Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 796/12

UZASADNIENIE

W tutejszym Sądzie Rejonowym w Nowym Dworze Mazowieckim toczyła się sprawa o wykroczenie z art. 154§1 kw o sygn. akt II (...), gdzie obwinionym był J. P.. Oskarżycielem posiłkowym w powyższej sprawie była H. M., która kierowała do tutejszego Sądu liczne pisma zawierające wnioski dowodowe w których wielokrotnie opisywała postępowanie, cechy charakteru oraz przeszłość J. P..

Oskarżona w piśmie z dnia 19.07.2012r. (k. 4) twierdziła, jakoby nie mógł on kontynuować kariery wojskowej z uwagi na załamanie nerwowe, problemy psychiczne, które spowodowały, że musiał odejść z wojska. Ponadto wskazała, że J. P. leczył się psychiatrycznie oraz podniosła, że J. P. jest „karierowiczem, który od zawsze wykorzystywał przynależność partyjną do celów prywatnych realizowanych poza prawem”. J. P. podniósł, że oskarżona we wniosku nr 2 przedmiotowego pisma (k. 4-5) przedstawiła nieprawdziwe założenia jakoby zmienił on stosunki wodne, pobudował drogę i bezprawnie wtargnął na działkę H. M. niszcząc płot z gałęzi.

W kolejnym wniosku oskarżona zarzuciła mu, że jest osobą niewiarygodną traktującą ludzi instrumentalnie, manipuluje nimi i faktami, by osiągnąć swoje prywatne cele.(k. 5).

W następnym piśmie z dnia 27.07.2012r. we wniosku nr 4 (k. 101 akt II (...)) oskarżona stwierdziła, że J. P. jest osobą o niskim wykształceniu, nie wiadomo czy skończył technikum, czy jedynie szkołę zasadniczą, nie zna się na hydrologii ani stosunkach wodnych, ponadto nieustannie konfabuluje.

J. P. poczuł się pomówiony tymi twierdzeniami H. M. i złożył prywatny akt oskarżenia. Podniósł w nim m.in. że H. M. umyślnie chciała popsuć jego reputację i zaszkodzić mu w toku prowadzonej sprawy II (...). Oskarżona zdawała sobie sprawę, że podniesione zarzuty zniesławiające jego osobę mogły poniżyć go przed sądem i spowodować utratę zaufania do jego osoby.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt sprawy o sygn. II (...) oraz zeznań J. P. (k. 285-286).

Oskarżona nie stawiała się na rozprawę i nie złożyła wyjaśnień.

Sąd dał wiarę zeznaniom J. P.. Świadek ten potwierdził, że między nim a oskarżoną istnieje spór od czasu powodzi w 2011 r. Złożył on zeznania spójne i logiczne a ponadto zostały one w całości potwierdzone treścią pism składanych przez H. M. w sprawie II (...). Wszystkie stwierdzenia dotyczące jego osoby, o których opowiedział w swoich zeznaniach i które opisał w akcie oskarżenia zostały faktycznie napisane przez oskarżoną. Odnośnie zarzutu, iż świadek nie mógł kontynuować kariery wojskowej z uwagi na załamanie nerwowe, J. P. zeznał, że nie przypomina sobie aby w tej kwestii kiedykolwiek rozmawiał z oskarżoną. Ponadto zeznał, że odszedł z wojska na rentę na własną prośbę. Natomiast odnośnie zarzutu, że jest karierowiczem, który od lat wykorzystywał przynależność partyjną do celów prywatnych realizowanych poza prawem zeznał, że w latach 90-tych należał do partii (...). Obecnie od 2012 nie należy do żadnej partii politycznej a w okresie(...) był radnym, a następnie przewodniczącym komisji.

Dowody pozaosobowe ujawnione bez odczytywania i zaliczone w poczet materiału dowodowego Sąd obdarzył wiarą, gdyż zostały zgromadzone zgodnie z obowiązującymi zasadami procesowymi. Zostały one sporządzone poprawnie kompleksowo i w sposób zgodny ze standardami rzetelnego postępowania. Dokumenty te nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

Sąd oddalił wnioski dowodowe oskarżonej zawarte w pismach z dnia: 26.06.2015r, 16.07.2015r., 10.08.2015r. z uwagi na treść art. 212§2 kk. Artykuł ten stanowi, że jeśli zarzut dotyczy życia prywatnego lub rodzinnego, dowód prawdy może być przeprowadzony tylko wtedy, gdy zarzut ma zapobiec niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia człowieka albo demoralizacji małoletniego. W niniejszej sprawie Sąd uznał, że podnoszone przez oskarżoną zarzuty w części dotyczącej życia prywatnego J. P. nie mają na celu zapobieżenia niebezpieczeństwu dla życia i zdrowia człowieka lub demoralizacji małoletniego a zatem są niedopuszczalne mocą prawa.

Uwzględniając zebrany w sprawie materiał dowodowy i opierając się na przeprowadzonych wyżej rozważaniach, stwierdzić należy, iż obdarzone przez Sąd wiarą dowody wiążą się w logiczną całość i stanowią wystarczającą podstawę do uznania, iż w przedmiotowej sprawie oskarżona swym zachowaniem wypełniła znamiona czynu określonego w art. 212§1 kk. Sąd uznał jednakże, że znamiona przestępstwa wyczerpuje jedynie użyte przez oskarżoną wobec J. P. stwierdzenie, że: „jest karierowiczem, który od lat wykorzystywał przynależność partyjną do celów prywatnych realizowanych poza prawem”. Pozostałe stwierdzenia, które wskazał oskarżyciel w akcie oskarżenia mogą być przykre dla niego lecz w ocenie sądu nie wypełniają znamion przestępstwa. Przestępstwo z art. 212§1 kk można popełnić tylko w formie działania zarówno z zamiarem bezpośrednim jak i ewentualnym. Polega ono na pomówieniu innej osoby, grupy osób, instytucji, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Treścią pomówienia mogą być właściwości np. alkoholizm lub sposób postępowania np. utrzymywanie kontaktów ze światem przestępczym, które mają charakter poniżający w opinii publicznej albo podrywający zaufanie społeczne. Pomówienie o niewłaściwe postępowanie powinno powoływać się na fakty, nie może ograniczać się do samych ocen dotyczących właściwości lub cech jednostki. Jest to przestępstwo formalne z narażenia, do dokonania którego nie jest wymagany skutek w postaci rzeczywistego poniżenia lub utraty zaufania przez osobę. Wystarczy, że zniesławiający mógłby taki skutek spowodować.

