Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X GC 354/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 8 kwietnia 2014 roku powód, P. (...) – spółka akcyjna w P. wniosła o zasądzenie od pozwanego, K. K. (1) kwoty 297.622,17 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 19 lutego 2014 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że żądanie znajduje oparcie w wekslu własnym in blanco, który pozwany wystawił tytułem zabezpieczenia za zakupione od powoda towary i usługi.

(pozew - k. 2 – 5)

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym w dniu 30 kwietnia 2014 roku Sąd Okręgowy w Łodzi, X Wydział Gospodarczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

(nakaz zapłaty - k. 239)

W zarzutach od nakazu zapłaty pozwany wniósł o uchylenie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu zarzutów wskazał, iż nakaz zapłaty wydany został wobec podmiotu nieistniejącego, gdy wadliwie oznaczono w nim działalność gospodarczą prowadzoną przez pozwanego. Nadto pozwany wskazał, że zawarł za pośrednictwem powoda umowę ubezpieczenia co do zaciąganych przez niego względem powoda zobowiązań powyżej kwoty 150.000 zł z tytułu tzw. kredytu kupieckiego i ponosi z tego tytułu koszty. W końcu pozwany przyznał w zarzutach, iż bezsporne jest, iż zaciągnął wobec powoda zobowiązania przekraczające 150.000 zł., co powinno być objęte zawartym między stronami ubezpieczeniem, którego treść nie jest pozwanemu szczegółowo znana.

(zarzuty - k. 243-246)

W odpowiedzi na zarzuty powód wniósł o utrzymanie w mocy wydanego w tej sprawie nakazu zapłaty i oddalenie zarzutów pozwanego jako niezasadnych.

(odpowiedź na zarzuty - k. 424-428)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany na podstawie porozumienia z dnia 25 czerwca 2011 roku przejął od podmiotu trzeciego prawa i obowiązki wynikające z umowy franczyzy nr (...) z dnia 24 sierpnia 2007 roku, która obowiązywała do dnia 15 marca 2013 roku. Na mocy aneksu z dnia 11 marca 2013 roku do tej umowy strony procesu ustaliły nową treść umowy franczyzy obowiązującej od dnia 13 marca 2013 roku. Zgodnie z tą umową pozwany był zobowiązany do zapłaty za zakupione paliwo w terminie 14 dni od daty dostawy paliwa na stację paliw pozwanego.

(porozumienie – k.22-23, protokół – k. 24, wydruk z księgi wieczystej – k. 25-34, umowa franczyzy a dnia 24 sierpnia 2007 roku z aneksami i załącznikami – k.36-131)

W dniu 27 maja 2011 roku powód skierował do pozwanego informację o zasadach przyznawania kredytu kupieckiego, zaś w dniu 29 czerwca 2011 roku zawarta została pomiędzy stronami tego procesu na podstawie wniosków pozwanego umowa kredytu kupieckiego na zasadach określonych w zarządzeniu Prezesa zarządu powoda w sprawie zasad odraczania płatności i udzielania kredytu kupieckiego. Na mocy tej umowy pozwany uzyskał kredyt kupiecki pierwotnie do kwoty 50.000 zł, następnie podwyższony do kwoty 100.000 zł, co sprawiało, iż mógł on płacić, zgodnie z treścią § 1 tej umowy, za zakupione u powoda towary i usługi nie na zasadzie przedpłaty, ale z odroczonym terminem płatności. Na podstawie § 2 tej umowy pozwany był zobowiązany do uiszczania opłat za korzystanie z przyznanego limitu na podstawie wystawionych przez powoda faktur.

(informacja z dnia 27 maja 2011 roku powoda skierowana do pozwanego o zasadach przyznawania kredytu kupieckiego – k. 249, umowa – k. 433, wnioski o ustalenie limitu i oświadczenia o jego ustanowieniu – k. 434-440, zarządzenie Prezesa zarządu powoda w sprawie zasad odraczania płatności i udzielania kredytu kupieckiego – k. 441-451, faktury za nadanie limitu kredytu kupieckiego – k. 250-251 v.)

