Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w P., wyrokiem łącznym z dnia 22 maja 2015 r., sygn. akt VIII K 835/14, wydanym w stosunku do J. M. , skazanego prawomocnymi wyrokami opisanymi w punktach 1,2,3,4,5 wyroku na podstawie art. 569 §1 k.k. i art. 85, art. 86 § 1 k.k. połączył wymierzone podsądnemu kary pozbawienia wolności orzeczone w wyrokach opisanych w punktach 2 i 3 i wymierzył mu karę łączną 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 572 k.p.k. Sąd umorzył postępowanie odnośnie pozostałych wyroków opisanych w punkcie 1,4 i 5.

Na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej kary łącznej zaliczył skazanemu okres odbycia kary w sprawie Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w P. III K 725/09 od 29 listopada 2012 roku do 30 września 2013 roku.

Na podstawie art. 624 §1 k.p.k. oraz art. 6 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku zwolniono oskarżonego od kosztów procesu i nie pobrano opłaty.

Z powyższym wyrokiem nie zgodził się obrońca skazanego J. M. , składając apelację i zarzucając orzeczeniu obrazę przepisów prawa procesowego mogącego mieć wpływ na treść orzeczenia art. 577 k.p.k. , art. 71 § 1 in fine k.k. poprzez ich niezastosowanie, a także rażącą niewspółmierność orzeczonej kary.

Apelujący wniósł o zmianę kontestowanego wyroku poprzez orzeczenie wobec skazanego kary pozbawienia wolności przy zastosowaniu zasady pełnej absorpcji oraz zaliczenie na poczet kary łącznej:

a)  okresu 110 dni o jaki skrócone zostały kary jednostkowe

b)  okresu odbycia kary jednostkowej w sprawie Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w P. sygn. akt III K 725/09 od 29 listopada 2012 roku do 30 września 2013 roku, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu Poznań-Stare Miasto w P., zwolnienie podsądnego w całości od kosztów sądowych w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Apelacja obrońcy skazanego J. M. zasługuje jedynie na częściowe uwzględnienie.

Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził postępowanie w niniejszej sprawie, rozważył okoliczności mające znaczenie przy wydaniu wyroku łącznego i wydał na tej podstawie słuszne rozstrzygnięcie, uwzględniające wszystkie ustawowe dyrektywy wymiaru kary łącznej. Sąd meriti prawidłowo zidentyfikował warunki do wydania kary łącznej wobec sankcji orzeczonych prawomocnie w postępowaniach III K 725/09 oraz II K 668/09. Także uzasadnienie zaskarżonego wyroku spełnia wszystkie wymagania określone w art. 424 k.p.k., co umożliwia jego instancyjną kontrolę. Błędem Sądu Rejonowego było niezaliczenie skazanemu na poczet orzeczonej sankcji łącznej -110 dni pozbawienia wolności, o czym szerzej w dalszej części uzasadnienia.

Obrońca nie ma racji, zarzucając karze łącznej wymierzonej podsądnemu rażącą surowość. Kara orzeczona wobec określonej osoby jest karą niewspółmiernie surową w sytuacji, gdy sąd wymierzając ją nie uwzględnił okoliczności wiążących się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami i wskaźnikami jej wymiaru, czyli wówczas, gdy granice swobodnego uznania sędziowskiego zostały przekroczone (zob. wyrok SA w Poznaniu z 22 VI 1995 r. II Akr 178/95 Prok. I Pr. 1996/2-3/25).

Sąd Rejonowy słusznie oparł wymiar kary łącznej na zasadzie asperacji ( łączącej w sobie elementy absorpcji oraz kumulacji). Dyrektywa ta z jednej strony pozwala bowiem uniknąć nieuzasadnionego premiowania sprawcy popełniającego kilka przestępstw, do czego prowadzi dyrektywa absorpcji oznaczająca w istocie wymiar kary za jedno z pozostających w zbiegu przestępstw oraz praktyczną bezkarność w zakresie pozostałych, z drugiej strony pozwala zaś uniknąć konsekwencji w postaci kumulacji dolegliwości wynikającej z orzeczonych kar jednostkowych, a tym samym naruszenia zasad racjonalności wymiaru kary, do czego prowadzi oparcie wymiaru kary łącznej na dyrektywie kumulacji.

