Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku V Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2015 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa B. N.

przeciwko M. R. i D. S.

o ustalenie

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w B. z dnia 24 września 2014 r. w sprawie sygn. akt I C 426/13 oraz zażalenia pełnomocnika powoda na postanowienie zawarte w punkcie 3. (trzecim) wyroku Sądu Okręgowego w B. z dnia 24 września 2014 r. w sprawie sygn. akt I C 426/13

I.  oddala apelację powoda;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego M. R. kwotę 2.700 zł (dwa tysiące siedemset) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie apelacyjne;

III.  oddala wnioski pełnomocnika powoda oraz pełnomocnika pozwanej D. S. o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej stronom z urzędu;

IV.  odrzuca zażalenie pełnomocnika powoda.

Na oryginale właściwe podpisy.

Sygn. akt V ACa 18/15, V ACz 21/15

UZASADNIENIE

Powód B. N. w pozwie skierowanym przeciwko D. S. i M. R. wniósł o ustalenie, że przysługuje mu w całości prawo do otrzymania depozytu sądowego na kwotę 86 425,65 zł złożonego przez M. R. na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 25 lipca 2008r. w sprawie (...) oraz o nakazanie jego wypłacenia. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż wyłącznie z własnych środków udzielił pożyczki A. D. (1) i M. D. (1) oraz pokrył koszty postępowań sądowych celem odzyskania przedmiotu pożyczki, zaś środki złożone w depozycie sądowym stanowią zwrot tej pożyczki. Pozwana D. S. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa, wskazując, iż środki na udzielenie pożyczki pochodziły zarówno z jej oszczędności, jak i z oszczędności powoda, z którym wówczas pozostawała w konkubinacie. Pozwany M. R. w odpowiedzi na pozew podniósł zarzut braku legitymacji biernej, wskazując że nie rości sobie żadnych praw do środków, które złożył do depozytu sądowego, zaś z powodem łączyła go jedynie umowa zlecenia obsługi prawnej. Sąd Okręgowy w B. wyrokiem z 24 września 2014r. oddalił powództwo oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania w ten sposób, że zasądził od powoda na rzecz pozwanego M. R. kwotę 3 617 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, nakazał wypłacenia ze Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w B. na rzecz kancelarii adwokackiej (...) kwoty 4 428 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej powodowi z urzędu oraz obciążył Skarb Państwa kosztami sądowymi. Sąd Okręgowy ustalił, że powód przez kilka lat żył z pozwaną D. S. w konkubinacie; strony mieszkały razem w nieruchomości należącej do pozwanej i prowadziły wspólne gospodarstwo domowe. Zarówno powód jak i pozwana pracowali w Operze (...) w B. i oboje dysponowali znacznymi środkami finansowymi. Strony otrzymywały dodatkowe wynagrodzenie za wyjazdy zagraniczne, które powód wpłacał na konto dewizowe, zaś środki pochodzące z wynagrodzenia pozwanej były przeznaczane na wspólne utrzymanie powoda i pozwanej. Sąd Okręgowy ustalił także, że w dniu 18 czerwca 2002r. powód wraz z pozwaną udzielili pożyczki małżonkom M. i A. D. (1) w wysokości 17 500 dolarów amerykańskich.

Zarówno powód jak i pozwana, jako pożyczkodawcy, podpisali umowę pożyczki jak i aneks do niej z dnia 1 sierpnia 2003r. Z uwagi na brak zwrotu pożyczki powód i pozwana udzielili radcy prawnemu pozwanemu M. R. pełnomocnictwa do prowadzenia sprawy zwrotu pożyczki.

W dniu 23 lutego 2004r. przed Sądem Okręgowym w B. A. D. (1) i M. D. (1) w sprawie (...) wytoczonej przez D. S. i B. N. uznali roszczenie powodów wynikające z zawartej umowy pożyczki i zawarli ugodę.

