Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14.08. 2015 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie, w II Wydziale Karnym, w składzie:

Przewodniczący: SSR Krzysztof Matysiak

Protokolant : prac. sąd A. Maciejewska

przy udziale Prokuratora M. Szepietowakiego

po rozpoznaniu w dniu 05.08.2015 r. i następne sprawy:

J. D. s. E. i M. z d. Z. , ur. (...) w J. L.

oskarżonego o to że

I .w okresie od około(...)roku do dnia (...)roku w O. na nieruchomościach objętych ochrona zabytków postaci działek o nr (...) oraz budynku mieszczącego się w O. przy ul (...) prowadząc bez wymaganego zezwolenia roboty budowlane polegające na wykonaniu pomieszczeń piwnicznych dokonał uszkodzenia zabytku w postaci archeologicznych nawarstwień kulturowych oraz naruszenia substancji i wyglądu pierzei przedmiotowego budynku o nieustalonej wartości

- tj. o przestępstwo z art. 108 ust 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad nimi w zb. z art. 90 ustawy prawo budowlane w zw. z art. 11 § 2 kk

II .w nieustalonym okresie (...)roku w O. na nieruchomościach objętych ochrona zabytków postaci działki nr (...) oraz działki nr (...) prowadząc bez wymaganego zezwolenia roboty budowlane polegające na wykonaniu muru ogrodzeniowego dokonał uszkodzenia zabytku w postaci archeologicznych nawarstwień kulturowych o nieustalonej wartości

- tj. o przestępstwo z art. 108 ust 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad nimi

I . uznaje oskarżonego J. D. za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu opisanego w pkt I a/o po przyjęciu, iż do uszkodzenia zabytku doszło nieumyślnie co stanowi przestępstwo art. 108 ust 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad nimi w zb. z art. 90 ustawy prawo budowlane w zw. z art. 11 § 2 kk i na podstawie art. 108 ust 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nimi w zw. z art. 11 § 3 kk skazuje go na karę 100 ( stu ) stawek dziennych po 20 ( dwadzieścia ) zł każda

II. na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 kpk w zw. z art. 101 § 1 pkt 4 kk. postepowanie co do czynu opisanego w pkt II a/o umarza z powodu przedawnienia karalności

III. na podstawie art. 108 ust 3 ustawy o ochronie zabytków orzeka od oskarżonego na rzecz Oddziału Towarzystwa (...) w O. nawiązkę w kwocie 5040 zł

IV . zwalnia oskarżonego od kosztów procesu i opłaty .

UZASADNIENIE

W dniu (...)roku do (...)- (...) Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wpłynęła informacja od Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowalnego w O. o wykonaniu robót budowalnych w budynku i na terenie objętym ochrona zabytków przy ul. (...) . W związku z powyższym w dniu 20.09.2014 roku K. S. główny specjalista Ochrony (...) w O. wraz z J. N. archeologiem (...) O. , udali się tam na kontrolę wykonywanych prac . O kontroli zawiadomił właścicieli posesji E. i J. D. . Po przybyciu nie zastani właścicieli . W trakcie pobytu tam przeprowadzili rozmowę z D. Z. (1) właścicielem sąsiedniej działki . Od w/w uzyskano zdjęcia terenu prac . W związku z powyższym odstąpili oni od bezpośredniej kontroli .

W trakcie postepowania ustalono , że pierwsze prace przeprowadzone były tam w okresie(...)rok gdy wybudowano tam mur . Później w (...) roku zaczęły się prace ziemne na terenie należącym do J. D. gdzie doszło do prac ziemnych . Wtedy D. Z. (1) skierował pisma do odpowiednich instytucji , gdyż prace budowlane prowadzone były też na jego działce .

W dniach (...)roku przeprowadzono wizje lokalne na terenie posesji (...) z udziałem pracowników (...) i J D. w trakcie której stwierdzono rodzaj i charakter wykonanych robót .

W dniu(...)roku Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w O. uznało za zabytek założenie urbanistyczne S. w O. zgodnie z obszarem zakreślonym na załączniku a w dniu (...)roku wydano decyzje o uznaniu za zabytek nawarstwień kulturowych średniowiecznego założenia starego rynki wraz z zamkiem biskupów (...) w granicach zaznaczonych na planie załączonym do decyzji . Ulica (...)znajduje się w tych granicach . W dniu (...)roku wydano decyzję o wpisanie do rejestru budynku mieszkalnego przy ul (...) .

( dowód : wyk osk. I. D. K- , zezn. św. K. S. K- , W. Z. K- , D. Z. K - , decyzje administracyjne K- 23 – 25 , 39 – 44 ,protokoły oględzin K- 28-34 , zdjęcia K - 35-37 , opinia konserwatorska K- 113-116 )

W związku z powyższym przedstawiono J. D. zarzut popełnienia czynów z art. 108 ust 1 ustawy o ochronie zabytków w zw. z art. 90 prawo budowlane oraz z art. 108 ust 1 ustawy i ochronie zabytków .

Oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów . Wyjaśnił , iż nie wiedział , że teren ten jest terenem zabytkowym . Kopał tylko ziemię , żadnych murów nie ruszał i nie przyszło mu do głowy , że sama ziemia może być zabytkiem . Uważał , że nie musi nigdzie tego zgłaszać , bo kopał u siebie w ogródku . Dokonywał wtedy remontu całego pubu . W umowie notarialnej czy księdze wieczystej nie ma żadnej wzmianki o tym że teren ten jest zabytkiem .

