Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 marca 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 marca 2015r. w S.

odwołania W. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 5 czerwca 2014 r. Nr (...)

w sprawie W. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że ubezpieczonemu W. K. przysługuje prawo do emerytury od dnia 4 czerwca 2014r.

Sygn. akt: IV U 804/14

UZASADNIENIE

Decyzją z 5 czerwca 2014 r. znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił W. K. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy oraz nie wykazał 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Organ rentowy do pracy w warunkach szczególnych nie zaliczył żadnego okresu zatrudnienia ubezpieczonego.

Odwołanie od w/w decyzji złożył W. K. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że do pracy w warunkach szczególnych powinien zostać zaliczony okres od 01.03.1975 r. do 31.06.1988 r., kiedy to pracował w Spółdzielni Kółek Rolniczych w M. na stanowisku traktorzysty, okres zatrudnienia od 05.11.1990 r. do 05.12.1992 r. w Zespole Szkół Zawodowych (...) im. gen. J. B. w S., gdzie pracował na stanowisku palacza oraz okresy zatrudnienia od 15.10.1996 r. do 30.04.1997 r., od 15.10.1997 r. do 30.04.1998r. w Wyższej Szkole Rolniczo- (...) w S., gdzie również pracował na stanowisku palacza. Do odwołania ubezpieczony załączył oświadczenie, że ni uczęszczał do szkoły ponadpodstawowej, tylko pracował w gospodarstwie rolnym rodziców oraz poświadczenie o zameldowaniu w miejscu zamieszkania rodziców (odwołanie k.1-4).

Organ rentowy decyzją z dnia 4 lipca 2014 r. uchylił w części decyzję z dnia 5 czerwca 2014 r. i ponownie odmówił ubezpieczonemu przyznania prawa do emerytury. Decyzja z dnia 5 czerwca 2014 r. została uchylona w części dotyczącej uznanych okresów składkowych i nieskładkowych przez organ rentowy i w tym zakresie orzeczono ponownie stwierdzając, że na datę 1 stycznia 1999 r. ubezpieczony po zaliczeniu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w wymiarze 2 lat, 4 miesięcy i 23 dni udowodnił 25 lat okresów składowych i nieskładkowych (decyzja z dn. 4 lipca 2014 r. k. 21 akt emerytalnych).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy potwierdził, że uznał ubezpieczonemu okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 5 maja 1970 r. do 28 lutego 1975 r. i zaliczył go do stażu ubezpieczeniowego (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.6-7).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony W. K. w dniu 4 czerwca 2014 r. ukończył (...)rok życia. W dniu 16 maja 2014 r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 22 lat, 7 miesięcy i 7 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 22 lata, 2 miesiące i 2 dni, okresy nieskładkowe wynoszą 5 miesięcy i 5 dni. Ponadto organ rentowy stwierdził, że ubezpieczony nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Do pracy w warunkach szczególnych organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu okresu zatrudnienia w żadnym zakładzie pracy. Następnie decyzja z dnia 4 lipca 2014 r. organ rentowy uchylił w części decyzję z dnia 5 czerwca 2014 r. uznał ubezpieczonemu okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców po 16 roku życia w wymiarze 2 lat, 4 miesięcy i 23 dni i stwierdził, że na datę 1 stycznia 1999 r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymaganym wymiarze 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych (decyzja z dn. 04.07.2014 r. k. 21 akt emerytalnych).

Zatem ostatecznie z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w warunkach szczególnych decyzją z 5 czerwca 2014 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 05.06.2014 r. k.18 akt emerytalnych ubezpieczonego).

Ubezpieczony od dnia 1 marca 1975 r. rozpoczął pracę w Spółdzielni Kółek Rolniczych w M. na stanowisku traktorzysty (umowa o pracę k. 1 akt osobowych). Prace na stanowisku traktorzysty ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy do dnia 31 maja 1998 r. (świadectwo pracy – akta osobowe). Ubezpieczony będąc zatrudnionym na stanowisku traktorzysty wykonywał prace rolnicze na zlecenia rolników tj. np. talerzowanie, orka, siew, opryski, podorywki, sianie, wysiew nawozów, wykopywanie ziemniaków. Ubezpieczony codziennie otrzymywał od kierownika kartę drogową, na której wyszczególnione były zlecenia na dany dzień i zgodnie z tymi zleceniami ubezpieczony wykonywał prace polowe. Oprócz wykonywania prac polowych ubezpieczony jeździł traktorem również na tzw. wynajmach wożąc piach, materiały budowalne na budowy, posypując drogi piachem, wożąc piach do wytwórni mas bitumicznych, buraki do cukrowni, wożąc mleko. Przez firmy zewnętrzne tj. firmy budowlane, zarząd dróg Spółdzielni Kółek Rolniczych w M. były zlecane usługi transportowe i do wykonywania tych usługi wysyłani byli traktorzyści, w tym ubezpieczony. Ubezpieczony pracę traktorzysty wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Praca dla traktorzystów była przez cały rok, również zimą, kiedy to ubezpieczony rozsypywał piach na drogi, czy woził piach, żwir na pobocza, wykonywał przewozy materiałów budowalnych zlecone przez firmy zewnętrzne pracodawcy (zeznania świadków: B. B. k. 26v, A. O. k.26v, zeznania ubezpieczonego k. 27, akta osobowe).

