Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt III APz 12/15

POSTANOWIENIE

Dnia 30 lipca 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Dorota Goss-Kokot

Protokolant: insp.ds.biurowości Krystyna Kałużna

po rozpoznaniu w dniu 30 lipca 2015 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy Stowarzyszenie (...) działające na rzecz N. K.

przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G.

o zapłatę

na skutek zażalenia (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G.

na postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 14 maja 2015 r. sygn. akt VI P 97/14

postanawia:

1.  oddalić zażalenie;

2.  zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 120 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.

SSA Dorota Goss-Kokot

UZASADNIENIE

Postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu, Wydział VI Pracy, z dnia 14 maja 2015 r. w sprawie, sygn. akt VI P 97/14, oddalono wniosek pozwanego w przedmiocie zwolnienia od opłaty sądowej od zażalenia w kwocie 900 zł. W uzasadnieniu Sąd Okręgowy wskazał, iż przesłanką konieczną zwolnienia od kosztów osoby prawnej, innej jednostki organizacyjnej jest wykazanie braku środków na pokrycie tych kosztów. Jak stwierdził ów Sąd, w przedmiotowej sprawie taka sytuacja jednak nie zachodzi, a mianowicie pozwana spółka powołała się jedynie na mnogość procesów sądowych, w których po stronie przeciwnej występuje powodowa organizacja, co w ocenie pozwanej generuje duże koszty związane chociażby z koniecznością uiszczania opłat sądowych od zażaleń na łączną kwotę 200.000 zł. Jednocześnie, jak dodał Sąd Okręgowy, pozwana w szczególności nie przedstawiła żadnych dokumentów księgowych, na podstawie analizy których można by wyprowadzić logiczny wniosek końcowy o trudnej sytuacji finansowej spółki, skutkującej niemożnością znalezienia wolnych środków na uiszczenie opłaty sądowej od zażalenia w kwocie 900 zł.

Od postanowienia Sądu Okręgowego strona pozwana złożyła zażalenie, w którym zaskarżonemu postanowieniu zarzuciła: 1) naruszenie przepisów postępowania cywilnego, które to naruszenie miało istotny wpływ na treść postanowienia, tj. art. 233 k.p.c. poprzez błąd w ustaleniach faktycznych i wadliwe przyjęcie, iż pozwany (...) Sp. z o.o. posiada środki na uiszczenie opłaty od zażalenia w przedmiotowym postępowaniu, a także pozostałych równolegle wytoczonych postępowaniach przez tego samego powoda, podczas gdy w rzeczywistości ich nie posiada; 2) naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 103 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Dz.U. nr 167, poz. 1398 ze zm., poprzez stwierdzenie, że prowadząc działalność gospodarczą, osoba prawna powinna być przygotowana i tworzyć rezerwy finansowe w celu ponoszenia ewentualnych kosztów sądowych.

W związku z powyższym strona pozwana wnosiła o zmianę zaskarżonego postanowienia w zaskarżonym zakresie i nieobciążenie pozwanego kosztami procesu, alternatywnie, uchylenie postanowienia i przekazanie sprawy w zakresie wniosku o zwolnienie od opłaty od zażaleń Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na zażalenie strona powodowa wniosła o jego oddalenie i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie strony pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności Sąd Apelacyjny wskazuje na właściwe przepisy art. 103 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Dz.U. nr 167, poz. 1398 ze zm., zgodnie z którymi sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli wykazała, że nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie.

Sąd Apelacyjny zgadza się ze stanowiskiem Sądu I instancji, który podkreśla, że przesłanką konieczną zwolnienia od kosztów osoby prawnej, innej jednostki organizacyjnej jest wykazanie braku środków na pokrycie tych kosztów, zaś w przedmiotowej sprawie taka sytuacja jednak nie zachodzi, a mianowicie pozwana spółka powołuje się jedynie na mnogość procesów sądowych, w których po stronie przeciwnej występuje powodowa organizacja, co w ocenie pozwanej generuje duże koszty związane chociażby z koniecznością uiszczania opłat sądowych od zażaleń na łączną kwotę 200.000 zł. Sąd Apelacyjny podziela również ocenę Sądu Okręgowego, iż pozwana w szczególności nie przedstawiła żadnych dokumentów księgowych, na podstawie analizy których można by wyprowadzić logiczny wniosek końcowy o trudnej sytuacji finansowej spółki, skutkującej niemożnością znalezienia wolnych środków na uiszczenie opłaty sądowej od zażalenia w kwocie 900 zł.

Przede wszystkim jednak Sąd Apelacyjny, oddalając zażalenie, wskazuje, że strona żaląca się błędnie interpretuje przepisy art. 103 przedmiotowej ustawy, jako że na ich gruncie zadaniem sądu nie jest ustalenie czy strona obiektywnie nie posiada dostatecznych środków na uiszczenie kosztów sądowych. Tymczasem na podstawie tych przepisów zadaniem sądu jest ustalenie czy strona wykazała, a więc udowodniła, że nie posiada dostatecznych środków. Zaś o wykazaniu czyli udowodnieniu przedmiotowej przesłanki w niniejszej sprawie mowy być nie może. Powyższe stanowisko Sądu Apelacyjnego znajduje również mocne oparcie w jednoznacznym w tej mierze stanowisku doktryny (szerzej zob. A. Górski, L. Walentynowicz, Komentarz do art. 103 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych; lex.edu.pl).

O kosztach postępowania zażaleniowego Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie przepisu
art. 98 § 1 kpc w zw. z § 12 ust 2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…)(tj. Dz. U. 2013 poz. 490) i obciążył stronę pozwaną kosztami postępowania zażaleniowego.

SSA Dorota Goss-Kokot