Sąd uznał, że wszystkie zawarte w akcie oskarżenia zniesławienia kierowane pod adresem J. P. pochodzą od H. M.. Świadczą o tym pisma składane i podpisane przez nią do tutejszego sądu.

Sam fakt, że oskarżona pomawiała J. P. o to, że nie mógł, kontynuować kariery wojskowej z uwagi na załamanie nerwowe, problemy psychiczne oraz leczenie psychiatryczne nie wystarcza do skazania jej za czyn z art. 212§1 kk. Nie sposób dopatrzyć się w działaniu oskarżonej zniesławienia, które miało by polegać na pomówieniu J. P., które to mogłyby poniżyć jego w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania, skoro nie potwierdzają tego dowody zgromadzone w sprawie.

Jednocześnie Sąd uznał, że oskarżona H. M. w dniu 26.07.2012r. w piśmie skierowanym do tutejszego Sądu pomówiła J. P. o to, że „jest karierowiczem, który od zawsze wykorzystywał przynależność partyjną do celów prywatnych realizowanych poza prawem”, co mogło poniżyć go w opinii publicznej. Zdaniem sądu stwierdzenie jakiego użyła oskarżona ma charakter poniżający. Oskarżona użyła wobec J. P. pejoratywnych określeń takich jak : „karierowicz” lecz przede wszystkim wskazała, że realizował swoje cele prywatne poza prawem wykorzystując do tego przynależność partyjną. W ocenie sądu połączenie powyższych określeń jest zniesławieniem w rozumieniu art. 212§1 kk. Zachowanie oskarżonej zdaniem tutejszego sądu nie jest realizowaniem prawa do krytyki. W sprawie II (...) nie chodziło o krytykę działalności partyjnej J. P. a o to, czy popełnił konkretne wykroczenie nie mające nic wspólnego ani z jego kareirą wojskową ani partyjną. Skutkiem przestępstwa którego dopuściła się oskarżona było zagrożenie dla dobrego imienia J. P.. Żyjąc w kraju demokratycznym, kierującym się zasadami prawa traci się dobre imię i naraża na poniżenie w opinii publicznej działając poza prawem. oczywiście można sobie wyobrazić, że działanie „poza prawem” nie musi być poniżające gdy ktoś działa tak pro publico bono lub dla dobra innej osoby. Jednak oskarżona wyraźnie zaznaczyła, że J. P. miał w ten sposób realizować swoją przynależność partyjną dla swoich własnych interesów. Ochrona szacunku, dobrego imienia należy się każdemu człowiekowi, niezależnie od tego jaką opinię ma on wśród sąsiadów w tym również u H. M..

Oceniając stopień winy oskarżonej wskazać trzeba, że jest ona osobą pełnoletnią, mgr psychologii i miała pełną zdolność rozpoznania znaczenia swojego czynu i pokierowania swoim postępowaniem. Jako osoba dorosła, z dużym doświadczeniem życiowym, miała świadomość bezprawności swojego czynu.

Przystępując do oceny wymiaru kary Sąd miał na względzie dyrektywy określone w art. 53 § 1 i 2 kk. Jako okoliczność łagodzącą przemawiającą za rodzajem kary orzeczonej wobec oskarżonej w postaci kary grzywny poza zasadą stopniowania kar wyrażoną w art. 32 kk, gdzie kara grzywny jest karą najniższą jest fakt dotychczasowej niekaralności oskarżonej.

Określając wysokość kary sąd miał na uwadze sytuację majątkową oskarżonej. Nie osiąga ona dużych dochodów lecz jest właścicielką działki letniskowej oraz mieszkania położonego w W. a zatem jej majątek jest wystarczający do zapłaty orzeczonej grzywny.

Odnośnie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę J. P. wniósł o zasądzenie 20 000 zł , sąd uwzględnił częściowo żądanie oskarżyciela prywatnego do kwoty 5 000 zł. W ocenie sądu cierpienia i straty niematerialne jakie poniósł J. P. w związku ze zniesławieniem go przez oskarżoną nie przekraczają zasądzonej kwoty. Oskarżyciel prywatny nie wykazał też by poniósł jakieś straty materialne w wyniku pomówienia, za które należałoby mu się odszkodowanie.

Z uwagi na fakt, że oskarżoną na gruncie niniejszego postępowania reprezentował obrońca z urzędu należało w oparciu o obowiązujące w tym zakresie przepisy orzec o jego wynagrodzeniu.

Na podstawie art. 628 pkt. 1 kk Sąd zasądził od skazanej z oskarżenia prywatnego na rzecz oskarżyciela prywatnego poniesione przez niego koszty procesu w kwocie 300 zł.

Uznając jednocześnie, iż oskarżona H. M. nie uzyskuje wysokich dochodów, Sąd uznał za celowe zwolnienie ją od kosztów sądowych na podstawie art. 624§1 kpk

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w wyroku.