Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 czerwca 2015r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R. Wydział II Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Okręgowego Renata Kopala

Protokolant: Jolanta Bober

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 09 czerwca 2015r. w R.

sprawy z powództwa T. K. (K.)

przeciwko S - C. Funduszowi Inwestycyjnemu Zamkniętemu Niestandaryzowanemu Funduszowi Sekurytyzacyjnemu z siedzibą w W.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

1)  w stosunku do dłużnika T. K. pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w R. z dnia 04 lutego 2002 roku wydanego w sprawie II Nc 2/02, któremu postanowieniem z dnia 03 sierpnia 2012 roku Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R. w sprawie II Co 58/12 nadał klauzulę wykonalności na rzecz pozwanego w części dotyczącej odsetek liczonych od kwoty 168.301,04 zł (sto sześćdziesiąt osiem tysięcy trzysta jeden złotych cztery grosze) według zmiennej stopy procentowej obowiązującej w (...) Banku (...) S.A. dla kredytów przeterminowanych w okresie od 07 marca 2002 roku do dnia 26 lipca 2009 roku i w części dotyczącej odsetek ustawowych od kwoty 57.386,96 zł (pięćdziesiąt siedem tysięcy trzysta osiemdziesiąt sześć złotych dziewięćdziesiąt sześć groszy) za okres od dnia 07 marca 2002 roku do 26 lipca 2009 roku;

2)  w pozostałej części powództwo oddala;

3)  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 7.217 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia:

Sygn. akt II C 432/14

UZASADNIENIE

Powód T. K. wniósł o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności stanowiący nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym w dniu 4 lutego 2002 r. przez Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R. w sprawie II Nc 2/02. Uzasadniając żądanie wskazał, że w/w nakaz zapłaty wydany został wniosku (...) S.A. w W., na podstawie którego wierzyciel wszczął postępowanie egzekucyjne. Postanowieniem z dnia 24 września 2002 r. postępowanie egzekucyjne komornik sądowy umorzył z uwagi na jego bezskuteczność. Od tej daty przeciwko powodowi nie była prowadzona żadne sprawa egzekucyjna. Zgodnie więc z art. 125 kpc roszczenie uległo przedawnieniu po 10 latach. W okresie tym jedyną informacje jaką powód uzyskał to, to że wierzyciel w 2006r. dokonał cesji wierzytelności.

Pozwany S-C. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz koszty zastępstwa procesowego wg norm przypisanych. Wskazano, że nie zachodzą w niniejszej sprawie przesłanki wskazane w art. 840 kpc przemawiające za uwzględnieniem powództwa przeciw egzekucyjnego powoda. Pozwany powołał się na treść art. 123 § 1 pkt. 1 kc zgodnie z którym bieg przedawnienia przerywa każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznania spraw lub egzekwowania należności (…) przedsięwzięta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Pozwany w dniu 26 lipca 2012 r. złożył wniosek o nadanie tytułowi wykonawczemu stanowiącemu nakaz zapłaty z dnia 4 lutego 2002r. wydanego przez Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R., sygn. akt II Nc 2/02 klauzuli wykonalności na swoją rzecz. Postanowieniem z dnia 3 sierpnia 2012r. w sprawie II Co 58/12 w/w tytułowi nadano klauzulę wykonalności na rzecz Funduszu. Wniosek pozwanego został złożony w dniu 26 lipca 2012 r., a więc przed upływem terminu określonego w art. 125 kc.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R. wydal w dniu 4 lutego 2004r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, sygn. akt II Nc 2/02, w którym nakazano pozwanym P. Z. (1) i T. K. solidarnie by zapłacili powodowi (...) S.A. w W. kwotę 225.688,00 zł z umownymi
odsetkami od kwoty 168.301,04 zł liczonymi od dnia 9 stycznia 2002 r. w wysokości 36%
w stosunku rocznym i dalej w. zmiennej stopy procentowej oraz odsetkami ustawowymi od kwoty 57.386,96 zł od dnia 10 stycznia 2002r. Wydany nakaz zapłaty uprawomocnił się 8 marca 2002r.

dowód: nakaz zapłaty wydany w dniu 04 lutego 2002r., II Nc 2/02 k. 56.

Przeciwko dłużnikom P. Z. (2) i T. K. zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne przed Komornikiem Sądowym Rewiru I przy Sądzie Rejonowym w Jastrzębiu Zdroju. Postanowieniem z dnia 24 września 2002r., sygn. akt I KM 891/02, Komornik sądowy umorzył postępowanie egzekucyjne z uwagi na bezskuteczność egzekucji.

dowód: odpis postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym
w J. z dnia 24 września 2002r w sprawie sygn. I Km 891/02 k. 58.

