Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 28 stycznia 2015 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Dalba

Protokolant: Anna Szwed

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2015 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa m. (...)

przeciwko M. F.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej M. F. na rzecz powoda m. (...) kwotę 17.861,80 zł (siedemnaście tysięcy osiemset sześćdziesiąt jeden złotych i osiemdziesiąt groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 grudnia 2013 r. do dnia 28 stycznia 2015 r. w kwocie 2.492,33 zł. (dwa tysiące czterysta dziewięćdziesiąt dwa złote i trzydzieści trzy grosze);

2.  zasądzoną w punkcie 1 należność główną w kwocie 17.861,80 zł (siedemnaście tysięcy osiemset sześćdziesiąt jeden złotych i osiemdziesiąt groszy) rozkłada na 36 (trzydzieści sześć) miesięcznych równych rat, każda rata w kwocie 496,16 zł. (czterysta dziewięćdziesiąt sześć złotych i szesnaście groszy), przy czym pierwsza rata płatna będzie do końca miesiąca, w którym nastąpi uprawomocnienie się niniejszego orzeczenia, a następne raty płatne będą do końca każdego miesiąca poczynając od miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpi uprawomocnienie się orzeczenia wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat;

3.  zasądza od pozwanej M. F. na rzecz powoda m. (...) kwotę 894,- zł. (osiemset dziewięćdziesiąt cztery złote) tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu;

4.  w pozostałym zakresie nie obciąża pozwanej M. F. kosztami postępowania;

5.  przyznaje ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia na rzecz radcy prawnego J. P. (1) kwotę 2.400,- zł. (dwa tysiące czterysta złotych) powiększoną o należny podatek VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu.

Sygn. akt i C 1714/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 grudnia 2013 roku powód m. (...) wniósł przeciwko pozwanej M. F. o zasądzenie kwoty 17.861,80 zł. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu pełnomocnik powoda wyjaśnił, iż pozwana nie zapłaciła odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) przy ul. (...) w W. za okres od dnia 1 stycznia 2012 roku do dnia 30 września 2013 roku / k. 2-3/.

W odpowiedzi na pozew pozwana, reprezentowana przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu, wniosła o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu pełnomocnik podniósł, iż pozwana zaprzestała zajmować przedmiotowy lokal mieszkalny w październiku 2011 roku, gdyż wyprowadziła się do wynajętego mieszkania nr (...) przy ul. (...) w W., toteż powództwo należy ocenić jako bezzasadne / k. 49-50/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. F. zajmowała lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...) w W., którego najemcą do dnia śmierci była jej ciotka J. P. (2) / okoliczność bezsporna/.

W dniu 28 października 2011 roku M. F. zawarła umowę najmu lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W., którego właścicielem była K. P. / dowód: k. 38-39 – kserokopia umowy najmu lokalu mieszkalnego/.

W tym samym dniu M. F. fizycznie, wraz ze swoimi rzeczami, opuściła lokal nr (...) przy ul. (...) w W. i przeprowadziła się do lokalu przy ul. (...). W przeprowadzce pomagała jej koleżanka, która tego dnia przyjechała po nią samochodem. W lokalu mieszkalnym przy ul. (...) zostały stare sprzęty należące do zmarłej ciotki M. F.. M. F. zabrała ze sobą klucze, których nie odniosła ani do administracji ani do (...) D.. Nie został również spisany z jej udziałem protokół zdawczo-odbiorczy lokalu ze spisaniem liczników, stanu lokalu. M. F. po otrzymaniu od m. (...) wezwania do opuszczenia lokalu, zastosowała się do niego, nie wiedząc, że musi oddać klucze.

W lokalu mieszkalnym przy ul. (...) zamieszkiwała przez rok. W miesiącu październiku 2012 roku strony umowy najmu rozwiązały ją za porozumieniem w trybie ustnym. Potem zamieszkała w lokalu na B., w którym przebywała do stycznia 2014 roku.

Prawomocnym wyrokiem zaocznym z dnia 30 listopada 2012 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie w sprawie sygn. akt I C 1475/12 nakazał M. F. opuszczenie i opróżnienie lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W. i wydanie go w stanie wolnym m. (...). Jednocześnie w wyroku tym Sąd ustalił, że M. F. nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego. /dowód: k. 8-8v. – kserokopia wyroku zaocznego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności/.

