Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX Ka 621/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Kielcach IX Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Sójka

Sędziowie: SSO Aleksandra Babilon- Domagała

SSO Jan Klocek (spr.)

Protokolant: st.sekr.sądowy Monika Ćwiek

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Kielcach Roberta Jagusiaka

po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2015 roku

sprawy M. J. (1)

oskarżonego o przestępstwa z art. 234 kk w zw. z art. 91§ 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach

z dnia 29 grudnia 2014 roku sygn. akt II K 644/14

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. W. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) złotych tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego świadczoną w postępowaniu odwoławczym;

III.  zwalnia oskarżonego M. J. (1) od kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym.

IX Ka 621/14

UZASADNIENIE

Prokurator Prokuratury Rejonowej Kielce Wschód w Kielcach oskarżył M. J. (1) o to, że w okresie od 8 stycznia 2014 roku do 16 stycznia 2014 roku w Z. i w K. działając w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw fałszywie oskarżył M. G. przed organami powołanymi do ścigania przestępstw i orzekania w sprawach o przestępstwa o ich dokonanie i tak:

- w dniu 8 stycznia 2014 roku w Z. kierując wniosek do Prokuratury Rejonowej w Z. o pociągnięcie M. G. do odpowiedzialności karnej za popełnione przez nią przestępstwa, fałszywie oskarżył ją przed organem powołanym do ścigania przestępstw – Prokuraturę Rejonową w Z. o dokonanie w dniu 24 lutego 2013 roku w K. przestępstwa oszustwa na szkodę K. D., w dniach 10 i 11 kwietnia 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę A. G., w dniu 18 lutego 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę K. Ś., w dniu 26 lutego 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę R. J. (2), w dniu 2 kwietnia 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę J. M. (1), w dniu 5 kwietnia 2013 roku na terenie Gminy Z. przestępstwa oszustwa na szkodę M. M., w dniu 29 września 2012 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę K. W. (1), w dniu 13 listopada 2012 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę K. W. (2) i A. Ł., w dniu 15 listopada 2012 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę J. O., w dniu 16 listopada 2012 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę J. M. (2), w dniu 19 listopada 2012 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę K. K. i K. M., w dniu 20 lutego 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę F. M., w dniu 26 czerwca 2012 roku w Z. przestępstwa oszustwa na szkodę B. K., w dniu 16 lipca 2012 roku w Z. przestępstwa oszustwa na szkodę T. S. (1), w dniu 18 lipca 2012 roku w Z. przestępstwa oszustwa na szkodę M. B., w dniu 19 lipca 2012 roku w Z. przestępstwa oszustwa na szkodę K. F. i M. K., w dniu 20 lipca 2012 roku w Z. przestępstwa oszustwa na szkodę R. S., w dniu 28 września 2012 roku w Z. przestępstwa oszustwa na szkodę J. M. (3), w dniu 2 października 2012 roku w Z. przestępstwa oszustwa na szkodę M. J. (2), w dniu 26 lutego 2013 roku we W. przestępstwa oszustwa na szkodę T. S. (2), w dniu 30 marca 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę Ł. C., w dniu 3 kwietnia 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę Z. G., w dniu 4 kwietnia 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę Ł. W.;

- w dniu 15 stycznia 2014 roku w K. kierując wniosek do Sądu Rejonowego w Kielcach o pociągnięcie M. G. do odpowiedzialności karnej za popełnione przez nią przestępstwo, fałszywie oskarżył ją przed organem powołanym do orzekania w sprawach o przestępstwo – Sądem Rejonowym w Kielcach o dokonanie w dniu 24 lutego 2013 roku w K. przestępstwa oszustwa na szkodę K. D.;

- w dniu 16 stycznia 2014 roku w K. kierując wniosek do Prokuratury Rejonowej K. (...)w K. o pociągnięcie M. G. do odpowiedzialności karnej za popełnione przez nią przestępstwo, fałszywie oskarżył ją przed organem powołanym do ścigania przestępstw Prokuraturą Rejonową K.(...) w K. o dokonanie w dniu 24 lutego 2013 roku w K. przestępstwa oszustwa na szkodę K. D., czym wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 234 Kk w zw. z art. 91 § 1 Kk.

