Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa małoletnich B. M. i J. M. reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową M. S.

przeciwko R. M.

o alimenty

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku

z dnia 6 marca 2015 roku, sygn. akt III RC 584/14

oddala apelację i zasądza od pozwanego R. M. na rzecz przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów M. S. kwotę 600 (sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Na oryginale właściwe podpisy

Sygn. akt II Ca 376/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem dnia 6 marca 2015 roku Sąd Rejonowy w Radomsku III Wydział Rodzinny i Nieletnich, po rozpoznaniu sprawy z powództwa małoletnich powodów J. M. i B. M. przeciwko R. M. o alimenty: 1) zasądził alimenty od pozwanego R. M. na rzecz małoletniej powódki J. M., urodzonej (...) w R. w kwocie po 500 złotych miesięcznie oraz na rzecz małoletniego powoda B. M. urodzonego (...) w R. w kwocie po 500 złotych miesięcznie, płatne do rąk ustawowej przedstawicielki małoletnich powodów - ich matki M. S. w terminie do dnia 10-go każdego miesiąca z góry, wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 21 stycznia 2015 roku, 2) oddalił powództwo w pozostałym zakresie, 3) nadał wyrokowi w punkcie l rygor natychmiastowej wykonalności, 4) zasądził od pozwanego R. M. na rzecz M. S. kwotę 300 złotych tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego, 4) nie obciążył pozwanego pozostałymi kosztami postępowania w sprawie.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

Małoletnia J. M. urodzona (...) i małoletni B. M. urodzony (...) są dziećmi M. S. i pozwanego R. M.. Rodzice małoletnich powodów do listopada 2014 roku pozostawali w związku konkubenckim.

Matka małoletnich powodów M. S. ma 40 lat. Z zawodu jest lekarzem weterynarii. Matka małoletnich powodów prowadzi działalność gospodarczą. Z racji prowadzonej działalności uzyskała dochód roczny w kwocie około 20.000 złotych. M. S. posiada gospodarstwo rolne o pow. 8,32 ha - jednakże nie uzyskuje dochodu z prowadzonego gospodarstwa z uwagi na przeznaczanie uzyskanych plonów na wyżywienie 8 sztuk koni. M. S. otrzymuje dopłaty unijne w ramach systemów wsparcia bezpośredniego. Ponad określoną liczbę koni własnych M. S. ma na utrzymaniu ogiera kolegi oraz konia pozwanego. Zwierzęta te są hodowane z przeznaczeniem dla celów związanych ze sportem. W ubiegłym roku jeden z koni M. S. brał udział w gonitwie na S. - z tego tytułu właścicielka osiągnęła dochód w kwocie 7.000 – 8.000 złotych. M. S. sprzedała w 2014 roku dwa konie za 24.000 złotych.

Przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów poza końmi hoduje drób - 12 sztuk kur zielononóżek oraz 2 gęsi, ponadto M. S. posiada psy - kundle i jednego kota.

Przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów posiada samochód marki C. - rok produkcji 2010 - nabyty jako nowy w leasingu. Auto to obecnie zostało spłacone. Matka wraz z dziećmi i obecnym partnerem mieszka we własnym, wolnostojącym domu.

M. S. w następujący sposób określiła koszty związane z utrzymaniem: koszt opału to kwota około 3.000 – 4.000 złotych. Za wodę płaci 80 złotych - co dwa miesiące, za energię elektryczną w granicach od 250 do 450 złotych - co dwa miesiące. M. S. korzysta z gazu z butli - rodzina zużywa średnio jedną butlę miesięcznie, koszt butli to ok. 50 złotych. Podatek od nieruchomości płaci w kwocie 240 złotych rocznie. M. S. zaciągnęła kredyt w kwocie 240.000 złotych - na 15 lat - miesięczna rata to ok. 1.400 złotych - kredyt jest już spłacany przez 8 lat. Ubezpieczenie domu kosztuje 400 złotych rocznie, paliwo na dojazdy do szkoły dzieci 100 - 200 złotych miesięcznie.

Małoletnia powódka J. jest uczennicą klasy IV szkoły podstawowej w K.. Małoletnia nie choruje na choroby przewlekłe.

