Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt

III AUa 411/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 września 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Irena Mazurek (spr.)

Sędziowie:

SSA Urszula Kocyłowska

SSA Roman Skrzypek

Protokolant

st. sekr. sądowy Anna Kuźniar

po rozpoznaniu w dniu 16 września 2015 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku W. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek apelacji wniesionej przez stronę pozwaną

od wyroku Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu

z dnia 24 lutego 2015 r. sygn. akt III U 527/14

oddala apelację

Sygn. akt III AUa 411/15

Uzasadnienie
wyroku z dnia 16 września 2015 r.

Decyzją z dnia 3 marca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w R. odmówił wnioskodawcy W. G. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy ,dochodzonego wnioskiem z dnia 14 stycznia 2014r. w trybie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Powołując w podstawie prawnej decyzji art. 12 w/w ustawy organ rentowy stwierdził ,że wnioskodawca nie spełnia zasadniczej przesłanki nabycia prawa do dochodzonego świadczenia ,bowiem w świetle orzeczenia Komisji Lekarskiej Zakładu z dnia 26 lutego 2014 r. nie jest niezdolny do pracy.

Wnioskodawca W. G. odwołał się od w/w decyzji ZUS do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu. W odwołaniu z dnia 27 marca 2014 r. wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez potwierdzenie uprawnienia do renty z tytułu niezdolności do pracy wnioskodawca zarzucił ,że wbrew stanowisku ZUS jego stan zdrowia uniemożliwia mu wykonywanie pracy odpowiadającej jego kwalifikacjom zawodowym tj. pracy mechanika samochodowego. Aktualne zaś zatrudnienie na stanowisku portiera –dozorcy w zakładzie pracy chronionej nie może przekreślać prawa do dochodzonego świadczenia, tym bardziej w sytuacji uprzedniego nieprzerwanego pobierania renty od 11 sierpnia 2003r. do 31 stycznia 2014 r. .

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 22 kwietnia 2014 r. pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Odział w R. wniósł o oddalenie żądania wnioskodawcy z tych samych względów , które legły u podstaw zaskarżonej decyzji, dodatkowo powołując art. 107 ustawy emerytalno-rentowej .

