Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Przedstawicielka małoletniego powoda B. P. A. K. wniosła o podwyższenie alimentów na rzecz powoda od pozwanego M. K. (1) z kwoty po 500 zł. miesięcznie do kwoty po 800 zł. miesięcznie. W uzasadnieniu pozwu podała, że alimenty na kwotę po 500 zł. miesięcznie zostały zasądzone w 2010 r., jednak pozwany od 2012 r. dobrowolnie płacił je w wysokości po 600 zł. miesięcznie, zaś od stycznia 2015 r. ponownie powrócił do kwoty po 500 zł. miesięcznie. W tym okresie sytuacja małoletniego powoda uległa znacznej zmianie, małoletni ukończył I klasę szkoły podstawowej, ze szkołą wiążą się zakupy pomocy naukowych, opłat szkolnych, zakupu obiadów, odzieży i obuwia, opłaty opiekunki, biletu miesięcznego i innych. Matka powoda zarabia najniższą płacę krajową. Tymczasem pozwany pracuje w firmie komputerowej, a ponadto dodatkowo naprawia komputery i prowadzi działalność ubezpieczeniową.

Pozwany M. K. (1) wniósł o oddalenie powództwa oraz wniósł pozew wzajemny wnosząc o obniżenie alimentów do kwoty po 350 zł. miesięcznie. Wskazał, iż w 2010 r. zgodził się łożyć na rzecz małoletniego powoda kwotę po 500 zł. miesięcznie głównie z tego powodu, że matka powoda była osobą bezrobotną. Obecnie matka powoda pracuje zawodowo, natomiast pozwany jest w trakcie wypowiedzenia umowy o pracę, pomaga rodzicom, z umowy zlecenia jako agent ubezpieczeniowy nie jest w stanie się utrzymać. Wskazał, iż kwestionuje wydatki na dziecko, albowiem matka ich nie udowodniła, przedłożyła jedynie rachunek za bilet miesięczny, zajęcia karate, obiady w szkole i za jedną wizytę u stomatologa. Podkreślił, iż uczestniczy w życiu syna zawożąc go na treningi karate lub na zawody. Wątpi także w ponoszone koszty opiekunki. Brak również dowodów, iż matka powoda dokłada do kosztów utrzymania mieszkania. Podniósł, iż nie uzyskuje żadnych dodatkowych dochodów z napraw komputerów. Dotychczas pozwany z wykonywanej pracy zarabiał 1800 zł. miesięcznie, zaś oprócz zwykłych kosztów utrzymania ponosił opłaty dwóch kredytów, alimentów na syna i dokładał rodzicom do opłat /k. 29-31/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Alimenty na rzecz małoletniego B. K. zostały ustalone w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym w Szczytnie z dnia 08 lipca 2010 r. w sprawie III RC 162/10 na kwotę po 500 zł. miesięcznie Wówczas matka małoletniego powoda nie pracowała. Mieszkała wraz z dzieckiem u swoich rodziców, syn stron miał 2 i pół roku. Pozwany pracował jako serwisant-instalator i zarabiał netto 1300 zł. miesięcznie. Mieszkał z rodzicami, którym przekazywał na koszty utrzymania mieszkania kwotę 200 zł. Odwiedzał syna raz w tygodniu /akta Sądu Rejonowego w Szczytnie III RC 162/10/.

Aktualnie małoletni powód – pozwany wzajemny B. K. ma prawie 8 lat, uczęszcza do II klasy szkoły podstawowej. Od dwóch lat małoletni uczęszczał na karate, za które opłata wynosiła 60 zł. miesięcznie, aktualnie uczęszcza na zajęcia piłki nożnej, wpis wyniósł 50 zł., ponadto matka dziecka kupiła mu strój do tych zajęć za łączną kwotę 240 zł.

Małoletni B. dojeżdża do szkoły autobusem miejskim, za który opłata za bilet miesięczny wynosi 39 zł. Małoletni do szkoły jest odwożony przez opiekunkę, której matka dziecka opłaca bilet miesięczny na autobus w kwocie 78 zł. Ponadto opłaca małoletniemu obiady w szkole za kwotę 35-40 zł. miesięcznie. Małoletni jest pod opieką stomatologa, za 2 wizyty matka małoletniego zapłaciła łącznie 150 zł.

Matka powoda pracuje jako aspirant pracy socjalnej i zarabia 1280 zł. netto. W bieżącym roku akademickim podjęła studia magisterskie w administracji, albowiem umowę o pracę ma zawartą na okres do lutego 2016 r., zdobycie wyższego wykształcenia da jej większą szansę na przedłużenie umowy o pracę. Opłata za studia wynosi 400 zł. miesięcznie, ponadto ponosi koszty dojazdów co drugi tydzień do O..