Obrońca nie ma racji, że w niniejszej sprawie przy wymiarze kar łącznych należało zastosować zasadę pełnej absorpcji. Może ona znaleźć zastosowanie jedynie w tych wypadkach, gdy zachodzi ścisły związek podmiotowy i przedmiotowy między pozostającymi w zbiegu przestępstwami. Przez związek ten rozumie się przede wszystkim podobieństwo rodzajowe zbiegających się przestępstw, motywację oraz czas popełnienia każdego z nich”( wyrok SA w Krakowie z 2 lipca 1992r. II Akr 117/92, KZS 1992, z 3-9, poz. 50).

Podsądny popełnił prawomocnie osądzone przestępstwa w dniach 5 maja 2009 roku i 13 lipca 2009 roku. Nadto były one wymierzone w różne dobra prawne, jak zdrowie publiczne, czy bezpieczeństwo w komunikacji.

Skazany był nadto wielokrotnie uprzednio karany za przestępstwa. Popełnienie więcej niż dwóch przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy pełnej absorpcji ( wyrok S.A. w Łodzi z dnia 20.09.2001r., sygn. akt II AKa 154/01, Prok. i Pr. 2002/4/26 ).

Wbrew temu, co sugeruje obrońca, opinia z zakładu karnego nie przemawia za zastosowaniem wobec podsądnego dobrodziejstwa absorpcji. Prawdą jest, że skazany był 14 krotnie nagradzany regulaminowo, a także 3- krotnie udzielono mu ulgi, a nadto nie był karany dyscyplinarnie. Jednakże z miarodajnej opinii z Zakładu Karnego we W. wynika, że skazany deklaruje uczestnictwo w nieformalnych strukturach podkultury przestępczej, nie uczy się, a nadto przejawia niski krytycyzm w stosunku do popełnionych przestępstw ( k.41). Podsądny nie poczynił zatem spektakularnych postępów w resocjalizacji, które przemawiałyby za ukształtowaniem sankcji łącznej wedle najkorzystniejszego dla niego wariantu.

Z tych wszystkich powodów kara łączna 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności utrzymuje się w granicach sądowej swobody wymiaru kary.

Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok poprzez zaliczenie podsądnemu na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności 110 dni o jakie łącznemu skróceniu uległo odbywanie jednostkowych kar pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu. Z zebranej w sprawie dokumentacji wynika, że podsądnemu zaliczono na poczet kar pozbawienia wolności orzeczonych w postępowaniach III K 725/09 oraz II K 668/09 -110 dni tytułem uiszczonych grzywien ( k.40). Stosownie do art. 71 § 2. k.k. ( obowiązującego w czasie kiedy skazanemu dokonywano tego zaliczenia) w razie zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności lub ograniczenia wolności, grzywna orzeczona na podstawie § 1 nie podlega wykonaniu; kara pozbawienia wolności lub ograniczenia wolności ulega skróceniu o okres odpowiadający liczbie uiszczonych stawek dziennych z zaokrągleniem do pełnego dnia. Sąd Okręgowy w niniejszym składzie podziela pogląd wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Białymstoku zgodnie, z którym brak jest podstaw normatywnych do uznania, że skrócenie kary jednostkowej z mocy art. 71 § 2 k.k. odnosi się tylko do tej kary i że tak skrócona kara powinna być podstawą do określenia granic wyroku łącznego w rozumieniu art. 86 § 1 k.k. Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 20 sierpnia 2014 r. II AKz 245/14 KZS 2014/11/47, LEX nr 1504328). Z tych powodów Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że na poczet orzeczonej kary łącznej zaliczył skazanemu również 110 dni o jakie łącznemu skróceniu uległo odbywanie kar pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu,

W pozostałej części, wyrok jako odpowiadający prawu utrzymano w mocy.

Sąd Okręgowy na podstawie art. 626 k.p.k., art. 636 k.p.k. zwolnił skazanego od obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa wyłożonych kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Leszek Matuszewski SSO Ewa Taberska SSO Bożena Ziółkowska