Za zakupione przez pozwanego paliwo powód wystawił faktury z odroczonym terminem płatności na łączną kwotę 257.312,15 zł., która pomniejszona została o kwotę 5.680,29 zł z tytułu rozliczenia nadpłaty pozwanego. Nadto powód wystawił pozwanemu fakturę z a stałą i zmienną opłatę franczyzową i licencyjną wynikające z art. 18 umowy, za którą pozwany nie zapłacił. Strony procesu zawarły też umowę dostępu do sieci (...), jednakże pozwany nie uregulował kosztów utrzymania łącza (...) służącego do elektronicznej komunikacji stacji pozwanego z powodem oraz nie zapłacił wynagrodzenia z tytułu usług pośrednictwa.

(faktury za zakup paliwa - k 132- 144, rozliczenie – k. 145, faktury za opłatę franczyzową i licencyjną – k. 146-158, umowa dostępu do sieci (...) k. 159-161, faktury za utrzymanie usługi (...) – k. 162-170, faktury za usługi pośrednictwa – k. 171-172)

Nadto pozwany regulował część należności za zakupione towary i usługi po upływie terminu wynikającego z umowy i wskazanego na fakturach i z tego tytułu powód wystawił notę odsetkową.

(nota odsetkowa – k. 173, załącznik do noty – k. 174-176, faktury zapłacone po terminie – k. 177- 204, dowody wpłat – k. 205-233)

W dniu 29 czerwca 2011 roku został wystawiony przez pozwanego weksel własny in blanco tytułem zabezpieczenia płatności za zakupione przez pozwanego od powoda towary i usługi. W tym samym dniu pozwany wręczył weksel wraz z deklaracją wekslową powodowi upoważniając go tym samym do wypełnienia weksla w przypadku nie zapłacenia tych należności. Powód, korzystając z uprawnienia wynikającego z zaciągniętego przez pozwanego zobowiązania wekslowego, wypełnił weksel zgodnie z deklaracją wekslową i wezwał pozwanego do jego wykupu.

(weksel – k. 13, deklaracja wekslowa – k.14, zgoda współmałżonka na wystawienie weksla – k. 15, oświadczenia – k. 16-17, wezwanie do wykupu weksla z potwierdzenie nadania i odbioru – k. 18-21)

Pismem z dnia 9 stycznia 2014 roku pozwany, który w treści tego pisma został oznaczony jako K. K. (1), prowadzący działalność gospodarczą pod firmą P.H.U. (...) K. K. (2) z/s w Ś., zwrócił się do powoda o podjęcie rozmów umożliwiających podjęcie działań naprawczych i w konsekwencji spłatę zadłużenia. W piśmie tym pozwany nie tylko nie zakwestionował wystawionych przez powoda na podstawie umów łączących strony faktur, ale też nie wskazywał aby zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej.

(pismo – k. 429-432)

W dniu 22 kwietnia 2009 roku powód zawarł z (...) – spółką akcyjną w W. umowę ubezpieczenia wierzytelności pieniężnych, na mocy której ubezpieczyciel zobowiązał się do zapłaty odszkodowania na wypadek zajścia wypadku ubezpieczeniowego zdefiniowanego w § 3 tej umowy (k. 352 v – 353). Strony tej umowy postanowiły w jej § 11, że wypłata odszkodowania nastąpi w terminie 30 dni od daty zajścia wypadku ubezpieczeniowego (k. 355), zaś w jej § 12, że z dniem wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela odszkodowania, roszczenie ubezpieczającego przysługujące mu wobec dłużnika przechodzi na ubezpieczyciela do wysokości dokonanej wypłaty (k. 355). Żadna z przyczyn niewypłacalności wskazana w § 3 umowy nie zaszła wobec pozwanego i dlatego nie było podstaw do wypłaty powodowi przez ubezpieczyciela odszkodowania z tytułu braku płatności należności przez pozwanego.

