Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lipca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie V Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 21 lipca 2015r. w Rzeszowie
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) S.A. w Ł.
przeciwko Szpitalowi Wojewódzkiemu nr (...) im. (...). J. K. w R.
o zapłatę

na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Rejonowego w Rzeszowie
z dnia 4 grudnia 2014 r., sygn. akt V GC 845/14

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Małgorzata Mazur SSO Małgorzata Moskwa SSO Tadeusz Strzyż

Sygn. akt V Ca 172/15

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Rzeszowie wyrokiem z dnia 4 grudnia 2014 r. oddalił powództwo (...) S.A. w Ł. domagającej się od pozwanego Szpitala Wojewódzkiego nr (...) im. (...). J. K. w R. zapłaty kwoty 43750,66 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty z tytułu roszczeń, które zdaniem powódki wynikają z zawartej przez nią z (...) Sp. z o.o. w W. umowy na mocy której udzieliła ona poręczenia w/w podmiotowi na nie zrealizowane płatności przez pozwany szpital, a po ich spełnieniu względem (...) sp. z o.o. uzyskała roszczenie o zwrot spełnionego w imieniu dłużnika (pozwanego szpitala) świadczenia.

Rozstrzygając o kosztach procesu, Sąd Rejonowy zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Orzeczenie powyższe zapadło przy ustaleniach faktycznych opisanych
w uzasadnieniu wyroku sporządzonym przez Sąd Rejonowy, które Sąd Okręgowy przyjął za własne:

Od powyższego wyroku apelację wniósł powód, domagając się zmiany zaskarżonego wyroku i uwzględnienia powództwa oraz zasądzenia na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Apelujący zarzucił:

- naruszenie prawa materialnego tj. art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 53 ustęp 6 i 7 ustawy
z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej oraz art. 54 ustęp 5 i 6 ustawy z dn. 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, poprzez zastosowanie wskazanych przepisów w sytuacji, gdy zawarte przez stronę powodową umowy nie stanowią czynności prawnych mających na celu zmianę wierzyciela, o której mowa
w art. 54 ustęp 5 ww. ustawy jako takie dla swej ważności nie wymagały uzyskania przez strony tychże czynności zgody organu założycielskiego,

- naruszenie prawa materialnego tj. art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 83 § 1 k.c. poprzez zastosowanie wskazanych przepisów, pomimo, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwalał na przyjęcie, iż umowy poręczenia zawarte przez stronę powodową z (...) sp. z o.o.zostały zawarte dla pozoru,

- naruszenie prawa materialnego, tj. art. 405 k.c. poprzez jego niezastosowanie
w sytuacji, gdy stan faktyczny niniejszej sprawy wypełniał hipotezę oraz dyspozycję wskazanej normy prawnej oraz obligował Sąd I instancji do zasądzenia dochodzonego roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, który to przepis stanowił alternatywna podstawę prawną do zasądzenia dochodzonej pozwem kwoty pieniężnej,

- naruszenie prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art.
233§ 1 k.p.c. poprzez ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego w sposób pobieżny i sprzeczny z zasadami logicznego rozumowania,

- naruszenie prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art.
328§ 2 k.p.c. poprzez niewykazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia oraz przyczyn wydania rozstrzygnięcia oddalającego powództwo.

W obszernym uzasadnieniu swej apelacji powód przywołał argumentację która w jego ocenie potwierdza zarzucane naruszenie prawa materialnego, natomiast nie zawarto uzasadnienia w zakresie podnoszonego w apelacji naruszenia prawa procesowego.

W odpowiedzi na apelację pozwany podtrzymał swoje stanowisko procesowe
i jego uzasadnienie wyrażane w pismach procesowych w toku postępowania przed sądem pierwszej instancji.

Sąd Okręgowy rozważył, co następuje:

Wbrew zarzutowi powoda, ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji nie naruszają art. 233 § 2 k.p.c. W apelacji nie wskazano w odniesieniu, do jakich dowodów uchybiono swobodnej ocenie dowodów oraz jakie ustalenia faktyczne zostały pominięte w uzasadnieniu orzeczenia, co czyni zarzut ten gołosłowny i nie poddający się ocenie przez prymat art. 233 § 1 oraz 328 § 2 k.p.c.

Jednoznaczny jest bowiem cel ustawy zawarty w art. 53 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej i art. 54 ustawy o działalności leczniczej, polegający na „zapobieżeniu narastaniu zadłużenia poszczególnych zakładów opieki zdrowotnej, stanowiących z reguły efekt komercyjnego obrotu wierzytelnościami, w sytuacji, gdy zakłady opieki zdrowotnej mają do spełnienia funkcje lecznicze w interesie ogólnym, a zawieranie umów dostawy, sprzedaży sprzętu medycznego i korzystanie z usług innych podmiotów powinny sprzyjać niezakłóconemu wypełnianiu tych funkcji” oraz mający „ochronić te jednostki od pełnego uczestnictwa w komercyjnym obrocie gospodarczym i poddać podmiotowi założycielskiemu kontrolę obrotu wierzytelnościami wobec zakładów opieki zdrowotnej” (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 celu czerwca 2014 r., ICSK 428/13 oraz z dnia 9 stycznia 2015 r. (V CSk 111/14 – publikowane: www.sn.pl, por także wyroki Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie w sprawach IACa 254/13, IACa 357/13 i 556/14 - niepubl.).

Niewątpliwie umowa łącząca powódkę z dostawcą miała na celu zmianę wierzyciela, gdyż poprzez pozorne poręczenie istniejącego i niewymagalnego długu
i przyszłych zobowiązań pozwanego szpitala i zobowiązanie się do zapłaty poręczonego zobowiązania w określonym w umowie terminie, a następnie wobec przewidywanej subrogacji ex lege (art. 518 § 1 pkt 1 k.c.) miało dojść do pojawienia się nowego wierzyciela. Tak określone stosunki prawne pomiędzy powódką,
a dostawcą należy zaliczyć do kategorii czynności prawnych mających na celu zmianę wierzyciela samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, co dla skuteczności tej czynności wymaga zgody organu założycielskiego pozwanego szpitala, a ponieważ zgody takiej strony tych umów nie uzyskały, dokonane przez nich czynności dotknięte są sankcją nieważności na podstawie art. 54 ust. 6 ustawy
o działalności leczniczej w związku z art. 58 § 1 k.c. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 9 kwietnia 2015 r., IACa 681/14 publikowane: www. orzeczenia.rzeszow.sa.gov.pl)

Dodać należy, że Sąd Rejonowy nie czynił ustaleń, co do ważności umów łączących pozwanego z dostawcą (zawierających umowną klauzulę zakazującą przenoszenia wierzytelności np. §3 umowy k- 101/2, §5 ust. 2 k-103/2, §4 ust 2
k- 105/2, 1087/2, 109/2 ). Oceniając treść tego zapisu umowy i skutki jego naruszenia, stwierdzić należy, że umowy te nie są dotknięte sankcją nieważności, pomimo naruszenia przez dostawcę powyższej klauzuli umownej (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2012 r., III CZP 10/12, OSNC 2012/10/117, LEX nr 1134084, www.sn.pl, Biul.SN 2012/4/5-6), co także wpływa na ocenę braku przysporzenia po stronie pozwanego szpitala. Jeśli bowiem pozwanego obciążało ważne świadczenie wobec (...) sp. z o.o. to nie można przypisać mu bezpodstawnego wzbogacenia.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy oddalił apelację powoda, jako bezzasadną na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. i § 6 pkt 4 w związku z § 12 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu.