Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lipca 2015 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Zawicki

Protokolant: Anna Sabinicz

po rozpoznaniu w dniu 3 lipca 2015 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W.

przeciwko M. S. (1)

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego M. S. (1) na rzecz powoda Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W. kwotę 701 (siedemset jeden) złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 22 lipca 2014 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego M. S. (1) na rzecz powoda Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W. kwotę 227 (dwieście dwadzieścia siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

Sygnatura akt: XI GC 497/15

Uzasadnienie w postępowaniu uproszczonym.

UZASADNIENIE

Powód Towarzystwo (...) spółka akcyjna w W. złożył pozew przeciwko M. S. (1) o zapłatę kwoty 701 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty. W treści pozwu wskazano, że powód zawarł z pozwanym umowę ubezpieczenia. Wysokość składki ustalono na podstawie oświadczenia pozwanego między innymi w zakresie ilości szkód spowodowanych przez pojazdy, których był właścicielem. Po zweryfikowaniu informacji powód ustalił, że pozwany nie powiadomił o wszystkich szkodach, a ustalenie tej okoliczności wpłynęło na wysokość należnej od niego składki.

Wydano nakaz zapłaty uwzględniający żądanie pozwu (karta 31).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty (karta 34) powód wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu. Wskazał, że na etapie podpisania umowy i weryfikacji danych wynikało, że powód był uprawniony do określonych zniżek. Umowa została zawarta z pośrednictwem firmy trudniącej się zawieraniem umów ubezpieczenia, zaś pozwany, działający w zaufaniu do tego podmiotu nie kwestionował wyników tej weryfikacji. Zdaniem powoda, nie był on sprawcą żadnych zdarzeń drogowych.

W piśmie z dnia 18 grudnia 2014 roku (karta 42) pozwany powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko. Wskazał, że pozwany złożył oświadczenie, że nie istniały szkody z ubezpieczenia OC pojazdu, którego był właścicielem, użytkownikiem, bądź kierującym. Pozwany miał dwie szkody z ubezpieczenia AC i jedną z OC. Ponadto powód przedstawił sposób wyliczenia kwoty objętej pozwem.

Na rozprawie w dniu 3 lipca 2015 roku (karta 64) stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dnu 2 grudnia 2013 roku M. S. (1) zawarł z Towarzystwem (...) spółką akcyjną w W. umowę ubezpieczenia pojazdu B. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Polisa obejmowała umowę ubezpieczenia OC (pobrano składkę 542 złote), AC (pobrano składkę 4.301 złotych), KR, (...), (...), WAS zaś łączna składka wyniosła 6.964 złote. Wartość pojazdu ustalono na kwotę 228.100 złotych.

Po uwzględnieniu rzeczywistej liczby wypadków i uszkodzeń pojazdów kierowanych przez M. S. (1), bądź stanowiących jego własność, wysokość składki wzrosłaby o 701 złotych.

dowód:

- wniosek – polisa, karta 9 -11;

- arkusz kalkulacji składki, karta 12;

Zawierając umowę M. S. (1) potwierdził, że w okresie ostatnich 36 miesięcy posiadał umowę OC jako właściciel bądź użytkownik, w tym okresie nie wystąpiły szkody z ubezpieczenia OC powstałe w związku z ruchem pojazdów, którym był właścicielem, bądź użytkownikiem a także innych pojazdów, którymi kierował, w wymienionym okresie 36 miesięcy posiadał umowę AC jako właściciel bądź użytkownik, wystąpiła jedna szkoda z ubezpieczenia AC/KR, pojazdów których był właścicielem bądź użytkownikiem a także innych pojazdów w czasie, kiedy nimi kierował.

Dowód:

- wniosek – polisa, karta 9 -11;

Przedmiotowa umowa została zawarta z osobą umocowaną do zawierania umów w imieniu powoda – A. S. – agentem ubezpieczeniowym. Przed podpisaniem umowy M. S. (1) przejrzał ją pobieżnie. Agent udzielał informacji klientowi odnośnie wysokości zniżek jakie może otrzymać.

Dowód:

- zeznania pozwanego M. S. (2) berta, karta 65-66;

M. S. (1) w chwili podpisania umowy był właścicielem kilkunastu samochodów. W okresie poprzedzającym zawarcie wyżej opisanej umowy doszło do trzech zdarzeń drogowych w związku z pojazdami, którym M. S. (1) był właścicielem, posiadaczem, bądź kierującym, w tym dwóch generujących odpowiedzialność z ubezpieczenia AC i jednego z ubezpieczenia OC.