Podręczniki małoletniej J. M. kosztowały 450 złotych, pomoce szkolne - w szerokim ujęciu - to kwota 800 złotych, składka na komitet rodzicielski 40 złotych, ubezpieczenie 40 złotych, składki klasowe 20 - 30 złotych, obiady w szkole 50 złotych. W szkole są organizowane wycieczki, koszt tych wycieczek to kwota 50 - 60 złotych. Obóz szkolny 700 złotych, kieszonkowe 200 złotych. Dzieci dostają, tygodniowo, średnio po 10 złotych kieszonkowego. Na ubiór dla córki, według matki, trzeba przeznaczyć sezonowo ok. 2.000 – 3.000 złotych. Małoletnia uczęszcza na kurs tańca. Koszt kursu to ok. 40 złotych miesięcznie. Opłata za telefon komórkowy J. to kwota 30 złotych. Dla całej rodziny na wyżywienie M. S. wydaje ponad 2.000 złotych. Partner M. S. dokłada się do kosztów żywieniowych. Koszty czystości i higieny to kwota 50 złotych.

Małoletni powód B. jest uczniem klasy III szkoły podstawowej. Podręczniki B. kosztowały 400 złotych. Pozostałe koszty utrzymania małoletniego powoda są takie same jak koszty utrzymania małoletniej powódki. Małoletni B. ma wadę serca, jest pod kontrolą (...) w Ł.. Dojazd do Ł. to kwota ok. 100 złotych. Ponadto małoletni powód ma plamę na twarzy i w związku z tym w minionym roku został poddany leczeniu laserowemu.

Małoletni powód uczęszcza na naukę pływania - koszt kursu to kwota ok. 100 złotych.

Pozwany R. M. ma 42 lata. Z zawodu jest cukiernikiem, technikiem — rolnikiem. Obecnie nie pracuje, planował podjąć zatrudnienie od marca - u stolarza, jako pomocnik przy czyszczeniu frontów meblowych - z wynagrodzeniem ok. 1.200 złotych netto. Pozwany aktualnie mieszka u swoich rodziców w ich prywatnym domu. R. M. nie ponosi kosztów mieszkaniowych - gdyż jak wskazał nie ma na to środków. Pozwany wskazał, iż na wyżywienie potrzebuje ok. 500 złotych miesięcznie, na ubiór około 300 złotych sezonowo. Pozwany nie pali papierosów, nie spożywa alkoholu. Posiada samochód marki V. - rok produkcji 2010, zakupiony w grudniu 2014 roku za kwotę 14.000 złotych. Pieniądze na zakup auta pozwany miał ze sprzedaży koni - gdyż w roku 2014 sprzedał 3 konie za łączną kwotę 25.000 złotych. Pieniądze w kwocie 12.000 złotych - ze sprzedaży jednego konia - zostały przekazane przez pozwanego na gospodarstwo (...).

Pozwany posiada jeszcze jednego konia. Koszt utrzymania zwierzęcia wynosi ok. 300 złotych - jeżeli dysponuje się swoją paszą.

Sąd Rejonowy zważył, iż podstawę rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie stanowi art. 135 § 1 i 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - zwanego dalej krio, art. 133 § 1 krio oraz art. 128 krio, zgodnie z którym obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Małoletni B. i jego siostra J. niewątpliwie nie są w sumie utrzymać się samodzielnie, nie posiadają żadnego majątku - z którego dochody można by przeznaczyć na utrzymanie małoletnich - dlatego też małoletni bezwzględnie wymagają pomocy rodziców. Jedenastoletnia J. i dziewięcioletni B. wymagają stałego nadzoru i opieki. Bez wątpienia matka spełnia obowiązek pieczy i opieki nad małoletnimi dziećmi.

Nałożony na rodziców obowiązek alimentacyjny w stosunku do własnych dzieci podlega regulacji specjalnej i uprzywilejowanej. Rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że wykonywanie tego obowiązku stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Są obowiązani podzielić się z dziećmi nawet najmniejszymi dochodami.

W szczególnych przypadkach, gdy sytuacja dziecka tego wymaga, rodzice mają obowiązek wyzbywania się posiadanego majątku - bądź jego niektórych składników, aby w ten sposób podołać ciążącemu na nich obowiązkowi alimentacyjnemu. Pozwany obecnie nie pracuje, ale posiada samochód i konia - są to te składniki majątku, które R. M. mógłby ewentualnie spieniężyć, aby sprostać obowiązkowi alimentacyjnemu na rzecz syna i córki.

