Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Ka 452/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący- Sędzia SO Marek Wasiluk

Sędziowie: SO Krzysztof Kamiński – spr.

Del. SR Beata Maria Wołosik

Protokolant :Aneta Chardziejko

w obecności prokuratora Małgorzaty Zińczuk, po rozpoznaniu w dniu 27.06.2013 r. sprawy skazanego W. W. z art. 85 k.k. na skutek apelacji wniesionych przez skazanego oraz jego obrońcę od wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 17 stycznia 2013 r. (sygn. akt VII K 843/12):

I.  Wyrok w zaskarżonej części zmienia w ten sposób, że:

1.  łagodzi karę łączną pozbawienia wolności obejmującą wyroki Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawach o sygn. akt XV K 982/08, VII K 451/08 i XV K 1696/08 do 2 (dwóch lat);

2.  łagodzi karę łączną pozbawienia wolności obejmującą wyroki Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawach o sygn. akt XV K 1542/09, XV K 988/10 i VII K 533/10 do 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy.

II.  W pozostałej zaskarżonej części wyrok utrzymuje w mocy.

III. Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. Z. K. kwotę 147,60-zł. (sto czterdzieści siedem złotych i sześćdziesiąt groszy) tytułem kosztów obrony z urzędu za postępowanie odwoławcze, w tym 27,60-zł. (dwadzieścia siedem złotych i sześćdziesiąt groszy) tytułem podatku VAT.

IV. Zwalnia skazanego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze i obciąża nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

W. W. został skazany prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie III K 2935/07 z dnia 13.11.2007 r. za czyn z art. 279 § 1 k.k. popełniony w dniu 04.06.2007 na karę 1 roku pozbawienia wolności; 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 2 k.k., art. 73 § 2 k.k. warunkowo zawieszono wykonanie kary pozbawienia wolności na okres 3 lat, oddano pod dozór kuratora; orzeczono o kosztach; Wyrokiem Sądu Okręgowego w Białymstoku zmieniono w ten sposób, że orzeczono obowiązek naprawienia szkody; postanowieniem z dnia 8.12.2010 roku zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary;

2.  Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie XV K 982/08 z dnia 19.11.2008 r. za czyn z art. 278 § 1 k.k. popełniony w dniu 16.01.2008 r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności; na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 2 k.k. art. 73 § 2 k.k. wykonanie orzeczonej kary warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 4 lata; orzeczono obowiązek naprawienia szkody; orzeczono o kosztach sądowych; postanowieniem z dnia 14.01.2011 roku karę zarządzono do wykonania;

3.  Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie VII K 451/08 z dnia 09.03.2009 r. za czyn z art. 278 § 1 k.k. i inne popełniony w dniu 17.11.2007 roku na karę 1 roku pozbawienia wolności; orzeczono o kosztach sądowych;

4.  Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie XVK 1696/08 z dnia 15.01.2010 r. za czyn z art. 286 § 1 k.k. i inne popełniony w dniu 29 i 30 kwietnia 2008 r. oraz za czyn z art. 278 § 1 k.k. popełniony w dniu 15 maja 2008 roku odpowiednio na kary 1 roku pozbawienia wolności i 6 miesięcy pozbawienia wolności; na podstawie art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. orzeczono karę łączną jednego roku pozbawienia wolności; na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczono okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 16.05.2008 r. do dnia 04.08.2008 roku; orzeczono o obowiązku naprawienia szkody i o kosztach sądowych;

5.  Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie XVK 1542/09 z dnia 10.02.2010 r. za czyn z art. 288 § 1 k.k. popełniony w dniu 02.08.2009 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności; orzeczono o obowiązku naprawienia szkody i o kosztach sądowych;

6.  Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie XVK 988/10 z dnia 29.11.2010 r. za czyn z art. 278 § 1 k.k. popełniony w dniu 15.01.2010 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności; na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczono okres tymczasowego aresztu w sprawie oraz orzeczono o kosztach sądowych;

7.  Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie XVK 476/11 z dnia 10.05.2011 r. za czyn z art. 276 k.k. popełniony w dniu 28.01.2011 r. na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności; orzeczono o kosztach sądowych;

8.  Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie VIIK 533/10 z dnia 17.06.2011 r. za czyn z art. 278 § 1 k.k. i inne popełniony w dniu 20.02.2009 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności; na podstawie art. 45 § kw w zw. z art. 5 § 1 pkt. 4 kpw umorzono postępowanie w przedmiocie czynu z art. 119 § 1 k.w.; na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczono okres tymczasowego aresztu w sprawie od dnia 20.02.2009 do dnia 21.02.2009 roku; orzeczono o kosztach sądowych;

9.  Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie XVK 358/11 z dnia 30.05.2011 r. za czyn z art. 278 § 1 k.k. i inne popełniony w dniu 10.01.2011 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności; na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczono okres tymczasowego aresztu w sprawie od dnia 10.01.2011 do dnia 11.01.2011 roku; orzeczono o kosztach sądowych.

Sąd Rejonowy w Białymstoku wyrokiem z dnia 17 stycznia 2013 roku w sprawie o sygn. akt VII K 843/12:

1. Na podstawie art. 85 k.k., art. 86§1 k.k. połączył kary orzeczone w wyrokach:

- Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie XV K 982/08, VII K 451/08 i XVK 1696/08oraz orzekł wobec skazanego W. W.karę łączną 3 (trzech) lat i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

- Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawach XV K 1542/09, XV K 988/10 i VII K 533/10 oraz orzekł karę łączną 2 (dwóch) lat i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

- Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawach XV K 476/11 i XV K 358/11 oraz orzekł karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

zaś w pozostałym zakresie wyroki podlegające łączeniu pozostawił do odrębnego wykonania.

2. Na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonych wobec skazanego łącznych kar pozbawienia wolności zaliczył okresy dotychczasowego pozbawienia wolności w sprawie XV K 1696/08 od dnia 16.05.2008 roku do dnia 04.08.2008 roku, XV K 988/10 od dnia 15.01.2010 r. do dnia 17.01.2010 roku oraz od dnia 07.07.2010 roku do dnia 14.07.2010 roku i w sprawie VIIK 533/10 od dnia 20.02.2009 roku do dnia 21.02.2009 roku.

3. W pozostałym zakresie umorzył postępowanie w zakresie wydania wyroku łącznego.

4. Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokat Z. K. kwotę 177,12 złotych (w tym kwotę 144 zł tytułem należności głównej oraz kwotę 33,12 złotych tytułem podatku VAT) tytułem nieopłaconych kosztów obrony z urzędu udzielonej na rzecz skazanego.

5. Zwolnił skazanego od ponoszenia kosztów sądowych obciążając nimi Skarb Państwa.

Powyższy wyrok zaskarżył skazany i jego obrońca.

Skazany W. W. powołując się na fakt poprawy swojego zachowania i zrozumienia naganności postępowania nie zgodził się ze stanowiskiem Sądu I instancji o braku możliwości zastosowania do jednej grupy wydanych wobec niego wyroków zasady absorpcji i wniósł o jej zastosowanie do wyroków o sygn. a XV K 1542/09, XV K 988/10 oraz VII K 533/10 i wymierzenie 1 roku pozbawienia wolności, zaś co do reszty o zastosowanie zasady asperacji.

Obrońca skazanego na zasadzie art. 444 k.p.k. oraz art. 425§1 i 2 k.p.k., zaskarżył wyrok w części dotyczącej wymiaru:

- kary łącznej trzech lat i trzech miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej w wyniku połączenia kar jednostkowych zawartych w wyrokach Sądu Rejonowego w Białymstoku wydanych w sprawach o sygnaturach akt XV K 982/08, VII K 451/08 i XV K 1696/08 (pkt. 1 tiret 1 wyroku),

- kary łącznej dwóch lat i trzech miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej w wyniku połączenia kar jednostkowych zawartych w wyrokach Sądu Rejonowego w Białymstoku wydanych w sprawach o sygnaturach akt XV K 1542/09, XV K 988/10 i VII K 533/10 (pkt. 1 tiret 2 wyroku).