(umowa z aneksami – k. 351- 421)

Sąd zważył, co następuje :

W świetle dokonanych w toku niniejszego postępowania ustaleń faktycznych zachodziły podstawy do uznania, iż strony łączyły: umowa franczyzy i umowa dostępu do sieci (...), z tytułu których pozwany zobowiązany był do zapłaty należności szczegółowo wymienionych w ustaleniach faktycznych niniejszego uzasadnienia. Nadto strony procesu łączyła umowa kredytu kupieckiego, pozwalająca pozwanemu płacić za otrzymane od powoda towary i usługi nie na przedpłatę ale z odroczonym terminem płatności, za uiszczeniem stosownych opłat, które jednakże nie sa przedmiotem tego postępowania.

Bezsporne było sprawie niniejszej, zdaniem sądu, istnienie wierzytelności opisanej w pozwie tak co do jej podstawy, wysokości, jak i wymagalności. Wynika to tak z treści zarzutów od nakazu zapłaty podniesionych przez pozwanego, w których sam pozwany przyznał, iż bezsporne jest, iż zaciągnął wobec powoda zobowiązania przekraczające 150.000 zł. Jakkolwiek zaznaczył, że w jego ocenie, zobowiązania te powinny być objęte zawartym między stronami ubezpieczeniem, którego treść nie jest pozwanemu szczegółowo znana i powołał się na zawartą za pośrednictwem powoda umowę ubezpieczenia co do zaciąganych przez niego względem powoda zobowiązań powyżej kwoty 150.000 zł z tytułu tzw. kredytu kupieckiego, wskazując, iż poniósł z tego tytułu koszty, to uznać wypada, iż pozwany nie zgłosił zarzutów w zakresie podstawy, wysokości czy wymagalności żądania zgłoszonego przez powoda w tym postępowaniu. Także treść załączonych przez powoda do pozwu i do dalszych pism procesowych dokumentów nie budzi żadnych wątpliwości co do istnienia, wysokości i wymagalności wierzytelności strony powodowej dochodzonej niniejszym pozwem. Tym samym dla rozstrzygnięcia tej sprawy niezbędne wydaje się rozważenie kwestii skuteczności zarzutów zgłoszonych przez pozwanego.

Zarzuty pozwanego nie zasługują na uwzględnienie.

Niezasadny jest zarzut pozwanego, iż nakaz zapłaty wydany został wobec podmiotu nieistniejącego, gdyż wadliwie oznaczono w nim działalność gospodarczą prowadzoną przez pozwanego. W ocenie sądu działalność gospodarcza prowadzona przez pozwanego została oznaczona w tożsamy sposób tak w pozwie, jak i w wydanym w tej sprawie nakazie zapłaty, jest też tożsama z oznaczeniem tej działalności wynikającym z pisma z dnia 9 stycznia 2014 roku (k. 429) skierowanego przez pełnomocnika pozwanego do powoda. Zauważyć wypada, że ze wszystkich tych dokumentów wynika, iż stroną pozwaną w tej sprawie jest osoba fizyczna – K. K. (1), zaś sposób oznaczenia prowadzonej działalności gospodarczej, jakkolwiek w ocenie sądu tożsamy w tych dokumentach, nie ma znaczenia dla prawidłowości oznaczenia pozwanego jako strony procesu. Na marginesie znaczyć wypada, iż żaden przepis nie wymaga, aby dokonując oznaczenia osoby fizycznej w procesie cywilnym dookreślać ją za pomocą rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej, stąd ewentualne omyłki, czy nieścisłości w tym zakresie nie mogą przesądzać o uznaniu takiego podmiotu za nieistniejący.

Nie znajduje też uzasadnienia zarzut pozwanego, że będące przedmiotem tego procesu zobowiązania pozwanego powinny być objęte zawartym między stronami ubezpieczeniem.

Po pierwsze, treść umowy ubezpieczenia zawartej pomiędzy powodem a ubezpieczycielem nie pozwala przyjąć, aby w sprawie zaszedł wypadek ubezpieczeniowy zdefiniowany w § 3 tej umowy, skoro nie wystąpiła żadna z przyczyn niewypłacalności pozwanego wskazana w tej regulacji.

