Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 8 grudnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie, Wydział VIII Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:SSO Krzysztof Górski

Sędziowie: SO Agnieszka Woźniak

SO Anna Budzyńska

po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 2015 roku w Szczecinie,

na posiedzeniu niejawnym

sprawy w postępowaniu upadłościowym (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej w C.,

na skutek zażalenia upadłego na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z dnia 30 czerwca 2015 r., w sprawie o sygn. XII GUp 35/09 - w przedmiocie stwierdzenia ukończenia postępowania

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO A. Budzyńska SSO K. Górski SSO A. Woźniak

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 30 czerwca 2015 r. Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, Wydział XII Gospodarczy, w sprawie o sygn. XII GUp 35/09, stwierdził zakończenie postępowania upadłościowego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w C. (pkt. 1.) oraz nakazał pobrać od syndyka masy upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w C. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie kwotę 57.068,35 zł tytułem wpisu za przeprowadzenie postępowania upadłościowego (pkt.2.).

W uzasadnieniu orzeczenia wskazano, że w dniu 14 grudnia 2005 r. Sąd Rejonowy ogłosił upadłość (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w C., obejmującą likwidację majątku upadłego. Dnia 6 lipca 2006 r. syndyk sporządził listę wierzytelności, która została zmieniona postanowieniem z dnia 8 grudnia 2006 roku i zatwierdzona postanowieniem z dnia 1 lutego 2007 r. Następnie syndyk sporządzał i przekazał kolejno osiem uzupełniających list wierzytelności, które zostały zatwierdzone przez sędziego komisarza.

Sąd Rejonowy podniósł, że syndyk w dniu 9 stycznia 2008 r. sporządził oddzielny plan podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży ruchomości obciążonych rzeczowo, który przewidywał wypłatę na rzecz wierzyciela Skarbu Państwa – Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w S. kwoty 2.370 zł, będącej kwotą uznaną w kategorii II na liście wierzytelności, plan ten został zatwierdzony postanowieniem z dnia 25 lutego 2008 r. i następnie wykonany przez syndyka.

W dniu 13 stycznia 2009 r. syndyk sporządził częściowy plan podziału obejmujący zaspokojenie wierzytelności I kategorii w 95 %, który został zatwierdzony postanowieniem z dnia 2 marca 2009 r. i następnie wykonany przez syndyka.

W dniu 11 lutego 2014 r. syndyk sporządził częściowy plan podziału obejmujący zaspokojenie wierzytelności I, II i III kategorii zaspokojenia, w kategorii III przewidywał do wypłaty kwotę 806.665,81 zł, stanowiącą zaspokojenie tej kategorii w 14,36 %. Plan ten został zatwierdzony postanowieniem z dnia 9 kwietnia 2014 r. i następnie wykonany przez syndyka masy upadłości. Co do sześciu wierzycieli sędzia-komisarz zezwolił na wpłacenie należnych kwot do depozytu sądowego.

Sąd I instancji wskazał, że w dniu 6 marca 2015 r. syndyk sporządził ostateczny plan podziału obejmujący zaspokojenie wierzytelności III kategorii, w której przewidywał do wypłaty kwotę 270.701,28 zł. Ostateczny plan podziału został zatwierdzony postanowieniem z dnia 11 maja 2015 r. Sąd Rejonowy wskazał, że plan ten został wykonany przez syndyka. Co do trzech wierzycieli sędzia-komisarz zezwolił na wpłacenie należnych kwot do depozytu sądowego.

Opierając się na powyższym stanie rzeczy Sąd Rejonowy stwierdził, iż wobec wykonania ostatecznego planu podziału na podstawie art. 368 § 1 puin postępowanie upadłościowe należało zakończyć.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł upadły, zaskarżając je w części co do pkt. 1, wnosząc o jego uchylenie, ewentualnie o jego zmianę poprzez umorzenie postępowania upadłościowego. Skarżący zarzucił, że stwierdzenie zakończenia postępowania, uniemożliwi spółce dochodzenie roszczeń od R. O. z tytułu umowy pożyczki oraz przeniesienia na zabezpieczenie prawa wieczystego użytkowania.

