Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. wystąpiła przeciwko pozwanej E. B. z pozwem w postępowaniu elektronicznym, o zapłatę kwoty 2 741 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 2 listopada 2012 r. do dnia zapłaty i kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż pozwana w dniu 31 maja 2012 r. podpisała umowę o świadczenia usług telekomunikacyjnych nr (...). Nie dotrzymała warunków umowy i stąd została naliczona kara (zwrot naliczonych rabatów). W dniu 14 października 2013 r. pozwana została wezwana do zapłaty.

W dniu 9 maja 2014 r. Referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniając w całości żądanie pozwu.

W dniu 23 maja 2014 r. pozwana wniosła sprzeciw, w którym zaskarżyła nakaz zapłaty w całości oraz zgłosiła zarzut niezasadności roszczenia z uwagi na naruszenie przez powódkę § 18 ust. 1 regulaminu usług „platforma cyfrowa” zgodnie, z którym „jeżeli usługa funkcjonuje nieprawidłowo, Operator jest zobowiązany do niezwłocznego podjęcia działań interwencyjnych i usunięcia niesprawności w możliwie najkrótszym czasie od momentu powzięcia o tym wiadomości”.

W uzasadnieniu pozwana potwierdziła, iż zawarła z powódką dwie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych oraz wskazała, iż w dniu 27 września 2012 r. wypowiedziała umowę ze względu na niewywiązanie się powódki z umowy w ramach zgłoszonej awarii dekoderów. Pozwana wskazała, iż zobowiązanie powódki do świadczenia usług platformy cyfrowej świadczone było nienależycie. Mimo wezwań i wielokrotnych kontaktów ze spółką usługa w dalszym ciągu nie była świadczona prawidłowo. Dlatego też pozwana zaprzecza zasadności roszczenia powódki o ponoszenie przez nią kosztów kary umownej w kwocie 2 741 zł. Pozwana wskazała, że powódka wskutek niewykonania naprawy poadła w zwłokę po myśli art. 476 k.c., co uzasadniało wypowiedzenie umowy na podstawie art. 491 § 1 i 2 k.c.

Postanowieniem Referendarza sądowego przy Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny, z dnia 21 lipca 2014 r. sprawę przekazano do tutejszego Sądu, z uwagi na wniesienie przez pozwaną sprzeciwu.

Na rozprawie w dniu 6 sierpnia 2015 r. pełnomocnik pozwanej oświadczył, iż nałożona na pozwaną kara jest „absurdem, abstrakcją i niedorzecznością”.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 31 maja 2012 r. powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. zawarła z pozwaną E. B. umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych o numerze (...) w ramach promocji „Pakiet wiosenny”. Następnie w dniu 26 czerwca 2012 r. te same strony zawarły umowę o numerze (...) stanowiącą aneks do umowy pierwotnej. W umowie powódka zobowiązała się do świadczenia usługi dostępu do Internetu, telefonicznej oraz platformy cyfrowej. Umowa zawarta została na okres 24 miesięcy. W ramach usługi dostępu do Internetu abonament wynosić miał 27 zł i kwota abonamentu była taka sama w okresie promocji i po okresie promocji. Z tytułu podłączenia do sieci w ramach usługi dostępu do Internetu abonent uiścił kwotę 7 zł zaś udzielony rabat – według postanowień umowy – wynosić miał 543 zł. Abonament za świadczenie usługi telefonicznej wynosić miał 11,10 zł i kwota ta była taka sama po okresie promocji. Z tytułu podłączenia do sieci abonent uiścił kwotę 7 zł zaś udzielony rabat miał – według postanowień umowy – wynosić 543 zł. Abonament z tytułu usługi platformy cyfrowej z kolei wynosić miał 45,90 zł w trakcie jak i po okresie promocji. Z tytułu podłączenia do sieci pozwana uiściła kwotę 5 zł zaś rabat udzielony z tego tytułu wynosić miał 195 zł. Zgodnie z regulaminem promocji, z którym pozwana zapoznała się, składając pod nim podpis, w przypadku jednostronnego rozwiązania umowy zawartej na warunkach promocji przez abonenta przed upływem okresu, na który umowa została zawarta abonent zobowiązany był do zapłaty: a) zryczałtowanych kosztów uruchomienia usług w ramach promocji w kwocie będącej różnicą pomiędzy wniesioną promocyjną opłatą za aktywację i instalację usług a sumą opłat za aktywację i instalację każdej z usług określoną w cenniku – tj. odpowiednio 1281 zł brutto dla lokali bez okablowania operatora lub 881 zł brutto dla lokali z okablowaniem operatora a także b) zwrotu przyznanego rabatu za okresy rozliczeniowe w przypadku umowy zawartej na 24 miesiące kwoty 2008,80 zł brutto proporcjonalnie za okres od daty zawarcia umowy do dnia jej zerwania.

