Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 381/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Jolanta Łanowy

Protokolant:

Małgorzata Skirło

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2015 r. w Gliwicach

sprawy Z. K. (1) (K.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania Z. K. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 5 lutego 2015 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje odwołującemu prawo do emerytury od 22 lutego 2015 r.

(-) SSO Jolanta Łanowy

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 lutego 2015r. - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. odmówił przyznania Z. K. (1) prawa do emerytury z warunków szczególnych. Decyzję wydano w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS. W szczególności odmówiono ubezpieczonemu tego prawa albowiem nie wykazał na dzień 31 grudnia 1998r. żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy nie uznał ubezpieczonemu okresu zatrudnienia od 1.02.1974r. do 31.05.199lr., gdyż nie przedłożył za ten okres zaświadczenia o pracy w warunkach szczególnych., a jedynie powołał się na zeznania świadków i przedłożył zwykłe świadectwo pracy.

Ubezpieczony Z. K. (2) wniósł odwołanie od tej decyzji i domagał się jej zmiany. Wskazał, iż w okresie od 1974r. do 2004r. zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) w Ś. , gdzie świadczył pracę w warunkach szczególnych jako monter instalacji gazowej i wodnej.

W odpowiedzi na odwołanie - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania i podtrzymał,argumentację zaprezentowaną w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

Ubezpieczony Z. K. (1) urodził się (...)

W dniu 27 stycznia 2015r. złożył wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury z tytułu obniżonego wieku.

Po przeanalizowania wniosku decyzją z dnia 5 lutego 2015r. - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. odmówił przyznania Z. K. (1) prawa do emerytury z warunków szczególnych. W szczególności ustalono , iż ubezpieczony legitymuje się na dzień 31 grudnia 1998r. - 25 letnim okresem składkowym i nieskładkowym, nie jest członkiem OFE, natomiast nie udokumentował 15 lat pracy w warunkach szczególnych i nie ukończył 60 lat. Organ rentowy nie uznał ubezpieczonemu okresu zatrudnienia od 1.02.1974r. do 31.05.199lr., gdyż nie przedłożył za ten okres zaświadczenia o pracy w warunkach szczególnych., a jedynie powołał się na zeznania świadków i przedłożył zwykłe świadectwo pracy.

Odwołujący twierdził, iż w okresie od 1974r. do 2004r. był zatrudniony Przedsiębiorstwie (...) w Ś. , gdzie świadczył pracę w warunkach szczególnych jako monter instalacji gazowej i wodnej. Prace wykonywał w głębokich wykopach. Wskazał, iż w tym samym okresie razem z ubezpieczonym pracowali świadkowie F. G. i S. Z..

Ubezpieczony był zatrudniony w okresie od 1.02.1974r. do 31.05.1991 r. na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze w Przedsiębiorstwie (...) w Ś. na stanowisku montera instalacji kanalizacji ziemno-gazowej. Następnie od 1.06.199lr. podjął pracę w Przedsiębiorstwie (...)-2” w Ś. , gdzie pracował do 31.01.1995r. na tym samym stanowisku, a dalej od 1.02.1995r. do 8.07.2004r. w Przedsiębiorstwie (...)-4” w R., także na stanowisku montera instalacji ziemnej w pełnym wymiarze czasu pracy.

W okresach od 26.10.1978r. dol7.10.180r. ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową, a po jej zakończeniu prace podjął w dniu 4.11.1980r. na poprzednim stanowisku. Następnie w latach od 7.03.1984r. do 17.09.1985r. pracował na budowie eksportowej w Bułgarii przy budowie komina przemysłowego w hucie miedzi, a od 20.06.1986r. do 31.12.1986r. w Czechosłowacji.

Po zakończeniu zatrudnienia ubezpieczony nie wystarał się o uzyskanie od pracodawcy świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych, posiada jedynie świadectwa pracy. Obecnie zakład ten nie istnieje, a akta osobowe pracowników są archiwizowane w Archiwum Państwowym w K.. W aktach osobowych ubezpieczonego znajdują się umowy o pracę i świadectwa pracy, w których stanowisko ubezpieczonego jest określone jako monter instalacji ziemnych i gazowych, a w angażach widnieje określenie - kopacz.

Ustalono, iż Przedsiębiorstwo (...) wykonywało prace na rzecz przemysłu węglowego. Było to przedsiębiorstwo wielozakładowe, składające się z betoniami, produkcji asfaltu, przygotowania fundamentów pod budynku. Na początku składało się z dwóch zespołów, jeden miał siedzibę w Ś. , a drugi w R.. Potem zakłady połączono. Przedsiębiorstwo zajmowało się tez budową sieci kanalizacyjnych i ciepłowniczych do budynków mieszkalnych będących własnością kopalń.

Ubezpieczony pracował w zespole zajmującym się wyłącznie budową sieci kanalizacyjnej i ciepłowniczej. Od 1975r, pełnił funkcje brygadzisty ty , ale pracował fizycznie razem z pracownikami brygady. Brygada składała się z 5 osób. Do jej zakresu obowiązków należało kopanie rowów i ułożenie sieci kanalizacyjnej i ciepłowniczej. W pierwszej fazie robót wykopy były wykonywane przez ciężki sprzęt drogowy, a następnie brygada ubezpieczonego, w tym także ubezpieczony przystępowali do wyrównania wykopów przy użyciu narzędzi ręcznych. Po ułożeniu kanalizacji, pracownicy brygady wyrównywali teren, tzn, przywracali go do stanu poprzedniego.

