Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

14 sierpnia 2015

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I. Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Rafał Cieszyński

Protokolant Monika Besz-Radzichowska

po rozpoznaniu na rozprawie 28 lipca 2015 we Wrocławiu

sprawy z powództwa Stowarzyszenia (...) z siedzibą w W.

przeciwko A. P.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego A. P. na rzecz powoda Stowarzyszenia (...) z siedzibą w W. kwotę 93.638,61 zł ( dziewięćdziesiąt trzy tysiące sześćset trzydzieści osiem złotych sześćdziesiąt jeden groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od 11 października 2014 do dnia zapłaty;

II.  oddala dalej idące powództwo;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.299 zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 3.600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 343/15

UZASADNIENIE

Pozwem z 10 października 2014 powód Stowarzyszenie (...) z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od pozwanego A. P. na rzecz powoda kwoty 93.638,61 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając powód podał, że jest organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Pozwany, w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, zawarł z powodem dziesięć umów licencyjnych dotyczących pięciu lokali: Klubu (...)(umowa numer (...)z 30 lipca 2013 i numer (...)z 03 lutego 2014), Klubu (...)(umowa numer (...)z 20 października 2009), Klubu (...)(umowa numer (...)z 03 lutego 2014), Klubu (...) (...)” (umowa numer (...)z 01 czerwca 2011) i Klubu (...)(umowa numer (...)z 25 czerwca 2013 i (...)z 03 lutego 2014) na podstawie, których zobowiązał się do uiszczania opłat licencyjnych. Pozwany nie wywiązał się jednak należycie z przyjętego na siebie umowami zobowiązania. Kwota żądania pozwu wynika z nieuiszczenia przez pozwanego opłat licencyjnych za okres od 01 czerwca 2011 do 31 lipca 2014. Zaległa należność główna wynosi 77.191,70 zł, a łącznie odsetki skapitalizowane to kwota 16.191,70 zł.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 22 października 2014 Sąd Okręgowy we Wrocławiu uwzględnił powództwo w całości i orzekł o kosztach procesu [k. 105].

14 listopada 2014 pozwany złożył sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wraz z wnioskiem o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda kosztów procesu.

Uzasadniając, zarzucił:

- przedawnienie roszczenia w zakresie odsetek i należności głównej,

- brak podstawy roszczenia wobec braku prawomocności decyzji Ministra Kultury i Sztuki (...),

- nieważność złożonych do pozwu umów licencyjnych wobec braku umocowania Dyrektora (...) (...)we W.do reprezentowania Stowarzyszenia (...),

- bezpodstawność roszczenia wobec przeniesienia praw do lokalu na osoby trzecie i nieprowadzenie w powyższych lokalach działalności w zakresie między innymi publicznego odtwarzania utworów słownych, muzycznych, słono-muzycznych za pomocą gramofonu, odtwarzacza CD zgodnie z umową numer (...),

- bezpodstawność roszczenia wobec przeniesienia praw do lokalu na osobę trzecią i nieprowadzenie przez pozwanego w lokalu działalności wskazanej w umowie numer (...),

- bezpodstawność roszczenia wobec przeniesienia praw do lokalu na osobę trzecią i nieprowadzenie przez pozwanego w lokalu działalności wskazanej w umowie numer (...),

- bezpodstawność roszczenia wobec przeniesienia praw do lokalu na osoby trzecie i nieprowadzenie w powyższych lokalach działalności w zakresie między innymi publicznego odtwarzania utworów słownych, muzycznych, słono-muzycznych za pomocą gramofonu, odtwarzacza CD zgodnie z umową numer (...),

- bezpodstawność roszczenia wobec przeniesienia praw do lokalu na osobę trzecią i nieprowadzenie przez pozwanego w lokalu działalności wskazanej w umowie numer (...).

Pozwany dalej twierdził, że podnosi zarzut przedawnienia w zakresie odsetek i należności głównej wskazując przepis art. 75 k.c., jako roszczeń dotyczących czynności, które powód pełni stale, również w zakresie działalności przedsiębiorstwa. Wskazywał także, że nie prowadził działalności gospodarczej w lokalu (...) ( zapewne twierdzenie sprzeciwu dotyczyło lokalu (...)). W drodze podnajmu przeniósł uprawnienia najemcy na osoby trzecie; nie prowadził działalności gospodarczej w lokalach w okresach za które wystawiono załączone do pozwu faktury. Okoliczność ta była zgłaszana do Urzędu Skarbowego w związku z likwidacją kas fiskalnych wobec zakończenia działalności gospodarczej pozwanego.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie, podając, że podstawą powództwa jest stosunek obligacyjny łączący strony. W przypadku zakończenia (bądź zawieszenia) prowadzenia działalności gospodarczej pozwany zobowiązany był do niezwłocznego, pisemnego zawiadomienia powoda o tym fakcie, w przeciwnym wypadku pozwany zobowiązany był do uiszczenia wynagrodzenia „jak za czas prowadzenia działalności i w niezmienionym rozmiarze”. Celem zaś skutecznego zwolnienia z umownego obowiązku uiszczania opłat licencyjnych pozwany winien był przy przeniesieniu praw do lokali na osoby trzecie dokonać także cesji praw i obowiązków z umowy licencyjnej bądź wypowiedzieć tę umowę. Powód zaprzeczył, by decyzja Ministra Kultury i Sztuki numer (...) nie była prawomocna i ostateczna, jak również by Dyrektor (...) (...)we W.nie umocowany do zawierania w imieniu powoda umów, na okoliczność czego przedłożył stosowne pełnomocnictwa.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny, istotny dla rozstrzygnięcia sprawy:

Stowarzyszenie (...) jest organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi w rozumieniu art. 104 i nast. ustawy z 04 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych , a tym samym ma prawo do wytaczania powództw przeciwko podmiotom naruszającym prawa autorskie twórców.

(dowód: okoliczność bezsporna wynikająca z decyzji Ministra Kultury i Sztuki z 23 października 1998, sygn. (...), opublikowanej w Monitorze Polskim z 21 grudnia 1998, nr 45, poz. 641, załącznik do obwieszczenia Ministra Kultury i Sztuki z 27 listopada 1998 w sprawie ogłoszenia decyzji ministra kultury i sztuki o udzieleniu i o cofnięciu zezwoleń na podjęcie działalności organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi lp. 5 k. 9)

Pozwany A. P.prowadzi działalność gospodarczą od 01 lipca 2003 w głównym zakresie: „restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne”. Adres głównego miejsca wykonywania działalności to W., (...). Adresy dodatkowych miejsc wykonywania działalności to W.: ulica (...), ulica (...) (...)

(dowód: wypis z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej k. 12)

20 października 2009 pozwany A. P. zawarł z powodem umowę licencyjną dotyczącą lokalu (...) na podstawie której (...) udzielił licencjobiorcy w granicach i na warunkach określonych w niniejszej umowie, niewyłącznej licencji na publiczne odtwarzanie utworów ze swego repertuaru za pośrednictwem gramofonu/odtwarzacza CD, zaś pozwany zobowiązał się do uiszczania zryczałtowanej opłaty licencyjnej określonej w § 5 tej umowy w wysokości 170 zł netto plus podatek VAT. W myśl § 3 ust. 2 Licencja bez zgody (...)u nie może być odstępowana osobom trzecim. Zgoda pod rygorem nieważności wymaga formy pisemnej. Zgodnie z § 6 umowy Licencjobiorca zobowiązuje się przekazywać miesięcznie należne wynagrodzenie autorskie na wskazane konto bankowe w terminie do dnia piętnastego następnego miesiąca. Zgodnie z § 10 zmiany umowy wymagają zachowania formy pisemnej, pod rygorem nieważności.

(dowód: umowa licencyjna numer (...) k. 36)

20 października 2009 pozwany A. P. zawarł z powodem umowę licencyjną dotyczącą lokalu (...), na podstawie której (...) udzielił licencjobiorcy w granicach i na warunkach określonych w niniejszej umowie, niewyłącznej licencji na wykorzystywanie utworów ze swojego repertuaru w sposób określony w § 1 (dyskoteki – piątki soboty, bale sylwestrowe), zaś pozwany zobowiązał się do uiszczania wynagrodzenia autorskiego określonego w § 5 ust. 1 lit. c umowy w wysokości 1.016 zł netto plus podatek VAT za jeden miesiąc dyskotek organizowanych w piątki i soboty oraz corocznie – w przypadku balów sylwestrowych – w wysokości ustalanej przez (...). W myśl § 3 ust. 2 Licencja bez zgody (...)u nie może być odstępowana osobom trzecim. Zgoda pod rygorem nieważności wymaga formy pisemnej. Zgodnie z § 6 ust. 1 umowy Licencjobiorca zobowiązuje się przekazywać miesięcznie należne wynagrodzenie autorskie na wskazane konto bankowe w terminie do dnia piętnastego następnego miesiąca. Zgodnie z § 11 zmiany umowy wymagają zachowania formy pisemnej, pod rygorem nieważności. Zgodnie z § 12 zd. 2 umowy w przypadku zawieszenia działalności Licencjobiorca powiadomi o tym fakcie (...) w ciągu czternastu dni.