Dotychczasowy wierzyciel (...) S.A. w W. dokonał cesji wierzytelności na rzecz S-C. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w W.. W dniu 26 lipca 2012r. cesjonariusz złożył (data nadania na poczcie) wniosek o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 4 lutego 2002r., sygn. akt II Nc 2/02 na jego rzecz. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 3 sierpnia 2012 r. wydanym w sprawie II Co 58/12 nadana została klauzuli wykonalności na rzecz pozwanego.

dowód: z wyciągu książki nadawczej k. 59, postanowienie Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 3 sierpnia 2012r wydanego w sprawie II Co 58/12 k. 61 - 62.

Przeciwko powodowi, wierzyciel – cesjonariusz wszczął postępowanie egzekucyjne prowadzone pod sygnaturą Km 2565/14. Wniosek o wszczęcie egzekucji wierzyciel –pozwany złożył 12 czerwca 2014 ,a zawiadomienie o wszczęciu egzekucji zostało doręczone dłużnikowi w dniu 13 sierpnia 2014r. Postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi jest w toku. W związku z podjętymi czynnościami egzekucyjnymi dłużnikowi zajęto telewizor, ustalono że nie pracuje, pozostaje na utrzymaniu rodziców, nie posiada pojazdów mechanicznych.

Dowód: zeznania powoda – protokół nagrania rozprawy z dnia 9 czerwca 2015r. k. 77v, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z dnia 25 lipca 2014r przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Żorach Z. Bielaka k. 4, informacja Komornika Sądowego Z. Bielaka z dnia 13 maja 2015r. k. 75, pismo Komornika Sądowego Z. Bielaka z dnia 12 listopada 2014r. k. 63.

Przy ocenie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie Sąd kierował się zasadą swobodnej oceny dowodów wyrażoną w art. 233 § 1 kpc. Sąd dokonał ustaleń faktycznych na podstawie całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, który poddał wnikliwej analizie, oparł się na zeznaniach powoda, a przede wszystkim na złożonych w niniejszej sprawie dokumentach, które zostały dopuszczone jako dowód w sprawie. Dokumenty te nie były kwestionowane przez żadną ze stron, zostały wydane przez właściwe i uprawnione podmioty. Sąd nie dopatrzył się żadnych postaw do tego by odmówić im waloru wiarygodności.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Żądanie powoda w świetle poczynionych ustaleń w znacznej części okazało się nieuzasadnione.

Zgodnie z art. 840 § 1 pkt. 2 kpc dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie;

Powództwo powoda zatytułowane „wniosek o wydanie postanowienie o przedawnieniu” zakwalifikować należało prawidłowo jako powództwo przeciw egzekucyjne uregulowane w art. 840 § 1 pkt. 2 kpc. W przepisie tym ustawodawca stworzył podstawę prawną do zwalczania tytułu wykonawczego w przypadku, gdy już po powstaniu tytułu egzekucyjnego zaszły zdarzenia prowadzące do wygaśnięcia zobowiązania lub zdarzenia, wskutek których zobowiązanie nie może być egzekwowane. Oceny tej dokonuje się na podstawie regulacji materialnoprawnych w literaturze rozróżnia się zdarzenia zależne od woli stron (np. spełnienie świadczenia, potrącenie) oraz niezależne od woli stron (m.in. przedawnienie roszczenia, niemożność świadczenia wskutek okoliczności, za które dłużnik nie odpowiada).

Powód w swoich twierdzeniach powoływał się na art. 125 kpc zgodnie z którym roszczenie przedawnia się po upływie 10 lat licząc od dnia wydania prawomocnego postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego przez Komornika Sądowego.

Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że został wydany prawomocny nakaz zapłaty na poprzedniego wierzyciela (...) S.A. – nakaz zapłaty z dniu 4 lutego 2004r.,sygn. akt II Nc 2/02. Przeciwko dłużnikowi T. K. zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne, które postanowieniem z dnia 24 września 2002r ., sygn. akt I KM 891/02, Komornik sądowy umorzył z uwagi na bezskuteczność egzekucji. Poprzedni wierzyciel
w 2006r. dokonał cesji wierzytelności na rzecz pozwanego. Następnie pozwany – Fundusz
w dniu 26 lipca 2012r. wystąpił z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności na jego rzecz.

