Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2015 r.

Sąd Rejonowy w Lidzbarku Warmińskim III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym : Przewodniczący : SSR Robert Kłosowski

Protokolant : pracownik sadowy Aleksandra Krzywda

po rozpoznaniu w dniu 16 września 2015 roku w Lidzbarku Warmińskim

na rozprawie sprawy z powództwa A. K. (1)

przeciwko Z. K.

o alimenty

ORZEKA

I. zasądza od pozwanego Z. K. na rzecz powódki A. K. (1) kwotę po 800 (osiemset) złotych miesięcznie tytułem alimentów, płatnych do 10 dnia każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności każdej z rat, poczynając od dnia 19 stycznia 2015 r.;

II. w pozostałym zakresie powództwo oddala

III. koszty procesu między stronami wzajemnie znosi,

IV. zwalnia pozwanego od zapłaty kosztów postępowania i przejmuje je na rachunek Skarbu Państwa

V. wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności,

/-SSR Robert Kłosowski -/

Sygn. akt III RC 15/15

UZASADNIENIE

Powódka A. K. (1) wniosła o zasądzenie od pozwanego Z. K. – jej ojca, alimentów w kwocie po 2 000 zł (dwa tysiące złotych) miesięcznie, płatnych do 10-go dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia płatności poszczególnych rat oraz o zasądzenie na jej rzecz poniesionych przez nią kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, iż jest córką pozwanego. W listopadzie 2014 r. pozwany związał się z inną kobietą, odszedł od swojej żony – matki powódki, przestał się również interesować i kontaktować z dziećmi, w szczególności zaprzestał całkowicie przyczyniania się do utrzymania powódki. Jak dalej wskazała powódka do jesieni 2014 r. wszyscy członkowie jej rodziny żyli na dość wysokiej stopie życiowej, którą zapewniał im głównie pozwany, pracując za granicą ostatnio na terenie N.Jego dochód miesięczny wynosił ok. 20 000 złotych. Po rozstaniu się rodziców powódka i jej dwójka młodszego rodzeństwa utrzymuje się wyłącznie z wynagrodzenia matki powódki, która pracuje jako sprzedawca otrzymując kwotę ok. 1300 złotych netto. A. K. (1) po rozstaniu rodziców zwróciła się do ojca Z. K. aby ten przekazał jej środki na utrzymanie, spotkała się jednak z odmową. Jak dalej wskazała powódka, jest ona uczennicą klasy maturalnej Technikum Organizacji (...) w O.. Cierpi na wadę wrodzoną – deformację prawej strony kręgosłupa. W związku z tym przeszła zabiegi operacyjne, jej stan zdrowia jest ciągle monitorowany przez lekarzy, poddawana jest płatnym badaniom i stale winna korzystać z rehabilitacji. Jak podkreśliła powódka, wcześniej pozwany obiecał jej, że sfinansuje jej wydatki, między innymi związane z podjęciem studiów poza miejscem zamieszkania, natomiast obecnie odmawia jej jakiejkolwiek pomocy. Matka powódki nie jest w stanie samodzielnie zabezpieczyć nawet podstawowych potrzeb powódki.