(dowód: umowa licencyjna numer (...) k. 37)

01 czerwca 2011 pozwany A. P.zawarł z powodem umowę licencyjną dotyczącą lokalu (...) na podstawie której (...)udzielił licencjobiorcy w granicach i na warunkach określonych w niniejszej umowie, niewyłącznej licencji na publiczne odtwarzanie utworów ze swego repertuaru za pośrednictwem gramofonu, odtwarzacza CD, zaś pozwany zobowiązał się do uiszczania zryczałtowanej opłaty licencyjnej określonej w § 5 tej umowy w wysokości 125 zł netto plus podatek VAT. W myśl § 3 ust. 2 Licencja bez zgody (...)u nie może być odstępowana osobom trzecim. Zgoda pod rygorem nieważności wymaga formy pisemnej. Zgodnie z § 6 umowy Licencjobiorca zobowiązuje się przekazywać miesięcznie należne wynagrodzenie autorskie na wskazane konto bankowe w terminie do dnia piętnastego następnego miesiąca. Zgodnie z § 5 ust. 2 faktura VAT potwierdzająca dokonanie wpłaty, zostanie wystawiona w terminie siedmiu dni od daty wpływu na rachunek bankowy (...)u kwoty wynagrodzenia autorskiego, powiększonej o należny podatek VAT. Zgodnie z § 10 zmiany umowy wymagają zachowania formy pisemnej, pod rygorem nieważności.

(dowód: umowa licencyjna numer (...) k. 23)

01 czerwca 2011 pozwany A. P.zawarł z powodem umowę licencyjną dotyczącą lokalu (...)” na podstawie której (...)udzielił licencjobiorcy w granicach i na warunkach określonych w niniejszej umowie, niewyłącznej licencji na wykorzystywanie utworów ze swojego repertuaru w sposób określony w § 1 (dyskoteki – piątki soboty, bale sylwestrowe), zaś pozwany zobowiązał się do uiszczania wynagrodzenia autorskiego określonego w § 5 ust. 1 lit. c umowy w wysokości 488 zł netto plus podatek VAT za jeden miesiąc dyskotek organizowanych w piątki i soboty oraz każdorazowo – w przypadku balów sylwestrowych – w wysokości ustalanej przez (...)z Licencjobiorcą w oparciu o tabelę wynagrodzeń autorskich (...). W myśl § 3 ust. 2 Licencja bez zgody (...)u nie może być odstępowana osobom trzecim. Zgoda pod rygorem nieważności wymaga formy pisemnej. Zgodnie z § 6 ust. 1 umowy Licencjobiorca zobowiązuje się przekazywać miesięcznie należne wynagrodzenie autorskie na wskazane konto bankowe w terminie do dnia piętnastego następnego miesiąca. Zgodnie z § 5 ust. 2 zd. 2 faktura VAT potwierdzająca dokonanie wpłaty, zostanie wystawiona w terminie siedmiu dni od daty wpływu na rachunek bankowy (...)u kwoty wynagrodzenia autorskiego, powiększonej o należny podatek VAT. Zgodnie z § 11 zmiany umowy wymagają zachowania formy pisemnej, pod rygorem nieważności. Zgodnie z § 12 zd. 2 umowy w przypadku zawieszenia działalności Licencjobiorca powiadomi o tym fakcie (...)w ciągu czternastu dni.

(dowód: umowa licencyjna numer (...) k. 24)

18 sierpnia 2011 pozwany A. P. zawarł z powodem umowę licencyjną, dotyczącą lokalu (...), na podstawie której (...) udzielił licencjobiorcy w granicach i na warunkach określonych w niniejszej umowie, niewyłącznej licencji na publiczne odtwarzanie utworów ze swego repertuaru za pośrednictwem gramofonu, odtwarzacza CD, zaś pozwany zobowiązał się do uiszczania zryczałtowanej opłaty licencyjnej określonej w § 5 tej umowy w wysokości 153 zł netto plus podatek VAT. W myśl § 3 ust. 2 Licencja bez zgody (...)u nie może być odstępowana osobom trzecim. Zgoda pod rygorem nieważności wymaga formy pisemnej. Zgodnie z § 6 umowy Licencjobiorca zobowiązuje się przekazywać miesięcznie należne wynagrodzenie autorskie na wskazane konto bankowe w terminie do dnia piętnastego następnego miesiąca. Zgodnie z § 5 ust. 2 faktura VAT potwierdzająca dokonanie wpłaty, zostanie wystawiona w terminie siedmiu dni od daty wpływu na rachunek bankowy (...)u kwoty wynagrodzenia autorskiego, powiększonej o należny podatek VAT. Zgodnie z § 10 zmiany umowy wymagają zachowania formy pisemnej, pod rygorem nieważności.

