Pełny tekst orzeczenia

XXVI GC 42/13

UZASADNIENIE

Powodowie - J. J. i M. J. wnieśli pozew przeciwko (...) sp. z o.o. w W. o stwierdzenie nieważności uchwały wspólników tej spółki nr (...) w przedmiocie podwyższenia kapitału zakładowego podjętej w dniu 28 listopada 2012 r. przez Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powodów kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych

Uzasadniając swe żądanie wskazali, że wnieśli sprzeciw przeciwko wymienionej uchwale, gdyż godzi ona w interes spółki, nadto nie została sporządzona w prawidłowej formie tj. w formie aktu notarialnego zważywszy w szczególności na to, że podwyższenie kapitału następowało w części aportem. Stąd uchwała ta jest bezwzględnie nieważna jako podjęta z naruszeniem art. 158 § i art. 261 k.s.h. Podkreślili, iż przed podjęciem przedmiotowej uchwały podjęli działania zmierzające do zbycia udziałów – zawarli przedwstępne umowy sprzedaży udziałów, a mimo to otrzymali wezwanie do uiszczenia wpłat na poczet podwyższonego kapitału zakładowego spółki. (pozew k. 1-4)

W odpowiedzi na pozew Syndyk masy upadłości (...) sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu. Wskazał, że powództwo jest nieuzasadnione, gdyż uchwała została podjęta prawidłowo tj. zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w szczególności art. 158 § i art. 261 k.s.h. oraz umową spółki. (odpowiedź na pozew k. 80-85)

W toku procesu strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska. (k. 140, 144)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 14 września 2012 r. w formie aktu notarialnego została zawarta umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą (...), której siedziba jest W. (§ 1, 2). Spółka została zawarta na czas nieokreślony (§ 3). Kapitał zakładowy spółki ustalono na 200.000 zł, który dzielił się na 2.000 równych i niepodzielnych udziałów o wartości nominalnej 100. Każdy wspólnik mógł posiadać więcej niż jeden udział. (...) objęło 1.600 udziałów zobowiązując się do pokrycia ich gotówką, a J. J. i M. J. objęli po 200 udziałów każde zobowiązując się do pokrycia ich gotówką (§ 7). (okoliczności bezsporne; umowa spółki k. 20 -28, księga udziałów k. 104-110)

Zgodnie z § 8 umowy spółki kapitała zakładowy mógł zostać podwyższony uchwałą Zgromadzenia Wspólników do kwoty 500.000.000 zł do 31 grudnia 2020 r. poprzez podwyższanie wartości nominalnej istniejących udziałów lub tworzenie nowych udziałów. Podwyższenie kapitału zakładowego mogło zostać pokryte gotówką lub aportem i nie skutkuje ono zmianą umowy spółki. (umowa spółki k. 20 -28)

Na dzień 28 listopada 2012 r. godz. 12:00 w W. zostało zwołane Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspóników spółki (...) sp. z o.o. w W. w celu podjęcia uchwały w przedmiocie podwyższenia kapitału zakładowego spółki (okoliczności bezsporne; protokół k. 15, porządek obrad k. 19,)

W dniu 28 listopada 2012 r. odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspóników spółki (...) sp. z o.o. w W., na którym obecni byli wszyscy udziałowcy. Protokolantem została wybrana M. J.. Głównym przedmiotem obrad było podjęcie uchwały w przedmiocie podwyższenia kapitału zakładowego spółki. Uchwałą tą o nr (...) podwyższono kapitał zakładowy (...) sp. z o.o. w W. z kwoty 200.000 zł do kwoty 500.000 zł poprzez podwyższenie wartości nominalnej istniejących dotychczas udziałów z kwoty 100 zł do kwoty 250 zł każdy. Podwyższenie kapitału zakładowego nastąpiło przez wspólnika (...) poprzez aport w postaci wymagalnych bezspornych wierzytelności wspólnika wobec spółki, zaś pozostali wspólnicy - J. J. i M. J. zostali zobowiązani do dokonania wpłat na poczet podwyższonego kapitału zakładowego w kwocie po 30.000 zł każdy w terminie 7 dni od podjęcia uchwały. Uchwała została podjęta większością 80% głosów i została wpisana do treści protokołu. Przeciwko niej głosowali P. J. oraz M. J., którzy zgłosili do protokołu sprzeciw stwierdzając, iż uchwała godzi w interesy wspólników oraz spółki. (okoliczności bezsporne; lista obecności k. 18, porządek obrad k. 19, protokół k. 15-17, KRS k. 9-14, 50-57)

(...) sp. z o.o. w W. wezwało J. J. oraz M. J. do dokonania wpłat na poczet podwyższonego kapitału zakładowego w kwocie po 30.000 zł każdy w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. (okoliczności bezsporne; wezwania k. 42-45)

Postanowieniem Sadu Rejonowego (...) w W. z 3 kwietnia 2013 r., sygn. akt IX GU 22/13, ogłoszono upadłość (...) sp. z o.o. w W. obejmującą likwidację majątku dłużnika. (okoliczności bezsporne; postanowienie k. 64)

Powyższy stan faktyczny był bezsporny i Sąd ustalił go na podstawie niekwestionowanych dowodów z dokumentów. Wszystkie złożone do akt sprawy poświadczone kopie dokumentów nie budziły najmniejszej wątpliwości pod względem wiarygodności. Strony nie kwestionowały ani ich ważności, ani ich treści. Ponadto dokumenty te w przeważającej mierze wzajemnie korelowały pozwalając stworzyć chronologiczny i spójny obraz stanu faktycznego sprawy.

