Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 9 sierpnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Słupsku IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym :

Przewodniczący SSO Andrzej Jastrzębski

Sędziowie SO: Jolanta Deniziuk (spr.), Elżbieta Jaroszewicz

Protokolant: sekr. sądowy Agnieszka Urbanowicz

po rozpoznaniu w dniu 9 sierpnia 2013 r., w Słupsku

na rozprawie

sprawy z wniosku M. W.

z udziałem S. W. (1)

o zezwolenie na wydanie dowodu osobistego dla małoletniego J. W. (1)

na skutek apelacji uczestnika postępowania od postanowienia Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 16 maja 2013 r. sygn. akt III Nsm 103/13

postanawia:

oddalić apelację.

Sygn. akt IV Ca 362/13

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni M. W. wniosła o zezwolenie na zwrócenie się w imieniu S. W. (1) do właściwego organu administracyjnego z wnioskiem o wyrobienie i wydanie dowodu osobistego dla małoletniego J. W. (1).

W uzasadnieniu wskazała, że przedmiotowy dokument jest jej niezbędny
ze względu na plany urlopowe. Pod koniec lipca 2013 roku chciałaby wyjechać
z synem na okres około 2 tygodni do Niemiec w celach wypoczynkowych. Ojciec dziecka – S. W. (1) nie wyraża natomiast zgody na powyższe.

Uczestnik postępowania S. W. (1) domagał się oddalenia wniosku. Argumentował, iż 4-letnie dziecko nie będzie nic pamiętało z wyjazdu. Ponadto obawia się, że dziecko w rzeczywistości zostanie wywiezione do Holandii i to na dłużej.

Postanowieniem z dnia 16 maja 2013 roku Sąd Rejonowy w Chojnicach zezwolił w M. W., by imieniu S. W. (1) wystąpiła do właściwego organu administracyjnego z wnioskiem o wyrobienie i wydanie dowodu osobistego dla małoletniego J. W. (1), urodzonego (...) w C., syna S. W. (2) i M. B..

Sąd I instancji oparł powyższe orzeczenie na następujących ustaleniach. J. W. (1), urodzony (...) jest synem M. W. i S. W. (1). Małżeństwo wyżej wymienionych zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 18 sierpnia 2011 roku. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim J. W. (1) powierzono obojgu rodzicom, ustalając miejsce pobytu dziecka u matki. Od blisko 3 lat rodzice małoletniego nie mieszkają ze sobą. M. W. mieszka razem z małoletnim, swoją matką i rodzeństwem. Podjęła naukę i obecnie jest na drugim roku studiów w (...) Wyższej Szkole (...) w C. na kierunku pedagogika opiekuńczo-wychowawcza. Jest zarejestrowana w PUP, jako osoba bezrobotna. Pozostaje na utrzymaniu matki. Podczas 2-tygodniowego pobytu w Niemczech miałaby przebywać u swojej matki chrzestnej.

S. W. (1) założył nową rodzinę. Wstąpił w związek małżeński. Kwestię kontaktów S. W. (1) z małoletnim rodzice J. W. (1) uregulowali w drodze ugody zawartej przed Sądem Rejonowym
w Chojnicach w dniu 31 stycznia 2013 roku. Kontakty są realizowane zgodnie z ustaleniami zawartymi w ugodzie.

Sąd I instancji w pierwszej kolejności podkreślił, że uczestnik postępowania, sprzeciwiając się wydaniu przedmiotowego dowodu osobistego,
nie podał żadnych przekonujących argumentów. Twierdził, co prawda,
iż podejrzewa, że matka dziecka zamierza w rzeczywistości wyjechać
nie do Niemiec, ale do Holandii do siostry, jednocześnie przyznał, że wiedzę tę posiada jedynie od 4-letniego syna. Okoliczności tej zaprzeczyła wnioskodawczyni. Wskazała ona, że nie planuje dłuższego pobytu za granicą. Swoją przyszłość wiąże z Polską. Obecnie musi skoncentrować się na nauce (pozostał jej jeszcze rok do skończenia uczelni). Ponadto jej siostra, która faktycznie pracowała w Holandii obecnie przebywa w Polsce. Jako kolejny argument uczestnik podawał, iż na jego zapytanie, w jakim celu miałby być wydany synowi paszport czy dowód osobisty, matka dziecka odpowiadała, że uczestnika nie powinno to obchodzić. S. W. (3) zeznał, że żądanie złożenia podpisu pod dokumentem odebrał, jako rozkaz. Miał też żal, że wnioskodawczyni nie udzieliła mu upoważnienia do uzyskiwania informacji o stanie zdrowia syna.