Zgodnie z art. 135 § 1 krio o zakresie obowiązku alimentacyjnego ze strony zobowiązanego - w tym przypadku ojca małoletnich powodów - decydują możliwości zarobkowe i majątkowe. Możliwości zarobkowe nie są utożsamiane z faktycznymi zarobkami pozwanego. Pozwany R. M. wprawdzie osiąga niezbyt wysokie dochody, ale Sąd ma na względzie, iż możliwości zarobkowe pozwanego są dużo większe - tym bardziej, że pozwany jest osobą młodą, zdrową, nie posiada orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. R. M. posiada intratny zawód - jest cukiernikiem, zna się na hodowli i pielęgnacji koni - jest technikiem rolnictwa.

Zdaniem Sądu koszt utrzymania małoletniego powoda B. M. to kwota ok. 950 – 1.000 złotych miesięcznie. Poza zwykłymi kosztami utrzymania małoletniego - takimi jak wyżywienie, ubiór, obuwie, środki czystości - matka ponosi koszty związane z leczeniem małoletniego syna. Pozwany powinien partycypować w kosztach utrzymania syna B. w kwocie po 500 złotych miesięcznie. Podobnie koszt utrzymania małoletniej J. M. oscyluje w wysokości 1.000 złotych. Ojciec powinien więc partycypować w kosztach utrzymania małoletniej J. w kwocie po 500 złotych miesięcznie. W ocenie Sądu kwota zasądzonych alimentów od pozwanego na rzecz małoletnich dzieci nie jest wygórowana i odpowiada rzeczywistym potrzebom małoletnich powodów. Pozwany jest świadomy tego, jakie są rzeczywiste koszty utrzymania syna i córki - bowiem rodzice małoletnich wspólnie zamieszkiwali i wychowywali dzieci do listopada 2014 roku.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd uznał, iż zasądzona od pozwanego na rzecz małoletnich powodów kwota jest wystarczająca, bowiem wyższa suma alimentów stanowiłaby zbyt duże obciążenie i pozbawiłaby pozwanego środków niezbędnych na własne utrzymanie.

Sąd ma na uwadze, że wysokość alimentów po 800 złotych na rzecz każdego z małoletnich dzieci - jest nadmiernie wygórowana zarówno dlatego, iż stanowi 80 % rzeczywistych kosztów utrzymania każdego z małoletnich powodów, ale również dlatego, że rodzice powinni w miarę w równych częściach partycypować w kosztach utrzymania syna i córki - tym bardziej, iż oboje są w podobnym wieku, są osobami młodymi i zdrowymi.

W związku z powyższym Sąd uznał, iż koszty utrzymania małoletnich J. i B. w pozostałym zakresie obciążają ich matkę. Ponadto zważyć należy, iż dotychczas M. S. poczuwa się do utrzymywania i wychowania syna i córki i jako matka wypełnia swój obowiązek alimentacyjny względem dzieci we właściwy sposób. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności Sąd uznał, że powództwo w pozostałym zakresie jest nieuzasadnione w chwili orzekania i podlega oddaleniu. Ponieważ przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów wytoczyła powództwo w dniu 29 grudnia 2014 roku jedynie na rzecz małoletniego powoda, a dopiero w dniu 21 stycznia 2015 roku rozszerzyła powództwo - Sąd orzekł, iż 21 stycznia 2015 roku jest dniem, od którego ojciec jest zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych na rzecz dzieci.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

Zgodnie z treścią art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

W powyższej sprawie przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów korzystała z profesjonalnej pomocy prawnej świadczonej przez adwokata.

Zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu — stawki minimalne wynoszą w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego o alimenty, nakazanie wypłacenia wynagrodzenia za pracę do rąk drugiego małżonka - 60 złotych, z zastrzeżeniem ust. 4, który stanowi, że opłaty, o których mowa w ust. 1 pkt 11, ustala się od wartości przedmiotu sprawy, jeżeli obowiązek zwrotu kosztów obciąża osobę zobowiązaną.

Sąd postanowił zasądzić od pozwanego na rzecz przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda kwotę 300 złotych tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego - od uwzględnionej części powództwa.