P. K. (1) wraz z synem mieszka u jej matki i ojczyma, ponosi koszty 1/3 opłat, w wysokości ok. 230 zł. miesięcznie. Matka P. K. dokłada jej do opłaty za szkołę 100 zł. miesięcznie Ponadto matka powoda opłaca swój bilet miesięczny, którego koszt wynosi 78 zł. miesięcznie, leczy się ginekologicznie oraz przyjmuje leki na alergię. Małoletni wymaga rehabilitacji z powodu skoliozy, zabiegi nie są płatne, jednak dowóz na zabiegi wymaga ze strony jego matki czasu i organizacji dowozu. Matka powoda zaciągnęła pożyczkę na wyposażenie pokoju syna w związku z pójściem dziecka do szkoły, nadal spłaca tę pożyczkę w kwotach po 310 zł. miesięcznie. Pozwany zabiera syna mniej więcej co 2 tygodnie na sobotę i niedzielę /zaświadczenia i faktury k. 6-20, 70-84, wyjaśnienia przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda – pozwanego wzajemnego P. K. k. 88-89/.

Pozwany – powód wzajemny M. K. (1) dotychczas pracował w firmie (...) w N. i zarabiał netto 1800 zł. miesięcznie. Dnia 28 lipca 2015 r. otrzymał rozwiązanie umowy o pracę z dniem 31 października 2015 r. z powodu likwidacji stanowiska pracy. Od 05 listopada 2015 r. uzyskał prawo do zasiłku dla bezrobotnych, który będzie wynosił przez 3 miesiące 831 zł. brutto, a następnie 652,60 zł. brutto. Obecnie pozwany przerwał działalność ubezpieczeniową, albowiem nie może jej wykonywać w czasie, gdy pobiera zasiłek dla bezrobotnych. Z tej działalności miał dochód ok. 200 zł. miesięcznie.

Nadal pozwany mieszka z rodzicami, którzy mają łączny dochód 1400 zł. miesięcznie, pozwany opłaca połowę rachunków za media w łącznej wysokości ok. 350 zł. miesięcznie oraz koszty połowy opału za ok. 1800-200 zł. rocznie. Spłaca kredyt wzięty kilka miesięcy temu na opał po 300 zł. miesięcznie, spłaca jeszcze jeden kredyt zaciągnięty także na opał i pomoc rodzicom w kwotach po 350 zł. miesięcznie.

Na koszty przyjazdów po syna na jeden weekend wydaje ok. 100 zł. /wyjaśnienia pozwanego – powoda wzajemnego M. K. k. 89-90, rachunki, faktury, zaświadczenia k. 32-64, 85-87/.

Sąd zważył co następuje:

Żądanie podwyższenia alimentów jest częściowo uzasadnione.

Żądanie wzajemne obniżenia alimentów nie jest uzasadnione.

Rozpatrując niniejszą sprawę Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony, sporządzonych w przepisanej formie i przez kompetentne organy, tym samym korzystających z domniemania prawdziwości /art. 244 Kpc/ oraz na wyjaśnieniach stron, które w zasadniczych kwestiach były bezsporne, w sferze sporu pozostaje ocena usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda, możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego oraz zmiany jaka nastąpiła od poprzedniego ustalenia wysokości alimentów.

Artykuł 133. § 1. Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego stanowi, iż rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego /art. 135§1 Krio/. Z art. 138 Krio wynika, iż w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Od poprzedniego ustalenia wysokości alimenta zaszły istotne zmiany w sytuacji strony powodowej, które skutkują regulacją w oparciu o przepis art. 138 Krio alimentów poprzez ich podwyższenie.

Przede wszystkim w tym czasie małoletni powód rozpoczął edukację szkolną. Z pójściem do szkoły związane są wydatki na pomoce naukowe, ubiór, wyposażenie pokoju dziecka, które powodują zwiększenie wydatków związanych z dzieckiem. Ponadto małoletni uczęszcza na dodatkowe zajęcia, które wprawdzie nie są odpłatne, ale wiążą się z zakupem odpowiedniego stroju i poniesienia kosztów wpisowego. Z uczęszczaniem do szkoły w przypadku małoletniego powoda dużym obciążeniem finansowym jest konieczność zakupu biletu miesięcznego nie tylko dla dziecka, ale także dla opiekunki, która dowozi i odbiera małoletniego ze szkoły.

W tych wszystkich zwiększonych wydatkach na małoletniego powoda powinien także uczestniczyć pozwany. Wbrew zarzutom pozwanego matka powoda udowodniła istnienie tych wydatków zaświadczeniami i fakturami, natomiast wydatki powszechnie znane, związane z wyżywieniem, ubiorem, środkami higieny, nie wymagają dowodzenia, są to koszty, które musi ponosić każdy człowiek /art. 228§1 Kpc/.

