Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2015r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący SSR Beata Chojnacka Kucharska

Protokolant Grzegorz Kosowski

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze – Urszuli Ziembickiej

po rozpoznaniu w dniach: 23.09.2014r., 28.10.2014r., 18.11.2014r., 19.12.2014r. i 27.01.2015r.

s p r a w y W. G.

syna I. i M. zd. K.

urodzonego dnia (...) w M.

oskarżonego o to, że:

w dniu 27 września 2012 roku w Ł. w woj. (...) działając ze z góry powziętym zamiarem, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził E. K. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez wprowadzenie w błąd A. P. działającej jako pełnomocnik pokrzywdzonej co do zamiaru wywiązania się z warunków umowy kupna sprzedaży owsa w ilości 67,1 ton o wartości 44.514,14 złotych zobowiązując się do zapłaty za zamówiony owies i nie realizując swego zobowiązania pomimo dostarczenia zamówionego towaru, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio karanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Opolu z dnia 20 listopada 2006 roku, sygn. akt II K 1490/05 za czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 11 czerwca 2007 roku do dnia 11 września 2008 roku

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 kk

I.  oskarżonego W. G. uznaje za winnego tego, że w dniu 27 września 2012 roku w Ł. w woj. (...) działając ze z góry powziętym zamiarem, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził A. P. do niekorzystnego rozporządzenia cudzym mieniem należącym do pokrzywdzonej E. K. za pomocą wprowadzenia A. P. działającej jako pełnomocnik pokrzywdzonej w błąd przy zawieraniu umowy kupna sprzedaży owsa w ilości 67,1 ton o wartości 44.514,14 złotych co do wywiązania się z warunków tej umowy w zakresie zapłaty za zakupione zboże, które odebrał, a mimo umowy nie zapłacił za nie, czym działał na szkodę pokrzywdzonej E. K. , przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio karany wyrokiem Sądu Rejonowego w Opolu z dnia 20 listopada 2006 roku, sygn. akt II K 1490/05 za czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 11 czerwca 2007 roku do dnia 11 września 2008 roku, tj. występku z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na mocy art. 286 § 1 k.k. wymierza mu karę 9 (dziewięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na mocy art. 46 § 1 k.k. orzeka wobec oskarżonego W. G. obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej E. K. kwoty 44 514,14 zł.;

III.  na mocy art. 29 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26.05.1982r, prawo o adwokaturze zasądza od oskarżonego W. G. na rzecz oskarżycielki posiłkowej E. K. kwotę 828 zł tytułem poniesionych kosztów ustanowienia w sprawie pełnomocnika z wyboru;

IV.  na mocy art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego W. G. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

W oparciu o całokształt materiału dowodowego zebrany w aktach sprawy i ujawniony w trakcie przewodu sądowego, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Oskarżycielka posiłkowa E. K. w ramach prowadzonej przez siebie działalności w Ł. uprawiała zboże - owies. Na przełomie lata/jesieni 2012 r. zdecydowała o konieczności zbycia zebranego owsa. Zleciła znalezienie nabywcy owsa swojej pracownicy A. P.. A. P. działając w imieniu i na rzecz oskarżycielki posiłkowej poszukiwała kupca na owies m.in. poprzez ogłoszenia zamieszczane w Internecie. W ten sposób nawiązała kontakt z oskarżonym W. G., który ogłaszał się jako osoba skupująca owies. Po nawiązaniu kontaktu z oskarżonym, oskarżony zadeklarował zakup posiadanego przez pokrzywdzoną zboża. Kilkanaście dni po rozmowie telefonicznej z A. P. przyjechał obejrzeć owiec, wziął zboże do ręki i na tej podstawie stwierdził, że gatunek zboża mu odpowiada. Oskarżony posiadał przy sobie gotowe formularze umowy zakupu owsa; chciał kupić całe zboże posiadane przez pokrzywdzoną. Zorganizowaniem całej transakcji w imieniu pokrzywdzonej zajmowała się A. P.. To ona ustaliła z oskarżonym wszelkie warunki umowy, a pokrzywdzona jedynie złożyła pod umową podpis i do tego wyłącznie ograniczała się jej rola. Po zawarciu umowy w dniu 27 września 2012r. pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzoną, oskarżony przysłał wynajęte uprzednio samochody – tiry w celu odebrania zboża, zgodnie z umową całe posiadane zboże zostało załadowane na samochody, następnie zważone przez kierowców i na tej podstawie ustalono wagę zakupionego przez oskarżonego zboża – łącznie 67,1 tony owsa. Na taką ilość i ustaloną cenę – 44 514,14 zł. oskarżony wystawił fakturę z odroczonym terminem płatności wskazanym na fakturze. Oskarżony nie kwestionował jakości zboża, ani jego wagi, czy ceny. Oskarżony W. G. ustalając warunki umowy z A. P. wprowadził ją w błąd co do wywiązania się z jej warunków - zapłaty za zboże i w efekcie tego A. P. rozporządziła niekorzystnie mieniem pokrzywdzonej poprzez doprowadzanie do zawarcia i następnie realizacji umowy wydając oskarżonemu zboże. Rozpoczynając pertraktacje z A. P., następnie zawierając umowę oskarżony nie miał zamiaru wywiązać się z jej warunków, zapłacić za odebrany towar i do daty wyrokowania tego nie uczynił. Oskarżony w znacznej części sprzedał nabyte u pokrzywdzonej zboże i uzyskał za nie niezwłocznie zapłatę. W dacie podejmowania pertraktacji i zawierania umowy oskarżony posiadał istotne zadłużenie u wielu wierzycieli, prowadzone egzekucje komornicze były bezskuteczne z uwagi na brak jakiegokolwiek majątku i dochodów. Po upływie terminu płatności za zakupione zboże A. P. wielokrotnie kontaktowała się z oskarżonym telefonicznie uzyskując deklarację, że rozliczy się za zakupione zboże, co jednak nie nastąpiło do dnia wyrokowania. Nie przyniosły także efektu pisemne monity.