Na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd nie obciążył pozwanego pozostałymi kosztami postępowania w sprawie - mając na uwadze jego obciążenie - głównie alimentacyjne oraz stosunkowo niskie zarobki, które pozwany ma otrzymywać z tytułu wynagrodzenia za pracę.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając go w części, tj. w punkcie 1 w zakresie zasądzonych na rzecz małoletnich kwot ponad 250 złotych oraz w zakresie punktu 3 i 4.

Na podstawie art. 368 § 1 pkt. 2 k.p.c. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1) naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 233 § 1 k.p.c. polegającego na dowolnej, a nie swobodnej ocenie dowodów poprzez przyjęcie, iż:

a) pozwany R. M. wprawdzie osiąga niezbyt wysokie dochody, ale Sąd ma na względzie, iż możliwości zarobkowe pozwanego są dużo większe (...) R. M. posiada intratny zawód, jest cukiernikiem - zna się na hodowli i pielęgnacji koni - jest technikiem rolnictwa – podczas gdy pozwany R. M. nie osiąga w chwili obecnej żadnych dochodów, gdyż jest osobą bezrobotną poszukującą aktywnie pracy, ze względu na rozstanie z dotychczasową partnerską życiową - przedstawicielką ustawową małoletnich powodów M. S., u której pracował w gospodarstwie rolnym na utrzymanie małoletnich powodów, a pozwany zawodu cukiernika nie wykonuje od przeszło 10 lat, w związku z czym twierdzenie o intratności zawodu cukiernika w przypadku pozwanego jest niezgodne ze stanem faktycznym, natomiast hodowla i pielęgnacja koni możliwa była przez pozwanego w gospodarstwie przedstawicielki ustawowej małoletnich dzieci - M. S., co w chwili obecnej nie jest możliwe ze względu na powyższe,

b) pozwany dysponuje możliwościami zarobkowymi, które pozwolą mu partycypować w kosztach utrzymania małoletnich dzieci stron w wysokości po 500 złotych alimentów na każdego z powodów, bez dostatecznego uwzględnienia, że pozwany dotychczas przez ponad 10 ostatnich lat swojego życia pracował na gospodarstwie rolnym (...) - jego partnerki życiowej, nie otrzymując nic w zamian (gospodarstwo, jak i wszystkie jego składniki są własnością M. S., więc de facto był on jej pracownikiem, któremu notabene nie płaciła ona za pracę w gospodarstwie rolnym), a w chwili obecnej musi on szukać pracy, gdyż mieszkając u swoich rodziców pozwany jest zobowiązany partycypować w kosztach utrzymania nieruchomości, a powoływanie się na fakt posiadania przez pozwanego intratnego zawodu w postaci cukiernika w realiach sprawy nie ma żadnego wpływu na ustalenia możliwości zarobkowych pozwanego, nie wykonującego zawodu, któremu zdaniem strony daleko do intratności ze względu na brak praktyki, doświadczenia i faktyczne odejście od wyuczonego zawodu,

c) pozwany posiada samochód oraz konia, które to może spieniężyć - podczas gdy samochód osobowy marki V. nie jest wyłączną własnością pozwanego, a jedynie jest on jego współwłaścicielem wraz ze S. M. - bratem pozwanego na podstawie umowy kupna-sprzedaży z dnia 11listopada 2014 roku, co stanowi o braku możliwości swobodnego dysponowania pojazdem, a sprzedaż konia nie jest rzeczą łatwą do zrealizowania w praktyce obrotu gospodarczego i wymaga czasu oraz nakładów w postaci środków na zakup paszy i innych środków koniecznych do utrzymania zwierzęcia,

2) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyrokowania polegającego na:

- nie uwzględnieniu przy orzekaniu meriti i ustalaniu możliwości zarobkowych zobowiązanych do alimentacji stron, zarobków przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów M. S. z pracy, jako lekarz weterynarii w schronisku dla bezdomnych zwierząt w R. w wysokości 4.700 złotych oraz z czynności odłowu zwierząt, które to wykonuje na zlecenie właściwych organów administracji publicznej -podczas gdy M. S. pracuje, jako lekarz weterynarii w schronisku dla bezdomnych zwierząt w R. uzyskując wynagrodzenie w kwocie około 4.700 złotych oraz posiada podpisane z gminą umowy w zakresie wykonywania odłowu zwierząt, co nie podlegało ocenie meriti w toku rozważań nad skarżonym orzeczeniem, a brak ten miał istotny wpływ na końcową ocenę możliwości zarobkowych rodziców powodów przez Sąd w zakresie rozłożenia ciężaru alimentacji na rzecz małoletnich dzieci, gdzie z porównania zarobków rodziców powodów i realnych możliwości zarobkowych wynika ich wysoka dysproporcja na korzyść M. S., która realnie posiada intratny zawód tzn. jest lekarzem weterynarii.