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu, po rozpoznaniu odwołania W. G. ,wyrokiem z dnia 24 lutego 2015 r. (sygn. akt III U 527/14) zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy prawo do stałej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy , począwszy od dnia 1 lutego 2014 r. Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca W. G. ur. (...) z zawodu mechanik samochodowy pracujący ponad 20 lat w tym charakterze , w okresie od 11 sierpnia 2003 r. do 31 stycznia 2014 r. pobierał rentę okresową z tytułu częściowej niezdolności do pracy
z powodu schorzeń neurologicznych jak i ortopedycznych, a w szczególności z powodu pourazowej choroby zwyrodnieniowej biodra prawego prowadzącej w 2010 r. do rekonstrukcji tego stawu poprzez zastąpienie go stawem sztuczny implantowanym. W ostatnim okresie na jaki ustalono prawo wnioskodawcy do renty ( decyzja ZUS z dnia 17 lutego 2012 r. ustalająca prawo do świadczenia na okres od 1 lutego 2012 r. do 31 stycznia 2014 r.) to jest od 17 grudnia 2012 r. podjął on po raz pierwszy w czasie „ rentowania” zatrudnienie na stanowisku dozorcy - portiera w zakładzie pracy (...) . Ostatecznie zatrudnienie to ustało w trakcie postępowania sądowego z dniem 31 października 2014r. W dniu 14 stycznia 2014 r. W. G. złożył kolejny wniosek rentowy przy wykazaniu powyższego zatrudnienia, co skutkowało wydaniem orzeczeń przez Lekarza Orzecznika ZUS w dniu 10 lutego 2014 r. jak też następnie przez Komisję Lekarską Zakładu w dniu 26 lutego 2014 r. uznających wnioskodawcę za zdolnego do pracy. Orzeczenia te legły zaś
u podstaw -zaskarżonej w niniejszym postępowaniu -decyzji ZUS z dnia 3 marca 2014 r. odmawiającej W. G. dalszego prawa do renty po dniu 31 stycznia 2014 r. Przeprowadzony w postępowaniu sądowym dowód osobowy z łącznej opinii biegłych lekarzy neurologa i ortopedy – mający na celu weryfikację dokonanej w postępowaniu administracyjnym oceny stanu zdrowia odwołującego - pozwoli z kolei Sądowi Okręgowemu w Tarnobrzegu na poczynienie w sprawie zasadniczego ustalenia o utrzymującej się nadal u wnioskodawcy częściowej niezdolności do pracy przy równoczesnym określeniu już trwałości tej niezdolności. Jak podkreślił bowiem Sąd I instancji , opierając się w tym względzie w zupełności na, uznanej za
w pełni miarodajną , wyżej powołanej opinii łącznej biegłych ( przy podkreśleniu zarówno fachowości opiniujących jak i zupełności opinii) z jednoczesnym oddaleniem wniosku dowodowego pozwanego organu rentowego o przeprowadzenie dodatkowego dowodu z opinii biegłego specjalisty z zakresu medycyny pracy jako zbędnego i zmierzającego do przewlekłości postępowania , u W. G. nie doszło do żadnej poprawy stanu zdrowia w obrębie istniejących schorzeń neurologicznych
i ortopedycznych ,a wręcz przeciwnie długotrwale utrzymująca się choroba zwyrodnieniowa biodra prawego doprowadziła do rozwoju wielostawowej choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa z dekompensacją łańcucha ruchowego , prowadząc do ostrych zespołów bólowych. Co więcej powyższe doprowadziło też do zmian zwyrodnieniowych w obrębie biodra lewego w stopniu kwalifikującym wnioskodawcę do zabiegu operacyjnego wymiany tego stawu ,przy uprzedniej już wymianie stawu biodrowego prawego w 2010r. W tej sytuacji ,odnosząc ocenę stanu zdrowia W. G. do posiadanych przez niego kwalifikacji zawodowych na stanowisku mechanika samochodowego -przy podkreśleniu faktu ponad 20 lat pracy odwołującego wyłącznie w tym zawodzie - Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu uznał ,że wbrew stanowisku pozwanego organu rentowego ,także po dniu 31 stycznia 2014r. wnioskodawca spełnienia wszystkie konieczne przesłanki nabycia prawa do dochodzonego świadczenia rentowego przewidziane w art. 12 w zw. z art. 57 i art.59 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia
17 grudnia 1998 o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
( tekst jednolity Dz. U. z 2013r.,poz.1440 ze zm. ). W podstawie prawnej wyroku powołany także został art. 477 14 § 2 k.p.c.

Wyrok Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu z dnia 24 lutego 2015r. zaskarżony został przez pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. . W apelacji z dnia 3 kwietnia 2015 r. pozwany organ rentowy zarzucając oparcie wyroku Sądu I instancji na niemiarodajnej opinii biegłych (zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.) ,a w konsekwencji naruszenie art. 57 w związku z art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2013r. ,poz. 1440 ze zm.) wynosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołania wnioskodawcy. W uzasadnieniu wniesionego środka odwoławczego skarżący
w szczególności podnosił , że Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu bezpodstawnie oddalił jego wniosek dowodowy o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy , w sytuacji gdy opinia biegłych lekarzy neurologa i ortopedy nie tylko ,że nie zawierała dostatecznego uzasadnienia przyjętej konkluzji o trwałej niezdolności do pracy odwołującego , ale też nie uwzględniała faktu samo przekwalifikowania zawodowego wnioskodawcy w sytuacji podjęcia przez niego pracy na stanowisku portiera - dozorcy. Na uzasadnienie zaś swych racji organ rentowy przywoływał wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 1998 II UKN 326/98 OSNP 2000/1/36.

