Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 2179/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 września 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Jolanta Cierpiał

Sędziowie: SSA Dorota Goss-Kokot (spr.)

SSA Wiesława Stachowiak

Protokolant: insp.ds.biurowości Agnieszka Perkowicz

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2015 r. w Poznaniu

sprawy E. S. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o emeryturę

na skutek apelacji E. S. (1)

od wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze

z dnia 12 listopada 2014 r. sygn. akt IV U 2760/13

oddala apelację.

SSAWiesława Stachowiak

SSA Jolanta Cierpiał

SSA Dorota Goss-Kokot

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. decyzją z 24 czerwca 2013 roku znak (...) odmówił E. S. (1) prawa do emerytury przy obniżonym wieku emerytalnym z uwagi na niewykazanie przez wnioskodawczynię 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

E. S. (1) złożyła odwołanie od decyzji, domagając się jej zmiany i przyznania emerytury. Odwołująca podniosła, że pracowała w warunkach szczególnych od 20 października 1975 roku do 31 sierpnia 1998 roku, co mogą potwierdzić świadkowie. Pozwany niesłusznie również nie uwzględnił okresu od 1 września 1998 roku do 31 grudnia 1998 roku do jej stażu pracy w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Zielonej Górze wyrokiem z 12 listopada 2014 roku w sprawie IV U. 2760/13 oddalił odwołanie.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

E. S. (1) (ur. (...)) po raz pierwszy wniosek o emeryturę złożyła 18 marca 2010 roku, rozpoznany przez organ rentowy decyzją odmowną z 22 kwietnia 2010 roku. Sąd Okręgowy w Zielonej Górze wyrokiem z 13 września 2010 roku oddalił odwołanie ubezpieczonej.

W złożonym 9 kwietnia 2013 roku ponownym wniosku odwołująca oświadczyła, że nie jest członkiem OFE i nie pozostaje w stosunku pracy. Do wniosku odwołująca dołączyła kolejne świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych, wystawione przez Państwową Inspekcję Weterynarii (...)Inspektorat (...) z dnia /brak daty/ na okoliczność pracy w szczególnych warunkach od 1 listopada 1983 roku do 31 sierpnia 1998 roku.

Na dzień 1 stycznia 1999 roku organ rentowy uznał za udowodniony okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 22 lata, 10 miesięcy i 17 dni, w tym okres pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 14 lat, 7 miesięcy i 17 dni (tj. okres zatrudnienia w (...) Inspektoracie (...)w Z. od 1 listopada 1998 roku do 31 sierpnia 1998 roku).

Odwołująca posiada zawód kontroler sanitarny - obuwnik manipulant montażysta.

Od 20 października 1975 roku do 31 sierpnia 1998 roku odwołująca była zatrudniona w (...) Inspektoracie (...) w Z. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku trychinoskopistka, st. wet. kontrolera sanitarnego, co pracodawca potwierdził w świadectwie pracy z 31 sierpnia 1998 roku, w którego wynika także, iż w okresie zatrudnienia, od 20 października 1975 roku do 31 sierpnia 1998 roku, E. S. (1) była zatrudniona w rzeźni - Dział A - X - poz. 8 pkt 6. W wydanym świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach pracodawca potwierdził, że odwołująca była zatrudniona 20 października 1975 roku do 31 sierpnia 1998 roku, w tym od 1 listopada 1983 roku do 31 sierpnia 1998 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała prace kontrolera sanitarnego w rzeźni - Zakłady (...) - wymagające stałego kontaktu z materiałem biologicznym (wykaz A Dział X poz. 8 pkt 6 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do rozporządzenia nr 55 MRiGŻ z 14 lipca 1983 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach - Dz. U. MR i GŻ nr 3, poz. 7).

W okresie od 20 października 1975 roku do 31 sierpnia 1983 roku odwołująca pracowała w Zakładach (...) w laboratorium. Wykonywała pracę jako trychinoskopistka.

Zakres czynności odwołującej obejmował:

- badanie mięsa na włośnie wg zarządzenia Ministerstwa Rolnictwa z 29 stycznia 1929 roku załącznik nr 6,

- w miarę potrzeby pobieranie prób do badań na włośnie na hali uboju,

- nieszkodliwe usuwanie prób mięsa dotkniętych włośnicą lub węgorzycą,

- w czasie wolnym od badania na włośnie, wykonywanie innych prac jak: stemplowanie etykiet lek.wet, ewidencje i odnoszenie do prania odzieży ochronnej, znakowanie i drobne naprawy odzieży ochronnej, pomoc przy ewidencjonowaniu sprzętu w magazynie,

- wykonywanie innych czynności zleconych przez kierownika WIS.

