Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 listopada 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący - Sędzia: SA Grażyna Bobrowska

Sędziowie: SA Maria Gleixner-Dyk (spr.)

SO del. Anna Michalik

Protokolant: st.sekr.sądowy Agnieszka Wozińska

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2015 r. w Warszawie

sprawy A. S.

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno- Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W.

o wysokość emerytury dla funkcjonariusza Straży (...)

na skutek apelacji A. S.

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 30 czerwca 2014 r. sygn. akt XIII U 3247/13

oddala apelację.

(...) G. A. M.

Sygn. akt III AUa 1475/14

UZASADNIENIE

Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W. decyzją z dnia 21 lutego 2013 r. przyznał A. S. prawo do emerytury policyjnej od dnia 1 stycznia 2013r., tj. od miesiąca złożenia wniosku, a emerytura z tytułu wysługi lat wyniosła 44,52 % podstawy wymiaru. Wysokość emerytury została ustalona na podstawie art. 15 a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67 z późn. zm.)., wobec czego w wysłudze emerytalnej nie uwzględniono okresów składkowych i nieskładkowych przypadających przed podjęciem służby w Straży (...)

A. S. w odwołaniu od tej decyzji domagał się ustalenia wysokości tego świadczenia na podstawie art. 15 w/w ustawy tj. z uwzględnieniem okresów składkowych i nieskładkowych przed podjęciem służby w Straży (...). Podnosił, że przed dniem 2 stycznia 1999r. odbywał zasadniczą służbę wojskową, która jest równorzędna ze służbą w Straży (...) a tym samym jego emerytura powinna być obliczona jak dla funkcjonariuszy pozostających w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r. Odwołujący powoływał się też na orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego oraz opinię Prof. dr hab. M. C..

Organ emerytalny wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy w Warszawie XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 30 czerwca 2014 roku oddalił odwołanie i zasądził od odwołującego się na rzecz organu emerytalnego kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Jak ustalił Sąd I instancji, A. S. pełnił służbę w Straży (...) od 15 kwietnia 1999 r. do 31 grudnia 2012 r., tj. przez 13 lat, 8 miesięcy i 16 dni. W dniu 30 stycznia 2013 r. wpłynął do Zakładu Emerytalno -Rentowego MSW jego wniosek o przyznanie emerytury tzw. policyjnej. We wniosku odwołujący wskazał, że żąda uwzględnienia w wysłudze emerytalnej okresów składkowych przebytych przed podjęciem służby w Straży(...)

Decyzją z dnia z dnia 21 lutego 2013 r. – zaskarżoną - organ emerytalny przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury zaliczając do prawa do świadczenia i wysługi emerytalnej okres służby w Straży (...) oraz czasokres pełnienia służby wojskowej od 26 października 1978 r. do 4 października 1980 r., a świadczenie obliczono na zasadach wynikających z przepisu art. 15a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin zgodnie z którym - emerytura dla funkcjonariusza, który został przyjęty do służby po raz pierwszy po dniu 1 stycznia 1999 r., wynosi 40% podstawy jej wymiaru za 15 lat służby i wzrasta na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 pkt 1 i ust. 2-5, a więc przy obliczaniu jej wysokości nie uwzględnienia się w wysłudze emerytalnej okresów składkowych i nieskładkowych przebytych przed podjęciem służby.

Sąd Okręgowy w tak ustalonym stanie faktycznym sprawy uznał, iż odwołanie nie jest uzasadnione.

Przytoczył treść art. 13 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy, zgodnie z który - jako równorzędne ze służbą w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i w Służbie Więziennej traktuje się służbę wojskową uwzględnianą przy ustalaniu prawa do emerytury wojskowej.

W ocenie Sądu, uzasadnione było uwzględnienie okresu zasadniczej służby wojskowej jedynie w wysłudze emerytalnej wnioskodawcy, niezbędnej do nabycia prawa do emerytury policyjnej. Wysokość emerytury określa natomiast w przypadku wnioskodawcy art. 15a powołanej ustawy. Sąd podzielił stanowisko pozwanego, iż z uzasadnienia projektu ustawy dotyczącego m.in. wprowadzenia art. 15a wynika, że „w projekcie przewiduje się, aby w wymiarze emerytury wojskowej lub policyjnej przysługującej osobie, która wstąpiła do służby po raz pierwszy po dniu 1.01.1999 r. były uwzględniane wyłącznie okresy służby /.../. Takie rozwiązanie umożliwiłoby osobie, która oprócz okresów służby ma także okresy ubezpieczenia z tytułu zatrudnienia lub innej działalności podlegającej ubezpieczeniom społecznym prawo do pobierania dwóch emerytur: emerytury wojskowej lub policyjnej z tytułu służby i emerytury z FUS z tytułu „cywilnej" pracy /.../".