Pozwany Z. K. w odpowiedzi na pozew uznał powództwo do kwoty 250 złotych, zaś w pozostałym zakresie wniósł o oddalenie powództwa i o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany wskazał, iż w przeszłości dzięki pracy wykonywanej za granicą mógł zapewnić rodzinie jak najlepsze warunki życiowe. Obecnie jednak jego aktualne możliwości majątkowe i zarobkowe nie pozwalają mu na świadczenie alimentów w żądanej przez powódkę wysokości. Pozwany podkreślił, iż rzeczywiście w maju 2014 r. wyjechał po raz kolejny do pracy za granicę i tam znalazł zatrudnienie, jednak już w październiku tego samego roku uległ on wypadkowi podczas wykonywania pracy zrywając mięśnie lędźwiowe i od tego momentu z uwagi na stan zdrowia pozostaje bez zatrudnienia, będąc na wyłącznym utrzymaniu partnerki, z którą się związał. Pozwany Z. K. wskazał, iż przebywając w N.ponosi koszty utrzymania w postaci opłaty za mieszkanie ok. 2800 złotych, opłaty za telefon 240 złotych, prąd 560 złotych, internet 95 złotych i ubezpieczenie 190 złotych. Ponadto, pozwany zaprzeczył jakoby otrzymywał wynagrodzenie za pracę w wysokości wskazanej przez powódkę tj. około 20 000 złotych miesięcznie, a także wskazał, iż wyprowadzając się z domu przekazał matce powódki gotówkę w kwocie 10 000 złotych oraz pozostawił na wspólnym rachunku bankowym kwotę około 5 000 złotych z przeznaczeniem na zaspokojenie potrzeb rodziny, tj. żony i trójki dzieci.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka A. K. (1) jest córką pozwanego Z. K., pochodzącą z małżeństwa pozwanego z M. K.. Z małżeństwa tego pochodzą również małoletni synowie pozwanego: K. K. (1) (ur. (...)) oraz T. K. (ur. (...)).

/bezsporne/

Powódka A. K. (1) ma obecnie 20 lat. Po ukończeniu Technikum Organizacji (...) w O. od października 2015 r. powódka rozpoczyna studia w Wyższej Szkole (...) w G. na kierunku marketing i nowe media. Nauka odbywać się będzie w systemie zaocznym. Koszt miesiąca nauki wynosić będzie 330 złotych. Powódka zdecydowała się na studia zaoczne w G. z dwóch powodów. Pierwszy ekonomiczny, albowiem koszt utrzymania na studiach dziennych bez możliwości podjęcia pracy jest wyższy niż koszt utrzymania i nauki na studiach zaocznych, gdy powódka podejmie pracę: drugi związany ze zwiększeniem szans na zatrudnienie, albowiem obecnie pracodawcy w branży reklamowej wymagają nawet od osób w młodym wieku kończących studia doświadczenia zawodowego i praktyki. W związku z podjęciem nauki poza miejscem zamieszkania powódka wynajęła od 01.09.2015 r. do 31.12.2015 r. pokój w mieszkaniu w G. za kwotę czynszu 610 zł (sześćset dziesięć złotych). Ponadto, powódka aktualnie nie planuje żadnych płatnych zajęć z języka obcego, z uwagi na to, że nie wie, czy pozwolą jej na to środki finansowe. A. K. (1) stara się w wolnym czasie dorabiać pracując jako kelnerka przy przyjęciach weselnych. W wakacje 2015 r. powódka 3 razy pracowała jako kelnerka uzyskując każdorazowo wynagrodzenie w wysokości 50 złotych (łącznie 150 złotych). Nie ma żadnego majątku, ani oszczędności. Obecnie aktywnie poszukuje pracy.

/ dowód: zeznania świadka M. K. – k. 140; decyzja o przyjęciu na studia – k. 113; umowa najmu z dnia 27.08.2015 r. – k. 114-116, przesłuchanie powódki – k. 139 verte, 141 verte/

Powódka od urodzenia leczy się w poradni urazowo-ortopedycznej w O., z uwagi na wady wrodzone kręgosłupa i klatki piersiowej. Rozpoznano u niej prawostronną chorobę S.. Ze względu na stan zdrowia wymaga stałej kontroli lekarskiej i ciągłej rehabilitacji. Orzeczono wobec niej lekki stopień niepełnosprawności. Powódka wykonuje cały czas szereg badań lekarskich (w tym również część płatnych - z uwagi na kolejki i odległe terminy badań), zmierzających do poprawy jej stanu zdrowia. Obecnie powódka ma zalecenie dokonania zabiegu polegającego na przecięciu ścięgien w obu nogach. Zabieg ten jest bezpłatny, ale powoduje konieczność 4-tygodniowego leżenia w łóżku z nogami w gipsie. Powódka wymagałaby w tym okresie stałej opieki innej osoby. Z tego powodu A. K. (1) w porozumieniu z matką zdecydowały się przesunąć zabieg, gdyż w obecnej sytuacji finansowej matka powódki nie może przerwać pracy, zaś rodzinę nie stać na opłacenie kogoś do opieki nad powódką. A. K. (1) ma wadę wzroku, nosi okulary. Ostatni raz szkła wymieniała 3 lata temu. Pomimo pogłębienia się wady wzroku powódka nie zmienia szkieł z uwagi na brak środków finansowych.

