Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 września 2014 r.

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie Wydział V Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR J. Dams

Protokolant: S. Poborczyk

po rozpoznaniu w dniu 10 września 2014 r. w Dzierżoniowie na rozprawie sprawy

z powództwa :

E. S.

przeciwko:

(...) spółce jawnej A. i I. C. w K.

o zapłatę 564,10 zł

I.  oddala powództwo

II.  nie obciąża powódki kosztami postępowania poniesionymi przez stronę pozwaną

Sygn. akt V GC 137/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 1 lutego 2014r. E. S., prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą „Art. – J.” E. S. w P., w sprawie przeciwko (...) spółce jawnej z/s w K. domagała się pozbawienia wykonalności tytułów wykonawczych w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 31 października 2013r., sygn. VI Ga 208/13, opatrzonego klauzulą wykonalności postanowieniem z dnia 20 listopada 2013r. (co do pkt I sentencji wyroku) oraz postanowieniem z dnia 11 grudnia 2013r. (co do pkt II sentencji wyroku). W uzasadnieniu żądania powódka podała, że należności strony pozwanej w łącznej kwocie 947 zł, wynikające z istotnego wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 31 października 2013r., zostały dobrowolnie zaspokojone przez powódkę w dniu 14 listopada 2013r. Tymczasem pozwana wystąpiła z wnioskami egzekucyjnymi w ich zakresie w dniach 6 grudnia 2013r. i 20 grudnia 2013r. i egzekucja jest prowadzona przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku A. S. (1) w sprawach sygn. Km 3935/13 i Km 4090/13.

W odpowiedzi na pozew z dnia 26 lutego 2014r. strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości. Zarzuciła, że o fakcie zapłaty przez powódkę przekazem pocztowym kwoty 947 zł w dniu 14 listopada 2013r. powzięła informację dopiero w dniu 20 grudnia 2013r., albowiem przekaz został odebrany przez osobę nieuprawnioną z uwagi na brak stosownego pełnomocnictwa. Podała też, że bezzwłocznie cofnęła wniosek egzekucyjny z dnia 20 grudnia 2013r. w całości (Km 4090/13) oraz ograniczyła wniosek egzekucyjny z dnia 6 grudnia 2013r. do kwoty 72 zł tytułem kosztów nadania klauzuli wykonalności i kwoty 15 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym (Km 3935/13).

W dniu 28 kwietnia 2014r. powódka zmieniła powództwo w ten sposób, że żądanie pozbawienia tytułów wykonawczych wykonalności zastąpiła żądaniem zapłaty kwoty 564,10 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 28 kwietnia 2014r. do dnia zapłaty. Tak określona kwota odpowiadała sumie wyegzekwowanych od powódki przez Komornika w obu sprawach należności (193,94 zł kosztów egzekucyjnych w sprawie Km 4090/13 i 283,16 zł kosztów egzekucyjnych w sprawie Km 3935/13 + 72 zł + 15 zł). Wywiodła, że nie istnieje podstawa do obciążenia nimi powódki, skoro strona pozwana prowadziła obie egzekucje bezzasadnie, po dokonanej przed wszczęciem egzekucji dobrowolnej zapłacie. Wskazała, że przekaz pocztowy kwoty 947 zł został skierowany na właściwy adres i kwestie organizacyjne w firmie pozwanej nie mogą podważyć skuteczności zapłaty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 6 czerwca 2013r. Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie (sąd pierwszej instancji) wydał w sprawie V GC 94/13/upr wyrok, w którym zasądził od (...) spółki jawnej z/s w K. na rzecz E. S. kwotę 1 600 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 30 grudnia 2011r. do dnia zapłaty (pkt I) oraz kwotę 35 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt II). Nadto w pkt III Sąd Rejonowy oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

Wyrokiem z dnia 31 października 2013r., wydanym w sprawie sygn. VI Ga 208/13 wskutek apelacji strony pozwanej, Sąd Okręgowy w Legnicy (sąd drugiej instancji) zmienił zaskarżony wyrok w pkt I i II w ten sposób, że powództwo oddalił i zasądził od E. S. na rzecz (...) spółki jawnej z/s w K. kwotę 617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt I) oraz kwotę 330 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego (pkt II).

(dowód: akta sprawy SR w Dzierżoniowie, sygn. V GC 94/13/upr, k.77,101)

W dniu 8 listopada 2013r. spółka (...) wniosła o nadanie klauzuli wykonalności wyrokowi sądu pierwszej instancji w pkt III oraz wyrokowi sądu drugiej instancji w całości. Nadto wniosła o przyznanie jej zwrotu kosztów postępowania klauzulowego (72 zł).

