Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 51/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 lipca 2015 roku

Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim w III Wydziale Rodzinnym i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Mirosława Mironiuk

Protokolant: Alicja Ławrynowicz

po rozpoznaniu w dniu 30 lipca 2015 roku w Bielsku Podlaskim

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniej E. C.

przeciwko R. C.

o podwyższenie alimentów

na skutek sprzeciwu pozwanego od wyroku zaocznego

I.  Utrzymuje w całości w mocy wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim z dnia 30.04.2015r wydany w sprawie o sygn. akt III RC 51/15.

II.  Odstępuje od obciążania pozwanego kosztami wyniesionego sprzeciwu.

Sygn. akt III RC 51/15

UZASADNIENIE

Małoletnia E. C., w której imieniu działała ustawowa przedstawicielka A. C., wnosiła o podwyższenie alimentów od pozwanego R. C. z kwoty po 200 złotych miesięcznie do kwoty po 550 zł miesięcznie wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat.

Pozwany R. C. wnosił o oddalenie powództwa w całości.

Sąd Rejonowy ustalił i zważył co następuje:

A. C. i R. C. mieli orzeczony rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 10.01.2003 roku w sprawie I C 1510/02. Ze związku małżeńskiego posiadali jedno dziecko – córkę E. urodzoną (...) (k. 30 akt sprawy o sygn. I C 1510/02). Małoletnia mieszkała wraz z matką. Wyżej wymienionym wyrokiem zostały utrzymane w dotychczasowej wysokości alimenty zasądzone od pozwanego na rzecz małoletniej na kwotę po 200 zł miesięcznie – wyrokiem zaocznym z dnia 04.09.2002r Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim w sprawie o sygn. akt III RC 454/02.

W dacie ostatniego orzekania w przedmiocie wysokości alimentów A. C. miała lat 26, posiadała wykształcenie średnie – technika technologii żywności. Byłą osobą bezrobotną. Małoletnia E. miała ukończone 4 lata. Wraz z matką zamieszkiwała u babki. A. C. nie miała innych dzieci.

R. C. miał lat 28, z zawodu był monterem instalacji budowlanych. Utrzymywał się z prac dorywczych. Zamieszkiwał w domu jednorodzinnym swoich rodziców, użytkując piętro.

Powyższe ustalono na podstawie akta spraw o sygnaturach: I C 1510/02 Sądu Okręgowego w Białymstoku oraz III RC 454/02 Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim.

Zgodnie z art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków należy rozumieć zarówno istotne zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, jak też istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zmniejszenie albo zwiększenie wysokości świadczeń alimentacyjnych. Z kolei art. 135 kro stanowi, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego; wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Obecnie A. C. miała lat 39, nadal posiadała wykształcenie średnie techniczne. Zatrudniona była jako kasjer – sprzedawca w sklepie (...). Przebywała na urlopie wychowawczym. Nie zawarła nowego związku małżeńskiego. Rozstała się z ojcem swojego drugiego dziecka. Wraz z dziećmi: córką E. i synem W. zamieszkiwała w mieszkaniu spółdzielczym. Ponosiła następujące koszty utrzymania mieszkania: 200 zł/mc z tytułu czynszu wraz z opłatą za wodę (kwota do zapłaty, po odliczeniu dodatku mieszkaniowego), 130 zł/mc za energię elektryczną, 70 zł/mc za Internet wraz z TV, 60 zł/mc z tytułu abonamentu telefonicznego za dwa telefony: swój i córki (k. 13, 55). Otrzymywała dodatek mieszkaniowy w wysokości ok.100 zł/mc. Spłacała kredyt mieszkaniowy w wysokości 330 zł/mc. Była zatrudniona w firmie (...) do 2022r, z wynagrodzeniem miesięcznym – równym najniższemu wynagrodzeniu ustawowemu. W związku z przebywaniem na urlopie wychowawczym otrzymywała zasiłek w wysokości 400 zł/mc. Ponadto, otrzymywała zasiłek rodzinny w wysokości 183 zł. Na syna W., który był w wieku 2 lat i 6 miesięcy, otrzymywała od ojca dziecka dobrowolną kwotę 500-600 zł/mc. Nie miała innych źródeł dochodu, ani też nie posiadała majątku. (...) A. C. pomagała matka, która była emerytką, ale dorabiała sprzątając.

Małoletnia E. miała prawie 17 lat, była uczennicą II klasy Liceum Ogólnokształcącego. Ogólnie była zdrowa. Miała jednak problemy z trądzikiem i ze wzrokiem. Z uwagi na problem dermatologiczny, przyjmowała leki hormonalne, na które wydawała ok. 40 zł/mc. Innych kosztów leczenia nie ponosiła. E. C. korzystała z płatnych korepetycji oraz z odpłatnych zajęć dodatkowych z języka angielskiego. Na korepetycje wydawała kwotę 30-40 zł za godzinę lekcyjną raz w tygodniu, zaś zajęcia z angielskiego kosztowały 250 zł. Małoletnia powódka była w klasie przedmaturalnej i w perspektywie zamierzała kontynuować naukę na studiach. W trakcie roku szkolnego matka dawała małoletniej powódce 5-6 zł na jedzenie do szkoły. Ogólnie na wyżywienie przeznaczała kwotę 200-300 zł/mc. Ponadto, raz na miesiąc przedstawicielka ustawowa starała się kupować córce bluzkę czy spodnie. Miesięczny koszt utrzymania małoletniej E. C. matka określała na kwotę 600 zł.