Na zasadzie art. 427§2 art. 438 pkt. 4 k.p.k wyrokowi, w zaskarżonej części, zarzucił:

1. rażącą niewspółmierność orzeczonych wobec skazanego W. W. kar łącznych w wymiarach trzech lat i trzech miesięcy pozbawienia wolności (pkt. 1 tiret 1) oraz dwóch lat i trzech miesięcy pozbawienia wolności (pkt. 1 tiret 2) w oparciu o zasadę asperacji jakkolwiek nie wzięte pod uwagę okoliczności w postaci bliskiego stopnia związku przedmiotowego i podmiotowego zachodzącego pomiędzy pozostającymi w realnym zbiegu w ramach dwóch ciągów przestępstwami, funkcjonowania skazanego w trakcie wykonywania kar, pozytywnej prognozy kryminologiczno - społecznej w stosunku do niego opartej o jego zachowanie w warunkach izolacji, warunków rodzinnych, jak też wzgląd na dyrektywy określone wart. 53 k.k jakimi są społeczne oddziaływanie kar oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie mają one odnieść w stosunku do skazanego, wskazują na rażącą surowość tak ukształtowanych dolegliwości karnych w wyroku łącznym i przemawiają za zastosowaniem zasady absorpcji w pełnym wymiarze przy ferowaniu kar łącznych.

Jednocześnie w oparciu o przepis art. 452§2 k.p.k. wniósł o przeprowadzenie dowodu z następujących dokumentów:

- zaświadczenia wystawionego przez (...) Centrum (...)w (...)z dnia 1.02.2013 roku stwierdzającego ukończenie przez W. W.pierwszego semestru pierwszej klasy dwuletniego Gimnazjum dla Dorosłych w Centrum (...)w (...),

- zestawienia ocen z poszczególnych przedmiotów na dzień 30.11.2012 roku uzyskanych w ramach pobierania przez skazanego nauki w Gimnazjum dla Dorosłych Centrum (...)w (...)wraz ze wskazaniem poprawności jego zachowania,

- karty informacyjnej leczenia szpitalnego matki skazanego B. W. (2), u której w trakcie hospitalizacji rozpoznano ostre zapalenie trzustki z odwodnieniem i zaburzeniami elektrolitowymi, przewlekłe kamicze zapalenie pęcherzyka żółciowego, ostre uszkodzenie wątroby prawdopodobnie polekowe, przewlekłą niewydolność serca w III/II klasie wig (...), niedokrwistość z niedoboru żelaza, hipoalbuminemię, schizofrenię w wywiadzie

na okoliczność ustalenia poprawności funkcjonowania skazanego po wydaniu jednostkowych wyroków i znaczących postępów w jego resocjalizacji objawiających się podjęciem kształcenia, jak też sytuacji rodzinnej wymagającej otoczenia opieką matki skazanego z racji występujących u niej schorzeń.

Wskazując na powyższe, na zasadzie art. 427§1 k.p.k. i art. 437 § 2 kpk., wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez złagodzenie orzeczonych wobec W. W. kar łącznych trzech lat i trzech miesięcy oraz dwóch lat i trzech miesięcy pozbawienia wolności i wymierzenie ich w znacznie mniejszej wysokości w oparciu o zasadę pełnej absorpcji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Obie apelacje są zasadne o tyle, o ile doprowadziły do złagodzenia kar łącznych obejmujących wyroki Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawach o sygn. akt XV K 982/08, VII K 451/08 i XV K 1696/08 oraz o sygn. akt XV K 1542/09, XV K 988/10 i VII K 533/10.

Na wstępie wskazać należy, że obowiązujące przepisy prawne nie wprowadzają automatyzmu w zakresie kształtowania kary łącznej i nie dają podstaw, w każdej sytuacji, do zastosowania zasady pełnej absorpcji. Wymiar kary łącznej nie może stanowić swoistej „premii” dla skazanego płynącej jedynie z faktu popełnienia większej liczby przestępstw .Orzekając karę łączną należy brać pod uwagę, obok ogólnych dyrektyw jej wymiaru, określonych w art. 53 k.k., przy uwzględnieniu prewencyjnego jej oddziaływania, przede wszystkim związek przedmiotowo-czasowy pomiędzy przestępczymi zachowaniami i okoliczności, które miały miejsce po wymierzeniu kar jednostkowych, w tym zachowanie skazanego w trakcie ich wykonywania.