Z ustaleń poczynionych przez Sąd Okręgowy wynika nadto, że ponieważ pożyczkodawcy przez kilka miesięcy nie stawiali się do pozwanego M. R. po odbiór wyegzekwowanych od pożyczkobiorców środków pozwany złożył wniosek o zezwolenie na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego i na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w B. w sprawie (...) złożył do depozytu sądowego kwotę 86 425,65 zł o czym zawiadomił powoda oraz pozwaną. Wskazany stan faktyczny sprawy Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach spraw (...) Sądu Okręgowego w B., (...) Sądu Rejonowego w B. oraz przedłożonych przez pozwanych. Sąd Okręgowy oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z zaświadczenia Banku (...) na okoliczność, iż pieniądze zgromadzone na rachunku były jego własnością, uznając iż dowód ten był spóźniony. Zarządzeniem z dnia 15 stycznia 2014r. pełnomocnikowi powoda został zakreślony 14-dniowy termin do złożenia wszelkich wniosków dowodowych pod rygorem pominięcia, zaś wskazany wniosek dowodowy został złożony dopiero w dniu 25 kwietnia 2014r. Powód nie uprawdopodobnił jednocześnie, że nie mógł we właściwym czasie złożyć wniosku, albowiem jedno z zaświadczeń opatrzone jest datą 5 maja 2010r., kolejne zaświadczenia noszą zaś co prawda daty 27 lutego 2014r. i 14 marca 2014r., jednakże powód nie wykazał, iż nie mógł dokumentów tych uzyskać w terminie wcześniejszym, tym bardziej, ze dotyczą one operacji mających miejsce w 2002r.; twierdzenia powoda, iż bank zmieniał siedzibę nie uzasadniają tak późnego wystąpienia o otrzymanie wskazanych dokumentów.

Podstawy ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Okręgowy nie stanowiły zeznania świadków A. D. (1) i M. D. (1), albowiem są one niespójne i nielogiczne, a ponadto świadkowie zasłaniali się niepamięcią. Twierdzenia świadków, iż pozwana występowała jedynie jako świadek umowy, a nie jako pożyczkodawca jest sprzeczne zarówno z zasadami doświadczenia życiowego, jak i z treścią dokumentu - umowy pożyczki, a wreszcie z oświadczeniem złożonym przez świadków przed Sądem Okręgowym w dniu 23.02.2004r. w sprawie (...) o uznaniu

roszczenia powodów tj. D. S. i B. N..

Sąd Okręgowy uznał za wiarygodne zeznania powoda jedynie co do okoliczności, że zawarł on umowę z pozwanym M. R. oraz że przeczytał umowę pożyczki, w pozostałym zakresie zeznania powoda, w ocenie Sądu Okręgowego, nie zasługują na wiarę, albowiem są nielogiczne, niespójne i sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego. Powód zaprzecza, że był w konkubinacie z pozwaną, jednocześnie przyznaje, że żyli oni w związku nieformalnym i że pozwana odbierała jego wynagrodzenie.

Sąd Okręgowy dał wiarę zeznaniom pozwanej D. S., uznając, iż są one jasne i logiczne.

Podobnie jako jasne, logiczne i zgodne z treścią dokumentów Sąd Okręgowy ocenił zeznania pozwanego M. R..

Sąd Okręgowy wskazując, iż na powodzie, zgodnie z treścią art. 6 k.c., spoczywał ciężar wykazania, że pieniądze będące przedmiotem pożyczki należały tylko do niego, zważył że powód ciężarowi temu nie sprostał. Zarówno powód jak i pozwana wykazali, że posiadali środki finansowe, które mogli przeznaczyć na pożyczkę. Bezspornym jest, iż strony przez kilka lat pozostawały w związku nieformalnym i twierdzenia pozwanej, że z powodem prowadzili wspólne gospodarstwo domowe, mieli upoważnienia do kont bankowych pozostaje, w ocenie Sądu Okręgowego, zgodne z zasadami doświadczenia życiowego. Powód przyznał ponadto, że pozwana odbierała jego uposażenie z miejsca pracy, co wskazuje na wspólne dysponowanie środkami finansowymi. Zważył także Sąd Okręgowy, iż zarówno powód jak i pozwana oprócz wynagrodzenia otrzymywali również dodatkowe uposażenie w walucie obcej z tytułu koncertów poza granicami kraju, zatem środki przeznaczone na pożyczkę mogły pochodzić zarówno z majątku powoda jak i pozwanej, zaś powód nie wykazał by dokonał na rzecz pożyczkobiorców przelewu kwoty pożyczki z konta bankowego, na którym były zgromadzone środki stanowiące tylko jego majątek.