Pracodawca - (...) Inspektorat (...) w Z. wystawił E. S. (1) świadectwo z 2 marca 2010 roku, z którego wynika, że od 1 listopada 1983 roku do 31 sierpnia 1998 roku wykonywała pracę na stanowisku weterynaryjnego kontrolera sanitarnego zatrudnionego w rzeźni, wymienionego w wykazie A, dział X poz. 8 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku.

Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Rolnictwa z 1929 roku trychinoskopistka poświęca krótki czas na pobieranie próbek mięsa na włośnie w hali uboju. Większość czasu pracy spędza w specjalnym pomieszczeniu poza halą uboju, zajmując się badaniem próbek pod mikroskopem. E. S. (1), pracując jako trychinoskopistka prowadziła również ewidencję odzieży ochronnej, naprawiała tę odzież, odnosiła do prania, jak również pomagała przy ewidencjonowaniu sprzętu w magazynie. W czasie wolnym od badania na włośnie wykonywała inne prace, np. stemplowała etykiety lekarza weterynarii w hali uboju.

Przesłuchana w charakterze świadka I. A. (1) zeznała, że w spornym okresie czasu pracowała z odwołującą jako trychinoskopistka. W laboratorium pracowało 35 osób na takich stanowiskach. Praca trychinoskopistki polegała na badaniu próbek pod mikroskopem. Próbki dostarczane były do laboratorium. Raz na miesiąc zdarzało się, że trychinoskopistka w zastępstwie stemplowała etykiety w hali uboju lub pobierała próbki bezpośrednio od zwierząt w hali.

Przesłuchana w charakterze świadka D. G. (1) zeznała, że podstawową pracą trychinoskopistki było badanie mięsa na włośnie w laboratorium pod mikroskopem projekcyjnym. Próbki dostarczano z hali uboju. W czasie wolnym trychinoskopistki zajmowały się naprawą odzieży, stemplowały sztuki w hali uboju. Przez co najmniej 5 dni w tygodniu trychinoskopistki pracowały w laboratorium.

Przesłuchana w charakterze świadka D. Z. (1) wyjaśniła, że była laborantką i pracowała w innym miejscu niż odwołująca. Podała, że E. S. (1) pracowała w spornym czasie głównie przy badaniu próbek mięsa pod mikroskopem. Zdarzało się jednak, że dwa razy w tygodniu pracowała w hali uboju pobierając próbki od zwierząt. Sytuacje takie miały miejsce, gdy ktoś zachorował.

Odwołującą zeznała, że z uwagi na charakter pracy, trychinoskopistki pracowały 7 godzin dziennie, lecz z reguły dłużej. W spornym okresie czasu naprawiała również odzież ochronną, prowadziła ewidencję sprzętu w magazynie, pobierała w zastępstwie innych osób próbki mięsa w hali uboju. Od listopada 1983 roku odwołująca pracowała na stanowisku weterynaryjnego kontrolera sanitarnego, bezpośrednio w hali uboju.

W okresie od 1 września 1998 roku do 2000 roku odwołująca prowadziła działalność gospodarczą, z tytułu której opłacała składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Odwołująca zaskarżyła wyrok w całości składając apelację.

Apelująca zarzuciła:

1.naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., które miało istotny wpływ na treść wyroku, polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów przez dowolne i wybiórcze potraktowanie zgromadzonych w sprawie dowodów, które miało wpływ na wadliwą ocenę charakteru pracy powódki oraz uznanie, że powódka w okresie od 20 października 1975 roku do 31 października 1983 roku nie pracowała w warunkach szczególnych;

2. naruszenie art. 328 § 2 k.p.c., które miało istotny wpływ na treść wyroku, polegające na braku dostatecznego wskazania podstawy rozstrzygnięcia, w szczególności w zakresie dowodów, na których oparł się Sąd i braku wskazania w jakim zakresie Sąd się oparł na danym dowodzie, a także na nie uwzględnieniu w sposób należyty dowodów przedłożonych w sprawie na korzyść odwołującej, zeznań odwołującej i wszystkich świadków, w tym zeznań świadków I. A. (1), D. G. (1), D. Z. (1) oraz polegające na braku wskazania przyczyn, na podstawie których Sąd odmówił danym dowodom wiarygodności i wiary dowodowej co w konsekwencji doprowadziło do wadliwej oceny charakteru pracy odwołującej w okresie od 20 października 1975 roku do 31 października 1983 roku, a tym samym do uznania, że należy oddalić odwołanie;

3. sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału polegającą na mylnej ocenie treści zeznań odwołującej i wszystkich świadków, w tym oceny zeznań świadków I. A. (1), D. G. (1), D. Z. (1) odnośnie do charakteru pracy odwołującej, która przez cały okres zatrudnienia - tj. w okresie od 20 października 1975 roku do 31 sierpnia 1998 roku pracowała w warunkach szczególnych.

Z uwagi na powyższe skarżąca wniosła o zmianę skarżonego orzeczenia poprzez uwzględnienie odwołania w całości jako oczywiście zasadnego i przyznanie odwołującej prawa do emerytury oraz o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów postępowania odwoławczego w całości, według norm przepisanych.

Ewentualnie odwołująca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz pozostawienie temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach procesu za postępowanie odwoławczego

Skarżąca zawarła w apelacji także wniosek o nieobciążanie jej kosztami procesu za postępowanie odwoławcze w razie oddalenia apelacji, z uwagi na zaistnienie szczególnie uzasadnionego wypadku przemawiającego za takim rozstrzygnięciem.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Odwołująca swoje uprawnienie do emerytury wywiodła z art. 184 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który stanowi, iż ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1 ) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (ust. 2).

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 i 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 2 i 3.

Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ust. 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (ust. 2).

Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (ust. 4).

Zarówno w art. 184 ust. 1 pkt 1 jak i w art. 32 ust. 4 ustawodawca odsyła do „przepisów dotychczasowych”.

Przepisy dotychczasowe to rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze.

Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie, bowiem pracy E. S. (1) w okresie od 20 października 1975 roku do 31 października 1983 roku nie można zakwalifikować jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w rozumieniu powołanych powyżej przepisów.

Apelująca uzasadniła podniesione zarzuty wskazując, że Sąd I instancji nie określił w sposób dostateczny podstaw rozstrzygnięcia, w szczególności w zakresie dowodów, na których oparł się wydając wyrok w sprawie.

Odwołująca podkreśliła, że mimo iż praca trychinoskopistki polega na badaniu próbek pod mikroskopem, musiała ona minimum dwa razy w tygodniu przebywać w hali uboju, niejednokrotnie dłużej niż przez osiem godzin dziennie. Mimo zatem, że od 1 listopada 1983 roku do 31 sierpnia 1998 roku wykonywała pracę na stanowisku weterynaryjnego kontrolera sanitarnego zatrudnionego w rzeźni, a w okresie od 20 października 1975 roku do 31 października 1983 roku pracowała na stanowisku trychinoskopista, to przez cały czas pracowała obiektywnie w tych samych warunkach - warunkach szkodliwych dla zdrowia. Potwierdzili to zgodnie wszyscy przesłuchani w sprawie świadkowie.

W dalszej kolejności odwołująca zaznaczyła, że jeden ze świadków wskazał, iż praca trychinoskopistki jest pracą, ciężką i odpowiedzialną, która to okoliczność również ma znaczenie w niniejszym postępowaniu.

W chwili przyjęcia do pracy odwołująca została poinformowana przez pracodawcę, że stanowisko trychinoskopista jest pracą w szczególnych warunkach i z tego powodu będzie miała możliwość skorzystania z wcześniejszej emerytury.

Skarżąca wskazała, że świadek I. A. (1) pracując jako trychinoskopistka zaraziła się toksoplazmozą i obecnie pobiera z tego tytułu rentę. Fakt ten zdaniem apelującej również świadczy o tym, ze pracowała w szczególnych warunkach.

W ocenie odwołującej nie można uznać, że trychinoskopista, jak przyjął Sąd I instancji, większość czasu pracy spędza w specjalnym pomieszczeniu poza halą uboju, zajmując się badaniem próbek pod mikroskopem. Błędne jest przy tym ustalenie Sądu, że odwołująca pracując jako trychinoskopistka prowadziła również ewidencję odzieży ochronnej, naprawiała odzież, odnosiła do prania, jak również pomagała przy ewidencjonowaniu sprzętu w magazynie.