Postanowieniem z dnia 20 listopada 2013r. SO w Legnicy nadał klauzulę wykonalności wyrokowi z dnia 31 października 2013r. w zakresie pkt I (tj. co do kwoty 617 kosztów procesu za pierwszą instancję) i oddalił wniosek w pozostałym zakresie. Nadto zasądził od A. S. (2) na rzecz wnioskodawcy kwotę 72 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego. Tytuł wykonawczy doręczono wierzycielowi w dniu 27 listopada 2013r.

(dowód: akta sprawy SR w Dzierżoniowie, sygn. V GC 94/13/upr, k.105-109)

W dniu 14 listopada 2013r. A. S. (2) zapłaciła na rzecz wierzyciela przekazem pocztowym kwotę 947 zł. W tytule płatności wskazała, iż dotyczy ona zwrotu kosztów procesu (617 zł) i kosztów postępowania apelacyjnego (330 zł) w sprawie sygn. VI Ga 208/13.

(dowód: blankiet przekazu pocztowego z 14.11.2013r., k.10)

W dniu 6 grudnia 2013r. (...) spółka jawna skierowała do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku A. S. (1) wniosek egzekucyjny w sprawie Km 3935/13, domagając się egzekucji kwoty 617 zł kosztów procesu za pierwszą instancję i 72 zł kosztów postępowania klauzulowego, jak również kosztów postępowania egzekucyjnego (w tym 45 zł zastępstwa prawnego).

W dniu 16 grudnia 2013r. komornik doręczył E. S. zawiadomienie o wszczęciu egzekucji.

W dniu 17 grudnia 2013r. dłużniczka zawiadomiła komornika o dokonanej jeszcze w dniu 14 listopada 2013r. zapłacie i wniosła o obciążenie wierzyciela kosztami egzekucji. Niezależnie pismem z dnia 16 stycznia 2014r. wystąpiła w tym przedmiocie bezpośrednio do wierzyciela.

Komornik zawiadomił o wystąpieniu dłużniczki wierzyciela pismem z dnia 14 stycznia 2014r., doręczonym mu w dniu 22 stycznia 2014r.

W piśmie złożonym dnia 21 stycznia 2014r. wierzyciel cofnął wniosek egzekucyjny w części ponad kwotę 72 zł tytułem kosztów nadania klauzuli wykonalności i kwotę 15 zł kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym. W uzasadnieniu podał, że przekaz pocztowy powódki z 14 listopada 2013r. otrzymał dopiero w dniu 15 grudnia 2013r., gdyż pierwotnie został on odebrany przez osobę nieuprawnioną.

Pismem z dnia 23 stycznia 2014r. komornik powiadomił dłużniczkę, iż jej zaległość w sprawie wynosi: 15 zł kosztów zastępstwa w egzekucji, 72 zł kosztów klauzuli, 308,08 zł opłaty egzekucyjnej i 108,12 zł wydatków gotówkowych. Ostatecznie postanowieniem z dnia 18 lutego 2014r. koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji w sprawie komornik określił na kwotę 283,16 zł (koszty zapytań, korespondencji oraz 154,04 zł opłaty stosunkowej), obciążył nimi dłużniczkę i zakończył postępowanie egzekucyjne w sprawie, pozostawiając tytuł wykonawczy w aktach sprawy. E. S. nie zaskarżyła tego postanowienia.

Wskutek przeprowadzonej egzekucji ściągnięto od dłużniczki kwotę 370,16 zł, z czego 195,19 zł wypłacono wierzycielowi (72 zł + 15 zł + 108,19 zł poniesionych przez wierzyciela kosztów egzekucji), a kwota 174,97 zł stanowiła dalsze koszty egzekucji, nie poniesione przez wierzyciela (108,19 zł + 174,97 zł = określone przez komornika 283,16 zł).

(dowód: wniosek egzekucyjny w aktach sygn. Km 3935/13;

zwrotne potwierdzenie odbioru z 16.12.2013r. w aktach sprawy

Km 3935/13 na k.7;

pismo dłużniczki z 16.12.2013r. w aktach Km 3935/13 na k.19;

zawiadomienie z dnia 14.01.2014r. z dowodem doręczenia w aktach

Km 3935/13 na k.22-23;

pismo wierzyciela z 20.01.2014r. w aktach Km 3935/13 na k.32;

pismo komornika z 23.01.2014r. z dowodem doręczenia w aktach

Km 3935/13 na k.33-34;

postanowienie komornika z 18.02.2014r. z dowodem doręczenia w

aktach Km 3935/13 na k.41-42;

karta rozliczeniowa w aktach Km 3935/13)

W dniu 6 grudnia 2013r. spółka (...) złożyła do Sądu także wniosek o nadanie klauzuli wykonalności wyrokowi sądu drugiej instancji w pkt II oraz o przyznanie jej zwrotu kosztów postępowania klauzulowego (66 zł).