Następnie w okresie od 5 listopada 1990 r. do 5 grudnia 1992 r. ubezpieczony był zatrudniony w Zespole Szkół Zawodowych (...) im. gen. J. B. w S. na stanowisku palacza (umowa o pracę k. 8 akt osobowych). Do obowiązków ubezpieczonego należało palenie w celu utrzymania stałej temperatury w budynku szkolnym i stałe sprawdzanie grzejników i urządzeń centralnego ogrzewania, utrzymanie w należytym porządku pomieszczenia przeznaczonego na koks i węgiel i kotłowni, czyszczenie pieców, wywożenie żużlu i popiołu z pomieszczenia na zewnątrz (zakres obowiązków k. 10 akt osobowych). Kotłownia, w której pracował ubezpieczony ogrzewała przedszkole i szkołę. Ubezpieczony wszystkie prace wykonywał ręcznie, kotłownia nie była zautomatyzowana, kotłowania wyposażona była w kotły wodne typu przemysłowego, dwa kotły były na centralne ogrzewanie a jeden na ciepłą wodę (zeznania ubezpieczonego k. 27, pismo z wyjaśnieniami od pracodawcy k. 36 akt emerytalnych). Ubezpieczony pracę palacza wykonywał od 7.00 do 19.00 w systemie zmianowym. Ubezpieczonemu pracodawca powierzył również od 5 listopada 1990 r. dodatkowo obowiązki dozorcy, w ramach których miał pełnić nadzór nad budynkiem szkolnym i warsztatowym i nad obejściem szkolnym w czasie pełnienia swoich obowiązków palacza, za które miał płacone odrębne wynagrodzenie. Polegało to na tym, że ubezpieczony po podłożeniu do pieca, w tym czasie jak się paliło wychodził z kotłowni na zewnątrz i sprawdzał przechodząc po placu czy nic się nie dzieje niepokojącego, bo na placu leżał węgiel i zdarzało się, że dochodziło do jego kradzieży. Ubezpieczony był sam na zmianie jako palacz, dodatkowe obowiązki dozorcy nie kolidowały z pracą palacza, nie zajmowały bowiem dużo czasu, a ubezpieczony i tak musiał wychodzić z kotłowni na zewnątrz, aby przywieźć węgiel z placu, aby wywieźć popiół, jak również aby odetchnąć świeżym powietrzem, bo w kotłowni panowały ciężkie warunki: wysoka temperatura, zadymienie (zeznania ubezpieczonego k. 27).

W okresach od 15.10.1996 r. do 30.04.1997 r. oraz od 15.10.1997 r. do 30.04.1998 r. ubezpieczony był zatrudniony w Wyższej Szkole Rolniczo- (...) w S. na stanowisku palacza w sezonach grzewczych i tą pracę ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Pracę palacza ubezpieczony wykonywał w tym zakładzie pracy również z kotłowni niezautomatyzowanej, która wyposażona była w kotły wodne typu przemysłowego. Zakład pracy wystawił ubezpieczonemu świadectwo pracy w warunkach szczególnych w dniu 27.08.2014 r. (akta osobowe). Powyższy okres zatrudnienia został uznany przez organ rentowy jako staż pracy w warunkach szczególnych (oświadczenie złożone na rozprawie k. 26v oraz pismo z dn. 13.11.2014 r. k. 14 akt sprawy).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (okoliczności niesporne, oświadczenia zawarte we wniosku o emeryturę -k.2 akt emerytalnych ubezpieczonego).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie W. K. okazało się uzasadnione.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z § 4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę „ogólnego” stażu pracy (organ rentowy uznał ubezpieczonemu okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców), nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych, gdyż stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę jako traktorzysta w (...) w M. oraz jako palacz w Zespole Szkół Zawodowych (...) im. gen. J. B. w S. oraz w Wyższej Szkole Rolniczo – (...) w S..

