Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Inowrocławiu wyrokiem z dnia 18.12.2013 roku zasądził od pozwanego Miasta I. na rzecz powodów G. G. i S. G. solidarnie kwotę 6.872,36 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 3 lipca 2012 roku do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałej części. W punkcie 3 wyroku Sąd zasądził od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kwotę 1200,30 zł. tytułem zwrotu kosztów postępowania a w punkcie 4 rozstrzygnął o kosztach sądowych wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa nakazując pobrać od powodów solidarnie kwotę 198,50 zł. a od pozwanego kwotę 463,19 zł.

W uzasadnieniu wyroku Sąd Rejonowy ustalił, że wyrokiem z dnia 18.08.2010 roku Sąd Rejonowy w Inowrocławiu nakazał K. T. (1) i A. T. (1) aby opróżnili i wydali powodom lokal mieszkalny położony w I. przy ul. (...). Jednocześnie Sąd ustalił prawo osób eksmitowanych do otrzymania lokalu socjalnego oraz wstrzymał wykonanie wyroku do czasu złożenia byłym lokatorom przez Miasto I. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Wyrok ten jest prawomocny od dnia 09.09.2010 roku. Powodowie powołując się na ten wyrok pismem doręczonym pozowanemu w dniu 31.12.2010 roku wezwali pozwanego do zapłaty w terminie 5 dni odszkodowania za niedostarczenie K. T. i A. T. lokalu socjalnego za okres od września do grudnia 2010 roku w łącznej kwocie 3.851,32 zł. Na żądaną kwotę składała się kwota 2.587,20 zł. stanowiąca iloczyn stawki średniego rynkowego czynszu najmu w I., tj. kwoty 12 zł., metrażu lokalu przy ul. (...) w I., tj. 53,90 m ² i liczby miesięcy tj. 4 oraz kwota 1.264,12 zł z tytułu poniesionych przez powodów opłat niezależnych od właściciela za okres od września do grudnia 2010 roku zgodnie z wyszczególnieniami oraz notami obciążeniowymi Wspólnoty Mieszkaniowej. Pozwany w odpowiedzi odmówiło zapłaty wskazując, iż roszczenie powodów nie zostało wykazane na drodze postępowania sądowego. Pismem z dnia 28.03.2012 roku powodowie ponownie wezwali pozwanego do zapłaty wcześniej zgłoszonego odszkodowania oraz dodatkowo zażądali zapłaty kwoty 7.968,03 zł tytułem odszkodowania za kolejne miesiące od stycznia 2011 roku do lutego 2012 roku. Miasto I. po raz kolejny odmówiło zapłaty i ponownie wskazało, że przyczyną odmowy jest niewykazanie roszczenia w drodze postępowania sądowego. Ostateczne wezwanie przedsądowe powodowie wystosowali do pozwanego w dniu 21.06.2012 roku ale nie otrzymali na nie żadnej odpowiedzi. Uprawnieni do otrzymania lokalu socjalnego w okresie objętym pozwem tj. od 1 września 2010 roku do 29 lutego 2012 roku zapłacili powodom z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystnie z lokalu mieszkalnego kwotę 3.600 zł. Nie regulowali oni żadnych opłat niezależnych od właściciela tj. opłat za ogrzewanie, wodę, podgrzanie wody, ścieki i wywóz śmieci.

Za wynajęcie na wolnym rynku lokalu nr (...) przy ul. (...) w I. w okresie objętym pozwem można było uzyskać w okresie od września

2010 roku do marca 2011 roku z tytułu czynszu najmu kwotę 480 zł. miesięcznie, zaś w okresie od kwietnia 2011 roku do lutego 2012 roku kwotę 550 zł. miesięcznie. opłaty czynszowe nie uwzględniały należności za zużycie wody i odprowadzenie ścieków (rozliczanych za 1 m ³) oraz wywóz śmieci (rozliczanych na 1 osobę), które najemcy także winni płacić wynajmującym. W 2010 roku w I. za zużytą wodę płacono dostawcy 2,91 zł za 1m ³ oraz 3,39 zł. za 1m ³ odprowadzonych ścieków - w sumie 6,30 zł. za 1m ³ , natomiast w 2011 roku stawki te wynosiły odpowiednio 3,23 zł za 1m ³ i 3,76 zł. za 1m ³ w sumie 6,99 zł. za 1 m ³. Zgodnie z ryczałtem w okresie objętym pozwem miesięczne zużycie wody i odprowadzanie ścieków wynosiło 3m ³ na 1 osobę. W tym samym okresie tj. od 1 września 2010 roku do 29 lutego 2012 roku stawki za wywóz śmieci w obiektach prywatnych na terenie miasta I. kształtowały się na poziomie 6,00 zł – 12,00 zł. na 1 osobę miesięcznie. Zużyte przez najemców ciepło rozliczane było według wskazań podzielników.

