Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 listopada 2015r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 04 listopada 2015r. w O.

sprawy z odwołania H. K. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania H. K. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 16.07.2015r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje H. K. (1) prawo do emerytury począwszy od 1 lipca 2015r.;

2.  stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

H. K. (1) wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. z dnia 16.07.2015r., odmawiającej mu prawa do emerytury. Wniósł o przyznanie mu prawa do emerytury i o zaliczenie do stażu pracy w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia: w (...) Przedsiębiorstwie (...) od 24.04.1970r. do 03.07.1971r., w (...) Przedsiębiorstwie (...) od 12.07.1971r. do 11.12.1971r. oraz w (...) Sp. z o.o. w B. od 04.03.1972r. do 30.06.1987r. W uzasadnieniu wskazał, iż w zakładach tych wykonywał pracę na stanowisku kopacza, pracując w głębokich wykopach, a wykonywanie przez niego pracy w szczególnych warunkach mogą potwierdzić świadkowie.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu wskazał, że na dzień 01.01.1999r. odwołujący udowodnił ogólny okres pracy wynoszący 28 lat, 5 miesięcy i 4 dni, lecz nie udowodnił 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. Wskazał, iż do stażu pracy w szczególnych warunkach nie zaliczono w/w okresów zatrudnienia, gdyż świadectwo pracy w szczególnych warunkach za okres od 04.03.1972r. do 30.06.1987r. nie spełnia wymogów formalnych, zaś za pozostałe okresy odwołujący nie uzyskał takich świadectw.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 06.07.2015r. H. K. (1) złożył w ZUS wniosek o ustalenie uprawnień do emerytury, na podstawie przepisów ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Po rozpoznaniu tego wniosku organ rentowy uznał za udowodniony na dzień 01.01.1999r. ogólny okres pracy wynoszący 28 lat, 5 miesięcy i 4 dni okresów składkowych i nieskładkowych. ZUS uznał jednak, że odwołujący nie udowodnił żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach, dlatego zaskarżoną decyzją z dnia 16.07.2015r. odmówił H. K. (1) prawa do emerytury.

Odwołujący w okresach zatrudnienia: od 24.04.1970r. do 03.07.1971r. w (...) Przedsiębiorstwie (...), od 12.07.1971r. do 11.12.1971r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) i od 04.03.1972r. do 30.06.1987r. w zakładzie (...) Sp. z o.o. w B. był zatrudniony przy układaniu instalacji wodnych, kanalizacyjnych, deszczowych w głębokich wykopach, formalnie mając angaż kopacza, montera instalacji lub pracownika fizycznego.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o: wszystkie dokumenty zawarte w aktach ZUS, akta osobowe odwołującego, zeznania świadków: J. C. i T. S., zeznania H. K. (2) w charakterze strony, wyrok i uzasadnienie w sprawie IIIU 472/14.

Sąd zważył, co następuje:

H. K. (2) domagał się w niniejszym postępowaniu zamiany decyzji ZUS z dnia 16.07.2015r. i przyznania mu prawa do emerytury.

Ponieważ odwołujący urodził się w dniu (...), może uzyskać emeryturę w oparciu o art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W ocenie Sądu odwołanie od decyzji z dnia 16.07.2015r. jest zasadne.

Zgodnie z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z § 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura, jeżeli ubezpieczony spełnił łącznie następujące warunki:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa,

- w dniu wejścia w życie przepisów ustawy emerytalnej, tj. 01.01.1999r., udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 dla mężczyzn, w tym: okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, wynoszący co najmniej 15 lat.

Według przepisu § 2 ust. l w/w Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Przedmiotem sporu było jedynie to, czy H. K. (2) wykazał 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach.

Odwołujący domagał się zaliczenia do pracy w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia: w (...) Przedsiębiorstwie (...) od 24.04.1970r. do 03.07.1971r., w (...) Przedsiębiorstwie (...) od 12.07.1971r. do 11.12.1971r. oraz w (...) Sp. z o.o. w B. od 04.03.1972r. do 30.06.1987r. Wywodził, że w tych zakładach wykonywał roboty wodnokanalizacyjne w głębokich wykopach, tj. pracę w szczególnych warunkach wskazaną w Wykazie A Dział V poz. 1, stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Zdaniem Sądu odwołujący wykazał powyższe. Podstawę do takiego wniosku stanowi dokumentacja zawarta w aktach emerytalnych odwołującego, w jego aktach osobowych oraz zeznania świadków: J. C. i T. S. oraz zeznania H. K. (2) w charakterze strony.

Z akt ZUS, dotyczących H. K. (2) wynika, że na okoliczność zatrudnienia od 24.04.1970r. do 03.07.1971r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) odwołujący złożył ogólne świadectwo pracy, w którym wskazano, iż był zatrudniony na stanowisku kopacza (k. 9a.e.). Na okoliczność zatrudnienia od 12.07.1971r. do 11.12.1971r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) odwołujący złożył ogólne świadectwo pracy, w którym wskazano, iż był zatrudniony na stanowisku pracownika fizycznego (k. 8 akt świadcz. przedem). Okres zatrudnienia w zakładzie (...) Sp. z o.o. w B. (wcześniejsza nazwa - Przedsiębiorstwo (...) w B.) od 04.03.1972r. do 30.06.1987r. został natomiast wykazany ogólnym świadectwem pracy, w którym wskazano stanowisko kopacza i montera instalacji sanitarnych (k. 9 akt św. przedem.).

