Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lipca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 21 lipca 2015 r. w Gliwicach

sprawy M. G. (G.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania M. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 30 października 2014 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu prawo do emerytury od 20 września 2014 r.

(-) SSO Jolanta Łanowy

Sygn. akt. VIII U 2464/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 października 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu M. G. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym 60 lat. Powołując się na art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych organ rentowy wskazał, że ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999r. nie udowodnił żadnego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach, wobec wymaganego 15 – letniego okresu takiej pracy.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany i przyznania mu prawa do spornego świadczenia. Podniósł, iż zakłady pracy w których pracował nie istnieją a posiadany okres zatrudnienia w szczególnych warunkach może potwierdzić zeznaniami świadków.

Ostatecznie na rozprawie w dniu 31 marca 2015r. ubezpieczony domagał się zaliczenia do pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia: od 1 kwietnia 1976r. do 31 maja 1988r. w Spółdzielni (...) na stanowisku kierowcy samochodu powyżej 3,5 tony, od 6 czerwca 1988r. do 31 października 1990r. w Przedsiębiorstwie (...) w B. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony oraz okresu od 1 grudnia 1990r. do 30 czerwca 1992r. w Przedsiębiorstwie (...) I. D. w T. na stanowisku kierowcy autobusu.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonych decyzji. ZUS wskazał, iż ubezpieczony nie przedłożył żadnych dokumentów potwierdzających wykonywanie pracy w szczególnych warunkach w trakcie zatrudnienia.

Sąd Okręgowy w Gliwicach ustalił:

Ubezpieczony M. G. urodził się (...) Wiek 60 lat osiągnął (...)

W dniu 15 września 2014r. ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Zaskarżoną decyzją z dnia 30 października 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym 60 lat, z uwagi na brak wymaganego 15 – letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych.

ZUS ustalił, iż ubezpieczony na dzień 31 grudnia 1999r. posiada 27 lat, 7 miesięcy i 25 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Do pracy w warunkach szczególnych organ rentowy nie uwzględnił ubezpieczonemu żadnego okresu zatrudnienia.

Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji ZUS.

Sąd ustalił, iż ubezpieczony w okresie od 1 kwietnia 1976r. do 31 maja 1988r. był zatrudniony w Spółdzielni (...) na stanowisku kierowcy. Spółdzielnia świadczyła usługi transportowe. Odwołujący by zatrudniony na stanowisku kierowcy samochodu powyżej 3,5 tony. Spółdzielnia dysponowała cysternami do przewozu mleka, poza tym samochodami ciężarowymi w liczbie ponad 100. Oprócz tego były samochody typu Ż.. Odwołujący pracował tylko i wyłącznie na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego. Kierował głównie samochodem ciężarowym typu S. a sporadycznie innym samochodem ciężarowym powyżej 3,5 tony. Samochodami przewoził towary żywnościowe. Taką pracę wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Nadto pełnił dyżury, by odebrać towar z kolei i zawieźć go do magazynu.

Ubezpieczony sam wykonywał jedynie drobne naprawy samochodu. Natomiast zakład dysponował warsztatem samochodowym i kiedy samochód był naprawiany na warsztacie ubezpieczony brał urlop lub jeździł innym samochodem.

Taki charakter zatrudnienia ubezpieczonego w powyższym okresie potwierdził świadek J. M., który pracował w Spółdzielni (...) w latach 1973 – 1990 i był dyrektorem.

Dalej ustalono, iż w okresie od 6 czerwca 1988r. do 31 października 1990r. ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w B. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Zakład świadczył usługi transportowe dla przemysłu węglowego. Odwołujący był kierowcą samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Pracował w pełnym wymiarze czasu pracy Sporadycznie, jeżeli nie było zastępczego samochodu, kierowcy brali udział przy naprawie swoich samochodów.

Taki charakter zatrudnienia ubezpieczonego w powyższym okresie potwierdził świadek W. P., który pracował w (...) w B. Oddział T. w latach 1980 – 1991 na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego.

Z kolei w okresie od 1 grudnia 1990r. do 30 czerwca 1992r. ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) I. D. w T. na stanowisku kierowcy autobusu. Firma prowadzona była przez I. D. (obecnie A.) i świadczyła usługi przewozowe, zatrudniała 3 kierowców w tym odwołującego. Wszyscy kierowcy zatrudnieni byli w pełnym wymiarze czasu pracy. Ubezpieczony był kierowcą autobusu wycieczkowego. Autobus był przeznaczony dla 49 pasażerów. Odwołujący przez cały okres zatrudnienia pracował na stanowisku kierowcy autobusu stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie zajmował się naprawami autobusu.

I. D. zlikwidowała firmę i zwolniła kierowców. Nie posiada akt osobowych, gdyż po 5 latach je zniszczyła.

Taki charakter zatrudnienia ubezpieczonego w powyższym okresie potwierdziła była właścicielka firmy (...).

Ubezpieczony nie posiada świadectw pracy w warunkach szczególnych za powyższe okresy.

Bezsporne było, że ubezpieczony posiada 25 letni okres składkowy i nieskładkowy, ukończył 60 lat życia z dniem 4 stycznia 2015r. i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Powyższe okoliczności Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego, akt osobowych ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w T. (k.23) oraz Przedsiębiorstwie (...) w B. (k.27), zeznań świadków: I. A. (nagranie z rozprawy z dnia 21 lipca 2015r., min. 10.55 i n. k.51), J. M. (nagranie z rozprawy z dnia 21 lipca 2015r., min. 16.25 i n. k.51), W. P. (nagranie z rozprawy z dnia 21 lipca 2015r., min. 23.45 i n. k.51) oraz przesłuchania ubezpieczonego (nagranie z rozprawy z dnia 21 lipca 2015r., min. 30.15 i n. k.51). Świadkowie pracowali razem z ubezpieczonym w spornych okresie zatrudnienia. Świadek J. M. pracował w Spółdzielni (...) w latach 1973 – 1990, był dyrektorem, świadek W. P. pracował w (...) w B. Oddział T. w latach 1980 – 1991 na takim samym stanowisku jak ubezpieczony, świadek I. A. była właścicielem firmy transportowej zatrudniającej ubezpieczonego. Świadkowie posiadają zatem szczegółową wiedzę na temat miejsca i charakteru wykonywanej przez odwołującego pracy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2013r., poz. 1440 ze zm.) w powiązaniu z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.) ubezpieczonym mężczyznom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przy pracach wymienionych w wykazie A, przysługuje prawo do emerytury w razie łącznego spełnienia następujących warunków:

1. osiągnięcia wieku emerytalnego 60 lat

2. posiadania wymaganego okresu zatrudnienia wynoszącego 25 lat, w tym

co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 powołanego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z kolei zgodnie z treścią art. 184 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl art. 184 ust. 2 ustawy – w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013r. tj. w dacie złożenia wniosku oraz wydania zaskarżonej decyzji – emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Na podstawie tego przepisu, prawo do emerytury w obniżonym wieku, przysługuje ubezpieczonemu, który w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999r. spełnił warunki w zakresie posiadania ogólnego stażu pracy oraz pracy wykonywanej w warunkach szczególnych a nie osiągnął wymaganego wieku.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego (na dzień 1 stycznia 1999r.) wymaganego 15 – letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Do pracy w szczególnych warunkach organ rentowy nie uwzględnił ubezpieczonemu żadnego okresu zatrudnienia.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony legitymuje się wymaganym 15 – letnim okresem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem do takiej pracy należało zaliczyć mu sporne okresy zatrudnienia w Spółdzielni (...) od 1 kwietnia 1976r. do 31 maja 1988r., w Przedsiębiorstwie (...) w B. od 6 czerwca 1988r. do 31 października 1990r. oraz w Przedsiębiorstwie (...) I. D. w T. od 1 grudnia 1990r. do 30 czerwca 1992r.

W Spółdzielni (...) ubezpieczony pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca samochodu ciężarowego. Kierował głównie samochodem ciężarowym typu S. a sporadycznie innym samochodem ciężarowym powyżej 3,5 tony. Samochodami przewoził towary żywnościowe.

Również w Przedsiębiorstwie (...) w B. pracował na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Zakład ten świadczył usługi transportowe dla przemysłu węglowego i ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu jeździł samochodem ciężarowym a jedynie sporadycznie, w sytuacji braku samochodu zastępczego brał udział przy naprawie samochodu.

Z kolei w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) I. D. w T. ubezpieczony był kierowcą autobusu wycieczkowego, przeznaczonego dla 49 pasażerów. Jeździł autobusem stale i w pełnym wymiarze czasu pracy i nie zajmował się jego naprawami.

Wykonywane przez ubezpieczonego prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony oraz kierowców autobusów o liczbie miejsc powyżej 15 są wymienione pod poz. 2, działu VIII, wykazu A, stanowiącego załącznik do wymienionego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 ze zm.), zawierającego wykaz prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków potwierdzającym charakter pracy odwołującego w okresach spornych, uznając te dowody za spójne logiczne i wzajemnie się uzupełniające.

Należy przy tym wskazać, że w postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

Reasumując, należało uznać, że ubezpieczony legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. wymaganym 15 – letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Nie było sporne, iż odwołujący posiada 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, nie jest członkiem OFE i na dzień wydania zaskarżonej decyzji ukończył wymagany wiek 60 lat.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od dnia 20 września 2014r. tj. od ukończenia wymaganego wieku emerytalnego.

(-) SSO Jolanta Łanowy