Świadczona przez ubezpieczonego praca była wykonywana wyłącznie na dworze, w głębokich wykopach. Ubezpieczony wykonywał roboty wodno - kanalizacyjne, a także pracował przy budowie rurociągów w głębokich wykopach w pełnym wymiarze czasu pracy.

Razem z ubezpieczonym w tej samej brygadzie pracowali świadkowie : F. G. zatrudniony w okresie od 1974r. do 2004r. oraz S. Z., pracujący w tym samym zakładzie co ubezpieczony nieprzerwanie od lat 60 tych.

Ubezpieczony jak i świadkowie , otrzymywał dodatki za pracę w warunkach szczególnych w postaci posiłków regeneracyjnych.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: akta organu rentowego, akta osobowe ubezpieczonego, zeznania świadków ; F. G. i S. Z., oraz przesłuchania stron.

Wymienione wyżej dowody Sąd uznał za w pełni wiarygodne. Wyjaśnienia odwołującego oraz zeznania świadków są logiczne, wzajemnie się pokrywają i uzupełniają a dodatkowo korelują z zapisami w świadectwie pracy wystawionych przez pracodawcę ubezpieczonego, przedstawiając łącznie rzeczywisty przebieg pracy i zakres obowiązków odwołującego w spornym okresie. Nadto świadkowie byli współpracownikami ubezpieczonego na takich samych stanowiskach . W konsekwencji, Sąd uznał, że zgromadzone dowody są kompletne i pozwalają na czynienie na ich podstawie ustaleń co do stanu faktycznego, a następnie - na rozstrzygnięcie sprawy.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego Z. K. (1) zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz.U. z 2009r., Nr 153, poz.1227) w powiązaniu z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.) ubezpieczonym mężczyznom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przy pracach wymienionych w wykazie A, przysługuje prawo do emerytury w razie łącznego spełnienia następujących warunków:

1.  osiągnięcia wieku emerytalnego 60 lat

2.  posiadania wymaganego okresu zatrudnienia wynoszącego 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z kolei zgodnie z treścią art. 184 ust 1 ustawy, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33,39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl ust. 2 emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa .

Na podstawie tego przepisu, prawo do emerytury w obniżonym wieku, przysługuje ubezpieczonemu, który w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999r. spełnił warunki w zakresie posiadania ogólnego stażu pracy oraz pracy wykonywanej w warunkach szczególnych a nie osiągnął wymaganego wieku.

Takie rozumienie omawianego przepisu potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 lipca 2007r. w sprawie I UK 62/07 (publ. OSNP 2008/17-18/269) stwierdzając, że „prawo do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia warunki określone w tym przepisie, niezależnie od tego, kiedy osiągnął wiek przewidziany w art. 32 tej ustawy”.

Ubezpieczony Z. K. (1) ukończył 60 lat życia w toku procesu tj. (...), nie jest członkiem OFE i nadal pozostaje w zatrudnieniu. Kwestie te nie były sporne.

Okoliczność sporną w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego (na dzień 1 stycznia 1999r.) wymaganego 15 letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu żadnego okresu.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd przyjął, że ubezpieczony posiada wymagany 15 letni okres pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony bez względu na nazwę zajmowanego stanowiska, wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, prace w szczególnych warunkach w okresie zatrudnienia tj. od 1.02.1974r. do 31.05.199lr. na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze w Przedsiębiorstwie (...) w Ś. na stanowisku montera instalacji kanalizacji ziemno-gazowej, a następnie od 1.06.199lr.do 31.01.1995r. w Przedsiębiorstwie (...)-2” w Ś. , gdzie pracował na tym samym stanowisku co poprzednio i dalej od 1.02.1995r. do 8.07.2004r. w Przedsiębiorstwie (...)-4” w R., także na stanowisku montera instalacji ziemnej.

W powyższym okresie ( po wyłączeniu okresu służby woskowej i pracy za granicą) ubezpieczony, pracował stale i w pełnym wymiarze czasu jako monter instalacji ziemnej przy budowie sieci kanalizacyjnej i ciepłowniczej w głębokich wykopach co najmniej do 31 grudnia 1998r.

Praca ta wymieniona została w wykazie A, dział V, poz. 1, stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.), gdzie do takich prac zaliczono roboty wodnokanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach.

Bez znaczenia pozostaje, że organ rentowy nie uwzględnił odwołującemu tych okresów pracy, argumentując że ubezpieczony nie posiada świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych, gdyż fakt wykonywania takiej pracy został w stosunku do spornych okresów wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe rozważania, należało uznać, że Z. K. (1) legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. 15 letnim okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych, zaś w toku procesu w dni u 231 lutego m2015r. ukończył 60 lat.

Z powyższych przyczyn, Sąd stwierdził, że ubezpieczony dniem 22 lutego 2015r.., spełnia łącznie wszystkie warunki niezbędne do przyznania emerytury z obniżonego wieku, wynikających z treści art. 184, ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.), a tym samym jego odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Mając na względzie powyższe, Sąd z mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji .

(-) SSO Jolanta Łanowy