Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2015 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Regina Stępień

Protokolant: star. sekr. sądowy Ewelina Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 28 października 2015 r. w Legnicy

sprawy z wniosku M. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę

na skutek odwołania M. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 14 kwietnia 2015 r.

znak (...)

oddala odwołanie

sygn . akt VU 500/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 kwietnia 2015 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił wnioskodawcy M. S. prawa do emerytury, gdyż wnioskodawca nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze. Zakład wskazał, że nie zaliczył do szczególnego staży pracy okresu zatrudnienia wnioskodawcy od 22 czerwca 1973 r. do 31 sierpnia 1992 r. w (...) Przedsiębiorstwie (...), gdyż przedłożone świadectwo prac w warunkach szczególnych odnośnie tego okresu posiadało zapis, że okres ten uprawnia jedynie do wzrostu emerytury, a nie do obniżenia wieku emerytalnego.

Wnioskodawca złożył od powyższej decyzji odwołanie, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do emerytury. Domagał się ustalenia prawidłowego wymiaru okresów składkowych, poprzez zaliczenie mu do ogólnego stażu pracy dodatkowo okresu jego zatrudnienia w Niemczech w okresie od 2 maja 1993 r. do 1 sierpnia 1993 r. Jednocześnie wskazał, że zgadza się z uzasadnieniem skarżonej decyzji, iż praca w (...) Przedsiębiorstwie (...) we wskazanym okresie została uznana jako praca w warunkach szczególnych uprawniająca do wzrostu emerytury w momencie przejścia na emeryturę po osiągnięciu wymaganego prawem wieku emerytalnego. Powyższe stanowisko potwierdził w piśmie procesowym z dnia 17 września 2015 r.

W odpowiedzi na powyższe odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, argumentując, jak w zaskarżonej decyzji. Organ wskazał nadto, że wnioskodawca nie dołączył do wniosku o emeryturę dokumentów potwierdzających zatrudnienie w Niemczech. Wskazał, że z właściwym wnioskiem o potwierdzenie tego okresu ubezpieczony powinien zwrócić się do Wydziału Umów Międzynarodowych w O., niemniej jednak nie ma to ostatecznie znaczenia dla ustalenia prawa do świadczenia, gdyż wnioskodawca spełnia przesłankę ogólnego stażu pracy.

Sąd ustalił:

Wnioskodawca M. S. urodził się dnia (...) 60 lat ukończył z dniem (...). Na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnił 25 lat ogólnego stażu pracy, w tym: 24 lata, 5 miesięcy i 7 dni okresów składkowych oraz 1 rok, 7 miesięcy i 7 dni okresów uzupełniających pracy w gospodarstwie rolnym. Wnioskodawca jako członek OFE złożył za pośrednictwem organu rentowego wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na jego rachunku w OFE na dochody budżetu Państwa.

Dnia 16 marca 2015 r. złożył pierwszy wniosek o przyznanie emerytury, rozpatrzony decyzją odmowną, zaskarżoną w niniejszej sprawie.

/bezsporne, nadto akta emerytalne ZUS/

W okresie od 22 czerwca 1973 r. do 31 sierpnia 1992 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) na podstawie umowy o pracę. Początkowo powierzono mu stanowisko malarza budowlanego. Od dnia 9 lutego 1980 r. otrzymał angaż malarza-tapeciarza, od 20 maja 1985 r. angaż malarza, następnie ponownie malarza-tapeciarza od 5 marca 1988 r., a od 19 października 1989 r. do końca zatrudnienia wrócił na stanowisko malarza. Pracodawca po ustaniu zatrudnienia wystawił wnioskodawcy świadectwo prac w warunkach szczególnych, wskazując, że w okresie od 22 czerwca 1973 r. do 31 sierpnia 1992 r. wnioskodawca wykonywał pracę na stanowisku malarza-tapeciarza, określoną w wykazie części II pod poz. 7 punkt 14, stanowiącym załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 11 Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w sprawie stanowisk pracy w budownictwie, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze uprawniające do wzrostu emerytury.

Dowód: - w aktach emerytalnych ZUS: świadectwo pracy – k. 10;

- akta osobowe wnioskodawcy z okres zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) – umowa o pracę, angaże.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na wstępie należy przypomnieć, że obowiązująca od 1 stycznia 1999 r. ustawa o emeryturach i rentach z FUS przewiduje różne podstawy nabycia prawa do emerytury, uzależniając je od daty urodzenia ubezpieczonego. Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. – jak wnioskodawca – generalnie nabywają prawo do emerytury powszechnej w chwili osiągnięcia wieku emerytalnego, który został określony w art. 24 tej ustawy. W przypadku mężczyzn urodzonych po dniu 30 września 1953 r. wiek ten wynosi co najmniej 67 lat (art. 24 ust. 1b pkt 20). Niewątpliwie zatem wnioskodawca przepisanego wieku nie osiągnął, zatem brak podstaw do przyznania mu emerytury w wieku powszechnym.