Dowód:

- umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych z dnia 31 maja 2012 r. wraz z regulaminem – k. 31 – 33

- aneks do umowy z dnia 26 czerwca 2012 r. k. 71

- zeznania świadka J. B. – k. 106

W dniu 27 września 2012 r. pozwana wypowiedziała obie umowy w ten sposób, że jej małżonek J. B. złożył w siedzibie spółki pismo, w którym wskazał, że w związku z niemożnością porozumienia się w sprawie wymiany zawieszającego się dekodera – 2 miesiące, co może skutkować uszkodzeniem telewizora rezygnuje z usług firmy. W złożonym piśmie pracownik powódki zanotował, iż zamknięcie usług nastąpi 1 listopada 2012 oraz, że należny jest zwrot udzielonych rabatów.

Dowód:

- wypowiedzenie z dnia 27 września 2012 r. – k. 103

- zeznania świadka J. B. – k. 106

Powódka uznała jednakże ostatecznie pismo pozwanej z dnia 27 września 2012 r. jako reklamację i w dniu 5 października 2012 r. skierowała pismo do pozwanej, iż reklamacja została przyjęta. W piśmie z dnia 18 października 2012 r. powódka wskazała gotowość do sprawdzenia nieprawidłowości w dekoderach, lecz po rozmowie telefonicznej w dniu 10 października 2012 r. pozwana nie zaakceptowała propozycji sprawdzenia działania usług (...) i nie zgodziła się na wizytę pracownika powódki w lokalu pozwanej. W związku z tym powódka oświadczyła, iż umowy o usługi telekomunikacyjne zostają wypowiedziane z dniem 1 listopada 2012 r. Powódka naliczyła na swoją rzecz kwotę 2 741,50 zł tytułem naliczonych zryczałtowanych kosztów uruchomienia usług. Wraz z pismem z dnia 18 października 2012 r. pozwana otrzymała druk przelewu opiewający na kwotę 2 741,50 zł.

Dowód:

- pismo z dnia 5 października 2012 r. – k. 12

- pismo z dnia 18 października 2012 r. – k. 35 – 36

- polecenia przelewu – k. 73

Pozwana zwróciła się do Federacji (...) Oddział w S. w celu obniżenia nałożonej na niej opłaty z uwagi na wypowiedzianą przez nią umowę przed upływem okresu, na który została zawarta. Federacja (...) wystosowała pismo do powódki w dniu 15 listopada 2012 r. W odpowiedzi w dniu 10 grudnia 2012 r. powódka przedstawiła zapisy regulaminu dołączonego do umów zawartych przez pozwaną argumentując w ten sposób wysokość naliczonych kosztów z tytułu rezygnacji pozwanej z umów.

Dowód:

- pismo z dnia 15 listopada 2012 r. – k. 37 - 38

- pismo z dnia 10 grudnia 2012 r. – k. 39 – 40

Pismem z dnia 14 października 2013 r. powódka wezwała do zapłaty kwoty 2 741,50 zł do dnia 20 listopada 2013 r.

Dowód:

- przedsądowe wezwanie do zapłaty – k. 41

Sąd zważył, co następuje:

Wytoczone powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie powódka domagała się od pozwanej zapłaty kwoty 2 741,50 zł tytułem kary umownej w związku z przedterminowym jednostronnym wypowiedzeniem przez pozwaną zawartej na warunkach promocji umowy o świadczenia telekomunikacyjne pomiędzy stronami.

Podstawę prawną dla żądania zapłaty kary umownej dochodzonej pozwem stanowiły zapisy umowne oraz przepis art. 484 § 1 k.c., stosownie do którego w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły.

W przedmiotowej sprawie nie stanowiło sporu, że strony łączyła pisemna umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Strony wiodły natomiast spór, co do zasadności naliczonej kary umownej za przedterminowe rozwiązanie umowy na podstawie § 2 pkt 5 Regulaminu (...) (k.33).

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o ujawnione w sprawie dowody z dokumentów, autentyczności i mocy dowodowej, których nie zanegowała skutecznie żadna ze stron, jak również - częściowo jedynie - z osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań przesłuchanego w sprawie świadka – męża pozwanej.

W oparciu o całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił, że pozwana nie zgłosiła powódce problemu z funkcjonowaniem dekodera wcześniej niż przed 27 września 2012 r. Sąd za niewiarygodne uznał w tym zakresie zeznania świadka – męża pozwanej. Poza zeznaniami wyżej wymienionego – z uwagi na pokrewieństwo z pozwaną zainteresowanego korzystnym dla niej rozstrzygnięciem - pozwana nie zaoferowała żadnych dowodów mogących potwierdzić fakt zgłoszenie nieprawidłowości w działaniu dekodera. Musi dziwić fakt, iż pozwana składając pisemnie oświadczenie o wypowiedzeniu zaniechała jakiegokolwiek udokumentowania rzekomych wcześniejszych zgłoszeń, którym – co istotne – powódka wyraźnie zaprzeczyła, jakoby miały miejsce. Niezwłocznie po wpływie wypowiedzenia, powódka skierowała do pozwanej oświadczenie o przyjęciu reklamacji jednakże jakiekolwiek dalsze czynności nie były możliwe, bowiem pozwana odmówiła udostępnienia lokalu w celu oględzin dekodera, z uwagi – jak wynika z zeznań świadka – zainteresowanie ofertą innego operatora. Powódka przyjęła zatem zgłoszenie reklamacyjne i poczyniła stosowne kroki by zweryfikować poprawność działania udostępnionego sprzętu, bez którego niemożliwym byłoby korzystanie z usługi objętej umową. Jednakże pozwana nie zgodziła się na przeprowadzenia czynności reklamacyjnych i potwierdziła wypowiedzenie umowy.

Pomimo bezzasadności argumentacji pozwanej, powództwo nie mogło zostać uwzględnione.

W tym miejscu należy przywołać art. 385 ¹ § 1 k.c., zgodnie z którym, postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Przytoczony wyżej § 2 ust. 5 regulaminu nie był indywidualnie uzgadniany z E. B., gdyż ogólne warunki promocji zostały pozwanej przedstawione przy podpisywaniu umowy.

Przegląd orzecznictwa wskazuje, że umowa zaś sprzeczna z dobrymi obyczajami, jeśli wykracza przeciw uznanym w społeczeństwie zasadom moralnym lub przyjętej w obrocie uczciwości. Sprzeczna z dobrymi obyczajami będzie więc próba ochrony interesów układającego wzorzec na koszt konsumenta, bez dostatecznego brania pod uwagę interesów kontrahenta i bez przyznania mu wyrównania z tego tytułu. Przedsiębiorca będzie działać nieuczciwie, tj. wbrew dobrym obyczajom, gdy sporządzone przez niego klauzule umowne będą godzić w równowagę stosunku prawnego. (wyrok SA w Warszawie z dnia 26 kwietnia 2013 r. VI ACa 1571/12).