R. C. miał lat 42, posiadał wykształcenie zawodowe. Nie zawarł nowego związku małżeńskiego, nie pozostawał w związku nieformalnym. Oprócz małoletniej powódki innych dzieci nie posiadał. Od dnia 13.12.2014r przebywał w zakładzie karnym, odbywając karę pozbawienia wolności orzeczoną w wymiarze 1 roku (k. 22). Przed osadzeniem w zakładzie karnym utrzymywał się z prac dorywczych – przy pracach porządkowych. Otrzymywał z tego tytułu kwotę 400-600 zł na okres 2 tygodni. Ponadto, otrzymywał pomoc z opieki społecznej w postaci zasiłku okresowego w wysokości 200 zł na opłacenie przedstawionych rachunków i na żywność. Był współwłaścicielem w udziale 1/3 części domu jednorodzinnego o powierzchni 180 m. kw., posadowionego na nieruchomości położonej w B. o powierzchni 560 m. kw.. W związku z utrzymaniem domu R. C. ponosił wydatki w postaci: podatku od nieruchomości, opłaty za wodę i gaz oraz opał. Łącznie była to kwota ok. 1000 złotych rocznie. Pozwany nie kwestionował potrzeb powódki. Przyznawał, iż od ponad 10 lat nie utrzymywał kontaktu z córką. Alimenty, wobec bezskutecznej egzekucji, były wypłacane z funduszu alimentacyjnego (k. 4-5). Wyrokiem Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim z dnia 21.12.2010r R. C. został skazany na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności za czyn z art. 209 §1 k.k. (k. 6).

W ocenie sądu w niniejszej sprawie doszło do zmiany stosunków, o jakich mowa w art. 138 kro uzasadniających zmianę wysokości obowiązku alimentacyjnego pozwanego względem małoletniej powódki. W pierwszej kolejności zauważyć należy, że wzrosły usprawiedliwione potrzeby małoletniej. Od daty ostatniego orzekania w przedmiocie wysokości alimentów upłynęło ponad 12 lat. Małoletnia powódka uczęszcza do szkoły średniej. Matka małoletniej ponosiła oczywiste koszty związane z wyżywieniem, ubraniem, zakupem środków higienicznych. Wraz z wiekiem wzrosły koszty utrzymania małoletniego dziecka. Małoletnia korzystała z płatnych zajęć pozaszkolnych, zamierzała kontynuować naukę na studiach. Z uwagi na upływ czasu od daty ostatniego orzekania o wysokości alimentów, w ocenie Sądu usprawiedliwiony koszt utrzymania małoletniej to kwota wyższa niż wskazywała matka powódki. Zsumowanie wszystkich, podawanych przez przedstawicielkę ustawową kwot wydatkowanych w związku z potrzebami małoletniej E. C., to kwota około 800-900 zł miesięcznie.

Z drugiej strony wysokość obowiązku alimentacyjnego wyznaczają możliwości majątkowe i zarobkowe osoby zobowiązanej. Możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego pozostały na podobnym poziomie, co w dacie ostatniego orzekania o wysokości alimentów. Fakt przebywania w zakładzie karnym nie oznaczał, iż jego możliwości zarobkowe nie istniały. Oczywistym, było to, że jako osoba dorosła, winien był liczyć się z ponoszeniem konsekwencji swoich działań. R. C. podawał, iż znalazł się z zakładzie karnym w związku z odbywaniem kary pozbawienia wolności orzeczonej za przestępstwo z art. 157 k.k., czyli za umyślne uszkodzenie ciała. Przebywając w zakładzie karnym R. C. nie był zatrudniony i z tego tytułu nie otrzymywał żadnego dochodu (k. 28, 54a). W ocenie Sądu, okoliczność przebywania pozwanego w zakładzie karnym nie stała na przeszkodzie podwyższeniu alimentów. Zważyć tu przede wszystkim należało, iż również przed osadzeniem w zakładzie karnym R. C. nie wywiązywał się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Alimenty były wypłacane przez MOPS. Będąc osobą zdrową, stosunkowo młodą, zdolną do pracy – nie łożył na utrzymanie małoletniej powódki oraz w żaden inny sposób nie realizował swojego obowiązku alimentacyjnego. Fakt, iż wedle twierdzeń pozwanego był on osobą niepełnosprawną w stopniu lekkim, nie ograniczał jego możliwości zarobkowych.

Rodzice koszty utrzymania wspólnego dziecka winni ponosić, co do zasady, po połowie. Małoletnia nadal zamieszkiwała wraz z matką, dlatego zasadne było podwyższenie na jej rzecz alimentów od ojca. Duża część obowiązku alimentacyjnego matki była spełniona przez osobisty wkład w wychowanie i utrzymanie córki. To matka spawała bieżącą opiekę wychowawczą, zaś ojciec nie utrzymywał kontaktów z małoletnią powódką. Przy ustaleniu, że miesięczny koszt utrzymania małoletniej to kwota około 800-900 zł należało podwyższyć alimenty należne od pozwanego na rzecz małoletniej do kwoty po 500 zł miesięcznie. W pozostałym zakresie usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki winna pokryć jej matka, która posiadała stały dochód, ograniczony jej sytuacją rodzinną – urlopem wychowawczym. Alimenty w tej wysokości nie przekraczały możliwości zarobkowych pozwanego. W konsekwencji w pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu. Alimenty podwyższono od dnia wniesienia powództwa w sprawie.

Z tych przyczyn i na podstawie art. 138 kro i art. 135§1 i 2 kro orzeczono, jak w sentencji. O kosztach procesu orzeczono na zasadzie art. 102 kpc – sąd odstąpił od obciążania małoletniej powódki kosztami postępowania z uwagi na brak dochodów oraz pozwanego z uwagi na jego sytuację materialną. Rygor natychmiastowej wykonalności nadano na podstawie art. 333§1 pkt 1 i 3 kpc.