Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 9 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Magdalena Marczyńska

Sędziowie: SSO Agnieszka Leżańska

SSR del. Urszula Sipińska-Sęk (spr.)

Protokolant st.sekr.sądowy Marcelina Machera

po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

sprawy z wniosku V. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o zasiłek chorobowy

na skutek zażalenia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział

w T. od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 2014 roku i postanowienia z dnia 26 stycznia 2015 Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych sygn. IV U 108/14

postanawia:

1.  odrzucić zażalenie na postanowienie zawarte w punkcie I( pierwszym) wyroku,

2.  zmienić zaskarżone postanowienie z dnia 26 stycznia 2015 roku i oddalić wniosek o sprostowanie wyroku,

3.  znieść wzajemnie koszty postępowania między stronami.

Sygn. akt V Ua 8/15( VUz 1 /15)

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. obniżył ubezpieczonemu V. M. o 25% wysokość zasiłku chorobowego decyzjami z dnia 20 stycznia 2014r. o numerach:

- (...) 447 za okres od 18.II.13r. do 20.II.13r.

- (...) ZUS za okres od 4.III.13r. do 8.III.13r.

- (...) za okres od 13.IV.13r. do 17.IV.13r.

- (...) za okres od 4.V.13r. do 24.V.13r.

- (...) za okres od 1.VI.13r. do 23.VI.13r.

- (...) ZUS za okres od 1.VII.13r. do 19.VII.13r.

Decyzją z dnia 20 stycznia 2014r. o numerze (...) (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił V. M. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 24.VII.13r. do 30.IX.13r. z uwagi na wykorzystanie pełnego 182 –dniowego okresu zasiłkowego z dniem 23.VII.13r.

Decyzją z dnia 30 stycznia 2014r. o nuemrze (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił V. M. prawa do zasiłku chorobowego:

- za okres od 1.X.2013r. do 20.X.2013r. z uwagi na wykorzystanie pełnego 182 –dniowego okresu zasiłkowego z dniem 23.VII.13r.

- za okres od 31.X.2013r. do 17.I.2014r., ponieważ niezdolność do pracy za ten okres powstała po upływie ponad 14 dni od daty ustania zatrudnienia.

Decyzją z dnia 26 lutego 2014r. o numerze (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił V. M. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 18.I.2014r. do 16.III.2014r., z uwagi na to, że niezdolność do pracy powstała po upływie ponad 14 dni od daty ustania ubezpieczenia.

W dniu 7 kwietnia 2014r. pełnomocnik ubezpieczonego V. M. złożył od wszystkich w/w decyzji odwołanie.

ZUS nie uznał odwołań i wniósł o ich odrzucenie na podstawie art. 477 ⁹§3 kpc, jako złożonych po znacznym upływie terminu zakreślonego w art. 477 ⁹§1 kpc. Merytorycznie podtrzymywał stanowiska określone w decyzjach, a sprowadzające się do przyjęcia tezy, że ubezpieczony złożył zaświadczenia o niezdolności do pracy po upływie 7 dni od dat ich wystawienia i nie ma żadnego usprawiedliwienia niezachowania tego terminu, a wobec powyższego obniżenie wysokości zasiłku chorobowego jest w pełni uzasadnione.

Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 18.VI.2014r. odmówił odrzucenia odwołań.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 17 grudnia 2014 roku wydanym w sprawie o sygn. IVU 108/14 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tyb. IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w pkt I uchylił decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T. z dnia 30 stycznia 2014 roku sygn.. (...)i z dnia 26 lutego 2014 roku sygn. (...)i przekazał sprawę w zakresie ustalenia prawa do świadczenia rehabilitacyjnego Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T. do rozpoznania jako organowi właściwemu i postępowanie w tym zakresie umorzył, w pkt II oddalił odwołanie w pozostałym zakresie, w pkt III zniósł wzajemnie koszty procesu miedzy stronami.

Postawę zaskarżonego wyroku stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Rejonowego:

V. M. jest Bułgarem. Był zatrudniony w Polsce. Przebywał na zwolnieniach lekarskich w 2013r., również po zakończeniu zatrudnienia.