Wskazując na powyższe na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie co do meritum, i oddalenie powództwa w zakresie żądanej wysokości alimentów na rzecz małoletnich dzieci stron w części zaskarżonej ponad kwotę 250 złotych na rzecz małoletniego syna stron B. M. i ponad kwotę 250 złotych na rzecz małoletniej córki stron J. M., a z ostrożności procesowej

ewentualnie na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Nadto pozwany wniósł o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania za 1 i II instancję według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna i podlega oddaleniu.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że podniesiony w apelacji zarzut naruszenia prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie wadliwej i sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego oraz dowolnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego nie znajduje uzasadnienia w niniejszej sprawie.

Wbrew twierdzeniom apelacji Sąd I instancji dokonał prawidłowego ustalenia stanu faktycznego w sprawie, zaś apelacja pozwanego stanowi wyłącznie polemikę z dokonaną przez Sąd pierwszej instancji oceną dowodów zgromadzonych w sprawie. Podkreślić należy, że podniesione zarzuty apelacji nie znajdują odzwierciedlenia w analizie przebiegu postępowania przed Sądem I instancji, który to Sąd dokonał szczegółowych ustaleń faktycznych na podstawie dowodów zaoferowanych przez obie strony postępowania, które wszechstronnie rozważył i ocenił w treści uzasadnienia.

Należy podkreślić, że zarzuty apelacji co do dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego w niniejszej sprawie skupiają się na w istocie na dwóch płaszczyznach – po pierwsze, iż Sąd Rejonowy niesłusznie przyjął, że możliwości zarobkowe pozwanego pozwalają mu na uiszczanie alimentów na rzecz małoletnich powodów w kwocie po 500 złotych miesięcznie, po drugie zaś, że Sąd Rejonowy przyjął możliwości zarobkowe przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów na znacznie niższym poziomie, niż kształtują się one w rzeczywistości.

Przy czym podkreślić należy, że pozwany nie kwestionował ustaleń Sądu pierwszej instancji w zakresie potrzeb małoletnich powodów, których koszt zaspokojenia Sąd ten określił na kwotę 1.000 złotych w odniesieniu do każdego z powodów.

Odnosząc się do pierwszej ze wskazanych wyżej okoliczności stwierdzić należy, że zasadnie Sąd pierwszej instancji przyjął, że możliwości zarobkowe pozwanego pozwalają mu na uiszczanie alimentów na rzecz powodów w kwocie po 500 złotych miesięcznie. Podkreślić należy, że nie można utożsamiać możliwości zarobkowych z faktycznymi zarobkami, na co słusznie zwrócił uwagę Sąd Rejonowy w uzasadnieniu skarżonego wyroku.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego jest zgodne co do tego, że możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej nie wynikają z faktyczne osiąganych zarobków i dochodów, ale stanowią środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych (por. np.: orzeczenie SN z dnia 9 stycznia 1959 r., 3 CR 212/59, OSPiKA 1960, z. 2, poz. 41; uchwałę pełnego składu SN – Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42; wyrok SN z dnia 22 czerwca 2007 r., II UK 229/06, LEX nr 422753). W uzasadnieniu uchwały 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 maja 1995 r., III CZP 178/94 (LEX nr 4233), Sąd Najwyższy podkreślił, że: „ustalenie możliwości zarobkowych (majątkowych) zobowiązanego do alimentacji ma często charakter hipoteczny, gdyż kryterium takich możliwości nie zawsze są zarobki osiągane aktualnie przez zobowiązanego, lecz sama zdolność do uzyskania wyższego wynagrodzenia. Jeżeli zatem – najczęściej – wysokość alimentów sąd ustala na podstawie zarobków otrzymywanych przez pozwanego, to nie dlatego, że pomija dyspozycję art. 135 § 1 k.r.o., lecz z tej racji, że zarobki te odpowiadają możliwościom zobowiązanego. Prowadzi to do konkluzji, że poza całokształtem okoliczności faktycznych, które w sprawie o alimenty sąd obowiązany jest wziąć pod uwagę, istnieje pewna sfera ocen, które odnoszą się do przypuszczenia, domysłu, a nie do faktów jako okoliczności rzeczywistych”.