Od miesiąca stycznia 2012 roku opłaty za lokal nr (...) przy ul. (...) w W. ( zaliczkowe opłaty za świadczenia + odszkodowanie) wynosiły kwotę 538,78 zł., od miesiąca czerwca 2012 roku opłaty te wynosiły kwotę 553,82 zł., od miesiąca lipca 2012 roku wynosiły kwotę 1.091,93 zł., od miesiąca października 2012 roku wynosiły kwotę 1.058,84 zł., od miesiąca stycznia 2013 roku wynosiły zaś kwotę 858,56 zł., od miesiąca lutego 2013 roku wynosiły kwotę 644,94 zł., od miesiąca kwietnia 2013 roku wynosiły kwotę 688,86 zł., z kolei od miesiąca lipca 2013 roku opłaty te wynosiły kwotę 683,43 zł. / dowód: k. 30-37 – k zawiadomienia o wysokości opłat za lokal/

W dniu 30 września 2013 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie R. M. wprowadził wierzyciela m. (...) w posiadanie lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W., pozbawiając tym samym dłużnika władztwa nad rzeczą /dowód: k. 9 – protokół sporządzony w miejscu dokonania czynności/.

Aktualnie M. F. jest zatrudniona na umowę o pracę jako konsultant w salonie (...) i zarabia miesięcznie kwotę 1.128 zł. netto. Oprócz tego przysługuje jej prowizja od sprzedanych usług. Nie ma już oszczędności. Zamieszkuje w mieszkaniu przyjaciółki jej matki, płaci za najem mieszkania kwotę 1.000 zł. miesięcznie. Nie ma nikogo na utrzymaniu.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wszechstronnej analizy akt sprawy, na które złożyły się dokumenty i kserokopie dokumentów wskazane i opisane w treści, których autentyczność nie budziła żadnych wątpliwości Sądu i które nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Nadto Sąd oparł się na zeznaniach świadka K. P. / k. 37-38/ oraz zeznaniach pozwanej M. F. / k. 41, 58-60/, które uzupełniały okoliczności wynikające z załączonych dokumentów w zakresie dotyczącym zajmowania przedmiotowego lokalu mieszkalnego przez pozwaną, dysponowania przez nią kluczami do tego lokalu oraz sytuacji materialno-osobistej pozwanej. Zarówno zeznania świadka jak i pozwanej były szczere i spontaniczne toteż Sąd obdarzył je walorem wiarygodności.

Zebrane dowody stanowiły wystarczającą podstawę do wydania rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Zgodnie z przepisem art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego ( opubl. Dz.U.2014.150 j.t.).osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie ( ust. 1). Z zastrzeżeniem ust. 3, odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego ( ust. 2). Osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł ( ust. 3).

W toku niniejszego procesu powód m. (...) dochodził zasądzenia od pozwanej kwoty 17.861,80 zł. tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu. Z kolei pozwana M. F. nie zakwestionowała dochodzonego roszczenia ani co do zasady ani co do wysokości. W swoich zeznaniach zaś przyznała, iż opuściła przedmiotowy lokal mieszkalny zgodnie z wezwaniem do jego opuszczenia lecz nie zdała kluczy do lokalu ani administracji ani urzędowi dzielnicy.

W tym miejscu należy stwierdzić, iż zgodnie z treścią art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Stosownie do treści art. 232 kpc strony są zobowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Zgodnie zaś z art. 233 § 1 kpc sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Stąd też należy stwierdzić, iż jedną z podstawowych zasad procesu cywilnego jest zasada kontradyktoryjności. Oznacza to, iż sąd orzekający nie jest obciążony odpowiedzialnością za rezultat postępowania dowodowego, którego dysponentem są strony. Rola sądu nie polega bowiem na wykonywaniu obowiązków procesowych ciążących na stronach (por. wyrok s. apel. w Lublinie z dnia 27 listopada 1996 r., III Aua 26/96, OSNC 1997/1/4). W szczególności rzeczą sądu nie jest zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do prowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 r., I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76).

Z przedstawionych przez powoda zawiadomień płatniczych wynikała wysokość odszkodowania za bezumowne korzystanie ze spornego lokalu za poszczególne miesiące w okresie od 1 stycznia 2012 roku do dnia 30 września 2013 roku. Łączną kwotę tych świadczeń ( 15.873.65 zł. ) oraz odsetek ustawowych naliczanych w związku z nieopłacaniem odszkodowania ( 1.988,15 zł.) obrazowało zestawienie wyliczenia należności przedstawione przez powoda / k. 10/ na sumę pieniężną odpowiadają kwocie dochodzonej pozwem, tj. 17.861,80 zł. Strona pozwana w żaden sposób nie zakwestionowała wskazanych kwot.