Sąd I instancji pominął, że odwołująca pracowała niekiedy w soboty i niedziele oraz w godzinach nocnych. Odwołująca m.in. mając cały czas do czynienia z mięsem była narażona na toksoplazmozę i brucelozę. Istotnym jest, że w pomieszczeniu, w którym apelująca długi czas pracowała nie było okien ani właściwej wentylacji. W zakładzie pracy miały miejsce wybuchy amoniaku, a zimą, skarżąca narażona była w związku z wykonywaniem pracy na odmrożenia.

Odnosząc się do powyższego w pierwszej kolejności stwierdzić należało, że niesłuszny okazał się zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. Przepis ten określa elementy jakie zawierać powinno uzasadnienia orzeczenia Sądu.

Sąd I instancji sporządził uzasadnienie zaskarżonego wyroku w sposób prawidłowy. Z uzasadnienia tego wynika m.in., że Sąd Okręgowy ustalenia faktyczne poczynił w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzone w toku sprawy, zeznania odwołującej oraz świadków, w głównej mierze I. A. (1), D. G. (1) i D. Z. (1).

Sąd Okręgowy uznał, że złożone w toku sprawy zeznania są wiarygodne. Ocenę taką podziela Sąd II instancji. Jak trafnie skonstatował Sąd Okręgowy, treść zeznań jednoznacznie pozwoliła ustalić jaki zakres czynności wykonywała odwołująca w spornym okresie i w jakim wymiarze w odniesieniu do poszczególnych obowiązków.

Odwołująca podnosząc zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. i przedstawiając własną ocenę materiału dowodowego pomija istotny aspekt niniejszej sprawy.

Otóż, § 2 ust. 1 w/w rozporządzenia stanowi, że okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w nim są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Jak przyjmuje się w orzecznictwie, wykonywanie pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy oznacza, że pracownik nie ma powierzonych innych obowiązków jak tylko te, które dotyczą pracy w szczególnych warunkach (tak Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z 12 marca 2015 roku w sprawie III AUa. 4/15 oraz Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 14 stycznia 2015 roku w sprawie III AUa. 135/14).

Pracownik nie może się ubiegać o wcześniejszą emeryturę, jeśli nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach w pełnym wymiarze czasu pracy (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 22 stycznia 2015 roku w sprawie III UK. 82/15).

Sama odwołująca w toku procesu przed Sądem I instancji, jak i w postępowaniu odwoławczym nie negowała faktu, że będąc zatrudnioną na stanowisku trychinoskopistki wykonywała swoje obowiązki w laboratorium, badając próbki mięsa. Na tym zasadniczo polegała praca odwołującej. Główne obowiązki odwołującej jak również realizowane przez nią pobocznie, dotyczące zajmowania się odzieżą ochronną, pracą w magazynie, wykluczają przyjecie, że odwołująca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracowała bezpośrednio przy uboju zwierząt.

Jednocześnie E. S. (1) w apelacji uwypuklała okoliczności świadczące o ciężkich warunkach pracy w spornym okresie, tj. narażeniu na choroby odzwierzęce, wybuchy amoniaku, zimno czy pracę w nadgodzinach. Zdaniem skarżącej, również te okoliczności uzasadniają przyznanie jej spornego prawa.

Także i w powyższym zakresie stanowisko odwołującej nie zasługiwało na uwzględnienie i nie mogło prowadzić do weryfikacji zaskarżonego wyroku.

Obniżanie wieku emerytalnego niektórym grupom zawodowym uzasadnia się narażeniem tych osób na szybsze niż przeciętne zrealizowanie się emerytalnego ryzyka z powodu występowania w ich zawodach czynników negatywnych (najczęściej szkodliwych dla zdrowia lub obniżających sprawności psychofizyczne), które doprowadzają do wcześniejszej, niż powszechnie, utraty sił do wykonywania dotychczasowej pracy. Prawo do emerytury w wieku niższym - w przeciwieństwie do uprawnień wcześniejszych - nie jest przywilejem, lecz, co do zasady, wynika ze szczególnych właściwości wykonywanej pracy. Jest to zatem wiek normalny (zwykły) dla niektórych grup zawodowych (K. Antonów, M. Bartnicki, Komentarz do ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wydawnictwo a Wolters Kluwer business).