W uzasadnieniu zażalenia wskazano, iż z uwagi na obowiązek wykreślenia spółki z KRS po stwierdzeniu zakończenia postępowania upadłościowego – powyższe pozbawi spółkę możliwości dochodzenia roszczeń od R. O., który doprowadził do przejęcia na swoją rzecz - w ocenie skarżącego - za niewielką kwotę w porównaniu z rzeczywistą wartością prawa wieczystego użytkowania działki gruntu położonej w S., zaś kwota jaką uzyskała spółka w toku postępowania upadłościowego stanowi zaledwie około 20% kwoty jaką mogła uzyskać, gdyby nieruchomość została upadłej zwrócona.

Skarżący podniósł, iż z uwagi na nieuznanie przez syndyka zgłoszonej przez R. O. wierzytelności, a tym samym nie przyjęcie zwrotu przewłaszczonego na zabezpieczenie prawa użytkowania wieczystego znacznej wartości nie było możliwe zaspokojenie wszystkich należności ujętych na liście wierzytelności i uzupełniających listach wierzytelności, podczas gdy, w ocenie skarżącego, gdyby syndyk przejął nieruchomość i sprzedał ją, to uzyskana suma pieniędzy nie tylko pozwoliłaby na zaspokojenie wszystkich wierzycieli, ale również pozostałaby znaczna kwota pozwalająca na dalsze prowadzenie działalności. Wskazał, iż w związku z nieuznaniem wierzytelności R. O. przez syndyka, R. O. sprzedał prawo użytkowania wieczystego za kwotę 10.000.000 zł powiększoną o należny VAT. Wskazał również, iż w następstwie tej sprzedaży syndyk wytoczył powództwo przeciwko R. O. o zapłatę kwoty 10.744.000 zł, stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą uzyskaną ze sprzedaży przewłaszczonej nieruchomości, a kwotą długu upadłej spółki wobec R. O.. Podniósł, iż w wyniku procesu Sąd Okręgowy w Sieradzu uznał powództwo za zasadne w części i zasądził na rzecz syndyka masy upadłości kwotę 2.177.490,20 zł. Syndyk wniósł od powyższego wyroku apelację, w której domagał się zasądzenia od R. O. pozostałej kwoty 6.075.105,48 zł, ale apelacja została oddalona przez Sąd Apelacyjny w Łodzi.

Konkludując skarżący wskazał, iż stwierdzenie ukończenia postępowania upadłościowego, w jego ocenie, uniemożliwi dochodzenie pozostałej kwoty od R. O..

