Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: III U 514/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 września 2015r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Bożena Beata Bielska

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Beata Ossowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 września 2015r. w O.

sprawy z odwołania B. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o wznowienie postępowania w sprawie o wysokość emerytury

na skutek odwołania B. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 29.06.2015r. Nr (...)

orzeka:

zmienia zaskarżoną decyzję i wznawia postępowanie w sprawie o wysokość emerytury należnej B. Z..

UZASADNIENIE

W dniu 13.02.07.2015r. B. Z. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. z dnia 29.06.2015r., którą odmówiono mu wznowienia postępowania zakończonego prawomocną decyzją z dnia 03.09.2008r., odmawiającą przeliczenia emerytury i przyjęcia do podstawy wymiaru emerytury zarobków osiągniętych w Zakładzie (...) w O. M.. w latach 1968-1975.

W uzasadnieniu podniósł, że dokumentacja płacowa została zniszczona, lecz z prasy dowiedział się, że zarobki można ustalać w oparciu o angaże.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wnosił o jego oddalenie podnosząc brak przesłanek do wznowienia postępowania wobec faktu, iż kwestia uwzględniania na podstawie angaży zarobków osiągniętych w Zakładzie (...) w O. M.. w latach 1968-1975 była już przedmiotem odmownej decyzji ZUS z dnia 03.09.2008r. a obecnie odwołujący nie przedstawił nowych dowodów, które miałyby wpływ na prawo do świadczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 25.09.2007r. (...) Oddział w P. przyznał B. Z. prawo do emerytury, począwszy od 28.06.2007r. W dniu 18.08.2008r. odwołujący złożył wniosek o przeliczenie emerytury oraz o przyjęcie zarobków osiągniętych w latach 1968-1975 w Zakładzie (...) w O. M.. (wcześniej (...) Zakłady Radiowe (...)). Do wniosku załączył m.in. angaże z lat 1968-1975. Po rozpoznaniu tego wniosku ZUS decyzją z dnia 03.09.2008r. odmówił przeliczenia emerytury i przyjęcia zarobków wyliczonych w oparciu o w/w angaże wskazując, iż dokumenty te zawierają jedynie informację o stawkach godzinowych, a nie określają ilości przepracowanych godzin, dlatego nie mogą stanowić podstawy do przeliczenia świadczenia. Od decyzji z dnia 03.09.2008r. B. Z. nie wniósł odwołania.

W dniu 08.07.2009r., wobec osiągnięcia wieku 65 lat, Z. Z. złożył w ZUS wniosek o przyznanie prawa do emerytury w powszechnym wieku emerytalnym. Po jego rozpoznaniu decyzją z dnia 15.07.2009r. organ rentowy przyznał mu prawo do emerytury od dnia 01.07.2009r. Do ustalenia podstawy jej wymiaru przyjęto podstawę wcześniej pobieranej emerytury.

W dniu 14.07.2011r. odwołujący wystąpił z kolejnym wnioskiem o przeliczenie emerytury, m.in. przez przyjęcie zarobków z angaży z Zakładu (...) w O. M.. Decyzją z dnia 21.07.2011r. odmówiono wznowienia postępowania zakończonego prawomocną decyzją z dnia 03.09.2008r., która rozstrzygnęła kwestię uwzględnienia w podstawie wymiaru wynagrodzenia określonego stawką godzinową.

W dniu 01.06.2015r. do ZUS wpłynęło postanowienie Sądu Rejonowego w Ostrołęce z dnia 13.05.2015r., wydane w sprawie IVP 330/14, przekazujące do rozpoznania ZUS wniosek B. Z. o przeliczenie emerytury i uwzględnienie zarobków osiągniętych w Zakładzie (...) w O. M.. w latach 1968-1975. Do wniosku odwołujący załączył angaże wskazujące stawkę godzinową wynagrodzenia osiągniętego w Zakładzie (...) w O. M.. w latach 1968-1975. Po rozpoznaniu tego wniosku organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 29.06.2015r. odmówił mu wznowienia postępowania zakończonego prawomocną decyzją z dnia 03.09.2008r., odmawiającą przeliczenia emerytury i przyjęcia do podstawy wymiaru emerytury zarobków osiągniętych w Zakładzie (...) w O. M.. w latach 1968-1975. W uzasadnieniu wskazano, iż odwołujący nie złożył nowych dowodów, a kwestia uwzględnienia w podstawie wymiaru w/w wynagrodzenia określonego stawką godzinową została już rozstrzygnięta prawomocna decyzją z dnia 03.09.2008r.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całość dokumentacji znajdującej się w aktach ZUS Nr (...).