Niewątpliwie zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na uznanie, że odwołująca wykonywała prace uciążliwe, w narażeniu na czynniki szkodliwe.

Powyższa ocena jest jednak oceną oderwaną od regulacji prawnych dotyczących pracy w szczególnych warunkach, kształtujących sporne prawo. Odwołująca powołuje się na powszechne, potoczne rozumienie pojęcia pracy w szczególnych warunkach, pracy uciążliwej.

Trzeba zatem zaznaczyć, że nawet wykonywanie pewnych czynności w trudnych dla organizmu warunkach, jeżeli nie można ich zakwalifikować pod jedną z pozycji z wykazu do rozporządzenia z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, uniemożliwia traktowanie takiego zatrudnienia jako mającego znaczenie z punktu widzenia prawa do emerytury, o jakim mowa w art. 32 ustawy emerytalnej (tak Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 24 czerwca 2014 roku, w sprawie III AUa. 79/14).

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w wyroku z 27 marca 2014 roku, w sprawie II AUa. 1405/1 wskazał, że nie jest wystarczające dla zaliczenia danego okresu pracy do stażu zatrudnienia wymaganego do nabycia emerytury w niższym wieku emerytalnym jedynie przebywanie w spornym okresie w szkodliwym dla zdrowia środowisku pracy.

Sąd Najwyższy wyrok z 10 kwietnia 2014 roku, w sprawie II UK. 395/13 uzasadnił, wskazują, że w świetle art. 32 ust. 4 u.e.r.f.u.s. oraz § 1 ust. 1 rozporządzenia z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, pracami w szczególnych warunkach nie są wszelkie prace wykonywane w narażeniu na kontakt z niekorzystnymi dla zdrowia pracownika czynnikami lub prace charakteryzujące się znacznym wysiłkiem fizycznym, lecz jedynie takie, które zostały wymienione w § 4-15 tego rozporządzenia i wykazach stanowiących załącznik do niego.

Reasumując, praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów prac wymienionych w wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej oceny żądania odwołującej, nie znajdując podstaw aby wykonywane przez nią w spornym okresie obowiązki pracownicze zakwalifikować jako jeden z rodzajów prac wymienionych w wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku.

Na zakończenie koniecznym było ustosunkowanie się do dokumentów przedłożonych przez skarżącą podczas rozprawy apelacyjnej, tj. umowy o wykonywanie usługi z 1 września 1998 roku na rzecz spółki (...), zakresu czynności z 1 września 1998 roku oraz decyzji (...) Oddziału w Z. z 15 września 1998 roku.

Apelująca przedłożyła powyższe dokumenty na okoliczność świadczenia pracy na rzecz wymienionej spółki i domagała się zaliczenia okresu tego zatrudnienia do stażu pracy w szczególnych warunkach.

Żądanie odwołującej nie mogło zostać uwzględnione. Nawet bowiem w przypadku uznania przez Sąd Apelacyjny, że w okresie tym odwołująca w istocie była pracownikiem, pomimo nazwy łączącej ją ze spółka (...) umowy, nie było podstaw aby cały okres od 1 września 1998 roku do lutego 2001 roku zaliczyć jako okres pracy w szczególnych warunkach.

Sąd II instancji wskazał w części wstępnej swoich rozważań podstawy prawne rozstrzygnięcia, wśród nich regulację z art.184 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który stanowi, iż ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy spełnili wymienione dalej warunki, w tym, odpowiedni staż pracy w szczególnych warunkach. Ustawa o emeryturach i rentach z FUS weszła w życie 1 stycznia 1999 roku, zatem warunek co najmniej 15 letniego stażu pracy w szczególnych warunkach musi być spełniony na ten dzień.

Wobec powyższego, uwzględnieniu z tytułu umowy łączącej odwołującą ze spółką (...) mógłby podlegać okres od 1 września 1998 roku do 31 grudnia 1998 roku, czyli 4 miesiące. Łącznie z niespornym okresem uznanym przez organ rentowy 14 lat, 7 miesięcy i 17 dni odwołująca w dalszym ciągu nie wykazałaby wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Wyrok Sądu I instancji odpowiada prawu i apelacja odwołującej podlegała oddaleniu jako bezzasadna, o czym Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 385 k.p.c.

SSAWiesława Stachowiak

SSA Jolanta Cierpiał

SSA Dorota Goss-Kokot