Zwolnienia lekarskie dla V. M. wystawiane były przez (...).-E.- (...) w W. i podpisywane przez lekarza W. W.. W tej samej poradni u tego samego lekarza wnioskodawca otrzymywał zwolnienia lekarskie od stycznia 2013r. do marca 2014r.

W sprawie nie są sporne ani okresy, na które ubezpieczony otrzymywał zwolnienia lekarskie, ani daty wystawienia tych zwolnień, ani tez daty dostarczenia zwolnień do ZUS.

Nie ma też pomiędzy stronami sporu co do tego, że z dniem 23.VII.13r. V. M. wykorzystał pełny 182-dniowy okres zasiłku chorobowego.

Zwolnienie lekarskie na okres 11.II.13r-24.II.13r. lekarz wystawił dnia 11.II.13r., do ZUS wpłynęło 20.II.13r.

Zwolnienie lekarskie na okres 25.II.13r.-10.III.13r. wystawił lekarz dnia 25.II.13r., do ZUS wpłynęło dnia 11.III.13r.

Zwolnienie lekarskie na okres 6.IV.13r.-26.IV.13r. wystawił lekarz dnia 5.IV.13r., do ZUS wpłynęło dnia 19.IV.13r.

Zwolnienie lekarskie na okres 27.IV.13r.-24.V.13r. wystawił lekarz dnia 26.IV.13r., do ZUS wpłynęło dnia 19.VII.13r.

Zwolnienie lekarskie na okres 25.V.13r.-23.VI.13r. wystawił lekarz dnia 27.V.13r., do ZUS wpłynęło dnia 19.VII.13r.

Zwolnienie lekarskie na okres 24.VI.13r.-19.VII.13r. wystawił lekarz dnia 25.VI.13r. , do ZUS wpłynęło dnia 23.VII.13r.

Wnioskodawca miał wystawiane zwolnienia lekarskie na okresy po 23.VII.13r., od 24.VII.13r. do 20.X.13r. i od 31.X.13r. do 16.III.13r. Składał je do ZUS.

ZUS wydał w zakresie tych zwolnień decyzje odmowne z uwagi na upływ okresu zasiłkowego oraz na to, że niezdolność do pracy powstała po ponad 14 dniach od ustania zatrudnienia.

Nikt nie składał wniosku o prawo do świadczenia rehabilitacyjnego.

W istocie (...) Oddział w T. skierował do V. M. pisma z dat : 12.IV.13r. i 25.VII.13r. (k-7-8), w których informuje, że w związku ze złożonymi zaświadczeniami lekarskimi o niezdolności do pracy, ustalenie uprawnień oraz ewentualna wypłata zasiłku chorobowego zostanie dokonana w terminie późniejszym, tj. po uprzednim zakończeniu postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez Wydział (...) i (...)

Zaświadczenie lekarskie o niezdolności ubezpieczonego do pracy wpływały do oddziału ZUS po ponad 7 dniach od daty ich wystawienia przez lekarza.

Jak ustalił Sąd I instancji V. M. był chory na cukrzycę, nerki, jest po zawałach serca, a na żadnym zwolnieniu lekarskim nie było wpisu o konieczności leżenia chorego w łóżku. Z ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy wynika, że zwolnienia lekarskie ubezpieczony wysyłał do ZUS na początku kolejno po dniach ich wystawienia, a później partiami, w lipcu 2013r.

Dalej Sąd Rejonowy ustalił, że wnioskodawca wymieniał z ZUS korespondencję, w tym także w zakresie dotyczącym zwolnień lekarskich, prawa do zasiłku i jego wysokości. Przy czym jak słusznie stwierdził Sąd I instancji - sam fakt takiej korespondencji nie zwalnia ubezpieczonego od zachowania zasad dbałości o własne uprawnienia. To, że wnioskodawca nie jest obywatelem RP jest okolicznością uboczną, nie może być jednak traktowana jako okoliczność, która zwalnia wnioskodawcę od przestrzegania jakichkolwiek norm prawnych obowiązujących w kraju zatrudnienia. V. M. zdecydował się na zatrudnienie w RP. Dlatego tez zdaniem Sadu Rejonowego winien znać podstawowe zasady prawne normujące zatrudnienie itp.

