Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lipca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Kostrzewa

Protokolant: protokolant sądowy Marta Bartusiak

po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 2015 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania R. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 6 marca 2014 roku nr (...)

w sprawie R. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

oddala odwołanie.

Sygn. akt IVU 346/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 28 lipca 2015 roku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 6 marca 2014 r. odmówił R. J. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu swej decyzji organ rentowy powołując się na art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r. Nr 39 poz. 353 z póź. zm.) wskazał, iż komisja lekarska ZUS - orzeczeniem z dnia 27.02.2014 r. stwierdziła, że odwołujący jest zdolny do pracy.

R. J. wniósł odwołanie od tej decyzji, domagając się jej zmiany i przyznania renty. Zaskarżona decyzja jest krzywdząca pozbawiając go prawa do renty.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

R. J. urodzony w dniu (...) r., z wykształceniem zawodowym o specjalności mechanik rolnik, pracował jako pracownik wodno-melioracyjny, kamieniarz budowlany. W okresie od 24.01.1995 r. do 31.12.2013 r. pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W dniu 15.11.2013 r. wystąpił z wnioskiem o rentę.

/okoliczności bezsporne/

Celem wyjaśnienia istoty sporu tj. istnienia u R. J. niezdolności do pracy zarobkowej w rozumieniu art. 12, art. 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162 poz. 1118 z późń zm.) i jej stopnia, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych z zakresu neurologii, chorób wewnętrznych, chirurgii-ortopedii i psychiatrii.

Biegli neurolog, chirurg-ortopeda i specjalista chorób wewnętrznych w zbiorczej opinii pisemnej, wydanej na podstawie wyników badań i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej stwierdził, że odwołujący choruje na:

- żylaki kończyn dolnych z zespołem pozakrzepowym obu podudzi i z przewlekłymi owrzodzeniami na obu podudziach,

- zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów kolanowych,

- złamanie kompresyjne kręgu L1,

- przewlekły zespół bólowy lędźwiowy,

- przebyty uraz głowy powikłany krwiakiem śródczaszkowym leczonym zachowawczo,

- zespół uzależnienia od alkoholu z wieloletnią abstynencją od alkoholu,

- padaczkę alkoholowa w wywiadzie,

- organiczne zaburzenia nastroju i zachowania,

- nikotynizm przewlekły.

Odwołujący z uwagi na wskazane schorzenia i stopień ich zaawansowania jest zdolny do pracy zgodnie z kwalifikacjami od dnia 01.01.2014 r.

Przewlekła niewydolność żylna u odwołującego powikłana zmianami zakrzepowymi i przewlekłymi owrzodzeniami podudzi oraz nasilone zmiany zwyrodnieniowe kolan z przewlekłym odczynem bólowym i ograniczeniem ruchomości, dyskwalifikują odwołującego od ostatnio wykonywanych prac jako pracownik fizyczny melioracji i kamieniarz budowlany. Odwołujący ma przygotowanie zawodowe rolnicze o specjalności mechanika i w tym zawodzie może pracować.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 13-16 as/

Na podstawie wyników badań, w tym osobistego badania odwołującej i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły psychiatra rozpoznał u odwołującego:

- zespół uzależnienia od alkoholu / obecnie wieloletnia remisja/,

- organiczne zaburzenia osobowości.