Dowód:

- dane z ubezpieczeniowego funduszu gwarancyjnego, karta 14 – 19;

- zeznania pozwanego M. S. (2) berta, karta 65-66;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowią przepisy art. 805 kodeksu cywilnego i ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Zgodnie z dyspozycją art. 805 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Stosownie do treści art. 809 § 1 k.c. ubezpieczyciel zobowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia. Zgodnie z treścią art. 813 § 1 k.c. składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności ubezpieczyciela. W przypadku wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia przed upływem okresu na jaki została zawarta umowa, ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej. W treści § 2 tej normy wskazano, że jeżeli nie umówiono się inaczej, składka powinna być zapłacona jednocześnie z zawarciem umowy ubezpieczenia, a jeżeli umowa doszła do skutku przed doręczeniem dokumentu ubezpieczenia - w ciągu czternastu dni od jego doręczenia.

Stosownie do treści art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych jeżeli ubezpieczający nie podał zakładowi ubezpieczeń znanych sobie okoliczności, o które zakład ubezpieczeń zapytywał przed zawarciem umowy ubezpieczenia obowiązkowego i które pociągają za sobą istotną zmianę prawdopodobieństwa wypadku ubezpieczeniowego, zakład ubezpieczeń ma prawo żądać odpowiedniej zmiany wysokości składki ubezpieczeniowej z uwzględnieniem zwiększenia prawdopodobieństwa wypadku ubezpieczeniowego wskutek okoliczności niepodanych do jego wiadomości.

W niniejszej sprawie nie była sporna wysokość kwoty objęta pozwem, zaś tylko obowiązek pozwanego uiszczenia tej kwoty. O ile bowiem w samym pozwie nie przedstawiono sposobu wyliczenia tej kwoty, a wyłącznie przedstawiono dokumenty stanowiące tego wyliczenia, to po przedstawieniu operacji matematycznych przez powoda, pozwany nie zakwestionował ich poprawności.

Sąd oddalił wnioski dowodowe powoda o zwrócenie się do (...) z wnioskiem o nadesłanie informacji czy powód w okresi36 miesięcy przed zawarciem przedmiotowi umowy był sprawcą zdarzenia drogowego (…) ponieważ pełnomocnik powoda na rozprawie oświadczył, że powód o takie dane sam nie zwracał się, zaś nie było przeszkód aby pełnomocnik powoda takie dane dostarczył. Dokumenty te dotyczyły jego mandanta. Nie wyjaśniono jednocześnie z jakich względów powód sam tych dokumentów przedstawić nie mógł, zaś pozwany mógł ubiegać się o taką informację choćby na podstawie normy art. 104 cytowanej wyżej ustawy z dnia 22 maja 2003 roku.

Przede wszystkim odpowiedź na pytanie postanowione w tezie dowodowej nie miałby znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, ponieważ jak ustalono na podstawie treści polisy, wysokość składki ubezpieczenia nie była uzależniona wyłącznie od bezszkodowej jazdy pozwanego albo braku zdarzeń drogowych generujących wypłatę odszkodowania (AC, OC) pojazdów należących do pozwanego, niekoniecznie przy tym pozwany miał być sprawcą szkody.

Pełnomocnik pozwanego oświadczył, że nie modyfikuje tezy dowodowej wobec świadka A. S.. Teza dowodowa dotyczyła wyłącznie „ustalenia przez świadka szkodowości okresie 36 miesięcy”. Sąd oddalił przedmiotowy wniosek dowodowy przyjmując, że nie można wykluczyć, że agent weryfikował szkodowość/bezszkodowość jazdy powoda, choć ta weryfikacja w świetle oświadczenia podpisanego przez pozwanego nie ma żadnego znaczenia. Innych zaś okoliczności teza dowodowa nie obejmowała.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego sąd doszedł do przekonania, że powód jako osoba pełnoletnia, prowadząca działalność gospodarczą, posiadająca pewne doświadczenie życiowe, powinna cechować się stosowną ostrożnością zawierając umowy z kontrahentami. Przedmiotowa umowa zawierała bowiem wyraźne oświadczenie powoda, że w okresie ostatnich 36 miesięcy przed podpisaniem umowy posiadał umowę OC jako właściciel bądź użytkownik, w tym okresie nie wystąpiły szkody z ubezpieczenia OC powstałe w związku z ruchem pojazdów, którym był właścicielem, bądź użytkownikiem a także innych pojazdów, którymi kierował, w wymienionym okresie 36 miesięcy posiadał umowę AC jako właściciel bądź użytkownik, wystąpiła jedna szkoda z ubezpieczenia AC/KR, pojazdów których był właścicielem bądź użytkownikiem a także innych pojazdów w czasie, kiedy nimi kierował.

