Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Beata Łapińska

Protokolant sekr. sądowy Karolina Rudecka

po rozpoznaniu w dniu 28 października 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z wniosku H. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

na skutek odwołania H. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 18 lipca 2014 r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VU 6279/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 lipca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w(...)odmówił wnioskodawcy H. Z. prawa do emerytury. W ocenie organu rentowego zaskarżona decyzja znajduje uzasadnienie w treści art. 27 i art. 28 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 1440 ze zm.), albowiem wnioskodawca nie udowodnił wymaganego dla nabycia emerytury stażu ubezpieczeniowego w ilości co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych

Od powyższej decyzji odwołał się w dniu 28 sierpnia 2014 roku H. Z. wnosząc o zaliczenie do stażu ubezpieczeniowego okresów zatrudnienia w gospodarstwie rolnym należącym do J. L. w okresach od 15 kwietnia 1964 roku do 20 listopada 1967 roku oraz od 10 lutego 1969 roku do 15 czerwca 1972 roku.

ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

H. Z., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 6 czerwca 2013 roku wniosek o emeryturę.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-3 w aktach ZUS)

Niekwestionowany przez ZUS staż ubezpieczeniowy wynosi łącznie 13 lat, 7 miesięcy i 20 dni, w tym mieści się 4 lata i 11 miesięcy okresów składkowych oraz 9 lat, 3 miesiące i 9 dni okresów uzupełniających pracy w rolnictwie.

(okoliczność niesporna)

Wnioskodawca ukończył szkołę podstawową w 1963 roku. Po ukończeniu tej szkoły wnioskodawca nie uczył się dalej i nie pracował zawodowo.

W okresie od 15 kwietnia 1964 roku do 20 listopada 1967 roku wnioskodawca pracował w gospodarstwie rolnym należącym do J. L. we wsi D.. Gospodarstwo to miało powierzchnię około 7 hektarów i było oddalone o około 9 kilometrów od B., gdzie wówczas zamieszkiwał wnioskodawca. J. L. mieszkał z rodzicami, bratem i bratową i zatrudniał ludzi do pracy w gospodarstwie rolnym. J. L. zatrudnił wnioskodawcę, jak był jeszcze kawalerem, później poślubił siostrę wnioskodawcy – K. Z.. Do ślubu siostry wnioskodawca dojeżdżał do D. rowerem, a po ślubie zamieszał u niej w gospodarstwie.

W gospodarstwie rolnym (...) wnioskodawca sadził kartofle, pomagał przy żniwach, zajmował się oporządzaniem trzody chlewnej. Prace te wykonywał w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie. Za wykonaną pracę wnioskodawca miał zapewnione wyżywienie i nocleg, a czasami J. L. wypłacał mu także wynagrodzenie.

(dowód: zeznania świadka D. Z. k. 61, 62 zeznania wnioskodawcy k. 65, 66 w zw. z k. 23, 23 odwrót w aktach sprawy)

W okresie od 15 lutego 1968 roku do 14 grudnia 1968 roku wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową.

(dowód: zaświadczenie (...) w T. M.. k. 24 w aktach ZUS)

Po powrocie z wojska wnioskodawca pracował w gospodarstwie rolnym należącym do J. L. w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie jeszcze przez okres 8 miesięcy, tj. od 15 grudnia 1968 roku do 15 sierpnia 1968 roku, a następnie wyjechał do I. i tam ożenił się i zamieszkał u teściów żony.

(dowód: zeznania wnioskodawcy k. 65, 66 w zw. z k. 23, 23 odwrót w aktach sprawy)

Sąd Okręgowy zważył i ocenił co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015r., poz. 749 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1) osiągnęli wiek emerytalny określony w ust. 2 albo 3;

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a.

Art. 27 ust. 3 pkt 2 stanowi natomiast, że wiek emerytalny dla mężczyzn urodzonych w okresie od dnia 1 stycznia 1948 roku do dnia 31 marca 1948 roku wynosi co najmniej 65 lat i 1 miesiąc.

Z kolei w myśl art. 28 ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, którzy nie osiągnęli okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 ust. 1 pkt 2, przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1) osiągnęli wiek emerytalny, o którym mowa w art. 27 ust. 2 i 3;

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 15 lat dla kobiet i co najmniej 20 lat dla mężczyzn.