Pomimo zasądzenia w toku niniejszego postępowania w trybie zabezpieczenia na rzecz powódki A. K. (1) od 1 lutego 2015 r. alimentów od pozwanego Z. K. w kwocie 600 złotych miesięcznie, pozwany nie przekazał na rzecz powódki żadnych pieniędzy. Pozwany nie przyczynia się do utrzymania powódki nawet w zakresie w jakim uznał powództwo. Od sierpnia 2015 r. powódka otrzymuje miesięcznie kwotę 500 złotych z funduszu alimentacyjnego.

/dowód: historia zdrowia i choroby powódki – k. 7-16; rachunki za usługi medyczne – k. 18-20; orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – k. 60 przesłuchanie świadka M. K. – k. 140; przesłuchanie powódki – k. 139 verte, 141 verte /

Matka powódki M. K. pracuje jako sprzedawca. Jej dochód netto to 1 260 zł (jeden tysiąc dwieście sześćdziesiąt złotych) miesięcznie. Ponadto od maja 2015 r. do czerwca 2015 r. matce powódki przysługiwał zasiłek okresowy z Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w O. w kwocie 268,92 zł (dwieście sześćdziesiąt osiem złotych 92/100) miesięcznie z uwagi na brak wpłat należnych alimentów od pozwanego. Od sierpnia 2015r. matka powódki otrzymuje z funduszu alimentacyjnego po 500 złotych alimentów na rzecz małoletnich braci powódki. (w sprawie rozwodowej orzeczono w trybie zabezpieczenia o alimentach na łączną kwotę 3000 złotych).

/dowód: decyzja nr (...) o przyznaniu matce powódki zasiłku okresowego – k. 61; przesłuchanie świadka M. K. – k. 140 i 140 verte/.

Powódka zamieszkuje wraz z matką i młodszym rodzeństwem w O.. Opłaty związane z utrzymaniem mieszkania zajmowanego przez rodzinę powódki wynoszą średnio 225 złotych opłata za energię elektryczną, 59 złotych opłata za internet, opłata za wodę i ścieki ok. 330 złotych miesięcznie. Koszt zakupu opału na zimę wynosi ok. 840 złotych.

/dowód rachunki za media – k. 62-64, decyzja o przyznaniu matce powódki zasiłku rodzinnego – k. 67-69, przesłuchanie świadka M. K. – k. 140 i 140 verte/

Pozwany Z. K. ma 46 la. Z zawodu jest tokarzem. Pozwany od 2008 r. założył własną firmę budowlaną i rozpoczął świadczenie usług budowlanych za granicą. Działalność pozwanego przynosiła jego rodzinie spore dochody pozwalając powódce i jej rodzeństwu na życie na wysokiej stopie. W tym czasie dochody pozwanego wynosiły kwotę ok. 20 000 złotych. Prowadząc firmę na terenie N.pozwany odprowadzał niezbędne składki. Własną firmę pozwany prowadził do 2013 r. Od 2014 r. pozwany Z. K. zatrudnił się jako pracownik u swojej obecnej partnerki E. L., która również prowadzi firmę o tym samym profilu działalności, tj. firmę budowlaną. Partnerka pozwanego E. L. spodziewa się dziecka, które ma się urodzić 13.02.2016 r. Od wielu lat pozwany Z. K. leczy się na problemy związane z kręgosłupem. Od 2005 r. korzysta z porad lekarskich w związku z okresowymi bólami kręgosłupa na odcinku lędźwiowo – krzyżowym. Z tego też powodu miał zalecone przyjmowanie leków przeciwbólowych i konsultacje neurologiczne. W 2006 r. pozwany Z. K. przez okres około 3 tygodni przebywał z powodu dolegliwości bólowych kręgosłupa przez 3 tygodnie na zwolnieniu lekarskim (od 04.10.2006 r. do 10.10.2006 r., od 04.12.2006 r. do 20.12.2006 r.). W 2007 r. z tego samego powodu pozwany przebywał na zwolnieniu lekarskim przez okres 9 dni (od 21.06.2007 r. do 30.06.2007 r.). Na przełomie 2010 i 2011 r. pozwany na zwolnieniu lekarskim przebywał około 7 tygodni (od 19.12.2010 r. do 04.02.2011 r.) z kolei w 2013 r. przez okres miesiąca od 12.02.2013 r. do 11.03.2013 r.). Obecnie podczas pobytu w N.pozwany był niezdolny do pracy od 09.02.2015 r. do 15.03.2015 r., od 06.04.2015 r. do 24.06.2015 r. i od 04.08.2015 r. do 17.09.2015 r. Pozwany nie wymaga leczenia operacyjnego, ma natomiast przyjmować tabletki przeciwbólowe.