Sąd wziął jednak pod uwagę, że od poprzedniego ustalenia wysokości alimentów po stronie matki dziecka także zaszła zmiana polegająca na tym, że aktualnie pracuje. Jednak jej dochód to jedynie najniższa płaca krajowa. Ponadto matka powoda duże wydatki ponosi na opłatę związaną ze studiami, który to wydatek trudno byłoby uznać za nieuzasadniony. Podwyższenie wykształcenia niewątpliwie stworzy matce powoda większe szanse na dalsze zatrudnienie na stanowisku, które zajmuje. Ona także musi kupować bilet miesięczny w związku z dojazdami do pracy oraz partycypować w 1/3 kosztów opłat za mieszkanie. Nie bez znaczenia jest także dla matki powoda kwota pożyczki, którą spłaca w związku z wyposażeniem pokoju syna na potrzeby nauki szkolnej, do którego to wydatku pozwany nie dołożył.

Analizując sytuację pozwanego, w pierwszej kolejności należy podkreślić, iż zgodnie z przepisem art. 135 Krio, a także orzecznictwem Sądu Najwyższego, oceniając udział pozwanego w kosztach utrzymania małoletniego powoda należy wziąć pod uwagę nie tylko faktycznie uzyskiwane przez pozwanego dochody, ale także jego możliwości zarobkowe. Tak wypowiedział się m. in. Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 16 maja 1975 r. w sprawie III CRN 48/75 /LEX nr 7702/ „ Zasadne i zgodne z treścią art. 135 k.r.o. - jest oparcie się na możliwościach zarobkowych pozwanego, a nie tylko na jego aktualnych zarobkach. Zakres obowiązku alimentacyjnego może i powinien być większy od wynikającego z faktycznych zarobków i dochodów zobowiązanego, jeśli przy pełnym i właściwym wykorzystaniu jego sił i umiejętności zarobki i dochody byłyby większe, a istniejące warunki społeczno-gospodarcze i ważne przyczyny takiemu wykorzystaniu nie stoją na przeszkodzie.”

Zdaniem Sądu możliwości pozwanego są w granicach ostatnio osiąganych dochodów, a mianowicie kwoty 1800 zł. miesięcznie. Pozwany ma dobry zawód, w którym ma spore doświadczenie, aktualnie informatyk jest zawodem bardzo pożądanym, tym bardziej dla osoby, która ma wieloletnią praktykę w tej pracy. Pozwany już od końca lipca br. wiedział, że z końcem października jego umowa o pracę ulegnie rozwiązaniu, jednak nie poczynił żadnych starań, aby poszukać innej pracy. Pozwany zdaje sobie sprawę z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego, a także konieczności spłaty dwóch kredytów, dlatego tym bardziej powinien wykazać się szczególną starannością w poszukiwaniu pracy.

Pozwany oprócz powoda nie ma nikogo na utrzymaniu, pomoc rodzicom wynika aktualnie z obowiązku moralnego niż prawnego. Rodzice pozwanego mają stałe dochody, które wprawdzie są skromne, ale w sytuacji, gdy pozwany z nimi mieszka i partycypuje w kosztach utrzymania, to już w ten sposób im pomaga.

Reasumując możliwości zarobkowych pozwanego nie można oceniać przez pryzmat uzyskiwanego obecnie zasiłku dla bezrobotnych, ale w kontekście zarobków, które osiągnąłby, gdyby dokładał najwyższej staranności w poszukiwaniu i wykonywaniu pracy.

Z tych względów Sąd nie uwzględnił powództwa wzajemnego o obniżenie alimentów i w tym zakresie powództwo oddalił w całości. Natomiast podwyższając alimenty Sąd wziął pod uwagę, że na przestrzeni 5 lat zdecydowanie, nie tylko zmieniły się, ale także wzrosły, potrzeby małoletniego powoda.

Sąd oddalił powództwo ponad kwotę 550 zł. miesięcznie uznając, że matka powoda, aktualnie także może, już nie tylko własnymi staraniami o utrzymanie i wychowanie małoletniego, ponosić część jego kosztów utrzymania, ale może także przeznaczać na ten cel część swoich dochodów. Jednak jej możliwości zarobkowe są niższe niż pozwanego z uwagi na osiągane dochody w granicach najniższej płacy krajowej. Jednocześnie matka powoda dąży do uzyskania wyższych dochodów, a przede wszystkim zachowania aktualnej pracy studiując zaocznie, z czym jednak związane są znaczne wydatki na opłaty studiów i dojazdy na nie.

Mając na względzie powyższe rozważania na podstawie powołanych przepisów Sąd orzekł jak w punktach I-III. O kosztach sądowych orzekł w oparciu o przepis art. art. 100.1. Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych mając na względzie chwilowo trudną sytuację pozwanego, zaś o rygorze natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 §. 1 pkt 1 Kpc.

z/

1.  (...)

2.  (...) M. K.,

3.  (...)

S., (...)