Postanowieniem z dnia 11 grudnia 2013r. SR w Dzierżoniowie nadał klauzulę wykonalności wyrokowi z dnia 31 października 2013r. w zakresie pkt II (tj. co do kwoty 330 zł kosztów postępowania apelacyjnego). Nadto zasądził od A. S. (2) na rzecz wnioskodawcy kwotę 66 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego. Tytuł wykonawczy doręczono wierzycielowi w dniu 20 grudnia 2013r.

(dowód: akta sprawy SR w Dzierżoniowie, sygn. V GC 94/13/upr, k.111-115)

W dniu 20 grudnia 2013r. (...) spółka jawna skierowała do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku A. S. (1) wniosek egzekucyjny w sprawie Km 4090/13, domagając się egzekucji kwoty 330 zł kosztów postępowania apelacyjnego i 66 zł kosztów postępowania klauzulowego, jak również kosztów postępowania egzekucyjnego (w tym 15 zł zastępstwa prawnego).

W dniu 16 stycznia 2013r. komornik doręczył E. S. zawiadomienie o wszczęciu egzekucji.

W dniu 20 stycznia 2013r. dłużniczka zawiadomiła komornika o dokonanej jeszcze w dniu 14 listopada 2013r. zapłacie i wniosła o obciążenie wierzyciela kosztami egzekucji.

W piśmie złożonym dnia 21 stycznia 2014r. wierzyciel cofnął w całości wniosek egzekucyjny.

Pismem z dnia 23 stycznia 2014r. komornik powiadomił dłużniczkę, iż jej zaległość w sprawie wynosi: 308,08 zł opłaty egzekucyjnej i 39,90 zł wydatków gotówkowych. Ostatecznie postanowieniem z dnia 4 lutego 2014r. koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji w sprawie komornik określił na kwotę 193,94 zł (koszty korespondencji oraz 154,04 zł opłaty stosunkowej), orzekł o obciążeniu nimi dłużniczki i zakończył postępowanie egzekucyjne w sprawie, pozostawiając tytuł wykonawczy w aktach sprawy. E. S. nie zaskarżyła tego postanowienia. Kwota 193,94 zł została wyegzekwowana od powódki.

(dowód: wniosek egzekucyjny w aktach sygn. Km 4090/13;

zwrotne potwierdzenie odbioru z 16.01.2014r. w aktach sprawy

Km 4090/13 na k.8;

pismo dłużniczki z 20.01.2014r. w aktach Km 4090/13 na k.11;

pismo wierzyciela z 20.01.2014r. w aktach Km 4090/13 na k.14;

pismo komornika z 23.01.2014r. z dowodem doręczenia w aktach

Km 4090/13 na k.15-16;

postanowienie komornika z 4.02.2014r. z dowodem doręczenia w

aktach Km 4090/13 na k.17-19;

karta rozliczeniowa w aktach Km 4090/13)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powódka uzasadniała złożone przez siebie powództwo przeciwegzekucyjne twierdzeniem, że zapłaciła stronie pozwanej całą należność wynikającą z tytułu egzekucyjnego – wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 31 października 2013r. – jeszcze przed skierowaniem przez wierzyciela wniosków egzekucyjnych do właściwego komornika. W zakresie tym strona pozwana zarzucała, że przekaz pocztowy został odebrany przez osobę nieuprawnioną, a o zapłacie dowiedziała się ona dopiero 15 lub 20 grudnia 2013r. Zarzut ten nie został jednak poparty jakimikolwiek dowodami (art.6 k.c.), a ponieważ sporny przekaz faktycznie dotarł do strony pozwanej już w dniu 14 listopada 2013r., brak było podstawy do ustalenia przez Sąd, że zapłata dokonana w tym dniu była nieskuteczna. Niewątpliwie zatem strona pozwana skierowała oba wnioski egzekucyjne do Komornika Sądowego przy SR w Kłodzku A. S. (1) już po dokonanej przez powódkę dobrowolnej spłacie zobowiązania, aczkolwiek odnotować należy, że wniosek o nadanie klauzuli wykonalności z dnia 8 listopada 2013r., na podstawie którego Sąd Okręgowy w Legnicy nadał klauzulę wykonalności pkt I wyroku z dnia 31 października 2013r. i zasądził koszty postępowania klauzulowego w kwocie 72 zł, został złożony przed dokonaną przez powódkę zapłatą. Zatem wierzyciel mógł domagać się zapłaty przez powódkę kwoty 72 zł, także w drodze postępowania egzekucyjnego.