W celu przyznania prawa do emerytury, wnioskodawca powinien zatem wykazać, iż okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze co najmniej 20 lat. Spełnienie pozostałych przesłanek do nabycia prawa do emerytury jest przy tym niesporne, albowiem wnioskodawca, urodzony w dniu (...), ukończył 65 lat i 1 miesiąc.

Możliwość uwzględnienia pracy w gospodarstwie rolnym jako okresu uzupełniającego przewiduje art. 10 ust. l pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który stanowi, że przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również jako okresy składkowe przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 roku okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu. Przy tym za okresy pracy w gospodarstwie rolnym przypadające przed dniem l stycznia 1983 roku, uważać należy okresy wykonywania pracy na takich warunkach, jakie po tym dniu dawałyby podstawę do objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników. W przepisie art. 10 ust. l pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie wyznaczono rozmiaru świadczonej pracy, jak również nie wprowadzono w nim wymogu, aby praca ta stanowiła jedyne lub główne źródło utrzymania zainteresowanego, jednakże wątpliwości te zostały usunięte licznymi orzeczeniami Sądu Najwyższego zapadłymi w obecnym, jak i w poprzednim stanie prawnym, a zachowującymi aktualność również obecnie, w których jako przesłankę zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, a przed objęciem ubezpieczeniem społecznym, przyjmowano wymiar pracy przekraczający 4 godziny dziennie. Doraźna pomoc w wykonywaniu typowych obowiązków domowych, zwyczajowo wymaganych od dzieci jako członków rodziny rolnika, nie stanowi stałej pracy w gospodarstwie rolnym zaliczanej do stażu ubezpieczeniowego, (por. chociażby wyroki Sądu Najwyższego z dnia 18 września 2014 roku, I UK 17/14, LEX nr 1538420, z dnia 25 marca 2014 roku, I UK 340/13, LEX nr 1477426 oraz z dnia 6 czerwca 2013 roku, II UK 368/12 , LEX nr 1363452).

Odnosząc powyższe do sprawy niniejszej należało ocenić, czy wnioskodawca w okresach od 15 kwietnia 1964 roku do 20 listopada 1967 roku oraz od 10 lutego 1969 roku do 15 czerwca 1972 roku świadczył prace w gospodarstwie rolnym należącym do J. L..

W ocenie Sądu materiał dowodowy zebrany w niniejszej sprawie pozwala przyjąć, że wnioskodawca świadczył pracę w gospodarstwie rolnym należącym do J. L. w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie, ale jedynie w okresach od 15 kwietnia 1964 roku do 20 listopada 1967 roku oraz od 10 lutego 1969 roku do 15 sierpnia 1968 roku. Ustaleń w tym zakresie Sąd dokonał w oparciu o zeznania świadka D. Z. oraz zeznania wnioskodawcy, z których wynika, że w ww. okresach w gospodarstwie rolnym (...) skarżący pracował w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie. Wnioskodawca sadził kartofle, pomagał przy żniwach i zajmował się oporządzaniem trzody chlewnej.

Sąd uznał natomiast za niewiarygodne twierdzenia wnioskodawcy, że wykonywał on pracę w gospodarstwie rolnym (...) także w okresie po 15 sierpnia 1968 roku. Na rozprawie w dniu 28 października 2015 roku wnioskodawca oświadczył bowiem, że po odbyciu zasadniczej służby wojskowej pracował w gospodarstwie rolnym (...) jedynie przez okres około 8 miesięcy, a następnie wyjechał do I. i tam ożenił się i zamieszkał u teściów żony. Tym samym żądanie zaliczenia do stażu ubezpieczeniowego także okresu od 15 sierpnia 1968 roku do 15 czerwca 1972 roku należało uznać za niezasadne.

Biorąc pod uwagę powyższe uznać należało, iż w toku procesu wnioskodawca nie wykazał, by spełnił przesłankę posiadania stażu ubezpieczeniowego w wymiarze co najmniej 20 lat (przy zaliczeniu do stażu ubezpieczeniowego okresów od 15 kwietnia 1964 roku do 20 listopada 1967 roku oraz od 10 lutego 1969 roku do 15 sierpnia 1968 roku, staż ten łącznie z okresem pracy w takich warunkach niekwestionowanym przez organ rentowy jest nadal mniejszy niż 20 lat). Fakt ten skutkował koniecznością przyjęcia, że skarżący nie spełnia wymaganych prawem warunków do uzyskania prawa do emerytury.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, uznał odwołanie za nieuzasadnione i na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji.