Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 07 października 2015r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 07 października 2015r. w O.

sprawy z odwołania D. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o rentę socjalną

na skutek odwołania D. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 03.06.2014r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje D. B. prawo do renty socjalnej na okres od 01.05.2014r. do 30.04.2016r.;

2.  stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

D. B. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 03.06.2014r., odmawiającej mu prawa do renty socjalnej. W uzasadnieniu wskazał, że nie jest zdolny do pracy, gdyż ma problemy z ubieraniem, schylaniem się, ma zniekształconą i krótszą prawą rękę, zniekształcone lewe kolano i staw biodrowy oraz jedną część żuchwy.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu wskazał, że D. B. w okresie od 27.11.2007r. do 30.04.2014r. pobierał rentę socjalną. Podniósł, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 28.05.2014r. D. B. nie został uznany za osobę całkowicie niezdolną do pracy, dlatego nie spełnia przesłanek do przyznania renty socjalnej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 09.01.2008r. ZUS przyznał D. B. prawo do renty socjalnej do dnia 31.12.2009r., uprawnienia do renty były odwołującemu następnie okresowo przedłużane, ostatnio decyzją z dnia 13.04.2012r. do dnia 30.04.2014r. (k. 9 i 43 a.r.).

W dniu 12.03.2014r. D. B. ponownie złożył wniosek o przyznanie mu prawa do renty socjalnej. Wobec powyższego został skierowany na badanie przez lekarza orzecznika ZUS, który w orzeczeniu z dnia 07.04.2014r. nie uznał D. B. za osobę całkowicie niezdolną do pracy. Wobec sprzeciwu wniesionego przez odwołującego, został on skierowany na badanie przez Komisję lekarską ZUS, która w orzeczeniu z dnia 28.05.2014r. zajęła analogiczne stanowisko. W oparciu o orzeczenie komisji lekarskiej ZUS wydał zaskarżoną decyzję.

D. B. urodził się dnia (...), zdobył wykształcenie średnie, z zawodu jest technikiem agrobiznesu (ogrodnictwa). Choruje na astmę, z powodu przebytej w okresie noworodkowym posocznicy cierpi na asymetrię kończyn dolnych i górnych oraz twarzy.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wszystkie dokumenty zawarte w aktach ZUS, w tym dokumentację lekarską, opinie biegłych lekarzy (k. 17-19 i 27- 28 a.s.).

Sąd zważył, co następuje:

D. B. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 03.06.2014r., odmawiającej mu prawa do renty socjalnej.

W ocenie Sądu odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 2003r. o rencie socjalnej (tekst jedn. Dz.U. z 2013, poz.982 z późn. zm.) renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

1) przed ukończeniem 18-tego roku życia;

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25 roku życia;

3) w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Definicję osoby niezdolnej do pracy podaje natomiast art.12 ust. 1-3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015r., poz. 748 ze zm.), który stanowi, iż jest nią osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Zgodnie zaś z art. 61 w/w ustawy prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy.

Ponieważ D. B. w okresie od 27.11.2007r. do 30.04.2014r. pobierał rentę socjalną, rozstrzygnięcie niniejszej sprawy uzależnione było od ustalenia, czy jest on nadal całkowicie niezdolny do pracy.

W tym celu Sąd dopuścił w sprawie dowód z opinii biegłych lekarzy z zakresu neurologii, medycyny pracy, pulmonologii i ortopedii. Biegli z zakresu: neurologii T. P., medycyny pracy M. W. i ortopedii C. K. w opinii z dnia 03.12.2014r. ustalili, że jest on w dalszym ciągu całkowicie niezdolny do pracy na okres 2-ch lat od 01.05.2014r.

Po przeprowadzonym badaniu odwołującego oraz zapoznaniu się z dokumentacją medyczną dotyczącą jego stanu zdrowia biegli rozpoznali u odwołującego: pozapalne zniekształcenie kości ramiennej prawej, kości udowej i piszczelowej prawej oraz stawu biodrowego lewego ze skróceniem ramienia prawego i kończyny dolnej prawej na tle przebytej w okresie niemowlęcym posocznicy z zapaleniem kości, wrodzone zniekształcenie twarzy, astmę oskrzelową. (k. 17-19a.s.).

W uzasadnieniu biegli wskazali, że w badaniu przedmiotowym stwierdzili upośledzenie ruchomości w stawie barkowym prawym oraz podwichnięcie i znaczną niestabilność w stawie kolanowym prawym. W trakcie przemieszczania odwołujący kończynę dolną lewą utrzymywał w zgięciu w stawie biodrowym i kolanowym lewym, utykał na prawą kończynę dolną. Według biegłych pozapalna dysfunkcja kończyn powoduje znaczne ograniczenia w wykonywaniu pracy. Od 2007r. odwołujący miał orzekaną przez ZUS całkowitą niezdolność do pracy i brak jest jakiejkolwiek poprawy stanu zdrowia odwołującego w przeciągu ostatnich lat, dlatego D. B. jest całkowicie niezdolny do pracy zarobkowej.

Opinię w sprawie wydawała również biegła z zakresu pulmonologii, A. D.. Biegła nie stwierdziła całkowitej niezdolności do pracy odwołującego z powodu schorzenia układu oddechowego. W uzasadnieniu wskazała, że badany choruje na astmę oskrzelową, znajduje się pod opieką pulmonologa. Podczas badania nie stwierdziła cech duszności, w badaniu fizykalnym płuca bez zmian, bez duszności nocnej. Odwołujący nie przedstawił też żadnego badania spirometrycznego.

Po doręczeniu stronom w/w opinii, zastrzeżenia do opinii biegłych z zakresu neurologii, medycyny pracy i ortopedii wniósł organ rentowy. W piśmie z dnia 27.08.2015r. podniósł, iż nie zgadza się z opinią biegłych, że ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy oraz że odwołujący jest ewidentnie zjatrogenizowany orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy, co powoduje wycofanie w aktywności zawodowej i niepodejmowanie prób aktywizacji. Zdaniem ZUS odwołujący jest w pełni zaadaptowany do kalectwa, nie korzysta z pomocy ortopedycznych, z zawodu jest technikiem agrobiznesu a szkołę tę ukończył już z niepełnosprawnością, co de facto świadczy o tym, że jest zdolny do pracy zgodnej z poziomem kwalifikacji. Poprawa w stosunku do poprzednio orzekanej całkowitej niezdolności do pracy polega na zaadaptowaniu ubezpieczonego do kalectwa oraz na zdobyciu zawodu, w którym może pracować. W konkluzji organ rentowy wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych z zakresu neurologii medycyny pracy i ortopedii.

Na rozprawie Sąd na podstawie art. 217 § 3 kpc oddalił powyższy wniosek. W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, szczególnie opinia biegłych z zakresu neurologii, medycyny pracy i ortopedii, w sposób dostateczny wyjaśnia okoliczności sprawy.

Nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem organu rentowego, iż skoro zawód technika agrobiznesu odwołujący uzyskał już z niepełnosprawnością, to jest on zdolny do pracy zgodnej z poziomem kwalifikacji. Samo zdobycie wykształcenia nie poprawiło przecież stanu zdrowia odwołującego a od dzieciństwa cierpi na te same schorzenia. Z Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. Z 2912r., poz. 7) wynika, że celem kształcenia w zawodzie technika agrobiznesu jest m.in. przygotowanie do prowadzenia produkcji rolniczej oraz organizacja i prowadzenie przedsiębiorstwa w agrobiznesie, a więc przygotowanie m.in. do: wykonywania prac związanych z produkcją roślinną i zwierzęcą, obsługi pojazdów, maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślinnej i zwierzęcej, organizowania i wykonywania prac związanych z przetwórstwem spożywczym, usługami i handlem. Zdaniem Sądu, pomimo zdobycia wykształcenia w w/w kierunku odwołujący jest niezdolny do wykonywania takich obowiązków, gdyż wymagają one sprawności fizycznej, sprawnego poruszania się a z opinii jednoznacznie wynika, iż odwołujący ma ograniczoną ruchomość czynną i bierną w stawie barkowym prawym, przy ruchach w stawie barkowym prawym wyczuwalne jest trzeszczenie i przeskakiwanie, nadto odwołujący ma asymetrię kończyn dolnych, prawa kończyna dolna jest skrócona około 10 cm a w obrębie lewej kończyny dolnej występują zaniki mięśniowe w obrębie uda i goleni, zaś staw kolanowy prawy jest zniekształcony, podwichnięty i niestabilny. Taki stan uniemożliwia wykonywanie pracy wymagającej chodzenia, podnoszenia ciężarów czy obsługi maszyn, a więc m.in. pracy technika agrobiznesu. Z opinii wynika nadto, że odwołujący nie może wykonywać pracy wymagającej długotrwałego siedzenia, gdyż skrócenie kończyny dolnej prawej i zniekształcenie stawu biodrowego uniemożliwia długotrwałe siedzenie z uwagi na pojawiający się ból. Należy też zauważyć, że odwołujący podejmował próbę zatrudnienia, gdyż w okresie od 17.03.2010r. do 31.05.2010r. pracował jako monter rowerów w (...) S.A. w P.. Ze świadectwa pracy wynika jednak, iż zawarto z nim umowę o pracę na czas określony 2 miesięcy i nie została ona przedłużona, co należy wiązać z ograniczeniem ruchowym odwołującego, które w oczach pracodawcy czyni go mniej wydajnym pracownikiem.

Organ rentowy podnosił też poprawę w stosunku do poprzednio orzekanej całkowitej niezdolności do pracy odwołującego, poprawa taka jednak nie została stwierdzona przez biegłych. Podkreślić przy tym należy, że w świetle art. 61 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprawa ma dotyczyć stanu zdrowia, a nie, jak wskazuje ZUS, polegać na zaadaptowaniu się do kalectwa i zdobyciu zawodu.

Reasumując zdaniem Sądu opinia wydana przez biegłych sądowych z zakresu neurologii, medycyny pracy i ortopedii, w niniejszej sprawie uwzględnia całokształt okoliczności związanych ze stanem zdrowia odwołującego, określa schorzenia, ich skutek oraz stopień nasilenia i dlatego uznać należy ją za miarodajną do oceny zdolności do pracy. Biegli przeprowadzili badanie odwołującego, którego wyniki opisali szczegółowo w opinii, mieli nadto na uwadze dokumentację lekarską, dotyczącą odwołującego. D. B. w okresie noworodkowym chorował na posocznicę, był wielokrotnie leczony operacyjnie, w wyniku choroby przebytej w okresie noworodkowym, oprócz skrócenia nogi, zniekształcenia stawu biodrowego i kolanowego, ma znacznie skróconą prawą rękę, w związku z tym mięśnie okolicy łopatkowej, prawego barku i ramienia są słabo rozwinięte. Biegli stwierdzili również asymetrię kończyn dolnych, różnica pomiędzy długością kończyn wynosi 10 cm, stwierdzono zanik mięśni uda i goleni oraz asymetrię twarzy. Taki stan był dotychczas podstawą przyznawania odwołującemu prawa do renty socjalnej.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy, działając na zasadzie art. 477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał D. B. prawo do renty socjalnej na orzeczony przez biegłych okres od 01.05.2014r. do 30.04.2016r.

Zgodnie z treścią art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Sąd był zobowiązany, przyznając odwołującemu prawo do renty, do zamieszczenia z urzędu w sentencji wyroku rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji tj. zarówno przyznającej prawo do świadczenia, jak też jego brak (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.04.2010 roku, II UK 330/09, LEX 604220).

Ostatnią okolicznością niezbędną do wydania decyzji było ustalenie istnienia całkowitej niezdolności do pracy odwołującego. Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie ZUS nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie powyższego w toku postępowania przed tym organem. Przyznanie odwołującemu renty nastąpiło bowiem dopiero po zebraniu dodatkowego materiału dowodowego przed Sądem i opierało się na wynikach badania przedmiotowego dokonanego przez biegłych sądowych.

Z tych względów orzeczono jak w sentencji wyroku.