Zdaniem Sądu Okręgowego najistotniejsza pozostawała jednak treść umowy pożyczki, z której bezspornie wynika, iż pożyczkodawcą obok powoda jest również pozwana, która została wymieniona w rubrum umowy oraz której podpis został złożony pod treścią umowy; pozwana podpisała również aneks do umowy sporządzony rok po jej zawarciu.

Ponadto pożyczkobiorcy przed Sądem Okręgowym w B. w dniu 23 lutego 2004r. w sprawie (...) oświadczyli, że uznają roszczenie powodów tj. D. S. i B. N. i zawarli ugodę. Obecne twierdzenia świadków A. D. (1) i i M. D. (1), iż pozwana była jedynie świadkiem umowy Sąd Okręgowy ocenił zatem jako nielogiczne i nie znajdujące racjonalnych podstaw, albowiem ugodę można zawrzeć ze stroną a nie ze świadkiem czynności prawnej. Pożyczkobiorcy w postępowaniu o zapłatę nie kwestionowali legitymacji

D. S. do występowania w charakterze strony powodowej.

Ponadto powód zeznał, iż przed podpisaniem umowy pożyczki przeczytał ją, a zatem miał pełną wiedzę i świadomość, że w treści umowy jako pożyczkodawca występuje również pozwana D. S., która także w charakterze pożyczkodawcy podpisała umowę.

W zakresie powództwa skierowanego przeciwko pozwanemu M. R. Sąd Okręgowy zważy, iż nie posiada on legitymacji biernej, nie był on bowiem stroną umowy, nie rości i nigdy nie rościł sobie praw do sumy złożonej do depozytu sądowego. Pozwany był pełnomocnikiem D. S. i B. N. i z uwagi na spór powstały pomiędzy pożyczkodawcami zgodnie z treścią art. 467 pkt 3 k.c. wniósł o zezwolenie na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego, na co Sąd Rejonowy w B. prawomocnym postanowieniem z dnia 25 lipca 2008r. wyraził zgodę. Jednocześnie jakiekolwiek zastrzeżenia powoda do pozwanego z tytułu niewywiązania się z zawartej umowy na świadczenie pomocy prawnej nie może być rozpoznawane w niniejszym postępowaniu.

Wskazując, iż powód nie wykazał, aby pieniądze pożyczone A. D. (1) i M. D. (1) pochodziły tylko z jego majątku i tym samym by w całości tylko jemu przysługiwały Sąd Okręgowy na podstawie art. 189 k.p.c. a contrario oddalił powództwo wobec pozwanej D. S..

Podstawą oddalenia powództwa wobec pozwanego M. R. był natomiast brak legitymacji biernej pozwanego.

Biorąc pod uwagę wynik procesu Sąd Okręgowy na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i w zw. z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu zasądził od powoda na rzecz pozwanego M. R. kwotę 3 617 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Ponieważ pozwana korzystała z pomocy pełnomocnika ustanowionego z urzędu, a koszty pomocy prawnej nie zostały uiszczone w całości ani w części Sąd Okręgowy na podstawie art. 108 k.p.c. i § 6 pkt 6 i § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w B. na rzecz kancelarii adwokackiej (...) kwotę 4 428 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej powodowi z urzędu.

Ponadto na podstawie art. 113 ust. 1 a contrario ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych kosztami sądowymi kosztami sądowymi od ponoszenia których zwolniony był powód Sąd Okręgowy obciążył Skarb Państwa.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego w B. wywiódł powód zaskarżając go w całości i zarzucając :

1.  naruszenia prawa procesowego, które miały istotny wpływ na rozstrzygnięcie, tj.