(dowód: umowa licencyjna numer (...) k. 57)

18 sierpnia 2011 pozwany A. P. zawarł z powodem umowę licencyjną dotyczącą lokalu (...), na podstawie której (...) udzielił licencjobiorcy w granicach i na warunkach określonych w niniejszej umowie, niewyłącznej licencji na wykorzystywanie utworów ze swojego repertuaru w sposób określony w § 1 (dyskoteki – piątki soboty, bale sylwestrowe), zaś pozwany zobowiązał się do uiszczania wynagrodzenia autorskiego określonego w § 5 ust. 1 lit. c umowy w wysokości 816 zł netto plus podatek VAT za jeden miesiąc dyskotek organizowanych w piątki i soboty oraz corocznie – w przypadku balów sylwestrowych – w wysokości ustalanej przez (...) z Licencjobiorcą, w oparciu o tabelę wynagrodzeń autorskich (...). W myśl § 3 ust. 2 Licencja bez zgody (...)u nie może być odstępowana osobom trzecim. Zgoda pod rygorem nieważności wymaga formy pisemnej. Zgodnie z § 6 ust. 1 umowy Licencjobiorca zobowiązuje się przekazywać miesięcznie należne wynagrodzenie autorskie na wskazane konto bankowe w terminie do dnia piętnastego następnego miesiąca. Zgodnie z § 11 zmiany umowy wymagają zachowania formy pisemnej, pod rygorem nieważności. Zgodnie z § 12 zd. 2 umowy w przypadku zawieszenia działalności Licencjobiorca powiadomi o tym fakcie (...) w ciągu czternastu dni.

(dowód: umowa licencyjna numer (...) k. 73)

25 czerwca 2013 pozwany A. P. zawarł z powodem umowę licencyjną dotyczącą lokalu (...) na podstawie której (...) udzielił licencjobiorcy w granicach i na warunkach określonych w niniejszej umowie, niewyłącznej licencji na publiczne odtwarzanie utworów ze swego repertuaru za pośrednictwem odtwarzacza dźwięku (na dyskotekach), zaś pozwany zobowiązał się do uiszczania zryczałtowanego wynagrodzenia autorskiego określonego w § 5 tej umowy w wysokości 632 zł netto plus podatek VAT za jeden okres rozliczeniowy. Zgodnie z § 6 umowy (...) w ostatnim dniu miesiąca wystawi fakturę VAT za okres rozliczeniowy zgodnie z § 5 ust. 1 umowy z terminem płatności należności w ciągu czternastu dni od wystawienia faktury. W myśl § 3 ust. 2 Licencja bez zgody (...)u nie może być udostępniana osobom trzecim. Zgoda pod rygorem nieważności wymaga formy pisemnej. Zgodnie z § 9 Licencjobiorca zobowiązany był do niezwłocznego pisemnego powiadomienia (...) o zawieszeniu ograniczeniu lub zaprzestaniu prowadzenia działalności. W przypadku braku pisemnego zawiadomienia licencjobiorca zapłaci wynagrodzenie jak za czas prowadzenia działalności w niezmienionym rozmiarze.

(dowód: umowa licencyjna numer (...) k. 14)

30 lipca 2013 pozwany A. P. zawarł z powodem umowę licencyjną dotyczącą klubu (...), na podstawie której (...) udzielił licencjobiorcy w granicach i na warunkach określonych w niniejszej umowie, niewyłącznej licencji na publiczne odtwarzanie utworów ze swego repertuaru za pośrednictwem odtwarzacza dźwięku (na dyskotekach [osiem imprez w miesiącu]), zaś pozwany zobowiązał się do uiszczania zryczałtowanego wynagrodzenia autorskiego określonego w § 5 tej umowy w wysokości 632 zł netto plus podatek VAT za jeden okres rozliczeniowy. Zgodnie z § 6 umowy (...) w ostatnim dniu miesiąca wystawi fakturę VAT za okres rozliczeniowy zgodnie z § 5 ust. 1 umowy z terminem płatności należności w ciągu czternastu dni od wystawienia faktury. W myśl § 3 ust. 2 Licencja bez zgody (...)u nie może być odstępowana osobom trzecim. Zgoda pod rygorem nieważności wymaga formy pisemnej. Zgodnie z § 9 Licencjobiorca zobowiązany był do niezwłocznego pisemnego powiadomienia (...) o zawieszeniu ograniczeniu lub zaprzestaniu prowadzenia działalności. W przypadku braku pisemnego zawiadomienia licencjobiorca zapłaci wynagrodzenie jak za czas prowadzenia działalności w niezmienionym rozmiarze.