Natomiast w wyroku Sądu Najwyższego zauważono, iż „ … przepis ten pozwala na uznanie, w ramach kontroli abstrakcyjnej, za niedozwolone takiego postanowienia wzorca umowy, które kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Postanowienia podlegające kontroli na podstawie art. 385 ¹ k.c. są postanowieniami zgodnymi z prawem, lecz właśnie ze względu na dodatkowe przesłanki wskazane w tym przepisie, są uznawane za niedozwolone i w konsekwencji niewiążące konsumenta. Postanowienia wzorców umów uznaje się za niedozwolone nie z powodu ich sprzeczności z prawem, lecz z powodu niesprawiedliwego ukształtowania praw i obowiązków konsumentów w ramach swobody kontraktowej”. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2015 r. III SK 47/14)

Zgodnie z art. 385 ³ pkt 17 k.c. w razie wątpliwości uważa się, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi są te, które w szczególności nakładają na konsumenta, który nie wykonał zobowiązania lub odstąpił od umowy, obowiązek zapłaty rażąco wygórowanej kary umownej lub odstępnego.

W ocenie Sądu nałożona regulaminem na pozwaną kara umowna była zbyt wygórowana. W takiej sytuacji, swoistą sankcją jest niestosowanie niedozwolonego postanowienia umownego. W ocenie Sądu, przy aktualnym rozwoju technologii oraz dostępności podstawowych świadczeń teleinformatycznych przedstawione przez powódkę w umowie kwoty wydają się być rażąco wygórowane, zwłaszcza w sytuacji gdy rzekome koszty aktywacji usługi rozbite zostały na trzy części a zgodnie z zapiskiem na umowie aktywacja miła podlegać na założeniu nowego – jednego kabla. Aktywacja usługi polegała zatem na podłączeniu gospodarstwa pozwanej jednym nowy kablem do sieci powódki. Gdyby przyjąć, że rzeczywiste koszty aktywacji wynosiły 1281 zł to dopiero po 15 miesiącach opłacania całego abonamentu powódka uzyskałaby zrekompensowanie poniesionych kosztów. Podobnie jest w przypadku kary umowny w części dotyczącej zwrotu przyznanego rabatu. Zapis regulaminu w tym zakresie, z którego wynika jakby za 24 miesięcy umowy rabat ten wynosić miał 2008,80 zł pozostaje w sprzeczności z zapisami punktów 1.8.4, 1.9.8 i 1.11.4 umowy, zgodnie z którymi zarówno w okresie promocji jak i po okresie promocji kwota abonamentu miała być taka sama. Niejasnym jest zatem jakiego rodzaju przyznany rabat zrekompensowany miał zostać powódce karą umowną przewidzianą w § 2 pk 5 ppkt b) regulaminu.

Z uwagi zatem na wygórowaną wysokość kary umownej i niejasne sformułowania postanowień wprowadzających do stosunku prawnego przedsiębiorcy z konsumentem, karę umowną, Sąd uznał postanowienia w tym zakresie za niedozwolone.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, Sąd oddalił wniesione powództwo jako niezasadne.

SSR Grzegorz Orlonek

Sygn. akt I C 2096/14

Dnia 3 września 2015 r.

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pozwanej;

2.  zobowiązać pełnomocnika powódki do sprecyzowania pisma z dnia 21 sierpnia 2015 r. poprzez wskazanie jakiego postanowienia domaga się wydania, pouczając, iż w dniu 6 sierpnia 2015 r. odbyła się rozprawa sądowa, która została zamknięta i Sąd odroczył ogłoszenie wyroku do dnia 20 sierpnia 2015 r. – pod rygorem pozostawienia pisma z dnia 21 sierpnia 2015 r. w aktach sprawy bez nadania mu biegu;

3.  z wpływem lub za 21 dni.

SSR Grzegorz Orlonek