- przepisu art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędną ocenę materiału dowodowego naruszającą zasadę swobodnej oceny dowodów, a polegającą na przyjęciu, iż powód nie wykazał, aby pieniądze pożyczone A. D. (1) i M. D. (1) pochodziły tylko z jego majątku i stanowiły wyłącznie jego własność, że pozwana była obok powoda stroną umowy pożyczki oraz że zeznania świadków A. D. (1) i M. D. (1) są niespójne i nielogiczne i jako takie nie mogą stanowić podstawy ustaleń faktycznych;

-

przepisu art. 207 § 6 i, 217 § 2 i 227 k.p.c. poprzez ich zastosowanie i odmowę dopuszczenia dowodu z zaświadczeń Banku (...) z 5 maja 2010r., 27 lutego 2014r. i 14 marca 2014r., pomimo iż przedmiotem dowodów z tych dokumentów były fakty istotne dla rozstrzygnięcia, zaś powód uprawdopodobnił, że nie zgłosił wniosków dowodowych dotyczących tych dokumentów w wyznaczonym terminie bez swej winy

-

przepisu art. 108 § 1 i art. 98 § 3 k.p.c. i § 19 oraz § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu poprzez nie orzeczenie o zwrocie na rzecz pełnomocnika powoda o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu, pomimo złożenia stosownego wniosku, wskutek błędnego przyjęcia, iż powód był reprezentowany przez adwokat B. L.

2. błąd w ustaleniach stanu faktycznego sprawy polegający na niezasadnym przyjęciu, iż powód nie wykazał, aby pieniądze pożyczone A. D. (1) i M. D. (1) pochodziły tylko z jego majątku i stanowiły wyłącznie jego własność oraz że pozwana była obok powoda stroną umowy pożyczki. Skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku i uwzględnienia powództwa oraz zasądzenia na swoją rzecz kosztów postępowania za obie instancje, ewentualnie uchylenia tego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Apelujący wniósł o nadto o przeprowadzenie dowodu z dokumentów zaświadczeń z Banku (...) z 5 maja 2010r., 27 lutego 2014r. i 14 marca 2014r. na okoliczność ustalenia pochodzenia środków będących przedmiotem pożyczki, prawa własności do środków zgromadzonych na rachunkach bankowych oraz kręgu osób uprawnionych do tych rachunków. W uzasadnieniu apelacji skarżący podkreślił, iż opóźnienie w zgłoszeniu dowodów w postaci zaświadczeń (...) spowodowane było zmianą siedziby banku, a nadto ich przeprowadzenie nie spowodowałoby zwłoki w rozpoznaniu sprawy. Wskazał również skarżący, iż Sąd Okręgowy nie

podał jego adresu Okręgowej Izbie Adwokackiej w B. po ustanowieniu dla niego pełnomocnika z urzędu, co spowodowało opóźnienie w przedstawieniu wniosków dowodowych.

Z zaświadczenia z dnia 5 maja 2010r. wynika jednocześnie, iż pozwana nie jest wiarygodna, albowiem wskazała, że była pełnomocnikiem do kont bankowych powoda; pozwana nie była także wiarygodna przedstawiając swój stan zdrowia, co wynika z wywiadu jaki przeprowadził skarżący z jej sąsiadami. Podkreślił skarżący, że Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie wskazał gdzie występuje niespójność i brak logiki w zeznaniach świadków A. D. (1) i M. D. (1), zaś sam fakt zgromadzenia przez pozwaną określonych środków i pozostawania przez strony w nieformalnym związku nie udowadnia jeszcze jej roli jako pożyczkodawcy, skoro powód również dysponował znacznymi sumami pieniężnymi. W ocenie skarżącego niewiarygodne pozostaje przesłuchanie pozwanego M. R., co wynika ze złożonej przez powoda korespondencji mailowej; nie jest prawdą aby powód nie stawił się po odbiór pieniędzy, że powód nie informował go o miejscach swego pobytu, albowiem byli oni w stałym kontakcie, ponadto przyjechał on ze S., zaś pozwany nie chciał go przyjąć. W ocenie skarżącego pozwany wiedział, że powód udzielił przedmiotowej pożyczki, zaś jego postępowanie jako radcy prawnego nie jest godne prawnika. Powód zaznaczył, iż złożył trzy wnioski o sprostowanie protokołu rozprawy z 18 czerwca 2014r., które zostały odrzucone, ze wskazaniem, iż rozprawa jest nagrywana, jednak w wypowiedziach pozwanych i ich pełnomocników jest więcej szczegółów, zaś rozprawa w dniu 10 września 2014r. odbyła się w gabinecie Przewodniczącego I Wydziału Cywilnego i nie była nagrywana jak nakazuje procedura. Wskazał także skarżący, że w sprawie (...) sędzia, która wydała zaskarżony wyrok nie miała wątpliwości polecając wypłacić powodowi z depozytu sądowego kwotę 18 087,54 zł. Skarżący wskazał również, że Sąd Okręgowy nie orzekając o kosztach należnych pełnomocnikowi powoda wyznaczonemu z urzędu nie rozstrzygnął w całości o kosztach procesu. Pozwany M. R. w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, wskazując na niezasadność zarzutów wywiedzionego środka odwoławczego. Pozwana D. S. wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Zażalenie na postanowienie w przedmiocie nakazania wypłacenia ze Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w B. na rzecz kancelarii adwokackiej (...) kwoty

