Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

dnia 21 października 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSA Wojciech Kościołek

Sędziowie: SSA Józef Wąsik (spr.)

SSA Zbigniew Ducki

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2015 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy

z wniosku (...)Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W.

przy udziale K. K., K. T. i M. M.

o nadanie klauzuli wykonalności

na skutek zażalenia dłużnika K. K. na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 22 stycznia 2013 r., sygn. akt I Co 488/12

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że wniosek względem dłużnika K. K. oddalić,

2.  zasądzić od wnioskodawcy na rzecz dłużnika K. K. kwotę 30 zł tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.

SSA Józef Wąsik SSA Wojciech Kościołek SSA Zbigniew Ducki

Sygn. akt I ACz 1825/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem wydanym w dniu 22 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy w Krakowie nadał klauzulę wykonalności tytułowi egzekucyjnemu - nakazowi zapłaty z weksla wydanemu w postępowaniu nakazowym w dniu 8 maja 2003 r. przez Sąd Okręgowy w Krakowie, sygn. akt I Nc 237/03, na rzecz (...)Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W., na którego rzecz przeszła wierzytelność przeciwko dłużnikom K. K., K. T. i M. M., stwierdzona ww. nakazem zapłaty (pkt I) oraz zasądził od dłużników na rzecz wierzyciela kwotę 62 zł tytułem kosztów postępowania w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności (pkt II).

W uzasadnieniu Sąd pierwszej instancji podał, iż w przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy w Krakowie, nakazem zapłaty z weksla wydanym w postępowaniu nakazowym z dnia 8 maja 2003 r., sygn. akt I Nc 237/03, nakazał dłużnikom K. K., K. T., M. M., aby solidarnie zapłacili Bankowi (...) S.A. Oddział w K. kwotę 300.000,00 zł z odsetkami ustawowymi od kwoty 100.000,00 zł od dnia 29 czerwca 2001 r. do dnia zapłaty, od kwoty 100.000,00 zł od dnia 6 lipca 2001 r. do dnia zapłaty, od kwoty 100.000,00 zł od dnia 2 lipca 2001 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 9.865 zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 7.200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego. Następcą prawnym Banku (...) S.A. z siedzibą w Ł. jest (...) Bank S.A. z siedzibą w W., co wynika z załączonej do sprawy kserokopii odpisu pełnego (...) Bank S.A. nr (...) (poświadczonej za zgodność z oryginałem) oraz kserokopii odpisu pełnego (...) Bank S.A. Nr (...) (poświadczonej za zgodność z oryginałem). Na podstawie umowy z dnia 30 września 2011 r. wraz z późniejszymi aneksami (...) Bank S.A. z siedzibą w W. sprzedał przysługującą mu (wyżej opisaną) wierzytelność wobec dłużników K. K., K. T. i M. M. - (...)Funduszowi Inwestycyjnemu Zamkniętemu z siedzibą w W., reprezentowanemu przez (...) Bank S.A. w W.. Ze względu na ww. okoliczności, wnioskodawca wniósł o nadanie wyżej opisanemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności na jego rzecz, a do złożonego wniosku załączył m.in. wyciąg z ksiąg rachunkowych Funduszu nr (...).

Odnosząc się do powyższego Sąd Okręgowy stwierdził, iż jednym z dokumentów świadczących o przejściu uprawnień wierzyciela jest umowa przelewu wierzytelności. Ponadto, jak podnosi się w orzecznictwie sądowym, wyciągi z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego, z których wynika przejście wierzytelności na fundusz sekurytyzacyjny w okolicznościach określonych w art. 788 § 1 k.p.c., stanowią dowód uzasadniający nadanie tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu przeciwko dłużnikowi zbywcy wierzytelności klauzuli wykonalności na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego. Uwzględniając powyższe Sąd Okręgowy uznał więc, iż wnioskodawca spełnił ten wymóg, dołączając do wniosku wyciąg z ksiąg rachunkowych Funduszu nr (...), zostały zatem spełnione przesłanki z art. 788 § 1 k.p.c. warunkujące uwzględnienie jego wniosku.

Dłużnik K. K. wywiódł zażalenie na powyższe postanowienie, wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia Sądu Okręgowego oraz zasądzenie od wierzyciela kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych. Żalący wskazał, iż w jego przekonaniu niewystarczającym było przedłożenie przez wierzyciela dokumentów załączonych do wniosku w postaci wyciągu z ksiąg rachunkowych Funduszu, a to z uwagi na treść art. 194 ust. 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie.

Stosownie do regulacji prawnej z art. 788 § 1 k.p.c. jeżeli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym.