W celu ustalenia rodzaju czynności wykonywanych przez H. K. (2) Sąd przesłuchał odwołującego w charakterze strony oraz przesłuchał świadków J. C. i T. S..

H. K. (2) zeznał, że we wszystkich spornych okresach wykonywał te same czynności, bowiem wszystkie te zakłady zajmowały się budową instalacji wodnych, kanalizacyjnych, deszczowych w głębokich wykopach. Zeznał również, iż początkowo pracował w (...) Przedsiębiorstwie (...), zakład ten następnie zmieniał nazwy i ulegał przekształceniom. Pytany o wykonywane czynności zeznał, iż przez cały sporny okres wykonywał te same czynności, tj. układał rury instalacji wodnych, kanalizacyjnych, deszczowych, rury były układane w wykopach o głębokości od 2m do 6m. Opisując kolejność prac zeznał, że koparka robiła najpierw wykop, następnie układali dreny, zasypywali je żwirem, potem układali rury. Z jego zeznań wynika nadto, iż chociaż wykonywał te same czynności, to nazwy jego stanowiska zmieniały się, gdyż miał angaż kopacza, montera instalacji lub pracownika fizycznego.

Sąd dał wiarę w/w zeznaniom, gdyż zostały one potwierdzone zeznaniami świadków J. C. i T. S.. J. C. był zatrudniony w latach 1970-1998 a T. S. w latach 1970-1976. Obaj zeznali, że wykonywali te same prace, jak odwołujący, tj. układali w głębokich wykopach instalacje wodne, kanalizacyjne i deszczowe, przy czym prace wykonywali także zimą. Z ich zeznań wynika, że zimą palono opony i koksowniki, rozgrzewając ziemię a koparki kopały ziemię. Obaj zeznali, że sporne zakłady pracy zajmowały się układaniem instalacji na potrzeby zakładów przemysłowych, jak np. zakłady mięsne czy nowo budowany szpital w O.. Świadkowie podkreślali też, że chociaż wykonywali przez cały czas te same prace, to w angażach mieli wskazywane różne stanowiska: kopacz i monter instalacji sanitarnych.

Zeznania świadków J. C. i T. S. są wiarygodne, bowiem wykonywali takie same prace. Nadto J. C. ma przyznaną emeryturę w szczególnych warunkach, przy czym została ona mu przyznana przez Sąd Okręgowy w Łomży, wyrokiem z dnia 01.04.2015r., wydanym w sprawie IIIU 472/14. Analiza pisemnego uzasadnienia tego wyroku (k. 53-56 akt IIIU 472/14) wskazuje, iż Sąd uznał pracę J. C. za pracę wykonywaną w głębokich wykopach, opierając się m.in. na jego zeznaniach i zeznaniach świadków oraz treści jego akt osobowych.

Zauważyć też trzeba, że w na k. 9a.e. H. K. (1) znajduje się świadectwo pracy za okres zatrudnienia od 24.04.1970r. do 03.07.1971r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) wskazujące stanowisko kopacza a na k. 9 akt świadczenia przedemerytalnego odwołującego świadectwo pracy za okres zatrudnienia w zakładzie (...) Sp. z o.o. w B. od 04.03.1972r. do 30.06.1987r. wskazujące stanowisko kopacza i montera instalacji sanitarnych. Dane zawarte w tych świadectwach są zgodne z angażami zawartymi w aktach osobowych oraz z zeznaniami H. K. (1) i świadków. Logicznym jest więc przyjęcie, że wiarygodne są też ich zeznania także co do prac wykonywanych w okresie zatrudnienia od 12.07.1971r. do 11.12.1971r. w (...) Przedsiębiorstwie (...), skoro zakład ten miał taki sam profil działalności jak pozostałe.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż H. K. (1) w spornych okresach wykonywał prace – roboty wodnokanalizacyjne oraz budowę rurociągów w głębokich wykopach. Była to więc praca w szczególnych warunkach, określona w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze – w Wykazie A Dział V poz. 1. Po uwzględnieniu w/w okresów pracy odwołujący spełni warunek posiadania 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, gdyż okresy te łącznie stanowią 16 lat 11 miesięcy i 18 dni. Odwołujący spełnia także pozostałe przesłanki konieczne do uzyskania prawa do emerytury według przepisów art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Osiągnął bowiem w dniu 14.02.2012r. wiek 60 lat i legitymuje się 25-letnim ogólnym stażem pracy.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję ZUS z dnia 16.07.2015r. i przyznał H. K. (1) prawo do emerytury od dnia 01.07.2015r., tj. od miesiąca złożenia wniosku.

W pkt 2 wyroku Sąd stwierdził, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Zgodnie z art. 118 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 2 i 3 oraz art. 120.

Przepis art. 118 ust. 1a stanowi zaś, że w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

W niniejszej sprawie ostatnią okolicznością niezbędną do wydania decyzji było ustalenie 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. Odwołujący złożył do ZUS świadectwo pracy w szczególnych warunkach tylko za jeden okres zatrudnienia. Dopiero postępowanie sądowe pozwoliło na ustalenie, w jakim okresie faktycznie wykonywał pracę w szczególnych warunkach. W tej sytuacji ZUS nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie okresu pracy w szczególnych warunkach w toku postępowania przed tym organem.

Z tych względów orzeczono jak w sentencji.