4 428 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej powodowi z urzędu wywiódł pełnomocnik powoda z urzędu adwokat D. L.. Postanowieniu skarżący zarzucił naruszenie przepisu art. 108 § 1, art. 98 § 3 k.p.c. i § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu poprzez nie orzeczenie o zwrocie na rzecz pełnomocnika powoda o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu, pomimo złożenia stosownego wniosku. Skarżący domagał się zmiany zaskarżonego postanowienia poprzez przyznanie na rzecz pełnomocnika powoda kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, ewentualnie uchylenia tego postanowienia i przekazania sprawy w tej część do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje : Apelacja pozostaje niezasadna. W pierwszej kolejności odnieść się należy do zarzutów skarżącego w zakresie oddalenia wniosków dowodowych zgłoszonych przez skarżącego, a i jego wniosku sformułowanego w apelacji dotyczącego przeprowadzenia dowodu z zaświadczeń Banku (...) z 5 maja 2010r., 27 lutego 2014r. i 14 marca 2014r. na okoliczność ustalenia pochodzenia środków będących przedmiotem pożyczki, własności środków zgromadzonych na rachunkach bankowych oraz kręgu osób uprawnionych do tych rachunków.

Postanowieniem z dnia 18 czerwca 2014r. i 10 września 2014r. Sąd Okręgowy zmienił postanowienie z 25 kwietnia 2014r. o oddaleniu wniosku dowodowego dotyczącego zeznań świadków A. D. (2) i M. D. (2) i dowód ten dopuścił oraz przeprowadził, zatem nie jest konieczna ocena wskazywanej przez skarżącego wadliwości postanowienia z dnia 25 kwietnia 2014r.

Sąd Apelacyjny uzupełnił zaś postępowanie dowodowe w sprawie przeprowadzając dowód z zaświadczeń Banku (...) z 14 lutego 2014r. oraz z 17 marca 2014r., zgodnie z art. 217 § 2 k.p.c. uznając, iż powód nie zachował terminu do zgłoszenia przedmiotowego wniosku dowodowego bez swej winy, skoro dokumenty dotyczące okoliczności sprzed ponad 10 lat uzyskał bezpośrednio przed rozprawą z 25 kwietnia 2014r. Sąd Apelacyjny dopuścił i przeprowadził również dowód z zaświadczenia Banku (...) z 5 maja 2010r., pomimo daty jego wystawienia, z uwagi na okoliczność, że przeprowadzenie tego dowodu nie spowodowałoby zwłoki w rozpoznaniu sprawy w rozumieniu wskazanego przepisu.

W zakresie oddalenia wniosku powoda o przeprowadzenie dowodu z zaświadczeń Banku (...) zasadnym pozostawał zatem zarzut naruszenia prawa procesowego – art. 207 § 6 i, 217 § 2 i

227 k.p.c.

Teza dowodowa sformułowana przez powoda w odniesieniu do dowodów z zaświadczeń Banku (...) wskazywała, iż dowody te dotyczyć mają okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia jednakże ich ocena prowadzi do wniosku, że nie wykazują one okoliczności, aby środki z których udzielona była pożyczka stanowiły wyłączną własność powoda. Przedmiotowe zaświadczenia wskazują mianowicie na fakt, że powód miał rachunki walutowe, że pozwana nie była jego pełnomocnikiem do jednego z rachunków walutowych oraz że były dokonywane operacje na koncie złotówkowym powoda (wypływ środków), w tym operacja z tytułem ,, (...) PW (...).A. (...). Operacja ta na kwotę 6.000 zł miała miejsce przed zawarciem umowy, przy czym z zeznań powoda wynika, że M. D. (2) pożyczał od niego różne kwoty.

Sąd Apelacyjny podziela teoretyczne rozważania skarżącego odnoszące się do zasady swobodnej oceny dowodów, jednakże wnioski wyprowadzone z odniesienia tych rozważań do oceny dowodów przeprowadzonej przez Sąd Okręgowy pozostają w istotnym zakresie zgoła odmienne. Wbrew zarzutom podniesionym przez skarżącego ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd Okręgowy nie wykracza poza granice swobodnej oceny wskazane art. 233 § 1 kpc, a wyznaczone koniecznością wszechstronnego rozważenia całości materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz warunkiem zachowania przy jego ocenie zasad logiki, nauki i doświadczenia życiowego. Wbrew zarzutom skarżącego Sąd Okręgowy dokonując oceny zeznań świadków A. D. (2) i i M. D. (2) wskazał, iż zeznania te pozostają niespójne z treścią samej umowy pożyczki, a i stanowiskiem świadków zajętych w sprawie o zwrot pożyczki, w której zawarli oni ugodę zarówno z powodem jak i z pozwaną.

W zakresie zarzutu dotyczącego uznania za wiarygodne zeznań pozwanego M. R. wskazać należy, iż Sąd Okręgowy posłużył się treścią przesłuchania pozwanego przede wszystkim w zakresie ustalenia bezspornego w istocie faktu złożenia przedmiotu pożyczki do depozytu. Godzi się również wyjaśnić, iż cała sfera zarzutów sformułowana przez powoda dotycząca postępowania pozwanego jako radcy prawnego i sposobu wykonywania przez niego tego zawodu, jak i zasadności złożenia przedmiotu pożyczki do depozytu sądowego pozostaje poza zakresem rozstrzygania w przedmiotowej sprawie.

Wniosek w zakresie braku wiarygodności zeznań pozwanej skarżący opiera na wskazaniu przez nią, iż była ona pełnomocnikiem do określonego rachunku walutowego powoda, podczas gdy wypowiedź pozwanej w tym zakresie nie była kategoryczna; przy uwzględnieniu faktu, że strony posiadały kilka rachunków, a i upływu okresu prawie 12 lat od opisywanych zdarzeń powyższa okoliczność nie może przesądzać o uznaniu przesłuchania pozwanej za dowód nie

zasługujący na danie mu wiary. O wiarygodności zeznań pozwanej świadczy również fakt, że wskazała ona, iż konto z którego pochodziły środki na udzielenie pożyczki było kontem dewizowym, którego wyłącznym właścicielem był powód i były na nim zgromadzone środki dewizowe pochodzące ze wspólnych wyjazdów stron za granicę, przy czym środki należące do pozwanej nie były przekazywane na to konto, a były wymieniane i zużywane na utrzymanie domu.

Wreszcie odnosząc się do zarzutu skarżącego w zakresie stanu zdrowia pozwanej wskazać należy, iż nie stanowił on przedmiotu ustaleń sądu rozstrzygającego spór, zaś powód nie wykazał, aby twierdzenia pozwanej w tym zakresie pozostawały niewiarygodne.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela istotne dla rozstrzygnięcia sporu ustalenia poczynione przez Sąd Okręgowy, zatem nie zachodzi potrzeba ich ponownego przytaczania.