Kontynuując swój wywód Sąd Rejonowy wskazał , że choć wnioskodawca był niezdolny do pracy, to jego chorób nie sposób nazwać obłożnymi. Miał więc możliwość kontaktowania się z różnymi instytucjami czy osobami. Nie ma zatem podstaw do przyjęcia, że wnioskodawca nie ponosi odpowiedzialności za to, że jego zwolnienia lekarskie docierały do oddziału ZUS po ponad 7 dniach od wystawienia ich przez lekarza.

Tym samym Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że zarzut naruszenia art. 62 ust. 1 i 3 ustawy zasiłkowej podniesiony przez odwołującego należało uznać za chybiony. Z przywołanego przez Sad Rejonowy z art.62 ust. 1 ustawy wnika, że ubezpieczony ma obowiązek dostarczyć zaświadczenie lekarskie w ciągu 7 dni od daty jego otrzymania płatnikowi zasiłków. Tymczasem wnioskodawca obowiązku tego nie dopełnił. Zasadnie więc zdaniem Sądu Rejonowego w oparciu o wyżej wskazany art.62 ust. 3 ZUS obniżył wysokość zasiłku chorobowego dla wnioskodawcy.

Z tych samych względów odwołanie od decyzji obniżających wysokość zasiłków chorobowych Sąd Rejonowy oddalił.

Za zasadne Sąd Rejonowy uznał natomiast odwołania od decyzji odmawiających wnioskodawcy prawa do zasiłku, albowiem w jego ocenie od stycznia 2013r. V. M., co do zasady jest w sposób ciągły niezdolny do pracy.

Zgodnie z przytoczonym przez Sąd I instancji art. 8 ustawy zasiłkowej zasiłek przysługuje przez okres 182 dni. Jednakże zgodnie z art. 18 ustawy zasiłkowej osobie, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolna do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy przysługuje świadczenie rehabilitacyjne.

Sąd Rejonowy przypomniał jednocześnie, że o niezdolności do pracy orzeka lekarz i to on stwierdza, że ubezpieczony jest niezdolny do pracy i na jaki okres. Lekarz ma jednak obowiązki związane z leczeniem ubezpieczonego i wystawianiem dla niego zaświadczeń o niezdolności do pracy, a określa je rozporządzenie (...) z dnia 27.VII.99r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich, wzoru zaświadczenia lekarskiego … (tj.Dz. U. Nr 229 z 2013r.). Sąd Rejonowy przypomniał nadto, że zgodnie z §6 ust.2 rozporządzenia lekarz nie później niż 60 dni przed zakończeniem okresu zasiłkowego przeprowadza badanie i ocenia, czy stan zdrowia ubezpieczonego uzasadnia zgłoszenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, czy zgłoszenie wniosku o ustalenie prawa do renty. Lekarz ma obowiązek poinformować ubezpieczonego o terminie tego badania i wystawić odpowiednie zaświadczenie (ust. 3, 4 i 5 §6 rozp.).

Jak wynika z ustaleń Sądu Rejonowego wnioskodawca był leczony przez jednego lekarza z jednej poradni i to ten lekarz też wystawiał mu zwolnienia lekarskie.

Natomiast w zakresie przeprowadzenia badań, informowania wnioskodawcy o terminie tych badań oraz nie wystawiając wnioskodawcy odpowiedniego zaświadczenia, nie dopełnił obowiązków o których mowa wyżej.

W ocenie Sądu Rejonowego ubezpieczony nie może jednak ponosić ujemnych konsekwencji niewłaściwych działań pracownika służby zdrowia. Skoro okres zasiłkowy upłynął z dniem 23.VII.13r., a wnioskodawca miał wystawiane zwolnienia lekarskie na dalsze okresy, to lekarz prowadzący oraz organ rentowy powinni podjąć działania dla wydania rozstrzygnięcia o uprawnieniach ubezpieczonego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Z tych właśnie względów, Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, ze decyzje odmawiające prawa do zasiłku chorobowego za okresy począwszy od 24.VII.2013r. nie są prawidłowe. Z racji tego, że Sąd nie jest organem władnym na obecnym etapie do rozstrzygnięcia sprawy w zakresie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, musi być zachowany tok procedury administracyjnej, konieczne było wydanie decyzji przez organ rentowy, od której wnioskodawcy będzie przysługiwała możliwość odwołania się.