W ocenie Sądu M. F. posiadając klucze do mieszkania nr (...) przy ul. (...) w W., pomimo jego opuszczenia w październiku 2011 roku w związku ze zmianą miejsca zamieszkania, miała możliwość korzystania z niego aż do momentu faktycznego wprowadzenia powoda w posiadanie lokalu przez komornika. Konsekwencją niezdania lokalu, który pozwana zajmowała, czerpiąc uprawnienia do zamieszkiwania w nim z prawa najmu przysługującego jej ciotce, i tym samym nie wydania kluczy powodowi, było pozostawanie spornego lokalu w faktycznej dyspozycji M. F., pomimo braku tytułu prawnego do zajmowania tegoż lokalu. Tym samym - w świetle przepisu art. 18 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego – roszczenie należało ocenić jako uzasadnione co do zasady, a wobec nie kwestionowania naliczonej należności, także uzasadnione co do wysokości.

W tym stanie rzeczy Sąd na podstawie przepisu art. 18 ust. 1 i 2 uopl. uwzględnił w całości dochodzone roszczenie, zaś rozstrzygnięcie o odsetkach ustawowych oparł na przepisie art. 481 k.c. i dlatego orzekł jak w pkt I wyroku.

Zgodnie z przepisem art. 320 kpc w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia.

Takie wypadki zachodzą, jeżeli ze względu na stan majątkowy, rodzinny, zdrowotny spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłoczne lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody (M. Jędrzejewska (w opracowaniu J. Gudowskiego) (w:) Kodeks postępowania cywilnego..., t. 2, red. T. Ereciński, s. 35; zob. też E. Gapska, Czynności..., s. 134; A. Góra-Błaszczykowska, Orzeczenia..., s. 40; M. Uliasz, Kodeks postępowania cywilnego..., s. 422).

Mając na względzie z jednej strony wysoką kwotę zadłużenia, z drugiej zaś sytuację materialną pozwanej K. F., tj. że zarabia ona 1.128 zł. netto miesięcznie ( + premie), z czego opłaca czynsz najmu w kwocie 1.000 zł., nie posiada oszczędności ani majątku, Sąd doszedł do przekonania o konieczności rozłożenia zasądzonego roszczenia na raty i dlatego orzekł jak w pkt II wyroku.

Powyższe rozstrzygniecie związane znajdowało uzasadnienie w uchwale siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1970 roku w sprawie III PZP 11/70, mającej moc zasady prawnej, zgodnie z którą rozkładając z mocy art. 320 k.p.c. zasądzone świadczenia pieniężne na raty, sąd nie może - na podstawie tego przepisu - odmówić przyznania wierzycielowi żądanych odsetek za okres do dnia wydania wyroku zasądzającego świadczenie; rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma jednak ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat.

Sąd postanowił o rozłożeniu zasądzonego roszczenia na 36 równych rat w kwocie po 496,16 zł. uznając, iż raty w tej wysokości będą możliwe do spłaty dla pozwanej przy uwzględnieniu jej dochodów oraz miesięcznych wydatków, a także będą czynić zadość interesowi wierzyciela.

Na podstawie przepisu art. 102 kpc Sąd odstąpił od obciążania pozwanej w części kosztami procesu, tj. w zakresie wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika powoda ( 2.400 zł.) z uwagi na jej szczególną sytuację materialną oraz prowadzenie procesu w sposób lojalny. Pozwana zeznawała bowiem w sposób szczery i obszerny, nie zatajała żadnych wiadomych jej okoliczności ( pkt 3 i 4 wyroku). Hipoteza przepisu art. 102 k.p.c., odwołująca się do występowania „przypadków szczególnie uzasadnionych” pozostawia sądowi orzekającemu swobodę oceny, czy fakty związane z przebiegiem procesu, jak i dotyczące sytuacji życiowej strony stanowią podstawę do nie obciążania jej kosztami procesu. Do pierwszych zaliczane są sytuacje wynikające z charakteru żądania poddanego rozstrzygnięciu, jego znaczenia dla strony, subiektywne przekonanie strony o zasadności roszczeń. Drugie natomiast wyznacza sytuacja majątkowa i życiowa strony, z tym zastrzeżeniem, że niewystarczające jest powoływanie się jedynie na trudną sytuację majątkową. Całokształt okoliczności, które mogłyby uzasadniać zastosowanie tego przepisu powinny być ocenione z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego / wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 11 kwietnia 2014 roku, sygn. akt I ACa 9/14, opubl. Lex nr 1455540/.

W pkt 5 wyroku Sąd orzekł na zasadzie przepisu art. 29 ustawy z dnia 26 maja 1962 roku Prawo o adwokaturze ( opubl. Dz.U.2014.635 j.t.) w zw. z § 6 pkt 5 i § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz.U. z 2013 r., poz. 461).

Mając na względzie powyższe Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.