Z tych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł, jak sentencji wyroku.

O kosztach procesu orzeczono w oparciu o art. 98 § 1 w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 11 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych... (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) zasądzając od odwołującego na rzecz organu emerytalnego kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Apelację od tego wyroku, za pośrednictwem swojego pełnomocnika, złożył A. S. zarzucając:

a) naruszenie prawa procesowego poprzez naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. (wszechstronne rozpatrzenie materiału dowodowego) w postaci nie odniesienia się do przedłożonego wniosku dowodowego w postaci dokumentu - opinii prof. dr hab. M. C. dotyczącej art. 15a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) w brzmieniu nadanym ustawą z 23 lipca 2003 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 166, poz. 1609) w zakresie, w jakim dotyczy funkcjonariuszy, którzy wstąpili do służby po 1 stycznia 1999 r., a przed 23 lipca 2003 r., na okoliczność podnoszonych tam wątpliwości w przedmiocie konstytucyjności przepisu stanowiącego podstawę ustalenia emerytury w sprawie odwołującego się;

b) naruszenie prawa procesowego poprzez naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. (wszechstronne rozpatrzenie materiału dowodowego) w postaci nie odniesienia się do przedłożonego dowodu w postaci dokumentu, jakim jest informacja Zakładu Emerytalno-Rentowego MSW z dnia 7 września 2009 r. załączonego do odwołania;

c) naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 15a w zw. z art. 13 ust 1 pkt 2 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym (...) w postaci uznania, iż okres zasadniczej służby wojskowej należy uwzględnić jedynie w zakresie wysługi emerytalnej niezbędnej do nabycia prawa do emerytury policyjnej, a nie można go potraktować jako okresu pełnienia służby, a w konsekwencji nieuzasadnione jego zastosowanie do rozpoznawanej sprawy zamiast przepisu art. 15 Ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym (...).

Wskazując na powyższe, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie odwołania, tj. zmianę decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego MSW z dnia 21 lutego 2013 (znak (...)) poprzez ustalenie emerytury w oparciu o art. 15 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym (...) oraz o zasądzenie od powoda ( chyba organu emerytalnego) na rzecz odwołującego zwrotu kosztów postępowania w obu instancjach według norm przepisanych.

W uzasadnieniu środka zaskarżenia przedstawił argumenty sformułowanych wyżej zarzutów.

Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył co następuję:

Apelacja A. S. nie jest uzasadniona bowiem wyrok Sądu I instancji z dnia 30 czerwca 2014 r. oddalający jego odwołanie od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W. z dnia 21 lutego 2013r. jest zgodny z prawem.

Sąd Apelacyjny stwierdza, iż Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy i te ustalenia Sąd II instancji w pełni aprobuje. Także ocena prawna jakiej Sąd ten dokonał jest prawidłowa i wobec tego nie zachodzi potrzeba jej powtarzania.

Wbrew zarzutom apelacji nie doszło w sprawie do naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w postaci nie odniesienia się do przedłożonego wniosku dowodowego z dokumentu - opinii prof. dr hab. M. C. - dotyczącej wykładni art.15a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego,

Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (obecnie tekst jedn. Dz.U.2015.900 ). Po pierwsze, opinia ta jest dokumentem prywatnym, ponadto jest ona samodzielnym stanowiskiem osoby, która na zlecenie (...) Związku Zawodowego (...) Straży(...)opracowała tę opinię a nadto, to nie profesorowie dokonują wykładni prawa, a w sytuacji tego wymagającej sądy powszechne i Sąd Najwyższy rozpoznając konkretne sprawy.

Trybunał Konstytucyjny prawomocnym postanowieniem z dnia 29 marca 2012 r. w sprawie (...) odmówił wnioskowi Krajowej Komisji Wykonawczej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego (...) Straży (...) o zbadanie zgodności: art. 15a ustawy z dnia 18 lutego 1994 z wymienionymi przepisami Konstytucji - nadania dalszego biegu. W uzasadnieniu tego postanowienia Trybunał wskazał - że kwestionowany art. 15a ustawy o zaopatrzeniu nie pozbawia funkcjonariuszy zatrudnionych po 1 stycznia 1999 r. ochrony maksymalnie ukształtowanej ekspektatywy a więc (oczekiwania przyznania emerytury na zasadach obowiązujących przed dniem 1 października 2003 r.), gdyż w przywołanym okresie (od 1 stycznia 1999 do 1 października 2003) ekspektatywa ta nie spełniała kryteriów pozwalających traktować ją jako maksymalnie ukształtowaną. Trybunał Konstytucyjny stwierdził zatem, że oczywista bezzasadność zarzutu naruszenia przez art. 15a ustawy o zaopatrzeniu zasady ochrony praw słusznie nabytych (maksymalnie ukształtowanej ekspektatywy prawa do emerytury), wynikającej z art. 2 Konstytucji, stanowi, zgodnie z art. 36 ust. 3 ustawy o TK, podstawę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu w zakresie wyżej określonym. Zażalenie na to postanowienie Trybunał Konstytucyjny oddalił. Podkreślenia przy tym wymaga to, że w swojej opinii prof. M. C. odnosi się do naruszenia praw nabytych