Wskutek interwencji powódki, przeprowadzonej jeszcze przed złożeniem powództwa przeciwegzekucyjnego w niniejszej sprawie, wierzyciel pismami z dnia 21 stycznia 2014r. wycofał wniosek egzekucyjny w sprawie Km 3935/13 ponad kwotę 72 zł kosztów postępowania klauzulowego i kwotę 15 zł kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym oraz w sprawie Km 4090/13 w całości. Powyższa dyspozycja nie pozbawiła jednak komornika kompetencji do orzeczenia o kosztach postępowania egzekucyjnego, które w sprawie Km 3935/13 ustalono na kwotę 283,16 zł, a w sprawie Km 4090/13 na kwotę 193,94 zł. Kosztami tymi po myśli art.770 k.p.c. komornik obciążył dłużniczkę i przeprowadził wobec niej w tym zakresie egzekucję. W tym miejscu podkreślenia wymaga, że koszty postępowania egzekucyjnego mogą być ustalone wyłącznie w tym postępowaniu, w którym powstały, co wyklucza możliwość ich określenia w jakimkolwiek innym postępowaniu (zob. wyrok SN z dnia 14.06. (...)., I CR 250/73). Celowe koszty postępowania egzekucyjnego obejmują także przyznane stronie koszty postępowania klauzulowego (zob. uchwałę SN z 6.07.1970r., III CZP 48/70). Prawomocne postanowienie komornika, ustalające wysokość kosztów postępowania egzekucyjnego, jest wiążące dla stron i sądu (zob. uchwałę SN z dnia 22.09. 1995r., III CZP 117/95). Przy obciążeniu dłużnika kosztami postępowania egzekucyjnego obowiązuje zasada kosztów niezbędnych i celowych do przeprowadzenia egzekucji, co podkreśla brzmienie zarówno art.770 k.p.c., jak i art.98 § 1 k.p.c. (por. uchwałę SN z 12.10.1962r., III CO 16/62). Zasada ta dotyczy samego wszczęcia postępowania egzekucyjnego oraz sposobu prowadzenia egzekucji, o którym decyduje wierzyciel (art.799 k.p.c.). Zatem dłużnik, przeciwko któremu została wszczęta egzekucja, mimo że dobrowolnie zaspokoił roszczenie w wysokości określonej w tytule wykonawczym, może skutecznie w drodze skargi na czynności komornika kwestionować postanowienie komornika co do obciążenia go kosztami egzekucyjnymi (por. uchwałę SN z 27.11.1986r., III CZP 40/86). Artykuł 770 k.p.c. nie stwarza bowiem komornikowi podstaw do obciążenia wierzyciela kosztami postępowania egzekucyjnego (podobnie art.49 ust.1 i 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji dotyczy wyłącznie opłat egzekucyjnych). Jednak zasadność obciążenia nimi dłużnika może i powinna podlegać ocenie przez Sąd w ramach skargi na czynności komornika.

Zatem, skoro w ramach postępowania zainicjowanego skargą na czynności komornika, Sąd jest uprawniony do zmiany postanowienia komornika i obciążenia kosztami wierzyciela, a E. S. z możliwości takiej nie skorzystała (tj. nie zaskarżyła postanowień komornika z dnia 18 lutego 2014r. w sprawie Km 3935/13 oraz z dnia 4 lutego 2014r. w sprawie Km 4090/13), to w ocenie Sądu w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę – nie istnieje podstawa, by dłużniczka mogła te koszty kwestionować w odrębnym postępowaniu. Tymczasem u podstawy wyroku zasądzającego w niniejszej sprawie należność w kwocie 564,10 zł musiałoby lec ustalenie, iż koszty egzekucji w obu sprawach były niecelowe oraz zbędne, a zatem ustalenie podważające prawomocne postanowienie komornika. Na tej podstawie Sąd oddalił zmienione powództwo w całości (pozew nie podlegał odrzuceniu z mocy art.199 § 1 pkt 2 k.p.c., skoro powód wskazywał odszkodowawczą podstawę dla swojego roszczenia, a więc odrębną od podstawy wydania postanowień komornika z dnia 4 lutego 2014r. i 18 lutego 2014r.).

Sąd oddalając powództwo w wyroku z dnia 17 września 2014r. postanowił jednocześnie na podstawie art.102 k.p.c. o nie obciążaniu powódki kosztami postępowania poniesionymi przez stronę pozwaną, dopatrując się w sprawie szczególnego ku temu uzasadnienia. Oddalenie powództwa z przyczyn formalnych nie zmienia bowiem oceny, zgodnie z którą, niestarannie działający wierzyciel wszczął obydwa postępowania egzekucyjne po otrzymanej od dłużnika zapłacie, przy czym dłużnik poniósł koszty wynikające z niestaranności wierzyciela w kwocie co najmniej 477,10 zł. Dług ten w ocenie Sądu ma obecnie wymiar długu honorowego.