Przyjęcie przez Sąd Okręgowy, że pieniądze pożyczone A. D. (1) i M. D. (1) nie pochodziły tylko z majątku powoda i nie stanowiły wyłącznie jego własność oraz że pozwana była obok powoda stroną umowy pożyczki nie stanowi również błędu w ustaleniach faktycznych, albowiem znajduje pełne oparcie w prawidłowo ocenionym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. W treści apelacji sam skarżący wskazuje, że wykazanie iż pozwana miała na swych kontach zgromadzone środki nie jest równoznaczne z ustaleniem, że środki na udzielenie pożyczki pochodziły z jej majątku. Podobnie wykazanie przez powoda, iż posiadał środki zgromadzone na należących do niego rachunkach nie jest wystarczające dla ustalenia, iż był wyłącznym właścicielem tych środków, w tym środków przekazanych A. D. (1) i M. D. (1) w ramach udzielonej pożyczki. Do oceny przedmiotowej sprawy wykluczone jest stosowanie przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego odnoszących się do osób pozostających w związku małżeńskim; oceny stosunków pomiędzy konkubentami należy dokonywać każdorazowo na podstawie przepisów kodeksu cywilnego odpowiednich do treści stosunków ukształtowanych w danym związku. Okoliczności rozpoznawanej sprawy wskazują, iż istotną cechą wspólnoty stron było faktyczne ukształtowanie więzi majątkowych w sposób, który polegał nie tylko na wspólnym prowadzeniu gospodarstwa domowego, ale charakteryzował się brakiem wyraźnego wyodrębnienia wnoszonych dochodów oraz zgodnym korzystaniem z połączonych dochodów. Stosunki majątkowe były tak ukształtowane, że powód i pozwany gospodarowali "ze wspólnego portfela", nie rozliczając wnoszonych dochodów i ponoszonych wydatków, które traktowane były jako jednakowe. Wprost na dopuszczalność takiego ukształtowania stosunków pomiędzy konkubentami i konieczność odpowiedniej do tej relacji ich oceny wskazał Sąd Najwyższy w wyrokach z 5 października 2011r. w sprawie IV CSK 11/11 (publ. LEX nr 1102539) oraz z 6 grudnia 2007r. w sprawie IV CSK 301/07 (publ. OSNC 2009/2/29) i Sąd Apelacyjny pogląd ten w

pełni podziela.

Ustalenie faktyczne, iż strony wspólnie udzieliły pożyczki oraz konkluzja, że powód nie wykazał, aby były to pieniądze stanowiące wyłącznie jego własność oparte zostały przez Sąd I instancji na wnioskach wynikających z prawidłowej oceny materiału dowodowego, w tym zeznań stron. Pozwana co prawda przyznała, iż pieniądze przeznaczone na pożyczkę pochodziły z konta dolarowego, którego właścicielem był powód, ale słusznie Sąd Okręgowy zważył iż powód nie wykazał, aby środki te stanowiły jego wyłączną własność, skoro pozwana wskazała jednocześnie, iż jej wynagrodzenie za wyjazdy zagraniczne (więc z tego samego źródła co na wskazanym koncie) przeznaczane było na utrzymanie domu, że utrzymywała dom ze swego wynagrodzenia, miała dostęp do kont i kart. Jednocześnie powód co prawda wskazał, iż nie miał z pozwaną wspólnych finansów, ale zaprzeczył również samemu konkubinatowi, aby następnie stwierdzić, że ,, wszyscy w operze wiedzieli że byli razem” czemu nie zaprzeczał oraz wyjaśnić, że pozwana ,, zgarniała jego zarobki” i przychodziła czasami do opery odbierać za niego nagrody, wobec czego nie protestował. Powyższe okoliczności wskazują, w ocenie Sądu Apelacyjnego, iż powód oraz pozwana w okresie pozostawania w konkubinacie nie traktowali osiąganych przez siebie dochodów, ani posiadanych oszczędności jako środków oddzielnych każdego z nich, wspólnie wnosili dochody i wspólnie z nich korzystali, przeznaczając część tych środków na pożyczkę. Jednocześnie powód wskazując, iż część środków przeznaczonych na pożyczkę pochodziła ze sprzedaży mieszkania, które otrzymał od matki okoliczności tej nie wykazał.

Skarżący dowodząc swych racji wskazuje na postanowienie Sądu Rejonowego w B. z dnia 2 września 2008r. w sprawie (...) nakazujące wypłacić na jego rzecz z depozytu sądowego kwotę 18 087,54 zł złożoną na mocy postanowienia Sądu Okręgowego w B. z dnia 31 marca 2006r. w sprawie II Ca 194/06, jednakże ocena dokonana we wskazywanej sprawie pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowego sporu.