Dlatego też postępowanie w zakresie odwołania od decyzji z dnia 20.I.14r., decyzji z dnia 30.I.14r. i decyzji z dnia 26.II.14r. Sąd Rejonowy w oparciu o art.477 ^{( 14)}§4 kpc). umorzył, uchylając uprzednio te decyzje i przekazując sprawę do rozpoznania ZUS Oddziałowi w T.

Apelację od przedmiotowego wyroku wniósł organ rentowy, zaskarżając go w części tj. w zakresie pkt I zarzucając Sądowi naruszenie przepisów prawa procesowemu, a w szczególności:

1)  art. 477 ¹⁴ § 1 i 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014r., poz. 101 - j.t.) poprzez jego niezastosowanie i wydanie wyroku z pominięciem powołanego przepisu, albowiem przedmiotowa regulacja w ramach postępowania z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych pozwala jedynie zmianę decyzji w razie uznania odwołania za uzasadnione lub oddalenie odwołania v, razie braku podstaw do jego uwzględnienia, nie przewiduje natomiast możliwo?-.: uchylenia przez Sąd I instancji zaskarżonej decyzji Zakładu (...): - (...),

2)  art. 477 ^{( 14)} § 4 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (D.z.U. z 2014r., poz. 101 - j.t.) poprzez jego zastosowanie i uchylenie decyzji : Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 30 styczna 2014 r., znak: (...) i z dnia 26 lutego 2014 r.. 'zr.-'.. (...) i przekazanie sprawy w zakresie ustalenia prawa : świadczenia rehabilitacyjnego Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. do rozpoznana jako organowi właściwemu i umorzenie postępowania w tym zakresie, podczas gdy przedmiotowa regulacji nie powinna znaleźć zastosowania w niniejszej sprawie, bowiem dotyczy określonej kategorii spraw, do których nie należą sprawy rozstrzygnięte zaskarżonymi decyzjami z dnia 30 stycznia 2014 r., znak: (...) i z dnia 26 lutego 2014 r., znak: (...),

3)  brak spójności pomiędzy zawartym w sentencji zaskarżonego wyroku w pkt I rozstrzygnięciem sądu, a uzasadnieniem wyroku, podczas gdy uzasadnianie wyroku winno korelować z rozstrzygnięciem zawartym w sentencji wyroku i nie może zmieniać rozstrzygnięcia zawartego w sentencji wyroku.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie pkt I i oddalenie odwołań od decyzji z dnia 30 stycznia 2014 r., znak: (...) i z dnia 26 lutego 2014 r., znak: (...),

2)  zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację ZUS - wnioskodawca V. M. wniósł o jej oddalenie w części jako całkowicie bezzasadnej oraz o zasądzenie na rzecz wnioskodawcy kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Wnioskiem z dnia 21 stycznia 2015 roku pełnomocnik ubezpieczonego V. M. wniósł o sprostowanie oczywistej omyłki pisarskiej w wyroku z dnia 17 grudnia 2014 roku w sprawie o sygn.. akt IV U 108/14 przez uzupełnienie pkt I rozstrzygnięcia – poprzez uwzględnienie w nim decyzji z dnia 20 stycznia 2014 roku, sygn.. (...)

Postanowieniem z dnia 26 stycznia 2015 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych sprostował wyrok w sprawie IVU 108/14 z dnia 17 grudnia 2014 roku w pkt I, w ten sposób,, że po słowach „uchyla decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T. wpisał słowa : „ z dnia 20 stycznia 2014 roku sygn.. akt (...)