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem odwołania jest decyzja ZUS z dnia 29.06.2015r., odmawiająca wznowienia postępowania w sprawie przeliczenia emerytury B. Z. i przyjęcia zarobków z angaży z okresu zatrudnienia w Zakładach (...) w O. M.. w latach 1968-1975.

Decyzja ta została wydana w wyniku rozpoznania wniosku B. Z. o przeliczenie emerytury i uwzględnienie zarobków osiągniętych w Zakładzie (...) w O. M.. w latach 1968-1975 na podstawie angaży, przekazanego do ZUS postanowieniem Sądu Rejonowego w Ostrołęce z dnia 13.05.2015r., wydanym w sprawie IVP 330/14. Wniosek ten, datowany na 30.07.2014r. słusznie został potraktowany jako wniosek o wznowienie postępowania o przeliczenie emerytury i uwzględnienie w/w zarobków. Wniosek o ponowne rozpatrzenie uprawnień do świadczenia lub jego wysokości jest bowiem traktowany jako wniosek o wznowienie postępowania, zakończonego wcześniejszą decyzją.

W ocenie Sądu odwołanie jest zasadne.

Z akt emerytalnych odwołującego wynika, że w kwestii zaliczenia tych zarobków na podstawie angaży organ rentowy wypowiedział się w decyzji z dnia 03.09.2008r., odmawiając ich uwzględnienia i przeliczenia emerytury wskazując, iż dokumenty te zawierają jedynie informację o stawkach godzinowych, a nie określają ilości przepracowanych godzin, dlatego nie mogą stanowić podstawy do przeliczenia świadczenia.

W niniejszej sprawie zdaniem Sądu zaistniały podstawy do wznowienia postepowania o przeliczenie emerytury i przyjęcie zarobków z angaży z okresu zatrudnienia w Zakładach (...) w O. M.. w latach 1968-1975.

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych prawo do świadczeń lub ich wysokości ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. Z akt emertytalnych odwołującego wynika, iż do wniosku o przeliczenie emerytury, datowanego na 30.07.2015, załączył on angaże, wskazujące stawkę osobistego zaszeregowania w latach 1968-1975 (k. 124-126a.e.). Wprawdzie kserokopie tych angaży były już wcześniej składane do ZUS (98-103a.e.), lecz zdaniem Sądu nie stoi to na przeszkodzie obecnemu uwzględnienia odwołania.

Organ rentowy wywodził, że nie ma podstaw do wznowienia postępowania, bowiem odwołujący nie przedłożył nowych dowodów, które miałyby wpływ na prawo do świadczenia a nadto kwestia uwzględniania zarobków osiągniętych w Zakładzie (...) w O. M.. w latach 1968-1975 na podstawie angaży była już przedmiotem odmownej decyzji ZUS z dnia 03.09.2008r.

W ocenie Sądu instytucja wznowienia postępowania służy korygowaniu błędów organów rentowych a z takim błędem mamy do czynienia w przypadku B. Z..

Z akt emerytalnych wynika, iż decyzją z dnia 25.09.2007r. (...) Oddział w P. przyznał B. Z. prawo do emerytury, począwszy od 28.06.2007r. W dniu 18.08.2008r. odwołujący złożył wniosek o przeliczenie emerytury oraz o przyjęcie zarobków osiągniętych w latach 1968-1975 w Zakładzie (...) w O. M.. a do wniosku załączył m.in. angaże z lat 1968-1975. Po rozpoznaniu tego wniosku ZUS decyzją z dnia 03.09.2008r. odmówił przeliczenia emerytury i przyjęcia zarobków wyliczonych w oparciu o w/w angaże wskazując, iż dokumenty te zawierają jedynie informację o stawkach godzinowych, a nie określają ilości przepracowanych godzin, dlatego nie mogą stanowić podstawy do przeliczenia świadczenia. Obecnie odmawiając wznowienia postępowania ZUS powołał się na decyzję w dnia 03.09.2008r. Zauważyć jednak trzeba, że decyzja z dnia 03.08.2009r. dotyczyła emerytury przyznanej odwołującemu w wieku 60 lat, podczas gdy obecnie pobiera on emeryturę przyznaną decyzją z dnia 15.07.2009r., po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. Angaże złożone obecnie przez odwołującego są więc nowymi dowodami w sprawie przeliczenia tej emerytury.

Nadto zdaniem Sądu mamy do czynienia z błędem organu rentowego. Decyzja ZUS z dnia 03.08.2009r. zapadła bowiem bez wyczerpania trybu przewidzianego przez § 29 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe. Rozporządzenie to w § 28 ust. 1 stwierdza, że środkiem dowodowym w postępowaniu przed organem rentowym mogą być również poświadczone za zgodność z oryginałem kopie dokumentów stwierdzających wysokości wynagrodzenia, przychodu, dochodu i uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń, wydawane przez jednostki upoważnione do przechowywania dokumentacji zlikwidowanych lub przekształconych zakładów pracy.

Z przepisu § 29 ust. 1 i 2 wynika zaś, że w postępowaniu przed organem rentowym mogą być również dopuszczone dodatkowe dowody, jeżeli są one niezbędne do załatwienia sprawy. W tym przypadku organ rentowy wzywa zainteresowanego lub inny podmiot do przedłożenia tych dodatkowych dowodów, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni i nie dłuższy niż 60 dni, licząc od dnia doręczenia wezwania. Dopiero jeżeli środek dowodowy nie został dostarczony w wyznaczonym terminie, organ rentowy wydaje decyzję w sprawie świadczeń na podstawie posiadanych dowodów, z zastrzeżeniem § 4 ust. 6.

W przypadku odwołującego jego wniosek z 18.08.2008r. o przeliczenie emerytury i przyjęcie zarobków z lat 1960-1975 na podstawie angaży nie został więc prawidłowo rozpoznany przez ZUS, gdyż nie skorzystano z możliwości wskazanej w § 29 w/w Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011r. Organ rentowy poprzestał na stwierdzeniu, że z angaży nie wynika ilość przepracowanych godzin, tymczasem powinien był skorzystać z regulacji § 29 i wezwać odwołującego do wskazania ilości godzin przepracowanych miesięcznie i dowodów na powyższe. Zauważyć należy, że pracownicy uspołecznionych zakładów pracy w spornym okresie byli zobowiązani do przepracowania określonej ilości godzin miesięcznie. Z akt osobowych odwołującego i kart zasiłkowych, znajdujących się u pracodawcy (istniejącego nadal) wynikać zaś będą nieobecności odwołującego. Zaniechanie skorzystania z regulacji § 29 w/w Rozporządzenia w konsekwencji doprowadziło do odmowy przyjęcia zarobków z angaży, złożonych przez odwołującego w oryginale.

Zauważyć należy, że w sprawie o Sygn. akt III AUa 1801/14 Sąd Apelacyjny w Białymstoku stanął na stanowisku, że w przypadku błędu organu rentowego są podstawy do wznowienia postępowania (wyrok z dnia 10.06.2015r. i uzasadnienie).

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uznał, że zasadny jest wniosek B. Z. o wznowienie postępowania w sprawie o przeliczenie emerytury i przyjęcie do podstawy wymiaru emerytury zarobków osiągniętych w Zakładzie (...) w O. M.. w latach 1968-1975, dlatego na podstawie art. 477 14 § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i wznowił postępowanie.