Do zażalenia skarżący załączył kopię umowy pożyczki oraz przeniesienia prawa użytkowania wieczystego na zabezpieczenie zawartą w formie aktu notarialnego (k. 3606-3611), kopię pozwu o zapłatę przeciwko R. O. wniesionego do Sądu Okręgowego w Sieradzu (k.3612-3619), kopię wyroku Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie I C 177/08 wraz z uzasadnieniem, którym to wyrokiem Sąd Okręgowy w Sieradzu zasądził od pozwanego R. O. na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości (...) Spółki z o.o. w upadłości z siedzibą w miejscowości C. kwotę 2.177.490,20 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 sierpnia 2007 r. oraz oddalił powództwo w pozostałym zakresie (k. 3620-3625), kopię apelacji powoda od wskazanego wyroku wniesioną do Sądu Apelacyjnego w Łodzi (k. 3636-3657), kopię wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 9 sierpnia 2013 r. w sprawie I ACa 259/13 oddalającego apelacje powoda i pozwanego wraz z uzasadnieniem (k. 3658-3688), odpis skargi kasacyjnej wniesionej od tego wyroku do Sądu Najwyższego przez Syndyka (k. 3689-3707), postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2014 r. o przyjęciu skargi kasacyjnej do rozpoznania (k. 3708), kopię wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2014 r. (sygn. akt II CSK 784/13) wraz z uzasadnieniem, którym to wyrokiem Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną Syndyka (k. 3709-3724).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu Okręgowego zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią przepisu art. 368 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U z 2003 r. Nr 60,poz. 535 z późn. zm.) „ w sprawach, w których postępowanie upadłościowe obejmowało likwidację majątku, sąd po wykonaniu ostatecznego planu podziału stwierdzi zakończenie postępowania upadłościowego.” W przepisie tym zawarte zostały okoliczności, których wystąpienie obliguje sąd upadłościowy do stwierdzenia ukończenia postępowania upadłościowego. Jeżeli zatem w postępowaniu upadłościowym obejmującym likwidację majątku dojdzie do wykonania ostatecznego planu podziału, wówczas sąd, stosując się do nakazu wyrażonego w przytoczonej normie prawnej - z urzędu stwierdza zakończenie postępowania upadłościowego. Przepis ten nie pozostawia przy tym żadnej swobody decyzyjnej sądowi upadłościowemu.

W niniejszej sprawie skarżący nie kwestionował wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia okoliczności, iż sędzia komisarz zatwierdził w sprawie postanowieniem z dnia 11 maja 2015 roku ostateczny plan podziału, który został następnie przez syndyka wykonany, co potwierdzają załączone przez syndyka dokumenty w postaci potwierdzeń przelewu oraz wydane przez sędziego komisarza w trybie art. 359 puin w zw. z art. 358 puin zezwolenie na złożenie - w stosunku do trzech wierzycieli - do depozytu sądowego kwot im należnych według planu podziału.

Zaskarżając wydane w sprawie rozstrzygnięcie o zakończeniu postępowania skarżący wskazał, że powyższe będzie skutkowało wykreśleniem spółki z rejestru sądowego i utratą bytu prawnego. Zgodnie bowiem z art. 289 § 1 k.s.h., w przypadku upadłości spółki jej rozwiązanie następuje po zakończeniu postępowania upadłościowego, z chwilą wykreślenia z rejestru. Wniosek o wykreślenie z rejestru składa syndyk.

Z treści zażalenia i argumentacji przytoczonej w uzasadnieniu wynika, że skarżący stoi na stanowisku, że reprezentowanej przez niego spółce przysługują – jak wskazał – prawa w stosunku do R. O., który zdaniem skarżącego doprowadził do przejęcia na swoją rzecz za niewielką kwotę w porównaniu z rzeczywistą wartością prawa użytkowania wieczystego działki gruntu położonej w S. przy ul (...), które przysługiwało spółce. Skarżący wskazał przy tym, że Syndyk odzyskał w toku postępowania sądowego prowadzonego przeciwko R. O. tylko cześć należnej spółce kwoty tj. 2.177.490,20 zł, pozostałej należności w wysokości 6.075.105,48 zł tytułem różnicy między kwotą wierzytelności z umowy pożyczki i przewłaszczenia na zabezpieczenie nieruchomości, a kwotą uzyskaną przez niego ze sprzedaży tej nieruchomości syndyk nie odzyskał. Według skarżącego uzyskanie tej kwoty mogłoby pozwolić na spłatę niezaspokojonej części należności wierzycieli upadłej spółki, a także pozostały by z niej środki, w oparciu o które spółka mogłaby nadal prowadzić działalność i nie utracić swojego bytu prawnego.