Sąd Rejonowy w Kielcach Wydział II Karny wyrokiem z dnia 29 grudnia 2014 roku w ramach czynów zarzucanych w akcie oskarżenia uznał oskarżonego M. J. (1) za winnego tego, że: w okresie od dnia 07 stycznia 2014 roku do dnia 12 stycznia 2014 roku w Z. działając w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, zanim zapadł pierwszy wyrok co do któregokolwiek z tych przestępstw trzykrotnie fałszywie oskarżył M. G. przed organami powołanymi do ścigania przestępstw i orzekania w sprawach o przestępstwa o ich dokonanie i tak:

- w dniu 07 stycznia 2014 roku w Z. kierując wniosek do Prokuratury Rejonowej w Złotowie o pociągnięcie M. G. do odpowiedzialności karnej fałszywie oskarżył ją przed organem powołanym do ścigania przestępstw – Prokuraturą Rejonową w Złotowie o popełnienie przestępstw objętych postępowaniami o sygnaturach: 1 Ds. 991/13 Prokuratury Rejonowej dla (...)we W., 1 Ds. 601/13 Prokuratury Rejonowej K.W. w K., 2 Ds. 870/13 Prokuratury Rejonowej W.W. w W., VIII K 1167/13, VIII K 879/13, VIII K 671/13 i VIII K 571/13 Sądu Rejonowego w P.VIII Zamiejscowego Wydziału Karnego w Z., tj. o dokonanie w dniu 24 lutego 2013 roku w K. przestępstwa oszustwa na szkodę K. D., w dniach 10 i 11 kwietnia 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę A. G., w dniu 18 lutego 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę K. Ś., w dniu 26 lutego 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę R. J. (2), w dniu 2 kwietnia 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę J. M. (1), w dniu 5 kwietnia 2013 roku na terenie Gminy Z. przestępstwa oszustwa na szkodę M. M., w dniu 29 września 2012 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę K. W. (1), w dniu 13 listopada 2012 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę K. W. (2) i A. Ł., w dniu 15 listopada 2012 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę J. O., w dniu 16 listopada 2012 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę J. M. (2), w dniu 19 listopada 2012 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę K. K. i K. M., w dniu 20 lutego 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę F. M., w dniu 26 lutego 2013 roku we W. przestępstwa oszustwa na szkodę T. S. (2), w dniu 30 marca 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę Ł. C., w dniu 3 kwietnia 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę Z. G., w dniu 4 kwietnia 2013 roku w B. przestępstwa oszustwa na szkodę Ł. W.;

- w dniu 07 stycznia 2014 roku w Z. kierując wniosek do Sądu Rejonowego w Kielcach o pociągnięcie M. G. do odpowiedzialności karnej fałszywie oskarżył ją przed organem powołanym do orzekania w sprawach o przestępstwa – Sądem Rejonowym w Kielcach o dokonanie w dniu 23 lutego 2013 roku w K. przestępstwa oszustwa na szkodę K. D. w postępowaniu II K 801/13 Sądu Rejonowego w Kielcach;

- w dniu 12 stycznia 2014 roku w Z. kierując wniosek do Prokuratury Rejonowej K.(...) w K. o pociągnięcie M. G. do odpowiedzialności karnej fałszywie oskarżył ją przed organem powołanym do ścigania przestępstw Prokuraturą Rejonową K. – Wschód w K. o dokonanie w dniu 24 lutego 2013 roku w K. przestępstwa oszustwa na szkodę K. D. w sprawie sygn. 1 Ds. 601/13 Prokuratury Rejonowej K.(...)w K., tj. popełnienia trzech przestępstw z art. 234 Kk w zw. z art. 91 § 1 Kk i za to na podstawie tych przepisów wymierzył mu karę trzech miesięcy pozbawienia wolności.

Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. W. kwotę sześćset dziewiętnaście złotych i dziewięćdziesiąt dwa grosze tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu udzieloną oskarżonemu M. J. (1).

Na podstawie art. 624 § 1 Kpk zwolnił oskarżonego M. J. (1) od ponoszenia koszów sądowych w całości obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach Wydział II Karny z dnia 29 grudnia 2014 roku wniósł obrońca oskarżonego i na mocy art. 444 Kpk i art. 425 § 1 Kpk zaskarżył powyższy wyrok w części orzeczenia o karze.

Na zasadzie art. 438 pkt 4 i 2 Kpk obrońca oskarżonego zarzucił:

1.  rażącą niewspółmierność (surowość) orzeczonej kary pozbawienia wolności polegającą na orzeczeniu kary trzech miesięcy pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenie jej wykonania,

2.  obrazę przepisów postępowania to jest art. 7 Kpk polegającą na błędnej ocenie, iż wobec oskarżonego nie zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna pozwalająca na orzeczenie wobec niego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania jakkolwiek ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w szczególności wyjaśnień oskarżonego wynika, że obiektywnie istnieją przesłanki do warunkowego zawieszenia kary pozbawienia wolności.

Na zasadzie art. 437 § 1 Kpk obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie kary pozbawienia wolności w dotychczasowym wymiarze z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres lat dwóch.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie, a końcowo jawiła się jako oczywiście bezzasadna.

