Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 listopada 2015 r.

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi V Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Teresa Dylis

Protokolant stażysta Patrycja Krupczyńska

po rozpoznaniu w dniu 19 października 2015 r. w Łodzi

na rozprawie sprawy

z powództwa małoletniego M. W. reprezentowanego przez ojca P. W.

przeciwko A. R.

o podwyższenie alimentów

1.  podwyższa alimenty zasądzone wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 20 stycznia 2006 roku w sprawie III RC 204/05 od A. R. na rzecz małoletniego syna M. W. z kwoty po 400 (czterysta) złotych miesięcznie do kwoty po 500 (pięćset) złotych miesięcznie, płatne do rąk ojca dziecka P. W., do dnia 10-go każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 31 grudnia 2014 roku;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  nakazuje wypłacić z funduszu Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi na rzecz adw. O. K. Kancelaria Adwokacka ul. (...) lok. 1, (...)-(...) Ł. kwotę 89,80 (siedemdziesiąt osiemdziesiąt dziewięć 80/100) złotych tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu;

4.  nie obciąża pozwanej kosztami procesu;

5.  nadaje wyrokowi w pkt 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt V RC 6/15

UZASADNIENIE

P. W., występujący jako przedstawiciel ustawowy małoletniego powoda M. W., złożył w dniu 31 grudnia 2014 r. pozew skierowany przeciwko pozwanej A. R. o podwyższenie alimentów z kwoty po 400 złotych miesięcznie do kwoty po 700 złotych miesięcznie (pozew k.2-4).

Pozwana A. R., przebywająca we W., złożyła w dniu 20 kwietnia 2015 r. pismo procesowe, w którym wnosiła o zwolnienie jej z kosztów procesu i ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Ponadto nie wyraziła zgody na podwyższenie alimentów z uwagi na swoją sytuację rodzinną i majątkową (pismo procesowe k.15-17).

Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2015 r. zwolniono pozwaną od kosztów sądowych w całości i ustanowiono dla niej pełnomocnika z urzędu (postanowienie k.26).

Na rozprawie bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku w dniu 19 października 2015 r. przedstawiciel ustawowy małoletniego powoda popierał powództwo zgodnie z pozwem, natomiast pełnomocnik z urzędu pozwanej wnosił o jego oddalenie i przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, oświadczając, że opłaty nie zostały uiszczone w całości ani części (protokół rozprawy k.63-64).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni M. W. ur. (...) pochodzi z nieformalnego związku (...).

Sąd Rejonowy w Łasku wyrokiem zaocznym z dnia 20 stycznia 2006 r. w sprawie III RC 204/05 zasądził od A. R. na rzecz jej małoletniego syna M. W. tytułem alimentów kwotę po 400 złotych miesięcznie, płatne do rąk przedstawiciela ustawowego małoletniego - P. W., do dnia 15-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 1 stycznia 2006 r. (wyrok zaoczny k.13 akt sprawy III RC 204/05).

Następnie Sąd Rejonowy w Łasku postanowieniem z dnia 31 maja 2006 r. w sprawie I. N. 25/06 ustalił, iż miejscem pobytu małoletniego M. W. będzie każdorazowo miejsce zamieszkania jego ojca P. W., natomiast postanowieniem z dnia 21 maja 2007 r. w sprawie I. N. 143/06 pozbawił A. R. władzy rodzicielskiej nad jej małoletnim synem M. W. (odpisy postanowień k.8 i k.12 akt sprawy V RC 6/15).

Małoletni M. W. pozostawał pod opieką ojca od 2003 r. W chwili zasądzania alimentów chłopiec miał 5 lat, rozwijał się prawidłowo, nie chodził do przedszkola. Mieszkał z ojcem oraz dziadkami ojczystymi w ich domu jednorodzinnym w miejscowości P.. Dziadkowie pomagali ojcu w opiece nad dzieckiem. P. W. podejmował prace dorywcze i z tego tytułu uzyskiwał dochód rzędu 1.000 złotych miesięcznie, z czego dawał rodzicom na utrzymanie swoje i syna 500-600 złotych miesięcznie. Babcia małoletniego pobierała rentę w kwocie 800 złotych miesięcznie, a dziadek pracował dorywczo, uzyskując około 560 złotych miesięcznie. Utrzymanie domu wynosiło: prąd – 150 złotych na dwa miesiące, woda – 250 złotych na dwa miesiące, gaz – 40 złotych miesięcznie, ogrzewanie w sezonie grzewczym – 2.000 złotych. P. W. miał jeszcze jedno dziecko, 8-letniego syna, który mieszkał ze swoją matką, natomiast pozwana także posiadała drugie dziecko – S. A. M. ur. (...)

A. R. ostatni raz widziała syna w sierpniu 2005 r. Pozwana nie utrzymywała kontaktów z dzieckiem, nie przesyłała żadnych prezentów i nie łożyła na jego utrzymanie (informacyjne wysłuchanie przedstawiciela ustawowego k.12-12odw.; odpis skrócony aktu urodzenia S. M. k.24 akt sprawy III RC 204/05).

Od czasu ostatniej sprawy alimentacyjnej do chwili wystąpienia z przedmiotowym powództwem upłynęło 9 lat.

Obecnie małoletni M. W. ma 14 lat i uczy się w II klasie gimnazjum. Chłopiec jest zdrowy i rozwija się prawidłowo. Aktywnie trenuje piłkę siatkową, zajęcia są bezpłatne, lecz istnieje konieczność zakupu odpowiedniej odzieży i obuwia, co kosztuje 300 złotych rocznie. Potrzeby powoda zostały wyliczone na kwotę 1.290 złotych miesięcznie (zaświadczenie o nauce i treningach k.6 i k.9; odpis skrócony aktu urodzenia k.10; zeznania przedstawiciela ustawowego k.63-64; wykaz kosztów utrzymania k.65).