Jako podstawę postanowienia z dnia 26 stycznia 2015 roku Sąd Rejonowy wskazał fakt, pozostawania poza sporem okoliczności, że Sąd Rejonowy uchylając decyzje ZUS odmawiającą ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego, przekazał sprawę organowi rentowemu celem ustalenia prawa do świadczenia rehabilitacyjnego . ZUS wydał 3 decyzje: w dnia: 20 stycznia 2014 roku sygn.. 420000/ (...), z 30 stycznia 2014 roku sygn.. akt (...)i dnia 26 lutego 2014 roku sygn.. akt (...). Dalej Sąd Rejonowy wskazał, że wydając przedmiotowy wyrok w/w decyzje opisał niedokładnie wpisując tylko dwie z nich. Z tych tez względów Sąd Rejonowy niedokładność te sprostował i dopisał w pkt I trzecia wydana przez ZUS decyzję tj. decyzje z dnia 20 stycznia 2014 roku.

Organ rentowy wniósł zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 26 stycznia 2015 roku domagając się jego uchylenia, albowiem w takim brzmieniu prowadzi ono do odmiennego merytorycznego rozstrzygnięcia jako, że organ rentowy składając apelację w zakresie pkt I, obejmującego wówczas swą treścią tylko dwie decyzje, pozbawiony został możliwości objęcia apelacją również decyzji , która w w przedmiotowym pkt I nie była wówczas wskazana tj. decyzji z dnia 20 stycznia 2014 roku sygn. akt (...).

W odpowiedzi na zażalenie wnioskodawca wskazał, iż w pełni zgadza się z treścią zaskarżonego postanowienia oraz z zawartą w jego uzasadnieniu argumentacją.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Na wstępie należy zaznaczyć, że pismo organu rentowego z dnia 26 stycznia 2015r. nazwane apelacją od pkt I wyroku Sądu Rejonowego, Sąd Okręgowy uznał za zażalenie. O rodzaju bowiem środka odwoławczego decyduje nie forma nadana orzeczeniu przez Sąd, ale przedmiot rozstrzygnięcia.

Sąd Rejonowy w pkt 1 wyroku zawarł rozstrzygnięcie o uchyleniu decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 30 styczna 2014 r., znak: (...) i z dnia 26 lutego 2014r. znak (...) i przekazaniu sprawy w zakresie ustalenia prawa do świadczenia rehabilitacyjnego Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. do rozpoznana jako organowi właściwemu i umorzeniu postępowania, mające oparcie w treści art. 477 ^{( 14)} § 4 k.p.c.

Z treści art. 354 k.p.c. wynika, że orzeczenie sądu ma postać postanowienia, jeżeli nie jest wymagane wydanie wyroku lub nakazu zapłaty. Wyrok zapada "po zamknięciu rozprawy", z czego należy wnioskować, że wyrokiem sąd rozstrzyga o przedmiocie procesu, czyli zawartym w powództwie roszczeniu formalnym, wypowiadając się o zasadności lub bezzasadności tego roszczenia. W ten sposób sąd rozpoznaje sprawę co do istoty (tzw. meritum) procesu. Tak więc zgodnie przyjmuje się, że orzeczenia merytoryczne w procesie są wyrokami (w wypadkach wskazanych w ustawie - nakazami zapłaty), a orzeczenia niemerytoryczne - postanowieniami, także wtedy, jeżeli konkretnemu orzeczeniu sąd nadał błędną postać (np. jeżeli odrzucił pozew wyrokiem). W orzeczeniu z dnia 3 lutego 2009 r. o sygn. akt I PZP 5/08, OSNP 2009, nr 11-12, poz. 132 Sąd Najwyższy stwierdził, że od postanowienia sądu pierwszej instancji o odrzuceniu pozwu w części przysługuje zażalenie, chociażby postanowienie to zostało zamieszczone w wyroku.

Orzeczenie wydane na podstawie art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. nie jest rozstrzygnięciem merytorycznym. Merytorycznie rozpoznając odwołanie od zaskarżonej decyzji Sąd I instancji może je albo uwzględnić albo oddalić (art. 477 ¹⁴ § 1 i 2 k.p.c.).

Sąd Rejonowy uchylając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. zaskarżone decyzje w pkt I wyroku nie wypowiedział się co do meritum sprawy, czyli zasadności bądź bezzasadności odwołania, ale sprawę w tym zakresie przekazał do ponownego rozpoznania organowi rentowemu, a postępowanie sądowe w tej sprawie umorzył. Orzeczenie w tym przedmiocie jako niemerytoryczne przybiera zatem w myśl art. 354 k.p.c. postać postanowienia, na które stronom na zasadzie art. 394 §1 k.p.c. jako na postanowienie kończące postępowanie w sprawie służy zażalenie.