I słusznie przyjął Sąd Rejonowy, że możliwości zarobkowe pozwanego są dużo większe, niż mógłby świadczyć o tym poziom uzyskiwanych przez niego dochodów. Pozwany jest osobą młodą, zdrową, sprawną fizycznie i intelektualnie, posiada w istocie dwa zawody – zawód cukiernika oraz technika rolnictwa. Winien zatem ze swojego wykształcenia i doświadczenia zawodowego uczynić użytek pozwalający mu na zaspokojenie potrzeb własnych dzieci. W tym kontekście zwłaszcza okoliczność, że pozwany od kilku lat nie wykonuje zawodu cukiernika nie świadczy o tym, że nie mógłby zawodu tego wykonywać w chwili obecnej po dodatkowych kursach doszkalających. Okoliczność zaś, że w ostatnich latach pracował w gospodarstwie rolnym przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów i jak twierdzi – nie otrzymywał z tego tytułu żadnych dochodów - nie ma z punktu widzenia alimentów należnych na rzecz małoletnich powodów żadnego znaczenia, skoro ich związek przestał istnieć. Zresztą to pozwany w przeszłości tak poukładał swoje relacje z matką dzieci, więc może czynić zarzuty z tego tytułu tylko sobie.

Odnosząc się do drugiej z okoliczności podniesionych przez powoda w apelacji, a mianowicie, że Sąd Rejonowy przyjął możliwości zarobkowe przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów na znacznie niższym poziomie, niż kształtują się one w rzeczywistości, należy podkreślić, że zarzut ten – niezależnie od tego, że nie znajduje potwierdzenia - nie ma znaczenia dla oceny możliwości zarobkowych pozwanego, które – jak wskazano Sąd pierwszej instancji ocenił w sposób prawidłowy.

Należy podkreślić, że obowiązek alimentacyjny względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie obciąża oboje rodziców. Zgodnie z treścią art. 135 § 2 krio wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

W niniejszej sprawie Sąd pierwszej instancji ustalił potrzeby małoletnich na poziomie po 1.000 złotych miesięcznie. Mimo, iż obecnie to matka powodów sprawuje stałą pieczę nad dziećmi polegającą na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionych do alimentów, to Sąd Rejonowy obciążył oboje rodziców kosztami utrzymania małoletnich w równym stopniu, uznając, że koszty te w połowie winien ponosić pozwany, od którego zasądził alimenty, w połowie zaś matka powodów. Zatem uznać należy, że Sąd Rejonowy ustalając wysokość kosztów utrzymania małoletnich dzieci przypadających na każde z rodziców wziął już pod uwagę okoliczność lepszej sytuacji majątkowej matki dzieci, skoro uznał, że winna ona zaspokajać połowę tych kosztów, mimo osobistych starań o utrzymanie i wychowanie dzieci. Obciążenie jej w takiej sytuacji jeszcze wyższymi kosztami utrzymania dzieci – w kwocie po 750 złotych miesięcznie – bo do tego prowadziłoby uwzględnienie apelacji – nie znajduje żadnego uzasadnienia w realiach niniejszej sprawy.

Mając na uwadze przedstawione wyżej okoliczności, z uwagi na bezzasadność apelacji, zachodziła podstawa do oddalenia apelacji w całości, o czym Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach procesu za instancję odwoławczą Sąd orzekł zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zasądzając od pozwanego na rzecz przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów kwotę 600 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą. W niniejszej sprawie wartość przedmiotu zaskarżenia wynosiła 6.000 złotych, zatem wynagrodzenie pełnomocnika w osobie adwokata wynosiło 600 złotych (§ 6 pkt 4 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 461 z późn. zm.).

Na oryginale właściwe podpisy