Ustalając stan faktyczny Sąd pominął niewymienione dowody z dokumentów, które dotyczyły okoliczności zbycia udziałów w pozwanej spółce przez powodów. Kwestia ta, jak trafnie zauważył pozwany (k. 84-85), pozostaje bowiem całkowicie poza meritum sprawy i nie ma z nim związku, stąd jako całkowicie zbędna musiała zostać pominięta.

Sąd Okręgowy, zważył co następuje:

Zgodnie z art. 158 § 1 k.s.h., jeżeli wkładem do spółki w celu pokrycia udziału ma być w całości albo w części wkład niepieniężny (aport), umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, jak również liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów. Podwyższenie kapitału zakładowego dokonywane po wpisie do rejestru spółki, której umowę zawarto przy wykorzystaniu wzorca umowy, może być pokryte wkładami pieniężnymi lub niepieniężnymi (art. 158 § § 1 2 k.s.h.).

W myśl art. 257 § 1 k.s.h., jeżeli podwyższenie kapitału zakładowego następuje nie na mocy dotychczasowych postanowień umowy spółki przewidujących maksymalną wysokość podwyższenia kapitału zakładowego i termin podwyższenia, może ono nastąpić jedynie przez zmianę umowy spółki. Podwyższenie kapitału zakładowego następuje przez podwyższenie wartości nominalnej udziałów istniejących lub ustanowienie nowych (§ 2). Jeżeli podwyższenie kapitału zakładowego następuje na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki, przy zachowaniu wymagań określonych w § 1, oświadczenia dotychczasowych wspólników o objęciu nowych udziałów wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności. Art. 260 § 2 stosuje się odpowiednio (art. 257 § 3 k.s.h.).

Artykuł 261 k.s.h. stanowi, że przepisy regulujące zmianę umowy spółki dotyczące wartości nominalnej udziału, pełnej wpłaty na poczet kapitału zakładowego, wpłaty, o której mowa w art. 154 § 3, oraz wkładów niepieniężnych stosuje się odpowiednio przy podwyższeniu kapitału zakładowego.

W świetle przywołanego przepisu, do podwyższenia kapitału zakładowego w spółce, maja zastosowanie przepisy dotyczące wkładów niepieniężnych, które obowiązują podczas zakładania spółki. W konsekwencji podwyższenie kapitału zakładowego poprzez aporty powoduje, iż w świetle art. 158 k.s.h. „umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładów oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, jak również liczbę i wartość nominalną objętych udziałów. Wynika stąd, że w przypadku, gdy umowa spółki określa nawet maksymalną wysokość podwyższenia kapitału zakładowego i termin jego podwyższenia , to i tak zachodzi w tej sytuacji konieczność zmiany treści umowy spółki. Oznacza to konieczność podjęcia uchwały przez wspólników w formie aktu notarialnego, którzy większością dwóch trzecich głosów zdecydują o podwyższeniu, o ile oczywiście umowa nie stawia warunków surowszych

W świetle powyższych uwag stwierdzić należy, że powództwo jest oczywiście uzasadnione. W żadnym zakresie nie sposób zgodzić się z argumentacją pozwanego, iż przedmiotowa uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego pozwanej spółki została podjęta w sposób prawidłowy tj. zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Przywołana wyżej wykładnia uregulowań kodeksu spółek handlowych wprost wskazuje, że uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki stanowi w rzeczywistości uchwałę zmieniającą umowę spółki, nawet jeśli warunki podwyższenia tego kapitału zostały określone w umowie spółki, stąd powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Tego podstawowego wymagania przedmiotowa uchwała jednak nie spełnia. Dlatego też należało stwierdzić, że Uchwała nr (...) w przedmiocie podwyższenia kapitału zakładowego podjęta w dniu 28 listopada 2012 r. przez Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. jest sprzeczna z obowiązującymi przepisami tj. art. 261 k.s.h. w zw. z art. 157 § 2 k.s.h. i w konsekwencji stwierdzić jej nieważności

Rozstrzygniecie o kosztach postępowania ma swoją podstawę w art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Sąd zasadził koszty procesu w całości od pozwanej jako strony przegrywającej na rzecz każdego z powodów. Łączne koszty procesu po stronie każdego z powodów wyniosły 2.360 zł, w tym kwota 2.000 zł tytułem opłaty od pozwu oraz kwota 360 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.