Po wtóre, treść umowy ubezpieczenia przesądza, że zajście wypadku ubezpieczeniowego powoduje możliwość zgłoszenia przez powoda jego wystąpienia ubezpieczycielowi i stanowi podstawę wypłaty odszkodowania, zaś dopiero dokonanie takiej wypłaty powoduje, iż na ubezpieczyciela przechodzi roszczenie ubezpieczającego przysługujące mu wobec dłużnika do wysokości dokonanej wypłaty. W sprawie niniejszej pozwany nie wykazał wypłaty odszkodowania na rzecz powoda z powodu niewypłacalności pozwanego i nie mógł tego uczynić z powodu braku zaistnienia przesłanek z § 3 wskazanej wyżej umowy. To sprawia, że nie może być mowy o przejściu na ubezpieczyciela roszczenia ubezpieczającego, które przysługuje mu wobec pozwanego. W tym miejscu na marginesie zaznaczyć wypada, iż profesjonalny pełnomocnik pozwanego wezwany do ustosunkowania się do treści odpowiedzi na zarzuty pozwanego zarządzeniem z dnia 15 maja 2015 roku (k. 422), doręczonym mu w dniu 21 maja 2015 roku (k.459), znając nie tylko stanowisko przeciwnika wobec zgłoszonych przez pozwanego zarzutów, ale też treść doręczonej mu umowy ubezpieczenia (załącznik do pisma powoda z dnia 29 kwietnia 2015 roku – k. 350 i n, zarządzenie na tym piśmie oraz pismo powoda z dnia 27 maja 2015 roku z załącznikiem), nie zajął stanowiska w sprawie, choć treść umowy ubezpieczenia była mu już znana. W szczególności nie podniósł on żadnych okoliczności pozwalających uznać, że pozwany zwolniony jest z obowiązku zapłaty należności żądanych pozwem zarówno w całości, jak i w jakiejkolwiek części.

Po trzecie, pozwany, jak się wydaje mylnie utożsamia umowę ubezpieczenia łącząca powoda z ubezpieczycielem z umową z dnia 29 czerwca 2011 roku, która łączy go z powodem i dotyczy przyznania pozwanemu tzw. kredytu kupieckiego, na mocy którego nie był on zobowiązany dokonywać przedpłaty za zakupione u powoda towary i usługi, ale mógł on za nie płacić, zgodnie z treścią § 1 tej umowy, z odroczonym terminem płatności, za co, na podstawie § 2 tej umowy, był on też zobowiązany uiszczać opłaty za korzystanie z przyznanego limitu na podstawie wystawionych przez powoda faktur. Jednakże zobowiązania pozwanego z tytułu opłat za przyznanie kredytu kupieckiego nie były przedmiotem żądania pozwu, zaś odroczone terminy płatności za towary i usługi zostały uwzględnione w treści żądania pozwu. W żadnym zaś wypadku umowa tzw. kredytu kupieckiego nie zwalniała pozwanego z obowiązku zapłaty powodowi należności żądanych w tym postępowaniu ani w całości, ani do kwoty 150.000 zł.

Z powyższych względów, uznając, iż zarzuty zgłoszone przez pozwanego w tym procesie nie mogą odnieść zamierzonych przez niego skutków prawnych, na podstawie art. 496 kpc, Sąd utrzymał w mocy nakaz zapłaty wydany w tej sprawie, uwzględniając żądanie pozwu na podstawie nieuregulowanych odrębnie w kc umów łączących strony wskazanych w treści uzasadnienia oraz art. 481 kc i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu i kosztów celowych. Na koszty zasądzone w wydanym w sprawie nakazie zapłaty te złożyła się kwota 3.721 zł tytułem opłaty od pozwu oraz kwota 7.217 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Na końcu wskazać wypada, iż brak było podstaw do odroczenia rozprawy z dnia 11 września 2015 roku, wobec wyczerpania postepowania dowodowego, braku nowych wniosków dowodowych oraz braku wniosku pozwanego o odroczenie rozprawy. Jednocześnie Sąd przychylił się do wniosku pozwanego o usprawiedliwienie jego nieobecności spowodowanej chorobą z uwagi na prawidłowe jej usprawiedliwienie zaświadczeniem od lekarza sądowego (art. 214 1 § 1 kpc).

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem i pouczeniem o sposobie i terminie wniesienia apelacji doręczyć stronie pozwanej.

Dnia 22 października 2015 roku