Analiza powyższych twierdzeń upadłego zdaje się wskazywać, iż w jego ocenie w masie upadłości pozostały niezlikwidowane składniki majątku upadłego w postaci wierzytelności mających przysługiwać spółce w stosunku do R. O., w związku z zawartą w dniu 16 kwietnia 2004 roku umową pożyczki oraz przeniesienia prawa użytkowania wieczystego na zabezpieczenie. Podkreślić należy, iż skarżący nie sprecyzował charakteru tych wierzytelności czy też ewentualnej ich podstawy prawnej. Niewątpliwie natomiast skarżący uzasadnienie ich istnienia opiera na różnicy między kwotą uzyskaną przez R. O. ze sprzedaży nieruchomości stanowiącej przedmiot przewłaszczenia a kwotą, która została zasądzona na rzecz Syndyka w wyniku procesu sądowego wszczętego przez niego przeciwko R. O..

W ocenie Sądu Okręgowego z okoliczności rozpoznawanej sprawy nie wynika jednak, aby w masie upadłości pozostał niezlikwidowany składnik majątkowy w postaci ewentualnych wierzytelności w stosunku do R. O.. Ze składanych przez syndyka w toku postąpienia upadłościowego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w C. sprawozdań z czynności wynika, że Syndyk wystąpił z pozwem przeciwko R. O. o zapłatę kwoty 10.744.000 zł tytułem różnicy ceny uzyskanej przez niego ze sprzedaży nieruchomości przy ul. (...) w S. a wysokością zobowiązania z tytułu pożyczki udzielonej spółce, zabezpieczonej przewłaszczeniem na zabezpieczenie prawa użytkowania wieczystego użytkowania gruntu.

Bezspornym jest, że sprawa o powyższe roszczenie przeciwko R. O. została prawomocnie rozstrzygnięta w postępowaniu sądowym, w związku z prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 9 sierpnia 2013 r. w sprawie I ACa 259/13, który oddalił apelacje stron od wyroku Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie I C 177/08. Sąd Najwyższy oddalił następnie wyrokiem z dnia 22 października 2014 r. w sprawie II CSK 784/13 skargę kasacyjną Syndyka Masy Upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej w C. od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi. Podkreślić należy, że syndyk jest – zgodnie z treścią art. 365 § 1 k.p.c. związany powyższym prawomocnym rozstrzygnięciem sprawy. Wydane w sprawie przeciwko R. O. orzeczenia sądu – zgodnie z treścią powołanego wyżej przepisu – wiążą przy tym inne sądy oraz organy państwowe i organy administracji publicznej.

Dodać należy, że zasądzona przywoływanym prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Sieradzu kwota 2.177.490,20 zł weszła do masy upadłości i została ujęta w sprawozdaniu ostatecznym syndyka z wpływów i wydatków w okresie 14.12.2005 r. –31.01.2015 r. w pozycji A1 w kwocie 3.831.850,20 zł obejmującej należność główną i odsetki (k. 3389). Co do tej kwoty syndyk sporządził częściowy planu podziału w dniu 11 lutego 2014 r. w zakresie kwoty 2.774.620,81 zł (k. 2510-2522), który został zatwierdzony postanowieniem sędziego komisarza z dnia 9 kwietnia 2014 r. (k. 2566) i następnie wykonany przez syndyka. Kwota, która została przeznaczona do podziału wynikała z pomniejszenia kwoty 3.831.850,20 zł m.in. o zaliczkę na podatek dochodowy od osób prawnych w kwocie 655.124 zł. (sprawozdanie ostateczne syndyka – k. 3370-3389, zatwierdzone postanowieniem sędziego komisarza z dnia 12 lutego 2015 r. – k. 3390).

Mając powyższe okoliczności i rozważania na uwadze - nie ma podstaw do tego, aby kwestionować stanowisko Sądu I instancji stwierdzającego wykonanie w postępowaniu upadłościowym (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w C. ostatecznego planu podziału.

Wobec nie wykazania przez skarżącego zaistnienia przesłanek podważających trafność rozstrzygnięcia zawartego w punkcie I zaskarżonego orzeczenia - Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 229 p.u.n. oddalił zażalenie.