Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 862/13

POSTANOWIENIE

Dnia 5 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Tomasz Adamski

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2013 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Miejskiego (...) w B.

przeciwko P. B.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego

na postanowienie Sądu Rejonowego w Szubinie z dnia 3 września 2013 roku

sygn. akt IC 5/13

postanawia;

oddalić zażalenie.

i

II Cz 862/13

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 3 września 2013 roku Sąd Rejonowy w Szubinie oddalił wniosek pozwanego o zwolnienie od kosztów sądowych. Sąd wskazał, że zgodnie z treścią art. 102 § 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwolnienia od kosztów sadowych może domagać się osoba, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego siebie i rodziny. Tymczasem z oświadczenia pozwanego wynika, że zamieszkuje on z żoną we wspólnym gospodarstwie domowym, na utrzymaniu ma małoletniego syna, obecnie zatrudniony jest jako kucharz, a żona pracuje jako nauczyciel. W tej sytuacji - w ocenie sądu I instancji - nie ma wątpliwości, że wobec wnioskodawcy nie ma ryzyka wskazanego z cytowanym przepisie w obciążeniu go kosztami sądowymi. Pozwany winien liczyć z koniecznością poniesienia kosztów sądowych w procesie, którego jest stroną i winien poczynić na ten cel stosowne oszczędności. Co istotne pozwany nie przedstawił - mimo stosownego wezwania - wyciągu ze swego rachunku bankowego, ani kopii zeznania PIT za 2012 rok, tym samym nie wykazał, by jego sytuacja była na tyle trudna, jak sam przedstawia i by uniemożliwiała mu ona uiszczenie opłaty od apelacji.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł pozwany domagając się jego zmiany poprzez zwolnienie go od kosztów sądowych. Argumentował w zażaleniu, że jest pozbawiony stałej pracy, a zarobione pieniądze z prac dorywczych przeznacza na życie swojej rodziny, nie ma więc środków na uiszczenie opłaty od apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie jest zasadne.

2

Podstawy do ubiegania się o zwolnieni od kosztów sądowych zostały wskazane prawidłowo przez sąd I instancji.

Instytucja ta jest swoistą formą kredytu udzielanego przez Skarb Państwa osobom najbiedniejszym, po to by im w ten sposób pomóc w sądowym dochodzeniu roszczeń. O zwolnienie od kosztów sądowych może ubiegać się zatem jedynie osoba, która poczyniwszy oszczędności we wszystkich swoich wydatkach, aż do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny, nie jest wstanie zebrać sumy niezbędnej na pokrycie kosztów sądowych. Osoba taka dopiero wówczas może - powołując się na tzw. prawo ubogich - zwrócić się o pomoc do państwa (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 września 1984 roku, II CZ 104/84 oraz z dnia 24 lipca 1980 roku, I CZ 99/80).

W ocenie sądu sytuacja taka nie zachodzi w przypadku konieczności poniesienia kosztów sądowych przez P. B.. W ocenie sądu odwoławczego wydatek związany z kosztami procesu, traktować należy traktować co najmniej równorzędnie z innymi wydatkami powoda. Niedopuszczalnym jest bowiem uznanie, że koszty sądowe płaci tylko ten kto posiada oszczędności, lub nadwyżki ze swoich dochodów, a przeciwnie -kosztów sądowych nie płaci w wyjątkowych sytuacjach jedynie ten, kto mimo podjęcia rzeczywistych starań o zgromadzenie niezbędnych środków, nie zdołał tego uczynić. Pozwany jest osobą - jak sam podaje - bez stałej pracy, jego żona pracuje i zarabia miesięcznie około 2.000 zł netto. We wspólnym gospodarstwie domowym pozostaje jeszcze jego syn i pasierbica. W takiej sytuacji niezrozumiałym pozostaje postawa pozwanego, który na żądanie sądu, nie przedstawił wyciągu ze swego rachunku bankowego oraz kopii PIT za 2012 roku. Świadczy to - jak słusznie wskazuje sąd I instancji - że rzeczywista sytuacja majątkowa pozwanego jest odmienna (art. 233 § 2 kpc), tj. taka która pozwala na poniesienie koszty sądowe bez zagrożenia dla zaspokojenia niezbędnych potrzeb utrzymania jego i rodziny. Pozwany pracował w okresie letnim 2013 roku jako kucharz (nie zechciał jednak ujawnić za jakim wynagrodzeniem), w okresie od stycznia do października 2012 rbku

3

pracował zarobkowo w Szwecji, tego dochodu także nie zechciał jednak ujawnić. W tej sytuacji jego twierdzenia o rzekomej tragicznej sytuacji majątkowej pozostają gołosłowne i nie mogą stanowić podstawy do zwolnienia go od kosztów sądowych w jakiejkolwiek części.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy zażalenie uznał za bezzasadne i na podstawie przepisów art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc je oddalił.

4