Odwołujący z uwagi na stan psychiczny jest zdolny do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami od dnia 01.01.2014 r.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, odwołujący przez wiele lat nadużywał alkoholu, w 1997 r. był trzykrotnie hospitalizowany w (...)Szpitalu (...); w okresie 19.03.1997 r.-26.03.1997 r. rozpoznano majaczenie alkoholowe padaczkę oraz stan po urazie głowy, w okresie od 01.04.1997 r. do 13.05.1997 r. z rozpoznaniem zespół uzależnienia od alkoholu, w okresie od 04.07.1997 r. do 17.07.1997 r. z rozpoznaniem majaczenie alkoholowe, stan po urazie głowy. Odwołujący pozostaje w leczeniu psychiatrycznym ambulatoryjnym od 2002 r. z powodu zaburzeń zachowania i osobowości na tle organicznych zmian OUN oraz zespołu uzależnienia od alkoholu /od 2000 r. zachowuje abstynencję/. W czasie badań psychologicznych /2002, 2009, 2012, 2014 u odwołującego stwierdzono przeciętny poziom sprawności intelektualnej II=82. Stwierdzono również, że wyniki testów organicznych wskazują na zmiany organiczne w obszarze ośrodkowego układu nerwowego. W czasie obecnego badania nie stwierdzono istotnych odchyleń od stanu prawidłowego w tym zaburzeń funkcji poznawczych, zaburzeń nastroju, zachowania, zaburzeń psychotycznych. Wieloletnia abstynencja od alkoholu oraz leczenie psychiatryczne spowodowały poprawę stanu psychicznego.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 30-32 as/.

Sąd ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy podzielił wnioski opinii biegłych sądowych z zakresu chirurgii-ortopedii, neurologii i chorób wewnętrznych oraz psychiatrii, gdyż zostały one w sposób przekonujący uzasadnione, a poza tym w rzeczowy sposób odnosiły się do okoliczności niezbędnych dla ustalenia stanu zdrowia odwołującego, a w konsekwencji jego zdolności do pracy. Przedmiotowe opinie sporządzone zostały przez biegłych sądowych posiadających odpowiednią wiedzę, kwalifikacje oraz doświadczenie zawodowe. Opinie są rzetelne, przekonujące i w pełni pozwalają ustalić stan zdrowia odwołującego. Specjaliści wydali opinie po zapoznaniu się z dokumentacją oraz po osobistym badaniu odwołującego, a zatem posiadali kompleksowe informacje niezbędne do sformułowania wniosków. Ich opinie były spójne i udzielały odpowiedzi na istotne dla rozstrzygnięcia sprawy pytania.

Odwołujący na rozprawie w dniu 28.07.2015 r. przedłożył dokumenty medyczne z dnia 01.06.2015 r., z dnia 10.06.2015 r., z dnia 06.07.2015 r. i z dnia 16.07.2015 r. Ponieważ przedłożone dokumenty zostały sporządzone po dniu wniesienia odwołania przez odwołującego do Sądu i po wydaniu negatywnych opinii przez biegłych sądowych dlatego zasadne jest ewentualnie wystąpienie z nowym wnioskiem o przyznanie świadczenia.

Opinie biegłych w ocenie Sądu spełniają ponadto wymogi przewidziane dla tego rodzaju środków dowodowych w art. 278 kpc i art. 285 kpc, a także w Rozporządzeniu Ministra Pracy Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy w związku z art. 12-14 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

Wobec powyższego Sąd uznał, iż skoro opinie biegłych lekarzy są zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy - nie zachodzi zatem konieczność dalszego działania z urzędu w myśl art. 468 k.p.c.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie R. J. od zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 6 marca 2014 r. w świetle ustalonego stanu faktycznego i obowiązujących przepisów prawa nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U., Nr 162., poz 1118, z późn. zm. ) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie warunki:

- jest niezdolny do pracy,

- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

- niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4,6,7,9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt. 10 lit. a), pkt. 11-12, 13, lit. a), pkt. 14 lit. a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż wciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Stosownie do dyspozycji art. 12 powołanej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. W myśl dyspozycji ustępu 3 powołanego artykułu, częściowo niezdolną jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z dotychczasowym poziomem kwalifikacji.

Równocześnie zgodnie z treścią art. 13 powołanej ustawy, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia, jak też możność wykonywania dotychczasowej pracy, względnie możność przekwalifikowania zawodowego. Dalej w myśl ustępu 3 cytowanego artykułu, trwałą niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy, zaś gdy rokowania takie istnieją, orzeka się okresową niezdolność do pracy.