/dowód: dokumentacja medyczna leczenia w Polsce k. 121-136, zwolnienie lekarskie (N.) k. 31-32, 137; przesłuchanie świadka E. L. częściowo k. 140, przesłuchanie pozwanego częściowo – k. 142 i 142 verte; /

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Obowiązek dostarczania środków utrzymania i wychowania dziecka, które nie jest się w stanie utrzymać samodzielnie, zgodnie z art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej krio) obciąża rodziców tego dziecka, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. W przypadku dziecka pełnoletniego zgodnie z art. 133 § 3 krio rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania.

Natomiast zgodnie z art. 135 § 1 krio zakres świadczeń alimentacyjnych zależy z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz z drugiej strony od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Brzmienie art. 135 § 1 krio wskazuje więc, iż zakres świadczeń alimentacyjnych jeżeli chodzi o stronę pozwaną ograniczony jest nie tyle wysokością faktycznie uzyskiwanych dochodów, ale możliwościami zarobkowymi. Zatem Sąd określając wysokość należnych alimentów winien brać pod uwagę nie tyle wysokość faktycznie uzyskiwanych przez pozwanego dochodów, co posiadane możliwości w tym zakresie.

Dokonując analizy zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego z uwzględnieniem powyższych wskazań w pierwszej kolejności odnieść się należy do kwestii zdolności powódki A. K. (1) do samodzielnego utrzymania się w rozumieniu art. 133 krio. Pozwany Z. K. w toku prowadzonego postępowania, a wcześniej w bezpośrednich rozmowach z powódką czy też poprzez odmawianie jej jakichkolwiek środków finansowych (w przeciwieństwie do młodszego rodzeństwa) wskazywał, iż z uwagi na wiek powódki zyskuje ona możliwość samodzielnego utrzymania się. W ocenie Sądu fakt ukończenia przez powódkę 18 lat nie powoduje, iż zyskała ona zdolność do samodzielnego utrzymania. Jak wynika z treści powoływanego art. 133 kro, obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka ustaje dopiero wówczas, gdy dziecko osiągnie samodzielność życiową, co z reguły łączy się nie z faktem osiągnięcia określonego wieku, lecz z możliwością podjęcia pracy zarobkowej. Możliwość podjęcia pracy zarobkowej nie może być jednak rozważana w oderwaniu od osobistej i życiowej sytuacji uprawnionego. Interpretacja treści art. 133 kro nie może bowiem być przeprowadzana w oderwaniu od treści art. 96 kro, zgodnie z którym rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień. Rodzice wykonując władzę rodzicielską, winni się więc kierować zasadą dobra dziecka, dążąc stosownie do posiadanych możliwości do zapewnienia mu jak najlepszych perspektyw życiowych. W sytuacji gdy dziecko wykazuje zdolności w kierunku dalszej nauki, osiąga dobre wyniki i nie zaniedbuje się, to w interesie rodziców powinno być udzielanie mu dalszej pomocy. W tym też kontekście wskazać należy, iż powódka A. K. (1) ma 20 lat, kontynuuje naukę rozpoczynając studia na kierunku związanym z jej wcześniejszą edukacją. Podjęte przez A. K. działania zmierzające do poprawienia swoich kwalifikacji uznać należy za rozsądne i społecznie pożądane. Powinny one znajdować, stosownie do posiadanych możliwości, wsparcie rodziców, albowiem są one niewątpliwie korzystne dla rozwoju dziecka. Dążenie do poprawy swojego wykształcenia, aktywne poszukiwanie pracy wskazuje również jednoznacznie, iż powódka dokłada wszelkich możliwych dla niej starań zmierzających do uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania.