Pozwany potwierdził podpisem, że dane podane we wniosku są prawdziwe oraz, ze podanie danych niezgodnych, bądź niepełnych może spowodować odpowiednie skutki prawne. Pozwany potwierdził swoim podpisem, że podane przez niego dane podlegać będą weryfikacji i ma świadomość tego, że w przypadku ustalenia niezgodności danych podanych w umowie ze stanem faktycznym, może być obciążony kosztami powiększenia składki ubezpieczenia.

Sąd nie wyklucza, że agent ubezpieczeniowy pomagał w pewnym stopniu pozwanemu umowę wypełnić, nie mniej jednak, nawet przy przyjęciu, że pozwany żadnych danych (poza własnymi danymi osobowymi) nie podał, przeczy temu treść umowy, zaś zeznania świadka i strony w zakresie wykładni treści umowy jawią się jako niecelowe. Umowa zawiera bowiem sformułowania jasne, oraz niekwestionowaną przez pozwanego definicję terminu „użytkownik” wskazując, że jest to osoba upoważniona do korzystania z pojazdu na podstawie umowy leasingu lub kredytu wskazana w dokumencie ubezpieczenia. Gdyby zaś przydawać szczególne znaczenie pomocy agenta przy wprowadzaniu danych ubezpieczonego do umowy, brak byłoby podstaw do stosowania zapisów jak w umowie – w zakresie możliwości weryfikacji tych danych przez zakład.

Pozwany zeznał, że podał agentowi swoje dane osobowe oraz numer PESEL. Warto jednak zauważyć, że w treści umowy występują dodatkowe dane, jak liczba kluczyków do pojazdu, czy dotychczasowe naprawy blacharsko lakiernicze pojazdu. Są to dane, które musiał A. S. podać pozwany, a przynajmniej taki stan rzeczy wynika z treści umowy.

Z zeznań pozwanego nie wynika, że agent samodzielnie sprawdził w systemie komputerowym liczbę szkód z udziałem osoby, bądź pojazdów pozwanego i wyłącznie na tej podstawie wskazał jaka będzie wysokość składki ubezpieczenia należnej powodowi. Powód wyłącznie wskazywał, że agent przedstawił mu propozycje zniżek po sprawdzeniu ich w systemie.

Dalej zauważyć należy, że brak jest podstaw do przyjęcia, jak wskazuje pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty, że sens oświadczenia złożonego przez pozwanego we wniosku o ubezpieczenie dotyczy wyłącznie sytuacji, w której pozwany byłby sprawcą zdarzenia drogowego. Trudno logicznie taką wykładnię oświadczenia woli i wiedzy pozwanego przyjąć w aspekcie treści jego oświadczenia, które przecież wprost odnosi się również do pojazdów stanowiących jego własność, albo pojazdów, którymi kierował nie będąc ich właścicielem, co wskazuje wprost na szerokie spektrum sytuacji generujących odpowiednią wysokość składki ubezpieczenia. Nie jest sporne, że umowa dotyczyła konkretnego pojazdu ale w świetle treści oświadczenia pozwanego trudno przyjąć, że wskazywało ono wyłącznie na brak wypadków spowodowanych przez pozwanego jako kierującego wyłącznie tym pojazdem.

Odnośnie sposobu wyliczenia wysokości składki, wynika ono z arkuszu kalkulacji składki oraz matematycznego zestawienia operacji przeprowadzonych celem ustalenia wysokości tej składki. Pozwany nie zakwestionował wyliczenia składki przedstawionej w piśmie z dnia 18 grudnia 2014 roku (karta 42). Wobec podania niepełnych danych przez pozwanego przyznano mu zniżkę 60 % w stosunku do taryfy podstawowej w związku z bezszkodową jazdą. Wobec ustalenia szkód zniżka ta powinna wynieść 40% zatem w przypadku ubezpieczenia OC wynieść powinna 813 złotych, zaś ustalono ją wcześniej na 542 złote, w przypadku ubezpieczenia AC wynieść powinna 4.731 złotych, zaś pobrano ją w wysokości 4.301 złotych.

Orzeczenie o odsetkach oparte zostało o przepis art. 481 kc stanowiącego, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia. O ile strony nie ustaliły inaczej wierzycielowi należą się odsetki ustawowe.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje postawę prawną w 108 § 1 zd. 1 k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na poniesione przez powoda koszty złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 30 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika – 180 zł, zgodnie z §6 pkt 2 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu

W tym stanie rzeczy orzeczono, jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować w kontrolce uzasadnień;

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego;

3.  Akta przedłożyć z pismami, lub za 30 dni.

S.S.R. Mariusz Zawicki