Sąd zważył co następuje :

Zebrany materiał dowodowy pozwolił na dokonanie stosownych ustaleń dotyczących zaistnienia zarzucanych oskarżonemu czynów .

Oskarżony J. D. w swoich wyjaśnieniach wskazał , iż nie posiadał wiedzy o tym ,że teren na którym dokonywał prac tj. ziemia którą usuwał stanowi element zabytkowy . W przedstawionej przez niego umowie notarialnej nabycia tej nieruchomości nie ma, żadnej adnotacji o tym aby teren tej działki podlegał ochronie z ustawy o zabytkach . Podobnie nie ma takiego zapisu w księdze wieczystej założonej dla (...) (...) . Prowadzone prace miały charakter naprawczy i nie miał zamiaru naruszać żadnego zabytku .

K. S. przedstawiciel (...) który prowadził te sprawę z jej ramienia potwierdzała , iż przeprowadzili kontrolę na terenie nieruchomości (...) jednak z uwagi na nieobecność właściciela nie weszli na teren tej nieruchomości . Dopiero później z udziałem policji doszło do wizji . Wskazał , że zgodnie z ustawa o ochronie zabytków każdy kto chce podjąć jakieś działania na terenie staromiejskim musi uzyskać pozwolenie od konserwatora zabytków . Fakt , iż dana nieruchomość jest zabytkiem winna wynikać z zapisów w księdze wieczystej . Zwykle jest tak , iż osoba zgłaszająca w nadzorze budowlanym prace nie otrzyma zezwolenie bez zgody konserwatora .

Podkreślił , iż to drugie zdarzenie miało większe konsekwencji gdyż usunięto nawarstwienia kulturowe na większym obszarze oraz dokonano naruszenia w murach piwnicy . Co do pierwszego naruszenia to jak wynikało z informacji uzyskanych od innych osób miało ono miejsce 6-7 lat przed kontrola i polegało na budowie muru granicznego między działkami .

Świadkowie W Z. i D. Z. potwierdzili okoliczności związane z postawieniem muru granicznego w latach (...) oraz późniejszych prac związanych z wykopem .

Z protokołów wizji czy zdjęć dołączonych do akt przez (...) jednoznacznie wynika fakt wykonanych prac i ich zakres , zaś zakres uszkodzeń w substancji zabytkowej określony w opinii konserwatora zabytków .

Ponadto z dołączonych do akt dokumentów w postaci decyzji jednoznacznie wynika , iż teren ten tj. ziemia a dodatkowo działka na ul. (...) wpisana była do rejestru zabytków .

Sąd na podstawie w/w dowodów uznał , że faktycznie oskarżony dopuścił się zarzuconych mu czynów. Jednocześnie analizując okoliczności ich popełnienia zauważył , że w żadnym z posiadanych przez oskarżonego dokumentach nie ma informacji i tym , aby był on wpisany do rejestru zabytków w szczególności aby dotyczyło to ziemi . Nie ma też takiego zapisu w księdze wieczystej , a na który to zapis zwracał uwagę K. S. . W powszechnym rozumieniu zabytkami są przedmioty wytworzone przez człowieka posiadające wartość historyczną , artystyczna czy naukową . Z takimi elementami nie kojarzy się sama ziemia a jedynie ewentualnie przedmioty w niej ukryte , a których jak wskazał sam oskarżony tam nie znaleziono . Z tego też powodu Sąd uznał , iż postępowaniu oskarżonego nie można przypisać winy umyślnej a jedynie nieumyślną . Spowodowało to zatem konieczność zmiany kwalifikacji zarzuconych oskarżonemu czynów z art. 108 ust 1 na 108 ust 2 ustawy o ochronie zabytków .

Zmiana kwalifikacji prawnej czynu opisanego w pkt II aktu oskarżenia powoduje istotna zmianę z uwagi na zmianę zagrożenia ustawowego . Przy przyjęciu nowej kwalifikacji prawnej czyn ten zagrożony jest karą grzywny , ograniczenia wolności i pozbawienia wolności do lat 2 . Konsekwencja tego jest fakt , iż zgodnie z art. 101 § 1 pkt 4 karalność tego czynu ustaje jeżeli od jego popełnienia upłynęło 5 lat a w tym okresie nie wszczęto postępowania przeciwko osobie. Ponieważ czyn popełniono w latach 2006-2006 to okres 5 letni upłynął , najpóźniej 1.010.2012 roku a zarzut przedstawiono oskarżonemu 28.05.2015 roku na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 kpk w zw. z art. 101 § 1 pkt 4 kk. postepowanie co do czynu opisanego w pkt II a/o umarza z powodu przedawnienia karalności

Przy orzekaniu kary Sąd wziął pod uwagę

- dotychczasowa niekaralność za przestępstwa pospolite K- 125

- dane osobopoznawcze K- 128

- formę zawinienia

Mając powyższe na uwadze i uznając oskarżonego J. D. za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu opisanego w pkt I a/o po przyjęciu , iż stanowi przestępstwo art. 108 ust 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad nimi w zb. z art. 90 ustawy prawo budowlane w zw. z art. 11 § 2 kk i na podstawie art. 108 ust 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nimi w zw. z art. 11 § 3 kk skazał go na karę 100 ( stu ) stawek dziennych po 20 ( dwadzieścia ) zł każda. Ponadto na podstawie art. 108 ust 3 ustawy o ochronie zabytków orzeczono od oskarżonego na rzecz Oddziału Towarzystwa (...) w O. nawiązkę w kwocie 5040 zł

Jednocześnie zwolniono oskarżonego od kosztów procesu i opłaty .