Wnioskodawca W. G. wniósł o oddalenie apelacji pozwanego organu rentowego ( oświadczenie w/w złożone na rozprawie apelacyjnej ).

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, rozpoznając apelację pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. zważył co następuje;

Wniesiony przez pozwany organ rentowy środek odwoławczy nie może wywrzeć pożądanego skutku. Zaskarżony bowiem wyrok Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu z dnia 24 lutego 2015 r. jest- w ocenie tut. Sądu- wyrokiem ze wszech miar trafnym i odpowiadającym prawu. I tak odnosząc się kolejno do zarzutów skarżącego już na wstępie stwierdzić należy , że zarzut niemiarodajności łącznej opinii biegłych lekarzy neurologa i ortopedy jest absolutnie chybiony zważywszy ,że biegli posiadali widomości specjalistyczne z zakresu występujących u wnioskodawcy schorzeń a wnioski końcowe opinii zostały przez nich w należyty sposób uzasadnione
( tak więc opinia ta była fachowa i pełna w rozumieniu przyjętych w orzecznictwie sądowym kryteriów oceny tego rodzaju dowodu osobowego -por. m. innymi orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 1990 r. I PR 148/90 OSP 1991 nr 11-12, poz. 300, z dnia 14 września 1995 r. II URN 31/95 OSNAP 1996r., nr 7, poz. 103, czy z dnia 7 listopada 2000r. I CKN 1170/98, OSN 2001, nr 4, poz. 64). W tym kontekście przyjdzie też dodatkowo zauważyć, iż dokonywana przez biegłych ocena stopnia naruszenia sprawności organizmu W. G. w aspekcie określonych
w art.12 i art. 13 ustawy emerytalno-rentowej przesłanek decydujących o niezdolności do pracy , trafnie odnosiła się wyłącznie do kwalifikacji zawodowych wnioskodawcy na stanowisku mechanika samochodowego ,skoro w jego przypadku były one jedyne tak wyuczone jak i wykonywane w przebiegu ubezpieczenia przed nabyciem prawa do renty ( trafna uwaga Sądu I instancji o wykonywaniu przez W. G. przez ponad 20 lat tylko i wyłącznie prac mechanika samochodowego przy następczym pobieraniu przez okres ponad dziesięciu lat renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy ). W żadnym zaś razie – jak sugeruje skarżący- omawiana ocena biegłych stanu zdrowia wnioskodawcy nie mogła odnosić się do warunków jego zatrudnienia na stanowisku portiera- dozorcy jako, że była to nie tylko praca podjęta już w okresie „rentowania” i niżej kwalifikowana ,a w związku z tym i niżej wynagradzana od poprzedniej ( co wyklucza przyjęcie samo przekwalifikowania się odwołującego - por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2000 r. II UKN 587/99 OSNAPiUS 2001/24/719 ), ale też świadczona w specjalnych warunkach w zakładzie pracy chronionej z uwzględnieniem niepełnosprawności odwołującego ( co potwierdził także w postępowaniu apelacyjnym pracodawca wnioskodawcy w piśmie
z dnia 9 września 2015 r. v. k- 65v). ). W tym miejscu zasadnym zaś będzie przywołanie choćby wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2007r. II UK 192/06 OSNP 2008 /11 -12/173 ,w którym stwierdzono ,że osoba której stopień naruszenia sprawności organizmu pozwala na wykonywanie prac jedynie na specjalnych stanowiskach dostępnych dla osób nie w pełni sprawnych jest częściowo niezdolna do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy emerytalno-rentowej. Znamienny w przedmiotowej sprawie – a niewątpliwe godny odnotowania- jest także fakt zgłoszenia przez Zastępcę Głównego Lekarza Orzecznika Oddziału ZUS w R. zarzutu wadliwości orzeczeniu Lekarza Orzecznika ( v.k-132 