Sąd Rejonowy, odnosząc się do zarzutów uczestnika stwierdził, że nawet, jeśli dziecko ma dopiero 4 lata, to nie oznacza to, iż wyjazd do Niemiec nie zapadnie mu w pamięć. Stanowisko uczestnika w tej kwestii uznał za zaskakujące tym bardziej, że w treści ugody, jaką rodzice J. W. (1) zawarli 31 stycznia 2013 roku, w punkcie 1 znajduje się zapis, iż również ojciec dziecka będzie mógł je zabierać w okresie wakacyjnym na wyjazdy zagraniczne po uprzednim uzgodnieniu tego z matką. Podkreślił w tym miejscu, że ustalenia niniejszej ugody do chwili obecnej były i są realizowane przez obie strony bez większych problemów.

Na tej podstawie Sąd I instancji, kierując się treścią art. 97 § 2 k.r.o., uwzględnił wniosek.

Uczestnik postępowania zaskarżył powyższe orzeczenie apelacją, domagając się jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Skarżonemu postanowieniu zarzucił rażące naruszenie art. 97 § 2 k.r.o., poprzez błędne przyjęcie, że zaistniały przesłanki do wyrażenia zgody na wydanie dowodu osobistego małoletniemu J..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja uczestnika nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zarzut apelacyjny rażącego naruszenia prawa materialnego sprowadzał się w istocie do zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, a w konsekwencji nieprawidłowego przyjęcia przez Sąd Rejonowy, że w rozpoznawanej sprawie nie zostały wykazane okoliczności uzasadniające wyrażenie zgody na wyrobienie i wydanie dowodu osobistego małoletniemu J. W. (1).

Słusznie jednak podniósł w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia Sąd Rejonowy, że władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, zaś złożenie wniosku o wydanie paszportu małoletniemu dziecku, a w niniejszej sprawie dowodu osobistego, wymaga ich wspólnego, zgodnego działania. Bez wątpienia do istotnych spraw dziecka należy między innymi sposób spędzania przez nie wakacji, co potwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 6 marca 1985 r., III CRN 19/85, LEX nr 8694. Wobec powyższego także podjęcie decyzji
w kwestii wystąpienia z takim wnioskiem należy do istotnych spraw dziecka,
o których powinni wspólnie rozstrzygnąć jego rodzice. Jeżeli natomiast oboje rodzice mają co do tego odmienne zdania, to na zasadzie art. 97 § 2 k.r.o.,
o istotnych sprawach dziecka rozstrzyga Sąd opiekuńczy.

Na kanwie ustalonego stanu faktycznego sprawy bezsprzecznym było, że matka małoletniego wnioskodawcy pragnie spędzić z synem wakacje poza granicami kraju, a ojciec dziecka nie wyraża na powyższe zgody. Sąd Rejonowy zobowiązany był zatem, kierując się dobrem dziecka, nie zaś osobistymi względami jego skonfliktowanych rodziców, orzec o wyrażeniu zgody na wyrobienie i wydanie małoletniemu dowodu osobistego. Jednocześnie skarżący nie wykazał, aby planowany przez matkę małoletniego wyjazd za granicę podyktowany był chęcią wyjazdu i pozostania przez nią w Holandii, czy też w innym państwie, na stałe. M. W. wyraznie wszak wskazała, że swoje plany wiąże z Polską, a jej zeznania w tym zakresie należy uznać za wiarygodne, albowiem podjęła ona naukę i obecnie jest na drugim roku studiów w (...) Wyższej Szkole (...) w C., co przekonuje o tym, iż planuje zdobyć wyższe wykształcenie w kraju, a wyjazd za granicę na stałe mógłby jej to uniemożliwić lub co najmniej bardzo utrudnić.