Powyższych ustaleń faktycznych Sąd Rejonowy dokonał w oparciu o dowody z dokumentów przedstawionych przez strony i dowód z pisemnej opinii biegłego sądowego z dziedziny budownictwa i szacowania nieruchomości. Opinię biegłego Sąd uznał za wiarygodną i rzetelną. Wywody i wnioski zawarte w opinii są przedstawione w sposób fachowy, wyczerpujący, jasny i przejrzysty i jako takie pozwoliły Sądowi I instancji rozstrzygnąć przedmiotowy spór. Sąd na wniosek powodów przeprowadził dowód z zeznań świadków T. S. i J. R., jednak ich zeznania, w świetle ustaleń i wniosków zawartych w opinii biegłego nie okazały się przydatne w sprawie.

Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie powodów jest usprawiedliwione, co do zasady i znajduje oparcie w treści art. 417 kc w zw. z art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Sąd wskazując na treść tych przepisów i postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25.06.2008 roku w sprawie III CZP 46/08 wskazał, iż roszczenie odszkodowawcze właściciela lokalu przeciwko gminie obejmuje wynagrodzenie szkody w pełnej wysokości. Powodowie w niniejszej sprawie domagali się właśnie zapłaty odszkodowania w pełnej wysokości, które sprowadzało się do czynszu jaki w okresie objętym pozwem powodowie mogliby uzyskać na wolnym rynku z tytułu najmu przedmiotowego lokalu, gdyby ten lokal pozostawał w ich dyspozycji i nie był zajmowany przez byłych lokatorów oraz opłat niezależnych od właściciela tj. opłat za wodę, podgrzanie wody, odprowadzone ścieki, wywóz śmieci i ogrzewanie, których byli najemcy w okresie objętym pozwem nie regulowali, co sprawiło, że powodowie ponieśli dodatkową stratę uiszczając wspomniane opłaty za nich.

Sąd Rejonowy wskazał, iż w szczególności z opinii biegłego wynika, iż powodowie mogliby od września 2010 roku do marca 2011 roku na wolnym rynku uzyskać za wynajęcie przedmiotowego lokalu czynsz w wysokości 480 zł. miesięcznie a w okresie od kwietnia 2011 roku do lutego 2012 roku w wysokości 550 zł miesięcznie.

W sumie w okresie objętym pozwem z tytułu najmu tego lokalu, powodowie mogliby uzyskać na wolnym rynku kwotę 9410 zł.

Dodatkowo w tym okresie powodowie zapłacili za byłych lokatorów opłaty za dostarczoną do zajętego przez nich mieszkania wodę, odprowadzone ścieki i wywiezione śmieci. Sąd uznał, iż powodowie nie wykazali, że regulowali za byłych lokatorów także opłaty za ogrzewanie mieszkania i w tym zakresie nie uwzględnił powództwa. Roszczenie powodów w zakresie pozostałych opłat, obliczonych według obowiązujących wówczas stawek, Sąd uznał za wiarygodne w kwotach 738,36 zł. z tytułu opłat za wodę i odprowadzane ścieki i 324 zł. z tytułu opłat za wywóz śmieci. Łącznie wysokość należnego powodom i udowodnionego przez nich odszkodowania za okres objęty pozwem Sąd Rejonowy ustalił na kwotę 10.472,36 zł i odejmując od niej kwotę 3.600 zł zapłaconą powodom przez byłych lokatorów, uzyskał kwotę 6.872,36 zł. i taką też kwotę na mocy art. 417 kc w zw. z art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, zasądził od pozwanego solidarnie na rzecz powodów. Odsetki od tej kwoty Sąd przyznał zgodnie z żądaniem pozwu tj. od dnia wniesienia pozwu tj. 03.07.2012 roku, bowiem była to data późniejsza od wynikającej z ostatecznego wezwania przedsądowego, a co za tym idzie mieściła się w dyspozycji art. 476 kc.

O kosztach Sąd Rejonowy orzekł zgodnie z art. 100 kpc dokonując stosunkowego ich rozdzielenia.

Apelację od tego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając go w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez oddalenie powództwa, względnie jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Inowrocławiu.

Apelujący zarzucił wyrokowi naruszenie art. 18 uyst. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów poprzez błędne przyjęcie, iż powodowie wykazali szkodę, w szczególności w części dotyczącej opłat eksploatacyjnych, a także naruszenie art. 18 ust. 2 w/w ustawy poprzez jego błędne zastosowanie i przyjęcie, że szkoda polega na różnicy między majątkiem jaki mieliby powodowie gdyby dysponowali lokalem swobodnie a majątkiem jaki mają nie mogąc swobodnie dysponować lokalem z powodu niemożności wykonania wyroku eksmisyjnego. Nadto pozwany zarzucił naruszenie przepisu art. 6 kc poprzez błędne przyjęcie, iż powodowie wykazali przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego tym, że wykazali wysokość szkody.

