Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Wiesława Szulczewska

Protokolant: st. sekr. sądowy Małgorzata Wronkowska

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2015 r. w Gdańsku

sprawy M. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania M. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 15 czerwca 2015 r. nr (...)

oddala odwołanie

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15.06.2015 r. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.), dalej: ustawa, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. przyznał z urzędu ubezpieczonemu M. D. prawa do emerytury od dnia 13.06.2015 r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. W związku z przyznaniem emerytury, z dniem 13.06.2015 r. ustało prawo ubezpieczonego do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Odwołanie z dnia 13.07.2015 r. od w/w decyzji pozwanego organu rentowego wywiódł ubezpieczony, wnosząc o jej zmianę w całości poprzez ustalenie prawa do emerytury od dnia 01.07.2015 r. Wnioskodawca wskazał, iż przejście na emeryturę w miesiącu czerwcu jest dla niego bardzo niekorzystne, gdyż składki i kapitał początkowy nie podlegają waloryzacji metodą kwartalnej (k. 2- 3 akt sprawy).

W odpowiedzi z dnia 03.08.2015 r. na odwołanie ubezpieczonego pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Pozwany wskazał, iż wydał zaskarżoną decyzję na podstawie art. 24a ustawy emerytalnej oraz wstrzymał wypłatę renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 101a cyt. ustawy, jako że odwołujący uzyskał zgodnie z art. 24 ust. 1b ustawy wiek emerytalny (k. 10 akt sprawy).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony M. D., urodzony dnia (...), z zawodu ekonomista, ostatnio od dnia 01.09.2011 r. do 30.06.2015 r. przyznane miał prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

okoliczności bezsporne, vide: decyzje przyznająca prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy z dnia 30.01.2012 r. i 28.01.2014 r. – k. 134 i 300 tom I akt rentowych;

W dniu 29.05.2015 r. ubezpieczony zwrócił się do pozwanego z wnioskiem o zaniechania przyznania emerytury z urzędu z dniem 13.06.2015r. wskazując, iż do 30.06.2015 r. ma przyznane prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy i pozostaje w stosunku pracy, a przejście na emeryturę planuje w późniejszym terminie na swój wniosek, co podyktowane jest mniej korzystnymi warunkami przejścia na emeryturę w miesiącu czerwcu z uwagi na wykluczenie waloryzacji kwartalnej.

Dowód: wniosek ubezpieczonego z 29.05.2015 r. – k. 11 tomu III akt emerytalnych;

Zaskarżoną decyzją z dnia 15.06.2015 r. pozwany organ rentowy przyznał z urzędu ubezpieczonemu prawa do emerytury od dnia 13.06.2015 r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego, wstrzymując jednocześnie z dniem 13.06.2015 r. prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

dowód: zaskarżona decyzja pozwanego z 15.06.2015 r. – k. 12 tomu III akt emerytalnych;

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach rentowych i emerytalnych pozwanego organu, których prawdziwość i rzetelność nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia jej wiarygodności z urzędu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego jest niezasadne.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy wnioskodawca nabywający z urzędu prawo do emerytury z dniem osiągnięcia wieku emerytalnego zgodnie z art. 24a ustawy emerytalnej, uprawniony jest do złożenia wniosku o przyznanie prawa do emerytury w późniejszym terminie. Innymi słowy, czy możliwym jest w świetle art. 24a przejście przez ubezpieczonego na emeryturę zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy, wyłącznie na jego wniosek i przyznanie prawa do przedmiotowego świadczenia z opóźnieniem i od daty wskazanej przez ubezpieczonego .

Stosownie do art. 24 ustawy emerytalnej, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w ust. 1a i 1b, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

W ustępie 1b pkt 4 cytowanego przepisu wskazano natomiast, iż wiek emerytalny dla mężczyzn urodzonych w okresie od dnia 1 października 1949 r. do dnia 31 grudnia 1949 r. wynosi co najmniej 65 lat i 8 miesięcy.