(dowód: umowa licencyjna numer (...) k. 48)

03 lutego 2014 pozwany A. P. zawarł z powodem umowę licencyjną – jednorazową, dotyczącą lokalu (...) na podstawie której (...) udzielił licencjobiorcy w granicach i na warunkach określonych w niniejszej umowie, niewyłącznej licencji na jednorazowe wykorzystanie w ramach balu sylwestrowego przy muzyce mechanicznej, zaś pozwany zobowiązał się do uiszczania zryczałtowanego wynagrodzenia autorskiego w wysokości netto wynikającej z Tabeli, o której mowa w § 4 powiększone podatek VAT. Zgodnie z § 5 umowy (...) w ciągu siedmiu dni od podpisania umowy wystawi fakturę VAT, której wartość będzie określona na podstawie § 1 i 4 umowy z terminem płatności czternaście dni od wystawienia faktury. W myśl § 3 ust. 2 Licencja bez zgody (...)u nie może być udostępniana osobom trzecim. Zgoda pod rygorem nieważności wymaga formy pisemnej.

(dowód: umowa licencyjna numer (...) k. 15)

03 lutego 2014 pozwany A. P. zawarł z powodem umowę licencyjną – jednorazową dotyczącą lokalu (...), na podstawie której (...) udzielił licencjobiorcy w granicach i na warunkach określonych w niniejszej umowie, niewyłącznej licencji na jednorazowe wykorzystanie w ramach balu sylwestrowego przy muzyce mechanicznej, zaś pozwany zobowiązał się do uiszczania zryczałtowanego wynagrodzenia autorskiego w wysokości netto wynikającej z Tabeli, o której mowa w § 4 powiększone podatek VAT. Zgodnie z § 5 umowy (...) w ciągu siedmiu dni od podpisania umowy wystawi fakturę VAT, której wartość będzie określona na podstawie § 1 i 4 umowy z terminem płatności czternaście dni od wystawienia faktury. W myśl § 3 ust. 2 Licencja bez zgody (...)u nie może być odstępowana osobom trzecim. Zgoda pod rygorem nieważności wymaga formy pisemnej.

(dowód: umowa licencyjna numer (...) k. 49)

Zaległość pozwanego wynikająca z umów z 20 października 2009, 01 czerwca 2011, 18 sierpnia 2011, 25 czerwca 2013, 30 lipca 2013 i 03 lutego 2014 za okres od czerwca 2011 do lipca 2014 wynosi kwotę 77.446,91 zł. Suma skapitalizowanych na 10 października 2014 odsetek ustawowych liczonych od następnego dnia po dniu płatności wynikającym z wystawionych przez powoda faktur VAT dokumentujących należne powodowi wynagrodzenie autorskie wynosi łącznie kwotę 16.340,58 zł (powód z tego tytułu domaga się kwoty 16.191,70 zł).

* powód domaga się tytułem skapitalizowanych odsetek kwoty 1.229,80 zł (k. 47) zamiast wynikającej z jego wyliczenia kwoty 1.415,01 zł.

(dowód: faktury VAT k. 16-21, 25-34, 38-46, 50-55, 58-72, 74-102

zestawienie zadłużenia k. 13, 22, 35, 47 i 56)

Pozwany A. P. nie uregulował należności objętych powyższymi fakturami.

(dowód: okoliczność bezsporna)

Prezydium Zarządu Stowarzyszenia (...)upoważniło Dyrektora (...) (...)we W. I. R.do zawierania i rozwiązywania umów o wykorzystanie na terenie objętym zakresem działalności dyrekcji utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych, choreograficznych, pantomimicznych, a także – utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych i choreograficznych w utworze audiowizualnym – autorów reprezentowanych przez (...)oz do inkasowania z tego tytułu wynagrodzeń i prowadzenia działań windykacyjnych.

(dowód: upoważnienie z 03 września 2009 k. 149)

Stowarzyszenie (...)udzieliło pełnomocnictwa Dyrektorowi (...) (...)we W. I. R.do zawierania i rozwiązywania umów o wykorzystanie na terenie objętym zakresem działalności dyrekcji utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych, choreograficznych, pantomimicznych, a także – utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych i choreograficznych w utworze audiowizualnym – autorów reprezentowanych przez (...)oz do inkasowania z tego tytułu wynagrodzeń i prowadzenia działań windykacyjnych.