Dowód: - zeznania świadka E. K. k.20-21, k. 351v.-352,

- zeznania świadka A. P. k. 33v.-35, k. 352-353,

- zeznania świadka B. S. k. 353-353v.,

- zeznania świadka J. B. k. 37v.-38,

- umowa sprzedaży k. 8-9,

- faktura VAT k. 10,

- korespondencja stron k. 11-12, k. 13,

- dokumenty wskazujące na prowadzenie postępowań egzekucyjnych k. 146-319.

Oskarżony W. G. był wcześniej wielokrotnie karany za przestępstwa popełnione przeciwko mieniu. Czynu tego dopuścił się będąc m.in. karany wyrokiem Sądu Rejonowego w Opolu z dnia 20 listopada 2006 r. sygn. akt II K 1490/05 za przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył od dnia 11 czerwca 2007 r. do dnia 11 września 2008 r.

Dowód: - dane o karalności k. 337-339,

- odpisy wyroków k. 88, k. 89-91, k. 92, k. 93-95, k. 96, k. 97-98, k. 99-100, , k. 101,

k. 102-104, k. 105, k. 10-6-107, k. 108 -110.

Oskarżony W. G. ma 51 lat. W trakcie postępowania sądowego wskazywał, że prowadzi gospodarstwo rolne uzyskując z tego tytułu dochód około 2000 zł. miesięcznie. Oskarżony ma na utrzymaniu jedno dziecko.

Dowód : - dane osobowo – poznawcze oskarżonego k. 321.

Oskarżony W. G. w trakcie postępowania przygotowawczego nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu wskazując, że nie miał zamiaru oszukać pokrzywdzonej (k. 116-117). Wyjaśnił, że zakupił u pokrzywdzonej E. K. zboże – owies, za które nie zapłacił. Chciał po zakupie owsa uzyskać przedłużenie terminu płatności, jednak pokrzywdzona się na to nie zgodziła. W dniu przesłuchania tj. 10 marca 2014 r. oskarżony deklarował, że spłaci całe zadłużenie w najbliższym czasie. Wyjaśnił także, że zboże zakupione u pokrzywdzonej nie było takiej jakości, jakiej się spodziewał. Podał, że w momencie zawierania umowy na zakup owsa nie posiadał takiej ilości gotówki, by za nie zapłacić i liczył na to, że uda mu się szybko sprzedać owies i z tego zapłaciłby pokrzywdzonej ale nie udało mu się to.

Sąd zważył, co następuje:

Wyjaśniania oskarżonego W. G. zasługują na danie im wiary jedynie w części.

Jako wiarygodne Sąd uznał te wyjaśnienia oskarżonego, w których wskazał na zakup zboża u pokrzywdzonej, ilości zakupionego zboża i ceny, a także co do faktu, że za zboże się nie rozliczył. Powyższe koreluje w pełni z zeznaniami pokrzywdzonej E. K. oraz świadka A. P., a także z dokumentami w postaci faktury VAT nr (...) i umowy sprzedaży z dnia 27 września 2012 r. W związku z tym brak było podstaw do kwestionowania wyjaśnień oskarżonego w tej części. Wiarygodnymi są także te wyjaśnienia, w których oskarżony wskazał na podjęcie przez niego rozmów w celu uzyskania przedłużenia terminu płatności, co także potwierdziła pokrzywdzona i świadek A. P., a także powyższe wynika z prowadzonej przez strony korespondencji.

