Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lipca 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 lipca 2015r. w S.

odwołania K. B. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 31 października 2014 r. Nr (...)

w sprawie K. B. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do dodatku dla sieroty zupełnej od wcześniejszej daty

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 1361/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31.10.2014 r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał K. B. (1) od 1.02.2013 r., tj. od daty określonej w wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 17.04.2014 r. sygn. akt IV U 775/13 rentę rodzinną na stałe. Organ rentowy przyznał również ubezpieczonemu, od dnia 1.10.2014 r., dodatek dla sieroty zupełnej.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony. K. B. (1) nie zgodził się z ustaleniem, iż dodatek dla sieroty zupełnej do renty rodzinnej został mu przyznany od października 2014 r. W uzasadnieniu ubezpieczony wskazał m. in., iż jego zdaniem dodatek dla sieroty zupełnej powinien zostać mu przyznany od lutego 2013 r., tj. od miesiąca złożenia wniosku o rentę rodzinną, gdyż wyżej wymieniony dodatek, na podstawie art. 76 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440) przysługuje wyłącznie osobie, która faktycznie pobiera rentę rodzinną (odwołanie k. 1).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu wskazał, iż na podstawie art. 116 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, postępowanie w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego, chyba że ustawa stanowi inaczej. Stosownie zaś do treści art. 129 ust. 1 powyższej ustawy, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. Wniosek o przyznanie dodatku dla sieroty zupełnej został złożony przez ubezpieczonego w dniu 16.10.2014 r., dlatego też wskazany dodatek został wypłacony K. B. (1) począwszy od dnia 1.10.2014 r. (odpowiedź na odwołanie k. 3-4).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 13.02.2013 r. K. B. (1) złożył do (...) Oddział w S. dwa wnioski: o przyznanie renty rodzinnej po zmarłym w dniu 26.01.2010 r. ojcu, W. B. oraz o renty socjalnej. (wnioski k. 1-7 akt o rentę rodzinną, k. 1-4 akt o rentę socjalną). Organ rentowy, w drodze decyzji z dnia 20.05.2013 r., (decyzje k. 20 akt o rentę rodzinną, k. 16 akt o rentę socjalną). Na skutek złożonych przez ubezpieczonego odwołań, sprawa została rozpoznawana przez Sąd Okręgowy w Siedlcach, który w wyroku z dnia 17.04.2014 r. sygn. akt IV 775/13 w pkt I zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 20.05.2013 r. i ustalił, że ubezpieczonemu przysługuje prawo do stałej renty rodzinnej od dnia 1.02.2013 r., zaś w pkt II oddalił odwołanie od decyzji z dnia 20.05.2013 r. dotyczącej odmowy przyznania prawa do renty socjalnej (odpis wyroku k. 42 akt o rentę rodzinną). Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z dnia 27.08.2014 r. sygn. akt III AUa 523/14 oddalił apelację organu rentowego od wyżej wymienionego wyroku (odpis wyroku k. 50 akt o rentę rodzinną).

W dniu 16.10.2014 r. K. B. (1) złożył wniosek o wypłatę dodatku sierocego do renty rodzinnej (wniosek k. 60 akt o rentę rodzinną). Do powyższego wniosku ubezpieczony dołączył odpis skrócony aktu zgonu jego matki, K. B. (2). Wynika z niego, iż K. B. (2) zmarła w dniu 22.03.1995 r. (poświadczona przez ZUS kserokopia odpisu skróconego aktu zgonu k. 61 akt o rentę rodzinną).

Wobec powyższego, organ rentowy wydał w dniu 31.10.2014 r. zaskarżoną decyzję (k. 68 akt o rentę rodzinną).

Kluczowym dla rozstrzygnięcia niniejszego postępowania jest treść art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zgodnie z którym świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. Na uwadze należy mieć również treść 116 ust. 1 powyższej ustawy, w myśl którego postępowanie w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego, chyba że ustawa stanowi inaczej. Wskazać przy tym należy, iż nie istnieje żaden przepis szczególny, który nakazywałby wypłatę dodatku dla sieroty zupełnej z urzędu. Artykuł 76 ust. 1 przywołanej decyzji stanowi bowiem jedynie, iż jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest sierota zupełna, przysługuje jej dodatek dla sierot zupełnych.

W tym miejscu zasadnym jest powołanie się na poglądy wyrażone w orzecznictwie. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Lublinie w uzasadnieniu do wyroku z dnia 10.01.2006 r. III AUa 376/05 ogólną zasadą prawa emerytalno-rentowego jest, że świadczenia wypłaca się na wniosek zainteresowanego, poczynając od dnia powstania prawa do emerytury/renty, lecz nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o świadczenie. Czym innym jest bowiem data nabycia prawa do świadczenia, a czym innym data podjęcia jego wypłaty. Reguła powyższa wyklucza możliwość wstecznego wypłacania świadczeń, tj. za okres po nabyciu prawa, a przed złożeniem wniosku, co uzasadnia się zapobieganiem powstawaniu zjawiska kapitalizacji świadczeń. Prawo do świadczenia może być realizowane dopiero po zgłoszeniu do właściwego organu rentowego wniosku o przyznanie prawa. Inicjatywa należy zawsze do ubezpieczonego. W ocenie Sądu Okręgowego, powyższe stanowisko, w drodze analogii, znajdzie zastosowanie również w przypadku prawa do dodatku dla sierot zupełnych. Warto przywołać również, cytując pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do wyroku z dnia 13.01.2015 r. I UK 174/14, iż spełnienie warunków do świadczenia nie może nastąpić, jeśli nie zostanie złożony przez osobę zainteresowaną stosowny wniosek.

Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż stanowisko prezentowane przez ubezpieczonego jest błędne. Wypłata na jego rzecz dodatku dla sieroty zupełnej powinna bowiem nastąpić nie od chwili przyznania prawa do prawa do renty rodzinnej, tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożony został wniosek o przyznanie renty rodzinnej, czyli od 1.02.2013 r., lecz od dnia 1.10.2014 r. Dopiero bowiem w dniu 16.10.2014 r. K. B. (1) złożył wniosek o przyznanie dodatku dla sieroty zupełnej (k.60 akt o rentę rodzinną).

Na marginesie wskazać również należy, iż dopiero z chwilą złożenia wniosku z dnia 16.10.2014 r., organ rentowy został powiadomiony o tym, iż oboje rodzice K. B. (1) nie żyją. Przedmiotem postępowania zainicjowanego złożeniem wniosku w dniu 13.02.2013 r. było przyznanie renty rodzinnej po zmarłym ojcu ubezpieczonego, W. B., natomiast poinformowanie ZUS o śmierci matki, K. B. (2), nastąpiło w wyniku dołączenia odpisu skróconego aktu jej zgonu, co miało miejsce w dniu 16.10.2014 r. (k. 61 akt o rentę rodzinną).

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie ubezpieczonego.