Zgodnie zaś z art. 24a ust. 1.ustawy, emeryturę, o której mowa w art. 24, przyznaje się z urzędu zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy osobie, która osiągnęła wiek uprawniający do tej emerytury oraz podlegała ubezpieczeniu społecznemu albo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

W ustępu 2 wynika, iż emeryturę przyznaje się od dnia osiągnięcia przez rencistę wieku uprawniającego do emerytury, a w przypadku gdy wypłata renty z tytułu niezdolności do pracy była wstrzymana - od dnia, od którego podjęto jej wypłatę.

Bezspornym jest, iż powyższy wymagany wiek 65 lat i 8 miesięcy ubezpieczony osiągnął dnia 13.06.2015 r. Bezspornie również do dnia 30.06.2015 r. ubezpieczony uprawniony był do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Art. 116. 1 stanowi zaś, iż postępowanie w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Ust. 1a. wskazuje, że postępowanie o emeryturę wszczyna się z urzędu, jeżeli wiek emerytalny dla uprawnionych do świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego określają przepisy art. 24 ust. 1a i 1b oraz art. 27 ust. 2 i 3.

Jednocześnie w § 3-4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412) wskazano, że postępowaniu w sprawie świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego, chyba że przepisy ustawy przewidują wszczęcie tego postępowania z urzędu.

Przykładowe sytuacje obligatoryjnego działania organów rentowych to: przyznanie emerytury zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy (art. 24a, art. 27a), podział renty rodzinnej w razie ujawnienia okoliczności powodujących konieczność dokonania podziału po raz pierwszy lub zmiany warunków dotychczasowego podziału ze względu na zmianę liczby osób uprawnionych (art. 74 ust. 3), zmiana wysokości emerytur i rent w ramach waloryzacji (art. 93).

Wskazać należy zatem, iż generalną zasadą prawa emerytalno-rentowego jest zasada wnioskowości zainteresowanych starających się o stosowne świadczenia. Nie mniej jednak jak wynika jednoznacznie z treści przywołanych wyżej przepisów, ustawodawca przewidział również sytuacje, w których działanie organu rentowego nie jest warunkowane żadnymi wnioskami zainteresowanych, a świadczenie przyznawane jest z urzędu . Z taką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie, w której zgodnie z brzmieniem art. 24a ustawy emerytalnej, ubezpieczonemu przyznano z urzędu emeryturę zamiast dotychczas pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy, bezpośrednio po osiągnięciu wieku uprawniającego do przyznania emerytury.

Tym samym w ocenie Sądu Okręgowego, brak jest w świetle cytowanych przepisów ustawy, do uwzględnienia wniosku ubezpieczonego o „opóźnienie” przyznania prawa do emerytury, które w istocie miało na celu osiągnięcie emerytury z uwzględnioną waloryzacją kwartalną.

Wobec faktu, iż ubezpieczony spełnił przesłanki nabycia prawa do emerytury z urzędu , pozwany organ rentowy zobowiązany był do przyznania przedmiotowego świadczenia zgodnie z treścią obowiązujących przepisów ustawy, nie zaś zgodnie z wnioskiem ubezpieczonego. Uwzględnienie natomiast przez pozwanego wniosku ubezpieczonego, nie tylko kłóciło by się z ideą wszczynania postępowania z urzędu, ale również naruszałoby w tym zakresie przepisy cytowanej ustawy zobowiązujące pozwany organ do obligatoryjnego działania w sprawie przyznania świadczenia. Zważywszy na zobowiązanie pozwanego organu emerytalnego przez ustawodawcę do wszczęcia postępowania z urzędu, nie budzić wątpliwości konieczność wydania merytorycznej decyzji stanowiącej zwieńczenie prowadzonego postępowania. W tym stanie rzeczy, bez znaczenia pozostaje fakt złożenia wniosku, zarówno o przyznanie prawa do emerytury, jak również wniosku o przesunięcie przyznania tego prawa, jak w niniejszej sprawie.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oraz cytowanych powyżej przepisów, oddalił odwołanie ubezpieczonego.

SSO Wiesława Szulczewska