie
prawne sprowadza się w istocie do problemu prawnego, czy wyeliminowanie z
obrotu prawnego decyzji administracyjnej skutkuje koniecznością uchylenia opartej
na niej innej decyzji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna Prezesa Urzędu nie kwalifikowała się do przyjęcia celem
jej merytorycznego rozpoznania.
3
Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika jednoznacznie, że uchylenie
decyzji MTR 2008 nie wpływało na ciążący na powodzie obowiązek kalkulowania
cen w oparciu o koszty, a jedynie rzutowało na dopuszczalność narzucenia
powodowi przewidzianego w decyzji MTR 2008 harmonogramu zmian stawek MTR
stosowanych przez powoda w związku z realizacją tego obowiązku.
Powód w odpowiedzi na skargę kasacyjną trafnie podniósł, że niniejsza
sprawa należy, wbrew treści wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania,
do spraw, w których chodzi o konsekwencje uchylenia decyzji MTR 2008 w toku
sądowego postępowania odwoławczego od decyzji egzekwującej decyzję MTR
2008 dla rozstrzygnięcia podejmowanego w tym postępowaniu odwoławczym. W
tym zakresie Sąd Najwyższy w obecnym składzie podziela poglądy wyrażone
chociażby w uzasadnieniu postanowienia z 14 stycznia 2014 r., III SK 29/13 oraz
28 stycznia 2015 r., III SK 37/14. W uzupełnieniu poglądów wyrażonych w
uzasadnieniu tego ostatniego orzeczenia stwierdzić należy, w związku z
kontrowersjami dotyczącymi zagadnienia wydawania przez Prezesa Urzędu decyzji
konstytutywnych z mocą wsteczną, że dopuszczalność wydania przez organ
ponownej decyzji (po uchyleniu wcześniejszej decyzji przez SOKiK) jest
nieuniknioną konsekwencją możliwości kontrolowania uchybień proceduralnych w
postępowaniu przed Prezesem Urzędu. Jeżeli decyzja MTR została uchylona z
powodu nieprzeprowadzenia wymaganych prawem konsultacji, uwzględnienie
odwołania na tej podstawie upoważnia organ regulacji komunikacji elektronicznej
do usunięcia wytkniętego uchybienia procesowego i zakończenia postępowania
wydaniem kolejnej decyzji MTR, obejmującej swym zakresem ten sam okres (i tylko
ten okres) co pierwotna decyzja. Gdyby taka decyzja została wydana, Sąd
Najwyższy uznaje za dopuszczalne wydanie decyzji wykonawczych w sprawach
indywidualnych, dostosowujących stawki MTR do treści nowej decyzji MTR w tych
samych co pierwotnie przedziałach czasowych. W ocenie Sądu Najwyższego takie
działanie organu nie może być kwalifikowane jako klasyczny przypadek wydania
decyzji konstytutywnej z mocą wsteczną, gdyż decyzja taka wydawana jest w
wyniku uwzględnienia przez sąd odwołania od wcześniejszej decyzji, a ponadto
dotyczy takich samych obowiązków (które mogą zostać inaczej ukształtowane,
bądź nałożone w węższym zakresie) i tego samego okresu, co decyzja uchylona z
4
powodu wad w procedowaniu przez organ. Prezes Urzędu może również wydać
kolejną decyzję (w tym samym przedmiocie i za ten sam okres co uchylona
decyzja), jeżeli podstawą wydania orzeczenia kasatoryjnego były braki w zakresie
postępowania dowodowego, które uniemożliwiały wydanie przez SOKiK orzeczenia
reformatoryjnego przy uwzględnieniu odwołania. Natomiast uchylenie decyzji
Prezesa Urzędu w przypadku stwierdzenia przez SOKiK braku podstaw do
działania organu (np. z powodu niespełnienia przesłanek zastosowania art. 29
Prawa telekomunikacyjnego; braku kompetencji do nałożenia obowiązku) nie
uprawnia organu do wydania ponownej decyzji merytorycznie rozstrzygającej
sprawę, lecz jedynie do zakończenia postępowania administracyjnego przez jego
umorzenie.
Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 3989
k.p.c., Sąd Najwyższy
postanowił jak w sentencji.