Zażalenie wnosi się w terminie tygodniowym od doręczenia postanowienia, a jeżeli strona nie żądała w terminie przepisanym doręczenia postanowienia zapadłego na rozprawie – od ogłoszenia postanowienia (art. 394 §2 k.p.c.).

W przedmiotowej sprawie organ rentowy w przepisanym terminie wniósł o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia, a zatem termin do wniesienia zażalenia na zawarte w pkt I wyroku postanowienie rozpoczął biec od dnia doręczenia wyroku z uzasadnieniem, czyli – jak wynika ze zwrotnego potwierdzenie odbioru k. 105 akt - od dnia 12 stycznia 2015r. i upłynął z dniem 19 stycznia 2015r. Tymczasem zażalenie na postanowienie zawarte w pkt I wyroku, błędnie nazwane przez organ rentowy apelacją, wpłynęło w dniu 26 stycznia 2015r., a zatem po upływie przepisanego terminu.

Termin do wniesienia środka zaskarżenia jest terminem ustawowym. Nie może on zostać skrócony ani wydłużony na podstawie decyzji organu procesowego lub w drodze czynności strony. Przepisy ustawowe wyznaczają zatem zarówno początek, jak i koniec biegu tego terminu. Wniesienie środka zaskarżenia w przewidzianym przez ustawę terminie stanowi jedno z istotnych wymagań prawnych, które muszą być dochowane przez podmiot postępowania cywilnego, aby czynność procesowa spowodowała przewidziany prawem skutek. Prawo procesowe nie przewiduje żadnych modyfikacji terminu do wniesienia środka zaskarżenia, zwłaszcza uzależnionych od niepouczenia lub błędnego pouczenia strony występującej bez profesjonalnego pełnomocnika lub rzecznika patentowego o sposobie zaskarżenia orzeczenia.

Wykładnia art. 167 k.p.c. prowadzi do jednoznacznego wniosku, że wniesienie środka zaskarżenia po upływie ustawowego terminu powoduje bezskuteczność tej czynności procesowej. O wystąpieniu tego skutku decyduje wyłącznie chwila faktycznego dokonania czynności procesowej; następuje on samoistnie, choćby strona dokonała spóźnionej czynności procesowej z powodu niepouczenia lub błędnego pouczenia przez sąd. Czynność zaskarżenia nie może ulec już konwalidacji, środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia podlega więc odrzuceniu.

Dodatkowo podnieść należy, że środek zaskarżenia został wniesiony przez zawodowego pełnomocnika organu rentowego, któremu winny być znane zasady zaskarżania orzeczeń sądowych.

Tym bardziej, że nawet niepouczenie lub błędne pouczenie strony i to działającej bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego o dopuszczalności, terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia – jak stwierdził Sąd Najwyższy w uchwale Izby Cywilnej oraz Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 22 listopada 2011 r., sygn. akt III CZP 38/11 (OSNC 2012, Nr 5, poz. 56) rozstrzygając dotychczasowy spór w orzecznictwie i literaturze- nie ma wpływu na rozpoczęcie biegu terminu do wniesienia tego środka. Odmienne rozwiązanie mogłoby bowiem prowadzić do niepewności w stosunkach prawnych. Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 397§2 k.p.c. w zw. z art. 370 k.p.c. odrzucił zażalenie organu rentowego na postanowienie zawarte w pkt I zaskarżonego wyroku, jako wniesione po terminie. Odrzucenie zażalenia oznacza niedopuszczalność merytorycznego rozpoznania zarzutów podniesionych w zażaleniu.

Na uwzględnienie zasługuje natomiast zażalenie organu rentowego na postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 26 stycznia 2015r. o sprostowaniu wyroku.