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe dało podstawy do ustalenia, że ubezpieczony w okresie zatrudnienia w Spółdzielni Kółek Rolniczych w M. od 01 marca 1975 r. do 31 maja 1988 r. (13 lat, 3 miesiące) pracował jako traktorzysta stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonując prace polowe ciągnikiem zlecone przez rolników, wożąc ciągnikiem piach, żwir na budowy, drogi, do wytwórni mas bitumicznych, materiały budowalne na budowy, posypując drogi piachem zimą i inne opisane w stanie faktycznym. Rodzaj i zakres wykonywanych przez ubezpieczonego w (...) M. prac potwierdzili świadkowie B. B. (k.26v), A. O. (k.26v), dokumenty znajdujące się w aktach osobowych ubezpieczonego za ten okres zatrudnienia. Powyższe dowody oraz dowód z zeznań ubezpieczonego w charakterze strony (k.27) wykazał bezspornie, że ubezpieczony pracował w (...) w M. na stanowisku traktorzysty. Sąd obdarzył wiarygodnością zeznania wymienionych świadków oraz zeznania ubezpieczonego w charakterze strony, wymienione dowody są spójne, korespondują ze sobą oraz mają oparcie w materiale dowodowym z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych.

Bezsporne i uznane przez organ rentowy za pracę w warunkach szczególnych są okresy zatrudnienia ubezpieczonego w Wyższej Szkole Rolniczo – (...) w S. od 15.10.1996 r. do 30.04.1997 r., od 15.10.1997r. do 30.04.1998 r. na stanowisku palacza kotłowego (1 rok, 1 miesiąc).

Do pracy w warunkach szczególnych Sąd zaliczył ubezpieczonemu również okres zatrudnienia w Zespole Szkół Zawodowych (...) im. gen. J. B. w S. od 5.11.1990 r. do 05.12.1992 r. (2 lata, 1 miesiąc, 1 dzień) na stanowisku palacza kotłowego. Z zeznań ubezpieczonego w charakterze strony oraz z wyjaśnień udzielonych przez pracodawcę organowi rentowemu wynika, że ubezpieczony pracę palacza wykonywał w kotłowni wyposażonej w trzy kotły wodne typu przemysłowego. Wszystkie prace w kotłowni ubezpieczony wykonywał ręcznie, bowiem kotłownia nie była zautomatyzowana. Ubezpieczony prace palacza wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Co prawda ubezpieczony miał również powierzone w tym samym okresie obowiązki dozorcy, za które to czynności miał wypłacane odrębne wynagrodzenie, jednakże wykonywanie tych obowiązków nie kolidowało z wykonywaniem obowiązków palacza. Ubezpieczony po podłożeniu pod piec mógł bowiem wyjść z kotłowni i sprawdzić, czy nikt nie kradnie węgla, albo zareagować jak włączył się alarm. W tym czasie, gdy ubezpieczony sprawdzał powód włączenia się alarmy, czy wykonując obchód terenu szkoły nikt nie wykonywał jego pracy, bowiem samy był na zmianie. Ponadto do wykonywania obowiązków palacza konieczne było również wychodzenie poza kotłownię na zewnątrz po węgiel do pieca, czy w celu wyniesienia z kotłowni popiołu. To, ze przy okazji ubezpieczony sprawdził czy nikt nie wszedł na teren szkoły nie powodowało, że jego praca nie była wykonywana w warunkach szczególnych.

Podsumowując Sąd uznał, iż ubezpieczony będąc zatrudnionym na stanowisku traktorzysty w (...) w M. oraz na stanowisku palacza w Zespole Szkół Zawodowych (...) im. gen. J. B. w S. oraz w Wyższej Szkole Rolniczo – (...) w S. wykonywał prace w warunkach szczególnych. Prace traktorzysty zaliczane są do prac wykonywanych w warunkach szczególnych i wymienione zostały w wykaz A dział VIII, poz. 3 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Prace palaczy również zaliczane są do prac w warunkach szczególnych i wymienione zostały w wykazie A dział XIV, poz. 1 załącznika do wskazanego powyżej rozporządzenia - jako prace nie zautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego.

Podkreślić jednak należy, że skoro o zakwalifikowaniu pracy do pracy w warunkach szczególnych nie decyduje nazwa stanowiska, ale rodzaj wykonywanych czynności, to również fakt, iż zakład pracy nie wystawił ubezpieczonemu świadectwa pracy w warunkach szczególnych nie powoduje, iż nie wykonywał on pracy w tych warunkach.

Zaliczając powyższe okresy zatrudnienia w warunkach szczególnych należy stwierdzić, że ubezpieczony udowodnił na datę 1 stycznia 1999 r. staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 16 lat, 5 miesięcy i 1 dnia).

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że W. K. przysługuje prawo do emerytury od 4 czerwca 2014 r. tj. od ukończenia przez niego(...)roku życia.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w wyroku.