tom II akt rentowych) właśnie z uwagi na wątpliwości w zakresie uznania przekwalifikowania się wnioskodawcy , przy wyraźnym stwierdzeniu ,że stopień upośledzenia sprawności organizmu w/w należy rozpatrywać wyłącznie w stosunku do kwalifikacji zawodowych mechanika samochodowego. Pomimo zaś tej treści zarzutu ,Komisja Lekarska Zakładu orzeczeniem z dnia 26 lutego 2014 r. uznała W. G. za zdolnego do pracy odnosząc jednak –nie wiedzieć z jakich względów- wyraźnie tą ocenę ponownie wyłącznie do pracy wnioskodawcy na stanowisku portiera- dozorcy (v.k-134 v tom II akt rentowych).
W tej więc sytuacji- tak jak zaznaczono wyżej- łączna opinia biegłych lekarzy neurologa i ortopedy , jako właściwie oceniająca naruszenie sprawności organizmu odwołującego w aspekcie możliwości wykonywania przez niego pracy w zawodzie mechanika samochodowego jawi się jako dowód ze wszech miar miarodajny. Opis zaś wyników badania przedmiotowego wnioskodawcy , wskazany przez biegłych stopień nasilenia dysfunkcji narządu ruchu odwołującego jak też niepomyślne rokowania na przyszłość w pełni uzasadniają przyjętą w opinii konkluzję o trwałej częściowej niezdolności do pracy W. G. w w/w zawodzie. Trudno bowiem sobie nawet wyobrazić aby wnioskodawca po wymianie dwóch stawów biodrowych (planowany
w najbliższym czasie zabieg wymiany lewego stawu biodrowego przy uprzedniej wymianie stawu biodrowego prawego w 2010r.) z zaawansowaną chorobą zwyrodnieniową kręgosłupa ,z licznymi ograniczeniami ruchomości tego narządu i z wciąż nawracającymi zespołami bólowymi mógł kiedykolwiek wykonywać pracę w omawianym charakterze mechanika samochodowego, a więc niewątpliwe ciężką pracę fizyczną ,wymagającą częstej zmiany pozycji czy dźwigania. Nie może być przy tym obojętne ,że w sytuacji ciągłego starzenia się organizmu zmiany w narządzie ruchu odwołującego są utrwalone i nie rokują poprawy , o czym świadczy pośrednio fakt uznawania wnioskodawcy za częściowo niezdolnego do pracy przez ponad 10 lat przez sam organ rentowy ,który wówczas dokonywał oceny stanu zdrowia W. G. w tym jedynie właściwym aspekcie jego kwalifikacji zawodowych ( stanowiska mechanika samochodowego). W tej sytuacji oczywiście bezzasadnym jawił się więc kolejny wniosek dowodowy pozwanego organu rentowego ,przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy ( stąd słuszne oddalenie tego wniosku dowodowego przez Sąd I instancji) , przy czym niezależnie od tego , zauważyć wypadnie ,że z uwagi na nie zgłoszenie przez skarżącego stosowanego
w tym przedmiocie zastrzeżenia ( art.162 k.p.c. ) nie mógł on skutecznie w postępowaniu apelacyjnym –już z tego czysto formalnego względu - skutecznie podnieść tego zarzutu ( por. m. innymi wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 sierpnia 2013r.
I CSK 713/12 LEX nr 1391108). Z tych wszystkich więc wyżej naprowadzonych względów należało w postępowaniu odwoławczym podzielić zarówno ustalenia faktyczne jak i ocenę prawną sprawy Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu , prowadzących do konstatacji o uprawnieniu W. G. do stałej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy po dniu 31 stycznia 2014r. , stosownie do art. 57 w związku z art. 59 ust.1pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2015r.,poz.748 ze zm. ).

Mając zaś powyższe na uwadze - z braku dostatecznych podstaw faktycznych i prawnych - na podstawie art. 385 k.p.c. orzeczono jak sentencji.

ZARZĄDZENIE

1/ (...)
2/ (...),
3/ (...) (...)