Jedynie na uboczu wskazać wypada, że zgodnie z art. 36 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz.U.2006.139.993 j.t.) dowód osobisty, wydany osobie, która nie ukończyła 18 roku życia, jest ważny 5 lat od daty jego wydania. Oczywistym więc jest, że wnioskodawczyni nie mogłaby opuścić kraju z małoletnim J. W. (2) na stałe, jak to podejrzewa skarżący, ponieważ musiałaby wrócić do Polski w celu ponownego zwrócenia się do Sądu ze stosownym wnioskiem. W takiej sytuacji jednak, Sąd opiekuńczy zapewne wziąłby pod uwagę okoliczność, że matka małoletniego wnioskodawcy, pod pretekstem dwutygodniowego wyjazdu wakacyjnego za granicę, wyjechała z kraju wraz z synem na kilka lat, czemu ojciec dziecka się sprzeciwiał. Godzi się też zauważyć, że nawet wówczas, gdyby matka małoletniego postanowiła pozostać, czy to w Holandii, czy też w innym państwie Europy na dłużej, skarżący, jako ojciec małoletniego, zachowałby prawo do osobistych kontaktów z synem, a jedynie koniecznym byłoby ich ponowne, sądowne uregulowanie.

Jednocześnie należy zauważyć, że konflikt rodziców oraz ich osobiste potrzeby nie mogą zaważyć na rozwoju emocjonalnym i duchowym dziecka, a na pewno wyjazd za granicę, poznanie nowych miejscy, czy styczność z inną kulturą zapewni mu doznania psycho – fizyczne i estetyczne, wpływające pozytywnie na rozwój jego wyobraźni nawet, jeśli dziecko niewiele zapamięta z całej podróży i pobytu za granicą. Z tego też względu nie sposób odmówić słuszności zaskarżonemu orzeczeniu. Zresztą w dobie rozwoju cywilizacji, wielokulturowości, potrzebie znajomości obcych języków oraz powszechnie dostępnej możliwości podróżowania, Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że wyrażenie zgody na wyrobienie i wydanie dowodu osobistego małoletniemu wnioskodawcy, aby mógł spędzić z matką wakacje za granicą, wpłynie w niedalekiej przyszłości korzystnie na chęć nauki i poznawania świata przez J. W. (1), co tym bardziej usprawiedliwia potrzebę wyrażenia przez Sąd opiekuńczy zgody na powyższe.

Ponadto wypada zaakcentować, że w jednym z postanowień zawartej przez rodziców małoletniego wnioskodawcy ugody sądowej z dnia31 stycznia 2013r. zawarto zapis umożliwiajmy ojcu dziecka wspólne z nim wyjazdy w okresie wakacyjnym za granicę po uprzednim ich uzgodnieniu z matką. Sąd Okręgowy, w ślad za Sądem Rejonowym, nie znajduje wobec tego podstaw ku temu, aby odmówić matce takich samych wyjazdów, do jakich prawo uzyskał ojciec dziecka zwłaszcza, że skarżący w złożonej apelacji nie jest przeciwny co do zasady takim wyjazdom (k.24-25) i zapewne sam chciałby móc je w przyszłości realizować.

W konsekwencji powyższego, nie znajdując podstaw do uwzględnienia sformułowanego w apelacji zarzutu, stwierdzić należy, że zaskarżone orzeczenie Sądu Rejonowego nie pozostawia zastrzeżeń w kontekście przesłanek wymienionych w art. 97 § 2 k.r.o., zaś apelacja uczestnika stanowi jedynie polemikę z prawidłowymi ustaleniami tego Sądu.

W tym stanie rzecz Sąd Okręgowy, kierując się treścią art. 385 k.p.c., apelację jako bezzasadną w całości oddalił.