Co do zasady w takiej sytuacji znajduje zastosowanie art. 125 § 1 kc zgodnie, z którym roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd, przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu. Takim roszczeniem są odsetki wymagalne po dacie prawomocności orzeczenia (nakazu), czyli odsetki po dniu 08 marca 2002 roku.

Termin przedawnienia, o którym mowa w art. 125 kc podlega ogólnym regułom dotyczącym biegu terminu przedawnienia, w szczególności może on ulegać zawieszeniu i przerwaniu.

Dlatego na uwadze należy mieć zawsze treść art. 123 §1 pkt. 1 kc, na którą prawidłowo powoływała się strona pozwana, stosownie do której to normy przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

W związku z powyższym dla prawidłowego rozpoznania niniejszej sprawy istotne znaczenie mają dwie daty pierwsza 24 września 2002r., a więc data zakończenia postępowania egzekucyjnego, od której rozpoczyna swój bieg 10 letni termin przedawnienia roszczenia zgodnie z art. 125 kc., oraz 26 lipca 2012r., w którym to pozwany podjął się czynności przed Sądem zmierzającej do zaspokojenia jego wierzytelności – nadał wniosek o nadanie klauzuli wykonalności na jego rzecz. Tym samy pozwany tą czynnością (z dnia 26 lipca 2012 roku) zgodnie z art. 123 § 1 pkt. 1 kc przerwał 10 letni bieg przedawnienia roszczenia, przed jego upływem w dniu 24 września 2012r. Te rozważania co do nieprzedawnienia roszczenia dotyczą należności głównej, kosztów i odsetek wymagalnych do dnia prawomocności nakazu.

W tym zakresie oszczenienie jest przedawnione i może być egzekwowane.

Uwzględniając powództwo w części, Sąd uznał, że roszczenie o zapłatę odsetek powstaje z chwilą opóźnienia się dłużnika ze spełnieniem świadczenia, a odsetki są świadczeniem akcesoryjnym w stosunku do roszczenia głównego i na podstawie art. 118 kc przedawniają się odrębnie od niego, z upływem lat trzech, przy czym przedawnienie następuje za każdy dzień z osobna. Zgodnie z art. 125 kc z upływem 3 lat przedawniają się również stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądowym odsetki należne w przyszłości. Na tej podstawie Sąd przyjął, że skoro pozwany Fundusz wystąpił z wnioskiem o nadanie klauzuli w dniu 26 lipca 2012r., a potem o wszczęcie egzekucji w dniu 12 czerwca 2014r.,
to zasądzone odsetki przysługują jemu tylko za okres nieprzedawniony obejmujący trzy lata wstecz od złożenia wniosku tj. od dnia 26 lipca 2009r.

Z kolei zgodnie z tezą wyroku Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2014r., sygn. akt I CSK 197/13, 10 letni termin przedawnienia określony w art. 125 kc ma zastosowanie do stwierdzonych wyrokiem roszczeń o odsetki za opóźnienie wymagalnych w dacie uprawomocnienia się wyroku. Trzyletniemu przedawnieniu ulegają natomiast stwierdzone wyrokiem roszczenia o odsetki za opóźnienie należne i wymagalne po dniu uprawomocnienia się wyroku. Stąd też Sąd przyjąć należało, że termin 3 letni dla odsetek wymagalnych po uprawomocnieniu się nakazu zaczął biec od dnia umorzenia pierwszego postępowania egzekucyjnego tj. 24 września 2002r., zatem odsetki te przedawniły się 24 września 2005r. Przyjąć więc należało, że przedawniły się odsetki wymagalne po dniu uprawomocnienia się nakazu zapłaty czyli od dnia 8 marca 2002r. do dnia 26 lipca 2009 roku.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku, w pozostałej części żądanie powoda oddalono jako nieuzasadnione.

O kosztach postępowanie orzeczono na podstawie art. 100 kpc i Sąd obciążył nimi
w całości powoda. Żądanie powoda odniosło co prawda skutek ale w istocie w nieznacznej części i tylko w zakresie stwierdzonych w nakazie zapłaty odsetek „przyszłych”. W pozostałej części tj. co do należności głównej powództwo zostało oddalone. W związku z tym zasadnym było obciążenie kosztami procesu w całości powoda, o czym orzeczono w punkcie 3 wyroku. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego ustalono w oparciu o § 6 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.