Zakresem instytucji sprostowania wyroku w myśl art. 350 § 1 k.p.c. objęte są jedynie oczywiste niedokładności, błędy pisarskie albo rachunkowe lub inne oczywiste omyłki. Oczywistość oznacza, że muszą one powstać w wyniku niewłaściwego odzwierciedlenia w orzeczeniu rzeczywistej i nie mogącej budzić wątpliwości woli sądu, są obiektywnie i bez wątpliwości dostrzegalne w treści orzeczenia lub wprost wynikają z zestawienia tej treści z zawartością akt, a powstały z powodu technicznej niedoskonałości ujęcia rozstrzygnięcia sądu w słowach, przedstawienia stanowiska sądu w błędnej formie lub w sposób niedokładny, a więc niepełny i nieprecyzyjny. Sprostowanie nie jest natomiast środkiem prawnym służącym korekcie rozstrzygnięcia co do jego istoty. Nie jest też drogą prawną prowadzącą do wyjaśnienia znaczenia treści niejasnego orzeczenia, temu celowi służy bowiem instytucja wykładni (art. 352 k.p.c.) (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2014 r. I CSK 422/13). Stanowisko takie dominuje w orzecznictwie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lipca 2002 r., I CKN 886/00, nie publ. poza bazą LEX nr 57810, postanowienia tego Sądu z dnia 5 grudnia 1980 r., III CRN 133/80, OSNC 1981/6/115 i z dnia 1 czerwca 2013 r., V CZ 28/13, nie publ. poza bazą LEX nr 1375536).

Sprostowanie dokonane przez Sąd Rejonowy doprowadziło do przedmiotowego zakresu zmiany orzeczenia Sądu pierwszej instancji, zawartego w wyroku z dnia 17 grudnia 2014 r. W wyroku z dnia 17 grudnia 2014r. Sąd uchylił bowiem tylko dwie decyzje organu rentowego z dnia 30 stycznia 2014r. i 26 lutego 2014r., a w pozostałym zakresie – a zatem co do pozostałych 7 zaskarżonych decyzji z dnia 20 stycznia 2014r. – odwołanie oddalił. Treść wyroku z dnia 17 grudnia 2014r. jest jednoznaczna i nie nasuwa żadnych wątpliwości. Natomiast w wyniku sprostowania wyroku Sąd Rejonowy uchylił także decyzję z dnia 20 stycznia 2014r. odmawiającą ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego. Zamiarem Sądu Rejonowego było doprowadzenie treści orzeczenia do stanu oddającego jego rzeczywistą wolę, to jest do wyjaśnienia, że uchylenie dotyczy wszystkich decyzji ZUS odmawiających ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego. Takiemu celowi nie może jednak służyć instytucja sprostowania wyroku, przewidziana w art. 350 § 1 k.p.c., której zakresem objęte są jedynie oczywiste niedokładności, błędy pisarskie albo rachunkowe lub inne omyłki. Sprostowanie nie może służyć korekcie orzeczenia co do jego istoty, a do tego prowadzi zaskarżone postanowienie z 26 stycznia 2015r. Zmienia bowiem merytoryczne rozstrzygnięcie Sądu zawarte wyroku z 17 grudnia 2014r. w zakresie decyzji z dnia 20 stycznia 2014. znak (...). Uprzednio bowiem co do tej decyzji Sąd Rejonowy odwołanie oddalił, a po sprostowaniu przedmiotową decyzję uchylił.

Podzielając stanowisko organu rentowego, że instytucja sprostowania nie może prowadzić do odmiennego merytorycznego rozpoznania sprawy, Sąd Okręgowy na podstawie art. 397§2 k.p.c. w zw. z art. 386§1 k.p.c. zmienił zaskarżone postanowienie z dnia 26 stycznia 2015r. i oddalił wniosek o sprostowanie wyroku jako nieuzasadniony.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. znosząc je wzajemnie między stronami. Każda bowiem ze stron w takim samym stopniu jest stroną wgrywającą jak i przegrywającą. Zażalenie organu rentowego na postanowienie zawarte w pkt I wyroku zostało odrzucone, co oznacza że organ rentowy jest stroną przegrywającą, a wnioskodawca wygrywającą. Z kolei uwzględnienie zażalenia organu rentowego na postanowienie z dnia 26 stycznia 2015r. czyni go stroną wygrywającą, a wnioskodawcę przegrywającą.