(dowód: pełnomocnictwo z 17 lutego 2010 k. 148)

Stowarzyszenie (...)udzieliło pełnomocnictwa Dyrektorowi (...) (...)we W. M. K.do zawierania i rozwiązywania umów o wykorzystanie na terenie objętym zakresem działalności dyrekcji utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych, choreograficznych, pantomimicznych, a także – utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych i choreograficznych w utworze audiowizualnym – autorów reprezentowanych przez (...)oz do inkasowania z tego tytułu wynagrodzeń i prowadzenia działań windykacyjnych.

(dowód: pełnomocnictwo z 27 czerwca 2012 k. 146-147)

Stowarzyszenie (...)udzieliło pełnomocnictwa Dyrektorowi (...) (...)we W. M. K.do zawierania i rozwiązywania umów o wykorzystanie na terenie objętym zakresem działalności dyrekcji utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych, choreograficznych, pantomimicznych, a także – utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych i choreograficznych w utworze audiowizualnym – autorów reprezentowanych przez (...)oz do inkasowania z tego tytułu wynagrodzeń i prowadzenia działań windykacyjnych.

(dowód: pełnomocnictwo z 23 kwietnia 2012 k. 145)

Począwszy od kwietnia 2011 roku wysokość opłat licencyjnych została powiększona o wartość podatku VAT zgodnie z ustawą z 18 marca 2011 o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332; która przewidywała, że z 01 kwietnia 2011, na podstawie znowelizowanego art. 8 ust. 2a ustawy VAT, Stowarzyszenie (...) zostało uznane za podatnika VAT w zakresie prowadzonej działalności Zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.

(okoliczność bezsporna)

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie, prawie w pełnym jego zakresie.

Powodowe Stowarzyszenie, jako organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, zgodnie z art. 104 i 105 ust. 1 ustawy z 04 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. jedn.: Dz. U. z 2006 roku, Nr 90, poz. 631 z późn. zm.), dochodziło w niniejszym postępowaniu kwoty 93.638,61 zł tytułem należności licencyjnych (wraz z odsetkami), do uiszczenia których pozwany zobowiązał się na podstawie umów zawartych: 20 października 2009, 01 czerwca 2011, 18 sierpnia 2011, 25 czerwca 2013, 30 lipca 2013 i 03 lutego 2014.

Przepis art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych , wskazuje, że jeżeli ustawa nie stanowi inaczej autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy. Z art. 43 ust. 1 powyższej ustawy wynika z kolei zasada odpłatności umów przenoszących autorskie prawa majątkowe i umów licencyjnych. Zgodnie z powołanym przepisem jeżeli z umowy nie wynika, że przeniesienie autorskich praw majątkowych lub udzielenie licencji nastąpiło nieodpłatnie, twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia. Umowa licencyjna jest umową upoważniającą do korzystania z utworu na ustalonych w umowie polach eksploatacji (art. 67 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych ). Celem umowy licencyjnej jest umożliwienie osobie trzeciej (licencjobiorcy) korzystania z utworu przez pewien czas. W wyniku zawarcia umowy licencyjnej twórca zobowiązuje się do umożliwienia licencjobiorcy korzystania z danego przedmiotu prawa wyłącznego. Owo zobowiązanie może przybrać różną treść w zależności od okoliczności, charakteru przedmiotu prawa czy wreszcie treści umowy. Przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych tylko w minimalnym zakresie regulują treść tego typu umów i są to głównie przepisy o charakterze dyspozytywnym. Umowy tego typu mogą zawierać różne klauzule, z których najważniejszymi (poza samym zezwoleniem na korzystanie z chronionych dóbr i precyzyjnym wskazaniem pola eksploatacji, do którego odnosi się umowa) będą bez wątpienia postanowienia dotyczące wysokości wynagrodzenia, sposobu jego obliczania oraz terminów i formy płatności, okresu obowiązywania umowy i terytorium, do którego się ona odnosi, terminów wypowiedzenia umowy oraz dopuszczalności i warunków odstąpienia od niej, odpowiedzialności stron umowy z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania przewidzianych w niej zobowiązań.

Przenosząc powyższe rozważania natury ogólnej na grunt realiów rozpoznawanej sprawy wskazać należy, iż okoliczność, że doszło do zawarcia umów licencyjnych z 20 października 2009, 01 czerwca 2011, 18 sierpnia 2011, 25 czerwca 2013, 30 lipca 2013 i 03 lutego 2014 jak i treść tych umów licencyjnych zawartych między stronami nie była sporna. Na mocy tych umów powodowe Stowarzyszenie udzieliło pozwanemu licencji niewyłącznej do publicznego odtwarzania utworów ze swojego repertuaru na warunkach i w zakresie, a także na polach eksploatacji określonych tymi umowami. Umowy były odpłatne, a wynagrodzenie w ramach umowy miało formę opłaty zryczałtowanej, płatnej miesięcznie, bądź jednorazowo.