W świetle przywołanej powyżej regulacji prawnej jedyną przesłanką warunkującą nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności z zaznaczeniem przejścia uprawnień z dotychczasowego na nowego wierzyciela jest wykazanie i udokumentowanie tego przejścia za pomocą ściśle określonych środków dowodowych jakimi są dokument urzędowy lub prywatny z podpisem urzędowo poświadczonym. Oznacza to, że dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym muszą być wykazane wszystkie elementy, od których w świetle okoliczności wynikających z treści wniosku i dołączonych doń dokumentów - prawo uzależnia dojście następstwa prawnego do skutku, a w niniejszym postępowaniu klauzulowym Sąd ocenia tylko te dokumenty pod względem formalnym.

Wnioskodawca w celu wykazania nabycia wierzytelności wynikającej
z nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 8 maja 2003 r., sygn. akt I Nc 237/03 wydanego m. in. przeciwko dłużnikowi K. K. załączył do wniosku w szczególności wyciąg z ksiąg rachunkowych nr (...) podpisany przez kierownika zespołu K. P. (k. 5-8). W treści wniosku wnioskodawca wskazał, iż do nabycia wierzytelności doszło na podstawie umowy z dnia 30 września 2011 r. wraz z późniejszymi aneksami zawartej z (...) Bank S.A. Umowa ta nie została załączona do wniosku.

W niniejszym wypadku zachodziła zatem konieczność rozstrzygnięcia charakteru datowanego na dzień 22 listopada 2012 r. wyciągu z ksiąg rachunkowych nr (...) D. Niestandaryzowanego sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego.

Zgodnie z art. 194 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r., nr 146, poz. 1546 ze zm.) księgi rachunkowe funduszu sekurytyzacyjnego, wyciągi z tych ksiąg podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych funduszu i opatrzone pieczęcią towarzystwa zarządzającego funduszem sekurytyzacyjnym oraz wszelkie wystawione w ten sposób oświadczenia zawierające zobowiązania, zwolnienie z zobowiązań, zrzeczenie się praw lub pokwitowanie odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych oraz stanowią podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych. Zgodnie zaś z ust. 2 cytowanego przepisu obowiązującym na mocy nowelizacji ustawy o funduszach inwestycyjnych wprowadzonej ustawą z 19 kwietnia 2013 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz ustawy o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2013 r., poz. 777), która weszła w życie z dniem 20 lipca 2013 r., moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym.

Wprowadzając do art. 194 ustawy o funduszach inwestycyjnych cytowany powyżej ust. 2 - w wykonaniu obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroków TK z dnia 15 marca 2011 r. (P 7/09) oraz z dnia 11 lipca 2011 r. (P 1/10) - z dniem 20 lipca 2013 r. ustawodawca jednoznacznie przesądził zatem, iż moc prawna dokumentów urzędowych w postaci ksiąg rachunkowych, wyciągów z tych ksiąg oraz oświadczeń, o których mowa w art. 194 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, nie obowiązuje w postępowaniu cywilnym. Dokumenty wskazane w ust. 1 komentowanego przepisu nie korzystają zatem z przywilejów wynikających z domniemania prawdziwości i domniemania autentyczności właściwych dokumentom urzędowym przewidzianych w szczególności w art. 252 k.p.c. (przeniesienie ciężaru dowodu na zaprzeczającego prawdziwości dokumentu), art. 333 § 2 k.p.c. (rygor natychmiastowej wykonalności), czy też art. 485 § 1 k.p.c. (podstawa wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym).

Tym samym przedstawionemu przez wnioskodawcę dokumentowi w postaci wyciągu z ksiąg rachunkowych Funduszu nie można w rozpatrywanej sprawie przyznać waloru dokumentu urzędowego. Wobec takiej jego oceny, należało zaś stwierdzić, iż wnioskodawca za pomocą tego dokumentu nie wykazał przesłanek z art. 788 § 1 k.p.c.

Na marginesie należy dodać, iż zaskarżone postanowienie wydano co prawda w dniu 22 stycznia 2013 r., a więc jeszcze przed wejściem w życie ww. nowelizacji, niemniej już w dacie rozstrzygania tego zagadnienia przez Sąd pierwszej instancji przedmiotowa kwestia proceduralna budziła wątpliwości, o czym świadczą powołane powyżej wyroki Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 marca 2011 r. oraz z dnia 11 lipca 2011 r. Nadto zaś wprowadzony na mocy ww. nowelizacji ustęp 2 w art. 194 ustawy o funduszach inwestycyjnych ma charakter procesowy, znajduje zatem zastosowanie do spraw rozpoznawanych po dacie jego wejścia w życie, podlegając tym samym uwzględnieniu przez Sąd odwoławczy w toku niniejszego postępowania zażaleniowego.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. postanowił jak w sentencji.

Konsekwencją uwzględnienia zażalenia było rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego. Sąd odwoławczy, stosując normę art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1, art. 397 § 2 i art. 391 § 1 k.p.c. obciążył nimi wnioskodawcę.

SSA Józef Wąsik SSA Wojciech Kościołek SSA Zbigniew Ducki