Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 07-07-2015 r.

Sąd Okręgowy w Koninie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia – SO Anna Walczak- Sarnowska

Protokolant: Starszy sekretarz sądowy Lila Andrzejewska

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 07-07-2015 r. w Koninie

sprawy J. Z. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o emeryturę

na skutek odwołania J. Z. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

z dnia 30-04-2015r. znak: (...)

I.  Zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje J. Z. (2) prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym , począwszy od ukończenia 60- roku życia tj. od dnia (...)

II.  Stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie istnienia

okoliczności niezbędnej do wydania decyzji w sprawie przyznania prawa do emerytury.

Sygnatura akt III U 577/15

UZADADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. decyzją z dnia 30 kwietnia 2015 roku, znak: (...) odmówił J. Z. (2) prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach. W uzasadnieniu organ rentowy stwierdził, że wnioskodawca nie spełnił przesłanki koniecznej do przyznania prawa do emerytury przy obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach, ponieważ na dzień 1 stycznia 1999 roku udowodnił 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych , w tym okres 13 lat 8 miesięcy i 12 dni okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Organ rentowy nie uznał okresu pracy w szczególnych warunkach w okresie zatrudnienia w Spółdzielni (...) od 2 marca 1974 r. do 6 kwietnia 1977 r., od 12 kwietnia 1977 r. do 14 lutego 1979 r. oraz od 20 maja 1979 r. do 31 października 1983 r. na podstawie wystawionego świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 5 stycznia 2011 roku wystawionego przez Prezesa Zarządu K. O., gdyż Spółdzielnia od 1993 roku nie zatrudniała żadnych pracowników.

Ponadto w wstawionym świadectwie brak jest podania charakteru wykonywanej pracy zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku oraz brak podania zarządzenia resortowego.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył J. Z. (1) wnosząc o zmianę decyzji i przyznanie mu emerytury przy obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach podnosząc, że przez cały okres zatrudnienia pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku traktorzysty.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie od odwołującego kosztów zastępstwa sądowego wg norm przepisanych, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

J. Z. (1) urodził się w dniu (...)

W okresie od 2 marca 1974 roku do 14 lutego 1979 roku, od 22 lutego 1979r. do 16 maja 1979 r. oraz od 20 maja 1979 r. do 31 października 1983 r. pracował w Spółdzielni (...) na stanowisku kierowcy ciągnika.

Pracodawca Prezes Zarządu za w/w okres wystawił świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach w dniu 5 stycznia 2011 roku wskazując w nim , że J. Z. (1) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy zatrudniony był na stanowisku traktorzysty i stanowisko to wymienione jest w wykazie A , Dział VIII , poz. 3 pkt 3r Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku.

/ świadectwa pracy , świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 5 stycznia 2011 roku k. 12-15 akt ZUS/

Odwołujący przez cały okres zatrudnienia pracował jako kierowca ciągnika . Wykonywał wówczas wszelkie prace polowe na rzecz rolników indywidualnych– młócenie, siewy, oranie, opryski, prace przy wykopkach , wożenie wody. Zimą w okresie zatrudnienia w Spółdzielni (...)pracował w transporcie, woził materiały budowlane , wodę i prace te wykonywał ciągnikiem. Wszystkie prace wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Spółdzielnia do roku 1983 roku zatrudniała pracowników i miała 3 filie ; (...) , G., K.. Odwołujący początkowo pracował w G., a następnie w K..

W dniu 20 marca 2015 roku J. Z. (1) wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury dołączając świadectwa pracy, świadectwo wykonywania prac w szczególnym charakterze z dnia 5 stycznia 2011 roku.

Zaskarżoną decyzją z dnia 30 kwietnia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. odmówił odwołującemu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że odwołujący udowodnił łącznie 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych wobec wymaganych 25 lat, w tym okres 13 lat , 8 miesięcy i 12 dni pracy w szczególnych warunkach.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego, dokumentów dołączonych do akt sprawy oraz w oparciu o zeznania odwołującego i świadków; E. F., R. K..

Świadkowie pracujący razem z odwołującym potwierdzili, że w okresie zatrudnienia od 2 marca 1974 roku do 14 lutego 1979 roku, od 20 maja 1979 roku do 31 października 1983 roku w Spółdzielni (...) odwołujący pracował na stanowisku kierowcy ciągnika i praca jego polegała na wykonywaniu wszystkich prac polowych , wykonywaniu oprysków, siewu, orki, kopaniu ziemniaków dla rolników indywidualnych. W okresie zimowym woził , materiały budowlane do budowy ciągnikiem, wodę do gospodarstw. Prace te wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Pracodawca za w/w okres Prezes Zarządu wystawił świadectwo pracy w szczególnych warunkach z dnia 5 stycznia 2011 roku wskazując , że odwołujący pracował na stanowisku kierowcy ciągnika, które nie zostało uznane przez organ rentowy.

Zdaniem Sąd zeznania świadków i odwołującego zasługują na uwzględnienie, gdyż są spójne, logiczne, rzeczowe i wzajemnie się uzupełniają. Świadkowie pracowali w tych samym zakładach pracy razem z odwołującym, znali więc charakter i okresy jego pracy. Zeznania świadków korespondują z dowodami przedstawionymi przez odwołującego w trakcie procesu.

W przedmiotowej sprawie przedmiotem sporu było rozważanie, czy J. L. przysługuje prawo do emerytury.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat do 1 stycznia 1999 roku,

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa .

Według art. 32 ust. 1 ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1, przy czym za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (ust. 2 art. 32).

Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 tego przepisu (pracownikom) przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Tym dotychczasowym przepisem jest wspomniane rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43). Zgodnie z § 4 rozporządzenia pracownik wykonujący prace na stanowisku wymienionym w wykazie A, stanowiącym załącznik do rozporządzenia nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, wynoszący 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Według § 2 wspomnianego rozporządzenia okresy pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy, zaś okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

W przedmiotowej sprawie Sąd zobligowany do rozstrzygnięcia wskazanego wyżej przedmiotu sporu przeprowadził postępowanie dowodowe, zgodnie z regułami procedury cywilnej. Nie ulega bowiem wątpliwości, że ograniczenia dowodowe z wspomnianego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku nie dotyczą postępowania przed sądem (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku, II UNK 186/97, publ. OSNAP 1998/11/342; LEX nr 32696).

Postępowanie dowodowe dowiodło, że J. Z. (1) pracował Spółdzielni (...) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy ciągnika

Praca jego polegała na wykonywaniu prac polowych takich jak; oranie, opryski, kopanie ziemniaków, a w okresie zimowym wożenia materiałów budowlanych, wody. Wszystkie prace wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Świadkowie potwierdzili, że odwołujący przez cały okres pracy w spornych okresach wykonywał jedynie pracę kierowcy ciągnika i praca ta wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Z zeznaniami tymi w pełni korelują zeznania odwołującego. Potwierdził okres pracy na stanowisku kierowcy ciągnika .

Wszystkie opisane wyżej zeznania są spójne i wzajemnie się uzupełniają. Z tych przyczyn Sąd uznał je za wiarygodne i przydatne dla celów przedmiotowego postępowania.

Zajmowane przez J. Z. (1) stanowisko – kierowcy ciągnikowego wymienione jest w wykazie A, dziale VIII, pozycji 3 wspomnianego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. jest pracą w szczególnych warunkach.

Słuszny jest bowiem pogląd, że o uznaniu konkretnej pracy za pracę w szczególnych warunkach decyduje, czy praca jest wymieniona w § 4-15 rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) oraz w wykazach stanowiących załącznik do tego rozporządzenia (wyrok SN z dnia 7 lipca 1999 roku, III RN 25/99, publi. OSNP z 2000 r. nr 12, poz. 453), które to rozporządzenie jest zgodnie z Konstytucją RP źródłem powszechnie obowiązującego prawa.

Postępowanie dowodowe wykazało, że odwołujący wykonywał pracę w szczególnych warunkach pracując jako kierowca ciągnika i praca ta zdaniem Sądu wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odwołujący 60 lat ukończył w dniu (...) posiada wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie 25 lat, w tym łącznie z okresem uznanym przez organ rentowy okres 23 lat , 1 miesiąc i 5 dni pracy w szczególnych warunkach.

W świetle tych ustaleń stwierdzić więc należy, że J. Z. (1) spełnia wszystkie niezbędne przesłanki do nabycia wcześniejszej emerytury począwszy od ukończenia 60 roku życia tj. dnia(...)

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

Jednocześnie Sąd na zasadzie art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, uznał, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Ustalenie charakteru pracy odwołującego, nastąpiło na podstawie ustaleń, które nie mogły być brane pod uwagę przez organ rentowy z uwagi na ograniczenia dowodowe obowiązujące w postępowaniu przed tym organem. Zgodnie bowiem z § 22 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki z dnia 23 listopada 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe, środkiem dowodowym, stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę są przede wszystkim dokumenty (świadectwo pracy). Odwołujący za okres pracy w (...) w R. przedstawił świadectwo pracy w szczególnych warunkach , które budziło wątpliwości.