Powodowie w odpowiedzi na apelację wnieśli o jej oddalenie jako bezzasadnej i zasądzenie na rzecz powodów kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelację pozwanego należało uznać za bezzasadną. Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i na ich podstawie w sposób właściwy ocenił zgłoszone przez powodów żądanie.

Sąd Okręgowy podziela również interpretację wskazanych przez Sąd I instancji przepisów a tym samym uznaje za bezzasadne wszystkie podniesione w apelacji zarzuty.

W pierwszej kolejności wskazać trzeba, że zgodnie z regulacją zawartą w art. 18 ust. 3 ustawy o ochronie lokatorów na gminie ciąży obowiązek dostarczenia uprawnionemu do otrzymania lokalu socjalnego takiego lokalu, a w wypadku, gdy gmina tego zaniecha, to ponosi odpowiedzialność na zasadach określonych w art. 417 kc. W art. 18 ust. 3 ustawy o ochronie lokatorów zawarto obowiązek gminy dostarczenia uprawnionemu lokalu socjalnego, zaś w art. 417 kc (do którego stosowania odsyła art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów) zawarto sankcję za niezrealizowanie tego obowiązku w postaci przysługującego właścicielowi mieszkania roszczenia odszkodowawczego.

Nie budzi wątpliwości sądu odwoławczego, że w normalnym związku przyczynowym (art. 361 § 1 kc) z zaniechaniem przez gminę wypełnienia obowiązku dostarczenia lokalu socjalnego osobie do tego uprawnionej, pozostaje szkoda właściciela lokalu mieszkalnego spowodowana nie uiszczeniem przez byłego lokatora opłat za używanie zajmowanego lokalu i że za tę postać szkody gmina ponosi odpowiedzialność na podstawie art. 417 § 1 kc. Powodowi należy się w takiej sytuacji odszkodowanie od gminy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 2010 roku, II CSK 323/09). Co istotne, nie dostarczając osobie uprawnionej z mocy wyroku sądowego lokalu socjalnego, gmina ponosi odpowiedzialność za szkodę spowodowaną niedostarczeniem lokalu socjalnego w pełnej wysokości wynikającej z korzystania z lokalu przez właściciela i pobieraniem z niego pożytków, takich jakie mógłby uzyskać dysponując lokalem na wolnym rynku, jest to odpowiedzialność za szkodę w pełnej wysokości (art. 361 § 2 kc).

Powód - w ocenie sądu odwoławczego - udowodnił powstanie szkody, jej wysokość oraz związek przyczynowy między zaniechaniem pozwanego a powstałą u powoda szkodą. Powód wykazał, bowiem, przy wykorzystaniu opinii biegłego, wysokość czynszu najmu, jaki mógłby uzyskać na rynku w okresie, za który dochodzi odszkodowania. Odszkodowanie w takiej wysokości zobowiązany jest płacić gmina w oparciu o regulację zawartą w art. 417 § 1 kc w zw. z art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów i art. 361 § 1 i 2 kc, jest to odpowiedzialność gminy za bezprawne zaniechanie realizowania jej obowiązków. Zakres odpowiedzialności gminy za szkodę jest tu odmienny od odpowiedzialności byłego lokatora (art. 18 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów).

Nie ma obecnie najmniejszych wątpliwości, iż w realiach niniejszej sprawy odpowiedzialność pozwanego ma pełny zakres i nie ma podstaw do jej ograniczania.

Podkreślić należy, że pozwany nie zakwestionował skutecznie opinii sporządzonej przez biegłego sądowego. Apelujący nie przedstawił, żadnych argumentów mogących podważyć prawidłowość oceny tego dowodu przeprowadzonej przez Sąd I instancji. Z opinii biegłego wynika, jakie opłaty czynszowe powodowie mogliby uzyskać w spornym okresie gdyby mogli swobodnie dysponować lokalem mieszkalnym. Z korzystaniem z lokalu mieszkalnego połączone jest powstanie szeregu innych opłat za media dostarczane do lokalu lub z niego odbierane. Powodowie wykazali powstanie takich należności a Sąd posiłkując się opinią biegłego (karta 128 akt sprawy) zasadnie przyjął, iż opłaty te odpowiadają stawkom stosowanym wówczas w I.. Nie ma także wątpliwości, iż przedstawione opłaty dotyczą spornego lokalu. Nie można, zatem czynić zarzutu powodom a co za tym idzie Sądowi Rejonowemu, iż wysokość szkody nie została w sposób należyty wykazana.

Dlatego też na mocy art. 385 kpc apelację pozwanego jako bezzasadną należało oddalić.

Na mocy art. 108 § 1 kpc w zw. z art. 99 kpc Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego jako strony przegrywającej na rzecz powodów solidarnie kwotę 600 zł. tytułem wynagrodzenia pełnomocnika procesowego w postępowaniu apelacyjnym, obliczonego zgodnie z w § 6 pkt 4 i § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu