Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ca 204/15

POSTANOWIENIE

Dnia 7 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w S., IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Mariola Watemborska

Sędziowie SO: Elżbieta Jaroszewicz (spr.), J. F.

po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2015 r. w S.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi Przedsiębiorstwa Usługowo – Handlowego (...), M. R. w S., Przedsiębiorstwa Usług (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S., Przedsiębiorstwa Usług (...), Z. C. w B., Zakładu Usług (...), W. W. w B. – Wykonawców, działających w postępowaniu o zamówienie publiczne jako Konsorcjum Firm (...)

przy udziale zamawiającego Skarbu Państwa – (...) M.

oraz interwenientów ubocznych: Usług (...) w B., Zakładu Usług (...) w B., Zakładu Usług (...) w B., Usług (...), T. B. w K. – Wykonawców działających w postępowaniu o zmówienie publiczne jako Konsorcjum (...) w B.

na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 18 lutego 2015r., sygn. akt KIO 40/15

na skutek zażalenia zamawiającego

na postanowienie o kosztach procesu zawarte w punkcie 2 sentencji wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 23 lipca 2015 r., sygn. akt IV Ca 204/15

postanawia:

oddalić zażalenie.

Sygn. akt IV Ca 204/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 23 lipca 2015 roku Sąd Okręgowy w S. oddalił skargę Przedsiębiorstwa Usługowo – Handlowego (...) w S., Przedsiębiorstwa Usług (...) sp. z o.o. w S., Przedsiębiorstwa Usług (...) w B., Zakładu Usług (...), W. W. w B. – Wykonawców, działających w postępowaniu o zamówienie publiczne jako Konsorcjum Firm (...) w S., na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 18 lutego 2015 roku wydany w sprawie sygn. akt KIO 40/15 (punkt 1 sentencji). Nadto postanowił nie obciążać skarżących kosztami postępowania apelacyjnego należnymi zamawiającemu (punkt 2 sentencji).

W uzasadnieniu wskazał, że w rozpoznawanej sprawie zaszły szczególne okoliczności, które uzasadniały odstąpienie od obciążania Konsorcjum Firm (...) w S. kosztami postępowania apelacyjnego należnymi zamawiającemu w oparciu o art. 102 k.p.c.

Zamawiający Skarb Państwa – (...) M. zaskarżył postanowienie o kosztach zawarte w punkcie 2 wyroku zażaleniem, wnosząc o jego zmianę, poprzez zasądzenie od Konsorcjum Firm (...) w S. na swoją rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 1.800 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Przepisy kodeksu postępowania cywilnego statuują zasadę, że wynik procesu z reguły decyduje o obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi. Jednocześnie jednak ustawodawca przyznaje sądom pewną swobodę w zasądzaniu zwrotu kosztów procesu, gdy stosowaniu zasady odpowiedzialności za wynik sporu (art. 98 k.p.c.) sprzeciwiają się względy słuszności, zawarte w treści art. 102 k.p.c. Ta ostatnia zasada, będąca wyjątkiem stanowiącym wyłom w zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu, nie podlega wykładni rozszerzającej. Podzielić należy w tym miejscu wyrażony w orzecznictwie pogląd, zgodnie z którym ustawodawca pozostawił swobodnej ocenie sądu stwierdzenie, czy w okolicznościach konkretnej sprawy zachodzą „wypadki szczególnie uzasadnione”, a sposób korzystania z art. 102 k.p.c. jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego i to do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie od generalnej zasady obciążenia kosztami procesu strony przegrywającej spór. Kwestia „szczególnie uzasadnionych wypadków” jest ocenna, albowiem omawiany przepis nie konkretyzuje pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych, a komentatorzy k.p.c. wskazują, że do kręgu okoliczności branych pod uwagę przez sąd przy ocenie przesłanek z art. 102 k.p.c. należą zarówno fakty związane z samym przebiegiem procesu, jak i sytuacji życiowej strony. Okoliczności te powinny być ocenione przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego (T. Ereciński i inni, Komentarz do k.p.c., t. I, str. 245, Wyd. Prawnicze, W-wa 2001). W orzecznictwie Sądu Najwyższego do kręgu tych okoliczności zalicza się m.in. charakter żądania poddanego rozstrzygnięciu sądu, np. nieuwzględnienie roszczenia ze stosunku pracy z powodu prekluzji (orz. SN z 5.12. (...), III PRN 78/67, OSN 1968, Nr 11, poz. 185), wygórowane żądania o zadośćuczynienie, którego określenie zależy od oceny sądu, a powodowie są subiektywnie przekonani o jego zasadności, ciężką sytuację strony przegrywającej (orz. SN z 17.11.1972r., I PR 423/72, OSN 1973, Nr 7-8, poz. 138), oddalenie roszczeń powoda na podstawie art. 5 k.c. W gestii zatem sądu stosującego ten przepis pozostaje ocena, co do jego zastosowania.

Zdaniem Sądu Okręgowego w składzie rozpoznającym niniejsze zażalenie, ustalone w sprawie okoliczności, uzasadniały zastosowanie w stosunku do podmiotów tworzących Konsorcjum Firm (...) w S. normy wyrażonej w treści art. 102 k.p.c. Należy w tym miejscu zauważyć, iż w toku postępowania przedsiębiorcy tworzący ww. Konsorcjum wystąpili z wnioskiem o zwolnienie od kosztów. Ich wniosek został jednak oddalony z uwagi na jego niekompletność, co skutkowało koniecznością uiszczenia przez nich opłaty sądowej w wysokości 75.000 zł. Mając na uwadze przywołaną okoliczność, a także znajdujące się w aktach sprawy, oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania M. R., W. W. i Z. C., a także sprawozdanie finansowe Przedsiębiorstwa Usług (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. (k. 151-165), należało podzielić pogląd, że obciążenie skarżących obowiązkiem zwrotu kosztów reprezentacji procesowej zamawiającego, godziłoby w już i tak nadwątloną płynność finansową wymienionych i mogłoby mieć daleko idące skutki dla losów ich dalszej działalności gospodarczej. Nie bez znaczenia pozostawał przy tym fakt, iż skarżący wyrok Krajowej Izby Odwoławczej, przystąpili do spornego przetargu licząc na uzyskanie korzystnych kontraktów, które poprawiłyby sytuację finansową ich firm. W ostatecznym jednak rozrachunku zostali zobowiązani do poniesienia sięgających kilkudziesięciu tysięcy zł kosztów.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., oddalił zażalenie.