Na wstępie należało zauważyć, że Sąd I Instancji zebrał i przeprowadził wszystkie istotne dowody w sprawie, poddał je właściwej ocenie i wysnuł trafne końcowe wnioski przesądzające o sprawstwie M. J. (1) w zakresie zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu. Sposób analizy dowodów a także tok rozumowania przedstawił w spełniającym ustawowe wymogi uzasadnieniu. W dokumencie tym wcale szeroko Sąd Rejonowy odniósł się do poczynionych ustaleń w zakresie rodzaju i rozmiaru orzeczonej kary. W związku z tym mogła nastąpić kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia, która wypadała pozytywnie względem treści wyroku.

Rozpoznający sprawę Sąd rozstrzygając o karze miał na uwadze przepisy o zasadach jej wymiaru a w szczególności art. 53 Kk. Wymierzona kara trzech miesięcy pozbawienia wolności jest w pełni współmierną do charakteru przypisanego M. J. (1) czynu oraz całkowicie sprawiedliwą, bowiem uwzględnia wszystkie dyrektywy wymiaru kary a także okoliczności obciążające i łagodzące. Nadto przez jej wymiar zrealizowana została zasada swobodnego uznania sędziowskiego w związku z czym nie ma niedopuszczalnego prawnie elementu dowolności.

Tego rodzaju ocenę rozmiaru kary zdaje się podzielać obrońca wnoszący apelację, gdyż w skardze nie kwestionuje rozmiaru i rodzaju kary a jedynie wywodzi, że wykonanie tej kary powinno nastąpić w formie warunkowego zawieszeniem jej wykonania.

Z takim oczekiwaniem obrońcy nie sposób się zgodzić. Jak już wspomniano, także odnośnie przeszkód warunkujących zawieszenie wykonania kary Sąd Rejonowy zasadnie i przekonująco argumentował w uzasadnieniu ( por. str. 22 uzasadnienia, karta 311). Zgadzając się z poglądami Sądu I Instancji w tym zakresie Sąd Odwoławczy nie zauważa konieczności przywoływania wyeksponowanych w uzasadnieniu elementów na nowo. Podkreślenia jedynie wymaga, że uznanie przez Sąd Rejonowy, iż po stronie M. J. (1) brak jest jakichkolwiek okoliczności mogących uzasadniać przekonanie o możliwości przestrzegania przez sprawcę porządku prawnego mimo orzeczenia kary wolnościowej, jest w pełni trafne. Nie może w szczególności uchodzić uwadze, że M. J. (1) uprzednio był wielokrotnie karany i stosowano wobec niego dobrodziejstwo kar wolnościowych a mimo tego niezwłocznie powracał do przestępstwa (por. odpisy wyroków - karta 107, 134, 151, 168).

Skoro warunkiem zastosowania instytucji zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności jest ziszczenie się przesłanki o charakterze indywidualno – prewencyjnym, to należy uznać, że nie występuje ona w przypadku M. J. (1). Nie można bowiem postawić prognozy , że oskarżony pozostając na wolności nie powróci do przestępstwa i będzie szanował porządek prawny. Dotychczasowym sposobem życia w postaci ciągłego konfliktu z prawem oskarżony zaprzeczył snuciu względem jego osoby pozytywnej prognozy kryminologicznej.

Sprawca musi zrozumieć, że kolejne czyny niezgodne z porządkiem prawnym będą spotykać się ze stanowczą reakcją a w szczególności z wymiarem coraz surowszych kar.

Prawidłowości ustaleń Sądu Rejonowego, odnoszących się do rodzaju kary, nie mogły zmienić przedstawione przez obrońcę w trakcie rozprawy apelacyjnej dokumenty opisujące w różnych aspektach sytuację rodzinną M. J. (1), bowiem okoliczności w nich wskazane nie mogą przekładać się na sytuację procesową sprawcy. Teoretycznie tylko po spełnieniu innych warunków mogą być przedmiotem rozważań w fazie postępowania wykonawczego.

Reasumując należało stwierdzić, że wymierzona oskarżonemu przez Sąd Rejonowy kara nie razi niewspółmiernością, a wprost przeciwnie trzeba ją uznać jako słusznie zastosowaną.

Z tych względów, kierując się treścią art. 437 § 1 Kpk zaskarżony wyrok jako prawidłowy pozostał utrzymany w mocy.

Skoro zaś postępowanie odwoławcze nie potwierdziło zasadności zarzutów przedstawionych w apelacji a orzeczenie nie zawierało uchybień, które należało brać pod uwagę z urzędu to wywiedzioną na korzyść M. J. (1) apelację należało uznać za oczywiście bezzasadną.

W końcu zasądzono stosowne wynagrodzenie dla adwokata udzielającego obrony z urzędu, a mając na względzie trudną sytuację materialną oskarżonego zwolniono go z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Rozstrzygnięcie w o kosztach znajduje uzasadnienie w przepisach art. 634 Kpk i art. 626 § 1 Kpk oraz w przepisie art. 17.1. ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych DZ. U nr 49 poz. 223 z 1983 roku.

SSO A. Babilon – Domagała SSO K. Sójka SSO J. Klocek