P. W. ma 38 lat i pracuje na ¼ etatu jako hydraulik za wynagrodzeniem 375 złotych netto miesięcznie oraz dorabia prywatnie, uzyskując dodatkowy dochód rzędu 1.200 złotych miesięcznie. Według rocznego zeznania podatkowego jego dochód za 2013 r. wyniósł 3.879,97 złotych, a za 2014 r. – 4.138,50 złotych. Obecnie mieszka z synem w Ł. w wynajętym od znajomego mieszkaniu, za które płaci tylko czynsz – 350 złotych i prąd – 100 złotych miesięcznie. Na swojego starszego, 18-letniego syna płaci alimenty w kwocie po 200 złotych miesięcznie. W spadku po zmarłej matce odziedziczył ½ domu, położonego w miejscowości P., który wraz z ojcem zamierzają sprzedać i za uzyskane pieniądze kupić mieszkanie dla M.. Pozwana nie utrzymuje kontaktów z synem i nie płaci zasądzonych alimentów (zaświadczenie o zarobkach k.5 i k.31-32; zaświadczenia US k.33-35; zeznania przedstawiciela ustawowego k.63-64).

A. R. ma 34 lata i przebywa we W. od 2005 r. Oprócz powoda posiada dwoje dzieci: córkę S. A. M. ur. (...) i syna E. D. J. ur. (...) We W. nie pracuje, utrzymuje się z zasiłków socjalnych, nie posiada żadnego majątku. Wyraziła zgodę na płacenie alimentów na rzecz powoda w dotychczas zasądzonej kwocie – 400 złotych miesięcznie (pismo pozwanej k.15-17; wyciąg skrócony z Rejestru Aktów Urodzenia k.18 wraz z tłumaczeniem k.42-43; kserokopia odpisu skróconego aktu urodzenia k.19; oświadczenie o stanie rodzinnym i majątkowym k.20-24).

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Zgodnie z treścią art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. „Zmiana stosunków” musi dotyczyć możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji oraz usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego dziecka.

Ustalenie zmiany następuje przez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami uprzednio istniejącymi (uzasadnienie tezy VII uchwały SN z 16.12.1987r. OSN CAP 1988r. nr.4 poz 42).

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art.135 § 1 k.r.o.). Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego (art.135 § 2 k.r.o.).

Sąd Najwyższy wyjaśnił, że określenie wysokości alimentów od każdego z rodziców na rzecz dziecka stanowi wypadkową usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego oraz wkładu osobistych starań rodzica o utrzymanie i wychowanie dziecka (uzasadnienie uchwały SN z 1.07.1974r. II Czp 41/74 OSN CP 1975 nr 5 poz 76).

Odnosząc powyższe uregulowania prawne do ustalonego stanu faktycznego stwierdzić należy, iż zmiana stosunków stron przejawia się zasadniczo w dwóch aspektach: wzroście usprawiedliwionych potrzeb powoda oraz fakcie narodzin kolejnego dziecka przez pozwaną.

Truizmem jest twierdzenie, że upływ czasu powoduje rozwój psychofizyczny dziecka i wzrost jego usprawiedliwionych potrzeb. Od czasu poprzedniej sprawy alimentacyjnej upłynęło 9 lat. Poprzednio powód był 5- letnim dzieckiem, a obecnie jest 14-letnim chłopcem, uczniem II klasy gimnazjum, aktywnie trenującym piłkę siatkową. Uprawianie sportu wiąże się z dodatkowymi kosztami ze względu na częste wyjazdy grupowe (zawody i turnieje) oraz konieczność zakupu odpowiedniej odzieży i obuwia. W ocenie Sądu Rejonowego potrzeby powoda kształtują się na poziomie 1.200-1.300 złotych miesięcznie.

Ojciec powoda uzyskuje niskie zarobki, łącznie około 1.600 złotych miesięcznie. Podkreślić należy, że P. W. sam wychowuje powoda od 2003 r., stąd też jego obowiązek alimentacyjny ocenić należy przez pryzmat osobistych starań, co powoduje, że pozwana powinna w większym zakresie finansowym partycypować w kosztach utrzymania i wychowania dziecka. Poza tym przedstawiciel ustawowy posiada jeszcze starszego syna, na którego płaci alimenty.

Po stronie pozwanej nową okolicznością jest fakt narodzin syna E. J.. A. R. od 10 lat przebywa we W., obecnie z dwójką młodszych dzieci. W toku postępowania pozwana nie przedstawiła żadnych dokumentów dotyczących jej sytuacji majątkowej, podnosiła jedynie, że utrzymuje się z zasiłków socjalnych. Przesłanką obowiązku alimentacyjnego są jednak możliwości zarobkowe i majątkowe osoby zobowiązanej do alimentacji. A. R. jest młodą kobietą i powinna podjąć jakąkolwiek pracę zarobkową w celu uzyskania dochodów na pokrycie potrzeb własnych oraz swoich dzieci.

Wobec powyższego – uwzględniając zmianę stosunków stron - Sąd Rejonowy podwyższył alimenty o kwotę 100 złotych miesięcznie i oddalił powództwo w pozostałej części jako nadmiernie wygórowane w stosunku do sytuacji strony pozwanej.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu pozwanej rozstrzygnięto w oparciu o treść § 7 ust.1 pkt 11 w zw. z § 19 - 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Pozwanej nie obciążono kosztami procesu w oparciu o treść art. 102 k.p.c.

Wyrokowi został nadany rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 pkt.1 k.p.c.