Należy zgodzić się z obrońcą skazanego, że Sąd I instancji orzekając kary łączne pozbawienia wolności obejmujące wyroki Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawach o sygn. akt XV K 982/08, VII K 451/08 i XV K 1696/08 oraz o sygn. akt XV K 1542/09, XV K 988/10 i VII K 533/10 nie uwzględnił w należytym stopniu związku przedmiotowo-czasowego pomiędzy przestępczymi zachowaniami oraz okoliczności, które miały miejsce po wymierzeniu kar jednostkowych, w tym zachowania skazanego w trakcie ich wykonywania.

Zauważyć należy, że występki opisane w wyrokach Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawach o sygn. akt XV K 982/08, VII K 451/08 i XV K 1696/08, podobnie jak w sprawach o sygn. akt XV K 1542/09, XV K 988/10 i VII K 533/10, skierowane zostały przeciwko temu samemu bądź zbliżonemu rodzajowo dobru chronionemu prawem (pięć z nich to czyny z art. 278§1 k.k.). Zostały one popełnione w większości w nieodległym okresie czasu.

Na marginesie, jak wynika z analizy w/w spraw, wartości skradzionych bądź uszkodzonych przedmiotów są niewielkie (wyjątek stanowi czyn z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 286§1 k.k. w zb. z art. 297§1 k.k., notabene mający formę usiłowania) . Gdyby sprawy o nie toczyły się „łącznie” z pewnością kary łączne kształtowałyby się w granicach odbiegających (na korzyść skazanego) od orzeczonych w zaskarżonym wyroku.

Nadto skazany W. W.posiada więcej niż dobrą opinię z Zakładu Karnego w (...)(k. 60 – 61). Był wielokrotnie wyróżniany przyznaniem nagród. Korzystał ze wszystkich proponowanych w oddziale zajęć terapeutycznych. Jest słuchaczem pierwszej klasy dwuletniego Gimnazjum dla Dorosłych w Centrum (...)w (...), gdzie uzyskuje dobre wyniki w nauce (k. 110). Należy mieć jednak na uwadze, że po popełnieniu w/w przestępstw, dopuścił się kolejnych.

Z uwagi na powyższe należało złagodzić wymiar wskazanych wyżej kar łącznych pozbawienia wolności, odpowiednio do 2 lat (pkt I ppkt 1 sentencji niniejszego wyroku) i 1 roku i 6 miesięcy (pkt I ppkt 2 sentencji niniejszego wyroku). Tak orzeczone kary (na zasadzie asperacji), realizując wskazane wyżej dyrektywy, winne spełnić pokładane w nich cele, a zwłaszcza w zakresie wychowawczym wobec skazanego.

Nie budzi natomiast zastrzeżeń kara łączna obejmująca wyroki Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawach o sygn. akt XV K 476/11 i XV K 358/11. Zważywszy, że została ona orzeczona (również na zasadzie asperacji) w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, nie sposób uznać jej za niewspółmierną, zwłaszcza w stopniu rażącym ( vide art. 438 pkt 4 k.p.k.).

Końcowo wskazać należy, że podnoszone w apelacji obrońcy skazanego okoliczności, związane ze stanem zdrowia matki skazanego, nie mają istotnego wpływu na wymiar orzeczonej kary łącznej.

Nie stwierdzając innych uchybień, które mogłyby mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, należało orzec, jak w pkt II sentencji niniejszego wyroku.

O kosztach obrony z urzędu orzeczono na mocy §14 ust. 5 w zw. z §2 ust. 3 rozporządzenia Min. Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.).

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono zgodnie z treścią art. 624§1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., mając na względzie, że skazany nie będzie w stanie ich uiścić, m.in. ze względu na długotrwały pobyt w zakładzie karnym.