Przedmiotem postępowania było ustalenie, czy ubezpieczony ze względu na stan zdrowia jest niezdolny do pracy, czy też jest zdolny do pracy, jak to wynika z zakwestionowanej opinii komisji lekarskiej i wydanej na jej podstawie decyzji ZUS. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13 maja 1999 r. II UZ 52/99 wskazał, że w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego, jej treść wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania oraz orzeczenia sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. (OSNP 2000/15/601). W uzasadnieniu tego postanowienia wyjaśnił, że w „postępowaniu, wywołanym odwołaniem do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, zgodnie z systemem orzekania w sprawach z tego zakresu, sąd nie rozstrzyga o zasadności wniosku, lecz o prawidłowości zaskarżonej decyzji. Sąd nie działa w zastępstwie organu rentowego, w związku z czym nie ustala prawa do świadczeń, i choć samodzielnie oraz we własnym zakresie rozstrzyga wszelkie kwestie związane z prawem lub wysokością świadczenia objętego decyzją, to jego rozstrzygnięcie odnosi się do zaskarżonej decyzji (art. 477 § 2, art. 477 ¹⁴ § 2 i art. 477 ^14a KPC).”

W toku postępowania sądowego ubezpieczony został poddany badaniu przez biegłych lekarzy neurologa, chirurga-ortopedę, specjalistę chorób wewnętrznych i psychiatrę. Sąd w oparciu o opinię biegłych stwierdził u odwołującego brak niezdolności do pracy od dnia 01.01.2014 r. jako jednej z niezbędnych przesłanek uzasadniających przyznanie prawa do renty. Stwierdzone schorzenia na dzień wydania decyzji i badania przez biegłych tj. żylaki kończyn dolnych z zespołem pozakrzepowym obu podudzi i z przewlekłymi owrzodzeniami na obu podudzi, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów kolanowych, złamanie kompresyjne kręgu L1, przewlekły zespół bólowy lędźwiowy, przebyty uraz głowy powikłany krwiakiem śródczaszkowym leczonym zachowawczo, zespół uzależnienia od alkoholu z wieloletnią abstynencją od alkoholu, padaczka alkoholowa w wywiadzie, nikotynizm przewlekły i organiczne zaburzenia osobowości nie uzasadniają uznania R. J. za nawet częściowo niezdolnego do pracy. Odwołujący od dnia 01.01.2014 r. jest zdolny do pracy zgodnie z kwalifikacjami jako pracownik fizyczny mechanik rolnictwa. Mając na uwadze całość obrazu klinicznego, dokumentację medyczną oraz analizę orzeczenia komisji lekarskiej ZUS nie stwierdza się u odwołującego na dzień wydania decyzji takiego stopnia dysfunkcji z przyczyn neurologicznych, chirurgicznych, internistycznych i psychiatrycznych, który uzasadniałby orzeczenie niezdolności do pracy zarobkowej. Odwołujący był badany przez biegłych i nie został uznany za niezdolnego do pracy po dniu 31.12.2013 r. Opinie biegłych lekarzy sądowych są zgodne z opinią Komisji Lekarskiej ZUS i dlatego też odwołanie od decyzji z dnia 6 marca 2014 r. podlega oddaleniu. Pozostałych warunków z art. 57 ust. 1 ustawy organ rentowy nie kwestionował.

Fakt, że odwołujący po wniesieniu odwołania i po negatywnych opiniach biegłych, w tym neurologa, chirurga-ortopedy i internisty przedłożył dodatkową dokumentację medyczną sporządzoną w czerwcu i lipcu 2015 r., co miało miejsce po wydaniu zaskarżonej decyzji i wydaniu negatywnych opinii przez biegłych sądowych uzasadnia wystąpienie z nowym wnioskiem o przyznanie świadczenia (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 stycznia 2012 r. II UK 79/11 LEX nr 1130387). W tym zakresie to od odwołującego zależy czy i kiedy wystąpi z ewentualnym wnioskiem.

W niniejszym przypadku odwołujący nie spełnia przesłanek z art. 57 w zw. z art. 107 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 z późn. zm.) i na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c. należało orzec jak w sentencji wyroku.