Za niewiarygodne Sąd uznał natomiast wyjaśnienia oskarżonego w których wskazał, że nie działał z zamiarem oszukania pokrzywdzonej oraz zgłaszał zastrzeżenia do jakości zboża. Powyższe twierdzenia pozostają w sprzeczności z pozostałym pozytywnie zweryfikowanym materiałem dowodowym. Z zeznań świadków A. P. i E. K. wynika jednoznacznie, że oskarżony kupując zboże znał jego parametry, gdyż jakość zboża była badana przez innego kontrahenta i nie zgłaszał co do tego żadnych uwag. Oskarżony nie zgłosił przy tym żadnej reklamacji, a przy zaistnieniu tego rodzaju sytuacji jest to oczywiste, logiczne. Oskarżony nigdy także nie pertraktował z pokrzywdzoną obniżenia ceny zboża ustalonej uprzednio z powodu jego jakości, co byłoby uzasadnione w sytuacji, gdy jakość zboża byłaby inna od deklarowanej przez sprzedającą, a pośrednio dowodzi to, że niepodjęcie przez oskarżonego tego rodzaju działań daje podstawy do twierdzenia, że są one nieprawdziwe. O oszukańczym zamiarze oskarżonego świadczy jednoznacznie jego zachowanie przed zakupem zboża. Z zeznań świadka A. P. wynika, że oskarżony przyjechał do Ł. w celu zbadania jakości zboża, przy czym już na miejscu zbadał kupowane zboże tylko w ten sposób, że włożył w zboże rękę. Taki sposób „badania zboża” w sytuacji, gdy jest się podmiotem profesjonalnym, który następnie także profesjonalnym podmiotom zamierza sprzedać zboże, a przy tym zamierza się wydatkować istotną kwotę na zakup zboża dowodzi jednoznacznie temu, że oskarżony chciał zachować jedynie pozory uczciwości tej transakcji, przy czym faktycznie nie był zainteresowany jakością zboża, za które nie planował zapłacić. Gdyby rzeczywiście zamierzał za nie zapłacić, z pewnością jego działania polegające na ustaleniu jakości zboża nie ograniczyłby się do włożenia ręki w zboże zwłaszcza, że w tym właśnie celu przyjechał do Ł.. Istotnym jest także to, że oskarżony w momencie zawierania umowy posiadał zadłużenie opiewające na bardzo wysokie kwoty u wielu kontrahentów i płatności tych nie realizował. To jednoznacznie świadczy o tym, że w momencie zaciągania zobowiązania nie dysponował środkami finansowymi, które umożliwiłyby mu wywiązanie się z zaciągniętego zobowiązania. Podkreślenia wymaga także to, że oskarżony nie rozliczył się z właścicielami firm przewozowych, u których wynajął samochody, którymi przewoził zboże. Wskazują na to wiarygodne w ocenie Sądu zeznania świadków B. S. i J. B.. Jeśli się przy tym zważy na to, że część zboża kupionego u pokrzywdzonej oskarżony niezwłocznie zbył i otrzymał za nie zapłatę, a zatem miał środki finansowe, by choćby w części ze zobowiązania zaciągniętego wobec pokrzywdzonej się wywiązać, to wszystko daje podstawy do ustalenia, że jego działaniu towarzyszył zamiar oszukańczy.

W ocenie Sądu nie ma żadnych wątpliwości, że oskarżony W. G. w dniu 27 września 2012 r. swym zachowaniem wypełnił znamiona występku z art. 286 § 1 kk. Działając z góry powziętym zamiarem i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził A. P. do niekorzystnego rozporządzenia cudzym mieniem należącym do pokrzywdzonej E. K. poprzez wprowadzenie A. P. w błąd co do zamiaru wywiązania się z warunków umowy na zakup zboża w zakresie realizacji obowiązku uiszczenia ceny za zakupione zboże. W efekcie tego nabył on zboże o wartości 44 514,14 zł., za które nie zapłacił. Zachowana jest przy tym tożsamość osoby wprowadzonej w błąd i rozporządzającej mieniem. Oskarżony działał w warunkach powrotu do przestępstwa opisanych w art. 64§ 1 kk. Oskarżony był karany wyrokiem Sądu Rejonowego w Opolu z dnia 20 listopada 2006 r. za przestępstwo podobne, z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył od dnia 11 czerwca 2007 r. do dnia 11 września 2008 r.

Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego Sąd miał na uwadze okoliczności wymienione w art. 115 § 2 kk tj. rodzaj i charakter naruszonego przez oskarżonego dobra, rozmiar wyrządzonej szkody, sposób i okoliczności popełnienia przez oskarżonego przestępstwa, postać zamiaru, motywację sprawcy. W ocenie Sądu społeczna szkodliwość działania oskarżonego charakteryzuje się wysokim stopniem społecznej szkodliwości. Zachowanie podjęte przez oskarżonego przed zawarciem umowy, prowadzenie rozmów, pertraktacji, przyjazd do Ł. w celu oceny jakości zboża, takie postępowanie dowodzi, że oskarżony zaplanował swój czyn i go konsekwentnie realizował. Wyrządził przy tym szkodę w mieniu przekraczającą 44 tys. zł., a więc kwotę, która jest kwotą obiektywnie wysoką i z pewnością odczuwalną dla pokrzywdzonej. Wątpliwości nie budzi umyślność w działaniu oskarżonego, zamiar bezpośredni. Swym zachowaniem oskarżony zmierzał bezpośrednio do dokonania przestępstwa. Zważywszy na to, że oskarżony zaplanował dokonanie czynu i go konsekwentnie realizował, zamiar popełnienia przestępstwa nie pojawił się nagle, Sąd uznał, że stopień winy oskarżonego należy ocenić jako znaczny. Sąd miał przy tym na uwadze treść opinii sądowo - psychiatrycznej dotyczącej oskarżonego, stwierdzoną obniżoną uczuciowość wyższą, lekceważące podejście do sprawy, nieujawnianie poczucia winy, zaburzenia osobowości prawdopodobnie o podłożu organicznym. Z treści opinii wnioskować należy, że zasoby intelektualne oskarżonego pozwalają znać dobrze i rozumieć prawo w podstawowym i niezbędnym zakresie do przestrzegania prawa. Sąd nie znalazł żadnych podstaw do tego, by podważyć treść opinii biegłych uznając opinię za rzetelną, popartą wiedzą specjalistyczną posiadaną przez biegłych oraz doświadczeniem zawodowym.

Kierując się dyrektywami sądowego wymiaru kary, mając na uwadze okoliczności decydujące o uznaniu stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego, stopnia winy oskarżonego, mając też na względzie okoliczności wskazane powyżej, a także dotychczasowy sposób życia oskarżonego, wielokrotną uprzednią karalność, w tym za przestępstwa podobne do popełnionego, odpowiadanie w warunkach powrotu do przestępstwa, Sąd uznał, iż adekwatną do czynu popełnionego przez oskarżonego jest kara orzeczona w wymiarze 9 miesięcy pozbawienia wolności. W ocenie Sądu dotychczasowy sposób życia oskarżonego, stopień społecznej szkodliwości czynu, stopień winy, daje podstawy do tego by stwierdzić, że po stronie oskarżonego nie istnieje pozytywna prognoza kryminologiczna. Zdarzenie to nie miało charakteru incydentalnego, oskarżony wcześniej był już pozbawiony wolności, ma problemy z przestrzeganiem prawa, a jego wielokrotna uprzednia karalność na przestrzeni wielu lat świadczy o jego wysokiej demoralizacji i o tym, że proces resocjalizacji oskarżonego może być skuteczny wyłącznie w sytuacji orzeczenia kary bezwzględnej pozbawienia wolności. Tylko taka kara spełni cele kary.

Mając na uwadze stanowisko Prokuratora i pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej wyrażone w głosach końcowych i fakt, że szkoda nie została naprawiona, Sąd uznał za zasadne orzeczenie na rzecz pokrzywdzonej obowiązku naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na przecz pokrzywdzonej kwoty 44 514,14 zł. Kwota ta nie obejmuje odsetek, albowiem odsetki nie pozostają w bezpośrednim związku z przestępstwem (podobnie – wyrok SN z dnia 03.04.2014r., sygn. akt V KK 76/14, LEX 1458723, wyrok SA w Poznaniu z dnia 25.04.2014r., sygn. akt II AKa 118/14, LEX 1477281).

Na podstawie art. 29 ust. 2 Ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze w związku z § 14 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1 i 3 § 16 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu oraz art. 616 § 1 pkt 2 kpk Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej z tytułu ustanowienia pełnomocnika z wyboru należną kwotę 876 zł. wobec złożonego w tym zakresie wniosku. Ustalając wysokość wynagrodzenia dla pełnomocnika Sąd uwzględnił, że pełnomocnik brał udział w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym w formie dochodzenia (180 zł.) i w jednym terminie rozprawy w postępowaniu uproszczonym (360 zł.) oraz w czterech terminach rozprawy prowadzonej w trybie zwyczajnym (84 zł. za każdy termin).

Z uwagi na to, że oskarżony uzyskuje niskie dochody, ma na utrzymaniu dziecko oraz mając na uwadze wysokie zadłużenie wobec szeregu wierzycieli, wyniki postępowań egzekucyjnych sąd stwierdził, że oskarżony nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych, stąd też zwolnił w całości oskarżonego od poniesienia tych kosztów przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.