Na marginesie należy również wskazać na pewną niekonsekwencje pozwanego Z. K., który wskazując na zdolność powódki do samodzielnego utrzymania z uwagi na wiek uznaje powództwo, co do zasady, a kwestionuje jedynie wysokość należnych alimentów z uwagi na swoją sytuację majątkową.

Odnosząc się do kwestii wysokości alimentów wskazać należy, iż powódka ma 20 lat, cierpi na skomplikowaną chorobę kręgosłupa, rozpoczyna studia na Wyższej Szkole (...) w G.. Jej potrzeby w zakresie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz utrzymania są znaczące. Sam koszt wynajętej stancji wynosi 610 złotych miesięcznie, zaś koszt opłaty czesnego wynosi 330 złotych miesięcznie. Miesięczne koszty utrzymania powódki, w ocenie Sądu, w chwili obecnej wynoszą więc co najmniej kwotę ok. 2000 złotych. Pozwany nie utrzymuje kontaktów z powódką, nie wnosi osobistych starań w jej wychowanie. Jego udział w ponoszeniu kosztów utrzymania powódki winien być więc większy niż udział matki powódki.

Należy jednak wskazać, iż zgodnie z art. 135 krio wysokość świadczeń alimentacyjnych limitowana jest również możliwościami zarobkowymi pozwanego. Pozwany w toku prowadzonego postępowania nie wykazał ani tego, że spełnianie przez niego świadczeń alimentacyjnych połączone jest dla niego z nadmiernym uszczerbkiem, ani też tego, iż z uwagi na stan zdrowia jest on obecnie trwale niezdolny do pracy. Przedłożone zaświadczenia lekarskie wskazują na okres niezdolności do pracy wynoszący łącznie ok. 5 miesięcy w 2015 r. Jak wynika z zeznań partnerki pozwanego E. L. schorzenia kręgosłupa, na które cierpi pozwany Z. K. nie wymagają zabiegu operacyjnego, a jedynie przyjmowania leków przeciwbólowych. W ocenie Sądu mają one więc charakter czasowy i nie powodują całkowitego braku zdolności do podjęcia pracy zarobkowej przez pozwanego w firmie jego partnerki. Przekonanie Sądu w tym zakresie pogłębia okoliczność, iż na podobne schorzenia pozwany cierpiał już w przeszłości i po stosunkowo krótkim okresie leczenia mógł kontynuować ciężką pracę fizyczną. Rację ma przy tym powódka, iż pozwany będąc w listopadzie 2014 r. w Polsce (a więc kilka, kilkanaście dni po wypadku z przytrzymaniem przyczepy – 31.10.2014 r.) nie skarżył się na jakiekolwiek dolegliwości i wyglądał na całkowicie zdrowego. Należy wreszcie wskazać, iż w przypadku pozwanego, który kierował własną firmą, a obecnie pracuje w firmie swojej partnerki możliwości zarobkowe pozwanego nie mogą być utożsamiane wyłącznie z podjęciem pracy fizycznej. Winien on bowiem z uwagi na posiadanie na utrzymaniu trójki dzieci maksymalnie wykorzystywać swoje możliwości zarobkowe, co oznacza również poszukiwanie zatrudnienia umożliwiającego mu wykonywanie mniej obciążających kręgosłup czynności.

Stąd też Sąd uznał, iż możliwości zarobkowe pozwanego, aczkolwiek ograniczone pozwalają mu na wsparcie powódki kwotą 800 złotych alimentów miesięcznie.

W pozostałym zakresie powództwo należało więc oddalić.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c.

O kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz. U. 2010 r. Nr 90 poz. 594 z późn. zm.) w zw. z art. 102 kpc.

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.