Nie było miedzy stronami sporu, także w zakresie zalegania przez pozwanego z opłatami za objęty żądaniem okres.

Pozwany kwestionując zasadność wydanego w tej sprawie, w postępowaniu upominawczym, nakazu zapłaty, w którym żądanie powoda zostało uwzględnione w całości, wskazywał, że przeniósł prawa do części lokali na inne osoby; zarzucał także brak prowadzenia działalności w lokalu (...), jak również podniósł zarzut przedawnienia, nieważności umów wobec braku umocowania Dyrektora (...) (...)we W.do reprezentowania Stowarzyszenia oraz brak podstawy roszczenia wobec nieprawomocności decyzji Ministra Kultury i Sztuki.

Okoliczności te pozostawały jednakże w części irrelewantne z punktu widzenia rozstrzygnięcia tej sprawy, w części zaś oczywiście chybione.

W ocenie Sądu stanowisko pozwanego zawarte w sprzeciwie od nakazu zapłaty nie zasługiwało na uwzględnienie.

Przede wszystkim zauważyć należy, że podstawą dochodzonego roszczenia były łączące strony umowy i to one regulowały obowiązki stron i ich prawa, a zatem przyznawały pozwanemu niewyłączną licencję na publiczne odtwarzanie utworów za pomocą urządzeń tam wskazanych, pozwany zaś zobowiązywał się do uiszczenia miesięcznego, bądź jednorazowego zryczałtowanego wynagrodzenia autorskiego. Podkreślenia wymaga § 3 ust. 2 wszystkich umów, w myśl którego licencja bez zgody (...)u nie może być odstępowana osobom trzecim. Zgoda pod rygorem nieważności wymaga formy pisemnej. Zgodnie zaś z § 9 większości umów licencjobiorca zobowiązany był do niezwłocznego pisemnego powiadomienia (...) o zawieszeniu ograniczeniu lub zaprzestaniu prowadzenia działalności. W przypadku braku pisemnego zawiadomienia licencjobiorca zapłacić miał wynagrodzenie jak za czas prowadzenia działalności w niezmienionym rozmiarze. Co równie istotne zmiany umów wymagały zachowania formy pisemnej, pod rygorem nieważności.

W świetle tych postanowień, za bezzasadne ocenić należało zarzuty związane z przeniesieniem praw do lokalu na inne osoby oraz nieprowadzeniem działalności w jednym z nich. Zauważyć należy, iż pozwany prowadzi działalność gospodarczą, a zatem do zakresu staranności, należy przykładać wyższą miarę, a niżeli w zakresie obowiązków, chociażby konsumenta. Pozwany nie wykazał, a nawet tak nie twierdził, by wraz z przeniesieniem praw do lokali, przeniósł uprawnienia i obowiązki z umów zawartych z powodem. Brak jest oczywiście, zarówno twierdzeń, jak i dowodów by umowy te pozwany wypowiedział, czy też umowy zostały rozwiązane przez powoda. Pozwany również nie wykazał, by jakiekolwiek okoliczności w sprzeciwie podnoszone, zgłaszane były powodowi, bądź o okolicznościach takich powód miałby wiedzę. Zgodzić się w tej sytuacji wypada z twierdzeniami powoda, że pozwany uzyskał prawa do licencji, a w tym czasie zobowiązany był do zapłaty wynagrodzenia; umowy nie stanowiły o obowiązku faktycznego korzystania z nabytych uprawnień, prowadzenia działalności, czy też uzyskiwania dochodów (podstawą żądania nie były zaś przepisy art. 79 w zw. z art. 24 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych ), stąd podnoszone przez pozwanego zarzuty w zakresie nieprowadzenia działalności i braku publicznego odtwarzania utworów, pozostawały bezprzedmiotowe.

Chybiony okazał się także zarzut przedawnienia roszczenia, w szczególności naprowadzana przez pozwanego jego podstawa prawna.

Jak wyjaśnił Sąd Apelacyjny w Białymstoku w tezie (zdanie 1.) do wyroku z 12 marca 2014 (sygn. akt I ACa 814/13; Lex numer 1444718) roszczenia o ochronę autorskich praw majątkowych przedawniają się w terminach określonych w art. 118 k.c.

Zgodnie zatem z brzmieniem powołanego przepisu art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.

Przypomnieć tylko należy, że zgodnie z art. 120 § 1 zd. 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.