poprzez wprowadzenie do ustawy przepisu art. 15a a także wskazuje na naruszenie art. 2 i 67 ust. 1 oraz art. 32 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji w sytuacji gdy wniosek Krajowej Komisji Wykonawczej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego (...) Straży (...)dotyczył zbadania zgodności art. 15a policyjnej ustawy emerytalnej z art. 2 i 67 ust. 1, art. 2 i 32 ust. 1 i art. 42 ust. 3 Konstytucji jak i ze wskazanymi w nim przepisami prawa międzynarodowego.

Sąd Apelacyjny podnosi, że w dniu wejścia w życie przepisu art. 15a w/w ustawy, a więc 1 października 2003 r. skarżący legitymował się jedynie 4 latami, 5 miesiącami i 18 dniami służby w Straży(...) a zatem nawet po doliczeniu do tego okresu czasokresu pełnienia zasadniczej służby wojskowej nie miał 15 lat służby dla uzyskania prawa do emerytury tzw. policyjnej.

Bezzasadny jest również zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wobec nie odniesienia się do przedłożonego „dowodu”: w postaci, jak się twierdzi w apelacji dokumentu, jakim jest informacja Zakładu Emerytalno-Rentowego MSW z dnia 7 września 2009 (znak (...)), załączonego do odwołania. Informacja ta nie wiadomo komu zastała udzielona i na jakie zapytanie, nie jest więc wiążąca w sprawie. Badaniu zasadności stanowiska organów rentowych Sądy dokonują w ramach odwołania od konkretnych decyzji, bowiem to w decyzji organy rentowe wyrażają swoje stanowisko w zindywidualizowanych sprawach. Załączone pismo nie jest więc żadnym dowodem w sprawie jak i nadesłany w toku postępowania apelacyjnego przez skarżącego wniosek P. S. z dnia 2 września 2016 r. (tutaj błąd w dacie) skierowany do Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych wraz z załącznikiem (k- 114 do 123 a.s.).

W sprawie nie doszło również do naruszenia prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 15a w zw. z art. 13 ust 1 pkt 2 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym (...). Okres zasadniczej służby wojskowej jako okres równorzędny ze służbą wymienioną w art. 12 ustawy, a w nim nie wymienia się służby wojskowej, nie może oznaczać przyjęcia do służby w rozumieniu art. 15a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji i innych służb mundurowych w tym do Straży Granicznej. Poprzez przyjęcie do służby przed 1 stycznia 1999 r. o jakiej stanowi art. 15a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (obecnie tekst jedn. Dz.U.2015.900 j.t..) rozumie się przyjęcie do służby: w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej lub w Służbie Więziennej, bowiem ustawa z dnia 18 lutego 1994 r. dotyczy tych właśnie służb. Służba wojskowa, w tym służba zasadnicza jest natomiast okresem równorzędny ze służbą wówczas gdy podlega ona uwzględnieniu przy ustalaniu prawa do emerytury wojskowej o jakiej mowa w ustawie z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (tekst jedn. Dz.U. 2015 poz. 330).

Warunki jakie należy spełnić aby uzyskać prawo do emerytury wojskowej określa jej art. 12 zaś zgodnie z przepisem art. 13 ust. 2 tej ustawy za okresy równorzędne ze służba wojskową uważa się także okresy służby uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury policyjnej. Poprzez wzajemność, okresy służby wojskowej podlegają zaliczeniu do emerytury policyjnej a okresy służby w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej lub w Służbie Więziennej podlegają zaliczeniu jako równorzędne do okresu służby wojskowej. Oba systemy zabezpieczenia społecznego są finansowane z budżetu państwa, jednak regulują je odrębne ustawy, a zatem bezzasadny jest żądanie aby uznać pełnienie zasadniczej służby wojskowej przed 1 stycznia 1999 r. jako pełnienie służby przed 1 stycznia 1999r. w rozumieniu art. 15a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji i innych służb mundurowych w tym, w Straży (...)

Reasumując: w rozpoznawanej sprawie nie zachodzi możliwość zastosowania, przy obliczaniu emerytury A. S., art. 15 cytowanej ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. a więc nie można w wysłudze emerytalnej uwzględnić okresów składkowych i nieskładkowych przebytych przed przystąpieniem do służby w Straży (...)

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny w Warszawie na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w wyroku.

Sędziowie: Przewodniczący:

(...)

(...)