Ustawa emerytalna dla osób urodzony po 31 grudnia 1948 r. przewiduje jednak dodatkowo możliwość nabycia prawa do emerytury w tzw. obniżonym wieku emerytalnym, z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej. Wobec nie osiągnięcia przez wnioskodawcę powszechnego wieku emerytalnego, sporną kwestią pozostawało wiec, czy spełnia warunki do nabycia świadczenia z tytułu szczególnego stażu pracy.

Zgodnie z treścią przepisu art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40 wskazanej ustawy, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 tj. 25 lat dla mężczyzn. Emerytura, o której mowa, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu.

Zgodnie zaś z treścią przepisu art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - ubezpieczonym urodzonym przed 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Wiek emerytalny, o którym mowa we wskazanym artykule, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Wykazanie ogólnego i szczególnego stażu pracy w wymiarze wyższym niż 25 i 15 lat nie mają znaczenia dla ustalenia samego prawa do świadczenia, a jedynie wpływają na jego wysokość.

Do w.w. ogólnego okresu zatrudnienia zalicza się okresy składkowe i nieskładkowe, skatalogowane w art. 6 i 7 ustawy emerytalnej, a także – uzupełniająco – okresy pracy w gospodarstwie rolnym, określone w art. 10 tej ustawy.

Istotnym jest też, że zgodnie z art. 100 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich ustawowych warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Oznacza to, że wszystkie przesłanki świadczenia muszą być przez ubezpieczonego spełnione łącznie. Organ rentowy wydając decyzję stwierdza istnienie prawa lub brak prawa do emerytury. W wyniku zaskarżenia decyzji przez ubezpieczonego przedmiotem sporu staje się zatem prawo do świadczenia, a nie fakt spełnienia poszczególnych do niego przesłanek. Podlegają one oczywiście badaniu, ale mają znaczenie jedynie łącznie, jako zespół warunków.

Wobec powyższego w postępowaniu odrębnym w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych, toczącym się z odwołania od decyzji organu rentowego wydanej na wniosek o przyznanie emerytury, niedopuszczalne jest przedmiotowe przekształcenie roszczenia (art. 193 k.p.c.) przez żądanie ustalenia tylko niektórych przesłanek warunkujących prawo do świadczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2005 r., I UK 160/04, Lex nr 153639).

W realiach rozpoznanej sprawy ponad wszelką wątpliwość wnioskodawca nie wykazał na dzień wejścia w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r., tj. 01 stycznia 1999 r. (art. 196 ustawy emerytalnej) wymaganych 15 lat okresów pracy w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy, w celu dokładnego zbadania sytuacji prawnej wnioskodawcy, dopuścił z urzędu dowód z uzyskanych akt osobowych wnioskodawcy z okresu jego zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...). Treść znajdujących się tam dokumentów potwierdziła, iż wnioskodawca zajmował stanowiska malarza, malarza –tapeciarza. Praca na tych stanowiskach nie została zaliczona do prac w warunkach szczególnych bądź szczególnym charakterze, zgodnie z w.w. rozporządzeniem z dnia 7 lutego 1983 r. Uwzględniając nadto wyrażone w sprawie na piśmie stanowisko wnioskodawcy, który nie żądał zaliczenia mu okresu zatrudnienia u tego pracodawcy do szczególnego stażu pracy, brak było jakichkolwiek podstaw do przyznania mu emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, wobec niespełnienia przesłanki wykazania co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Mając zaś na uwadze wyżej przedstawione wywody prawne odnośnie charakteru niniejszego postępowania sądowego, brak było podstaw do badania - zgodnie z wnioskiem odwołującego - jedynie kwestii rzeczywistego wymiaru jego okresów składkowych. Wskazywany dodatkowy staż pracy z tytułu zatrudnienia w Niemczech nie mógł być odrębnym przedmiotem niniejszej sprawy, a nadto nie miał też znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż istotny byłby dopiero przy określeniu wysokości świadczenia, a ono wnioskodawcy nie przysługuje.

Wobec powyższego Sąd pominął rozważania w powyższym zakresie i konsekwentnie pominął też środki dowodowe wskazywane przez wnioskodawcę, na okoliczność zatrudnienia w podawanym okresie w Niemczech.

Podsumowując powyższe, Sąd uznał, że zaskarżona decyzja organu rentowego była prawidłowa.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie, jako oczywiście bezzasadne.