Odnosząc się do zarzutów skarżącego w zakresie zapisu protokołów rozpraw wyjaśnić należy, że protokół w formie zapisu dźwięku i obrazu w sposób pełny odzwierciedla przebieg posiedzenia, jednakże jeżeli utrwalenie przebiegu posiedzenia za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk ze względów technicznych nie jest możliwe sporządza się zgodnie z przepisem art. 157 §1 (1) k.p.c. jedynie protokół pisemny.

Zarzuty związane z orzeczeniem o kosztach pomocy prawnej udzielonej z urzędu na rzecz adwokat B. L. zostały w istocie powtórzone w zażaleniu pełnomocnika powoda adwokata D. L. na postanowienie o nakazaniu wypłacenia ze Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w B. na rzecz kancelarii adwokackiej (...) kwoty 4 428 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej powodowi z urzędu. W odniesieniu do

twierdzeń podniesionych jedynie w zarzutach apelacji należy wyjaśnić, iż nie jest możliwe podzielenie poglądu skarżącego, że orzeczenie to zapadło wskutek błędnego przyjęcia przez Sąd Okręgowy, iż powód był reprezentowany przez adwokat B. L., skoro uzasadnienie tego rozstrzygnięcia wskazuje również na okoliczność, iż koszty te zostały przyznane adwokat B. L. reprezentującej z urzędu pozwaną.

Wobec powyższych okoliczności apelacja z mocy art. 385 k.p.c. podlegała oddaleniu.

O kosztach postępowania apelacyjnego zasądzonych na rzecz pozwanego M. R. Sąd Apelacyjny orzekł zgodnie z art. 98 § 1 i 3, 108 §1 k.p.c. oraz § 2, §6 ust. 6, § 12 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz.U. 2013.490).

Wnioski o przyznanie kosztów pomocy prawnej udzielonej przez pełnomocników powoda oraz pozwanej ustanowionych z urzędu podlegały oddaleniu z mocy art. § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2013.461) wobec nie złożenia oświadczenia, iż opłaty te nie zostały zapłacone choćby w części. W zakresie wniesionego przez pełnomocnika pozwanej z urzędu adwokata D. L. zażalenia Sąd Apelacyjny zważył co następuje :

Zażalenie podlegało odrzuceniu.

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy nakazał wypłacenie ze Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w B. na rzecz kancelarii adwokackiej (...) kwoty 4 428 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej powodowi z urzędu.

W istocie adwokat B. L. pozostawała pełnomocnikiem z urzędu pozwanej D. S., nie zaś powoda, którego pełnomocnikiem z urzędu był adwokat D. L., jednakże zaskarżone orzeczenie wskazuje na przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy (...), nie zaś adwokatowi D. L.. Pełnomocnik z urzędu powoda adwokat D. L. złożył wniosek o przyznanie kosztów pomocy prawnej świadczonej powodowi z urzędu, jednakże przedmiotowe postanowienie nie może być potraktowane jako rozpoznanie tegoż wniosku, skoro wprost wskazuje na osobę adwokat B. L.. Niewątpliwie w sentencji tegoż postanowienia (a i w jego uzasadnieniu) istnieje sprzeczność, albowiem Sąd Okręgowy nakazując wypłacenia ze Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w B. na rzecz kancelarii adwokackiej (...) kwoty 4 428 zł wskazał jako tytuł wypłaty koszty nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej powodowi, jednakże okoliczność ta nie jest wystarczającą dla uznania, iż zaskarżone postanowienie rozstrzyga o wniosku adwokata D.

(...), zwłaszcza, iż rozstrzygnięcie kończące postępowanie w sprawie nie zawiera jakiegokolwiek innego orzeczenia o wniosku adwokat B. L. o przyznanie jej kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

W tym stanie rzeczy słusznie wywodzi skarżący w uzasadnieniu apelacji, iż Sąd Okręgowy nie orzekając o kosztach należnych pełnomocnikowi powoda wyznaczonemu z urzędu adwokatowi D. L. nie rozstrzygnął w całości o kosztach procesu, jednakże okoliczność ta jedynie potwierdza wnioskowanie, iż zażalenie dotyczy w istocie orzeczenia które nie istnieje, zatem z mocy art. 370 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. podlega odrzuceniu jako niedopuszczalne.