W niniejszej sprawie, pozwem z 10 października 2014, powód dochodził roszczeń, z których najwcześniejsze z nich miały termin wymagalności na 07 grudnia 2011, zatem żadne z dochodzonych świadczeń, jak i roszczeń odsetkowych nie były przedawnione, bowiem nie upłynął trzyletni termin przedawnienia.

Jak już wspomniano powodowe Stowarzyszenie na podstawie Decyzji Ministra Kultury i Sztuki z 23 października 1998 numer BP./WPA/041/Z/9/98 otrzymało zezwolenie jako organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, zgodnie z art. 104 i 105 ust. 1 ustawy z 04 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. jedn.: Dz. U. z 2006 roku, Nr 90, poz. 631 z późn. zm.). Decyzja Ministra jest ostateczna i opublikowana w Monitorze Polskim z 21 grudnia 1998, nr 45, poz. 641. Niezrozumiały zatem pozostaje zarzut związany z rzekomym brakiem prawomocności tej decyzji. Chybionym wreszcie pozostawał ostatni z szerzej nieomówionych zarzutów, a związany z rzekomą nieważnością umów. Pomijając fakt, iż działanie organu strony bez umocowania, nie wywołuje ipso iure skutku nieważności tej czynności prawnej, to jak wynika z przedłożonych przez powoda dokumentów upoważnienia i pełnomocnictw, Dyrektorzy Okręgowi działający za Stowarzyszenie byli właściwie umocowani do działania w imieniu powoda (k. 145-149).

W konsekwencji powyższego, wobec treści łączących strony stosunków prawnych, roszczenia powoda o zapłatę przez pozwanego opłat licencyjnych z umów z 20 października 2009, 01 czerwca 2011, 18 sierpnia 2011, 25 czerwca 2013, 30 lipca 2013 i 03 lutego 2014 wraz z ustawowymi odsetkami były zasadne. Odsetki naliczone zostały od dnia wymagalności poszczególnych płatności obliczonych na podstawie przedłożonych faktur VAT, co znajdowało oparcie łączących strony umowach (§ 5 i 6) w zw. art. 481 k.c. i art. 455 k.c.

Odnosząc się przy tym do samej wysokości dochodzonego roszczenia, to wskazać należy, iż powód skapitalizował odsetki od poszczególnych świadczeń udokumentowanych fakturami VAT na 10 października 2014. Jednakże błędnie naliczał ustawowe odsetki od wszystkich poszczególnych kwot już od dnia płatności, gdy tymczasem należne one były jedynie za czas opóźnienia, a zatem od pierwszego dnia przypadającego po dniu płatności wynikającym z poszczególnych faktur. Po ponownym prawidłowym skapitalizowaniu odsetek, liczonym od następnego dnia po terminie płatności do 10 października 2014, należne powodowi z tego tytułu świadczenie wynosiło kwotę 16.340,58 zł. W związku z tym, że powód popełnił również matematyczny błąd zliczając błędnie przez siebie skapitalizowane odsetki i domagał się w zestawieniu znajdującym się na karcie 47 kwoty 1.229,80 zł (zamiast stanowiącej sumę pozycji tam wyszczególnionych kwoty 1.415,01 zł), to błąd liczenia odsetek od dnia płatności, nie wpłynął na wysokość dochodzonego roszczenia, bowiem powód domagał się łącznie tytułem skapitalizowanych odsetek kwoty 16.191,70 zł (zamiast prawidłowej, to jest wyliczonej od pierwszego dnia po terminie płatności sumy 16.340,58 zł). Żądanie pozwu podlegało natomiast oddaleniu w zakresie żądania odsetek liczonych w dniu wniesienia pozwu (10 października 2014), bowiem na ten dzień należne powodowi odsetki zostały już policzone, poprzez ich kapitalizację. W myśl zatem powołanych przepisów oraz w związku z normą art. 482 k.c. należne powodowi dalsze odsetki były – w sytuacji skapitalizowania ich na dzień wniesienia pozwu – od dnia następnego po tym dniu.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w punkcie I i II sentencji wyroku.

W punkcie III sentencji wyroku Sąd orzekł o kosztach postępowania zgodnie z wyrażoną w art. 98 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Pozwany, jako przegrywający, obowiązany jest zwrócić powodowi koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw. Na koszty te złożyły się w rozpoznawanej sprawie: uiszczona opłata sądowa od pozwu w wysokości 4.682 zł, wynagrodzenie adwokata ustalone na podstawie § 6 pkt 6 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013, poz. 461) w wysokości 3.600 zł oraz uiszczona opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.